Dodatek motywacyjny dla nauczyciela

Zobacz wideoszkolenie:

• Czy za zaplanowane, a niezrealizowane zajęcia nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie?
• Obliczanie wynagrodzeń nauczycieli
• Budżet zadaniowy

Nieprawidłowości w regulaminach wynagradzania nauczycieli w orzecznictwie

Rady gmin, uchwalając regulaminy wynagradzania nauczycieli, uszczegóławiają warunki określone w rozporządzeniu w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy. Muszą to czynić z zachowaniem zasad techniki prawodawczej, czyli nie mogą ustanawiać tych warunków w sposób dowolny, niejednoznaczny i uznaniowy (...) (Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z dnia 23 września 2009 r., PN.II.0911-176-09).

Oznacza to, że kryteria przyznania nauczycielowi dodatku motywacyjnego muszą być w regulaminach wynagradzania określone precyzyjnie i stanowić rozwinięcie ogólnych warunków przyznawania tego dodatku określonych w rozporządzeniu płacowym.

Uzależnienie otrzymania dodatku motywacyjnego od długości zatrudnienia w danej placówce, nie mieści się wśród ogólnych warunków przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego i wykracza poza upoważnienie ustawowe do uszczegółowienia przez radę gminy zapisów ustawowych w zakresie wysokości stawek dodatków oraz szczegółowych warunków ich przyznawania (wyrok WSA w Krakowie z dnia 9 marca 2010 r., III SA/Kr 1007/2009).

Czytaj także: Podwyżki dla nauczycieli 2011 a dodatek uzupełniający

Dodatek motywacyjny nie może być uzależniany od stażu pracy ogólnego, czy zakładowego

Z regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków do wynagrodzenia zasadniczego musi jasno wynikać ich wysokość. Sama forma określenia wysokości stawki dodatku zależy od organu uchwałodawczego. Jednak zawsze musi to być stawka dodatku dokładnie określona, stanowiąca o wysokości wynagrodzenia nauczyciela (wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 19 sierpnia 2009 r., II SA/Go 439/2009).

Nieprawidłowe są zapisy wprowadzające uznaniowość w zakresie ustalania wysokości dodatku motywacyjnego. Zamiast tego regulamin powinien precyzyjnie określać kryteria wpływające na wysokość dodatku motywacyjnego dla nauczycieli, wprowadzając np. wartość punktową dla każdego kryterium, a następnie przewidując określoną kwotę dodatku za konkretną ilość punktów.

Z przepisu art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela jednoznacznie wynika, że rada gminy ma określić wysokość dodatków oraz warunki ich przyznawania. Wszelkie inne regulacje dotyczące tychże dodatków wykraczają poza przyznane ww. przepisem prawa kompetencje. Przyznanie dodatku motywacyjnego uwarunkowane jest spełnieniem przesłanek określonych w § 6 rozporządzenia. Rada upoważniona jest do dookreślenia zawartych w rozporządzeniu przesłanek. Nie posiada natomiast kompetencji do pozbawienia nauczycieli dodatku motywacyjnego (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 4 grudnia 2008 r., IV SA/Wr 440/2008).

Oznacza to, że organ prowadzący może w regulaminie wynagradzania nauczycieli określić jedynie warunki wymagane do uzyskania dodatku motywacyjnego oraz jego wysokość. Nie ma prawa określać zasad pozbawiania nauczycieli tego dodatku.

W świetle obowiązujących przepisów brak podstaw prawnych do przyznania radzie pedagogicznej kompetencji do uchwalania regulaminu stanowiącego podstawę przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego przez dyrektora szkoły (rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Kujawsko – Pomorskiego z dnia 15 lipca 2008 r., WNK/DW.IV.BP.0911-22/08).

Zasady przyznawania dodatku motywacyjnego nauczycieli szkół i placówek samorządowych może określać jedynie organ prowadzący szkołę w formie uchwały będącej aktem prawa miejscowego. Nie ma podstaw prawnych do tworzenia wewnątrzszkolnych regulaminów przyznawania tego dodatku. Regulaminy dodatku motywacyjnego tworzone przez dyrektorów szkół, czy rady pedagogiczne są nieważne.

Przyznany dodatek motywacyjny jest składnikiem wynagrodzenia i staje się istotnym elementem umowy o pracę. Zmiany wynagrodzenia na niekorzyść pracownika wymagają wypowiedzenia warunków płacy. Oznacza to, że do wprowadzania postanowień mniej korzystnych dla pracownika wymagane jest wypowiedzenie zmieniające. W kompetencji określonej w art. 30 ust. 6 ustawy Karta Nauczyciela do ustalania szczegółowych warunków przyznawania dodatków nie mieści się możliwość odbierania elementów wynagrodzenia przyznanego ustawą (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 25 czerwca 2008 r., IV SA/Wr 176/2008).

Dodatek motywacyjny powinien być przyznawany na określony czas, po upływie którego podejmowana jest decyzja, czy nauczyciel „zapracował” ponownie na dodatek motywacyjny; np. nauczyciel otrzymał dodatek motywacyjny na okres od 1.09.2011 r. do 31.12.2011 r. W tym okresie dodatek nie może być odebrany, ale jeśli nauczyciel nie spełni kryteriów na dodatek motywacyjny w tym czasie, to od 1.01.2012 r. dodatek nie będzie mu już przyznany;

Jeżeli pracownik spełni wymagania określone w rozporządzeniu i regulaminie, w wyniku czego dodatek motywacyjny został mu przyznany, to staje się on składnikiem jego wynagrodzenia, zgodnie z art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela. Przyjmuje się, że przyznanie tego dodatku, równoznaczne ze zmianą warunków płacy na korzyść pracownika następuje w drodze tzw. dorozumianego porozumienia zmieniającego, gdyż pracownik w milczący sposób akceptuje korzystniejsze dla siebie warunki. Jeżeli dodatek motywacyjny jest objęty warunkami indywidualnej umowy o pracę, pozbawienie tego dodatku, jako stałego składnika wynagrodzenia wymaga wypowiedzenia warunków płacy (art. 42 k.p.). Wprowadzenie w akcie prawa miejscowego regulacji przewidującej jednostronne pozbawienie lub zmniejszenie albo zawieszenie tego składnika wynagrodzenia byłoby zatem sprzeczne z przepisami kodeksu pracy (art. 42 § 1 w zw. z art. 29 § 1). Zmiana tego składnika wynagrodzenia na niekorzyść pracownika wymaga zatem wypowiedzenia zmieniającego (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 lipca 2007 r., IV SA/Wr 278/2007).

Czytaj także: NSA: Za pracę w warunkach trudnych i uciążliwych nauczycielowi przysługują dwa dodatki

Przepis art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela upoważnia organ prowadzący szkołę do określenia w drodze regulaminu m.in. wysokości stawek dodatku motywacyjnego oraz szczegółowych warunków jego przyznawania. W tak wskazanym upoważnieniu nie mieści się kompetencja organu do uregulowania zasad „cofania” dodatku motywacyjnego (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2006 r., IV SA/Wr 274/2005).

Przyznany dodatek motywacyjny jest składnikiem wynagrodzenia i staje się istotnym elementem umowy o pracę. Zmiany zaś wynagrodzenia na niekorzyść pracownika wymagają wypowiedzenia warunków płacy. Z Karty Nauczyciela wynika, że w okresie zawieszenia w pełnieniu obowiązków nie przysługują dodatki oraz wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe (art. 84 ust. 2), z tym że zawieszenie nauczyciela w pełnieniu obowiązków następuje w ściśle określonych przypadkach, wymienionych w art. 83 Karty Nauczyciela. Tak więc to ustawodawca określił, kiedy przyznany dodatek nie przysługuje i są to sytuacje zawieszenia nauczyciela w pełnieniu obowiązków. Nie następuje to w każdym przypadku wszczęcia postępowania dyscyplinarnego (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 listopada 2008 r., IV SA/Wr 372/2008).