Procedura tworzenia związku metropolitalnego w woj.śląskim

Radni woj. śląskiego pozytywnie zaopiniowali w poniedziałek utworzenie związku metropolitalnego w woj. śląskim. Obecnie trwa procedura tworzenia związku – zainteresowanych 41 gmin opiniuje wśród mieszkańców decyzję o przystąpieniu do przyszłej metropolii.

Z wnioskiem o wyrażenie opinii dotyczącej związku metropolitalnego w woj. śląskim zwróciły się do władz woj. śląskiego Katowice. To właśnie władze tego miasta mają zgodnie z ustawą szczególną rolę w procedurze tworzenia metropolii.

Przed poniedziałkową sesją sejmiku prezydent Katowic Marcin Krupa wyjaśnił dziennikarzom, że wojewódzcy radni powinni nie tyle opiniować gotowy już wniosek o utworzenie metropolii, lecz „wydać opinię, co do kwestii powołania metropolii”. Przypomniał, że jej przyszły kształt jest już znany – proces konsultacji rozpoczęło już 41 zainteresowanych samorządów.

„Opinie nie są wiążące. Co do kwestii podjęcia decyzji – rada miasta Katowice podejmuje decyzję co do kwestii złożenia wniosku (o utworzenie związku metropolitalnego), a potem Prezes Rady Ministrów co do kwestii wydania rozporządzenia dotyczącego utworzenia metropolii” - wskazał Krupa. Jak dodał, to co obecnie się dzieje, "to proces włączenia obywatelskiego" w tworzenie związku metropolitalnego.

Za pozytywnym zaopiniowaniem powołania w woj. śląskim związku metropolitalnego zagłosowało w poniedziałek 41 radnych – przy jednym głosie wstrzymującym się.

Ustawę o związku metropolitalnym w woj. śląskim prezydent Andrzej Duda podpisał w Katowicach 4 kwietnia. Po spełnieniu przewidzianych ustawą wymogów metropolia powinna powstać 1 lipca 2017 r., a zacząć działać 1 stycznia 2018 r. Wcześniej zainteresowane samorządy muszą przeprowadzić szereg procedur poprzedzających utworzenie związku.

Orientacyjny harmonogram działań zakłada m.in., że miasta regionu powinny były zdecydować o konsultacjach społecznych ws. metropolii do 12 kwietnia, a cały związany z tym proces przeprowadzić najpóźniej do połowy maja. Obecnie, jak mówił Krupa podczas poniedziałkowej sesji Sejmiku Woj. Śląskiego, konsultacje te zgodnie z planem trwają.

Po ich zakończeniu każda gmina powinna przekazać Katowicom uchwałę o przeprowadzeniu konsultacji, a także opinię swoich radnych w tej sprawie – również w formie uchwały. Te dokumenty katowicki samorząd zbierze najpóźniej do połowy maja, a potem przekaże je do Górnośląskiego Związku Metropolitalnego (zrzesza zainteresowane metropolią największe miasta regionu; po jej utworzeniu ma przestać istnieć).

GZM na tej podstawie w ciągu kilku dni skompletuje wniosek o utworzenie metropolii, który następnie w formie uchwały przyjmą katowiccy radni. Wniosek ten - wraz m.in. z opinią Sejmiku Woj. Śląskiego oraz szacunkowym dwuletnim planem dochodów i wydatków związku (prace nad tym dokumentem koordynuje skarbnik Katowic) - zostanie przekazany do wojewody śląskiego. Jak zapowiedział w poniedziałek Krupa, nastąpi do pod koniec maja, najpóźniej w pierwszych dniach czerwca.

Zobacz również: Finanse

Orientacyjny harmonogram zakłada, że wojewoda śląski przekaże wniosek Katowic wraz ze swoją opinią ministrowi SWiA do 14 czerwca, natomiast Rada Ministrów wyda rozporządzenie o utworzeniu związku metropolitalnego w woj. śląskim do 23 czerwca. Pierwsze posiedzenie zgromadzenia związku powinno odbyć się następnie do 1 września.

Ostatecznie określone docelowo w rozporządzeniu Rady Ministrów: nazwę związku, jego granice oraz siedzibę władz - zaproponują radni Katowic. Pełnomocnikiem ds. utworzenia związku (już po wydaniu rozporządzenia) będzie prezydent Katowic. Ustawa da mu uprawnienia związane z przygotowaniem organizacyjnym i prawnym związku. Będzie miał zadania i kompetencje zgromadzenia związku - do dnia jego pierwszej sesji oraz zarządu - do dnia jego wyboru.

Według ustawy związek metropolitalny ma być zrzeszeniem gmin woj. śląskiego, charakteryzujących się istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, położonych na obszarze spójnym pod względem przestrzennym, który zamieszkują co najmniej 2 mln mieszkańców. Podczas poniedziałkowej sesji prezydent Katowic Marcin Krupa zapowiedział, że metropolię ma tworzyć 41 gmin.

Związek ma wykonywać zadania publiczne w zakresie: kształtowania ładu przestrzennego, rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru związku, planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Środki dla związku ma zapewnić m.in. 5-procentowy udział w podatku PIT płaconym przez mieszkańców metropolii. Według obecnych szacunków powinno to być ok. 280 mln zł rocznie.

Utworzenie ustawowego związku wykonującego część zadań publicznych samorządy przylegających do siebie miast konurbacji katowickiej postulują od lat. Według poniedziałkowej informacji Krupy w procesie tworzenia związku metropolitalnego bierze obecnie 41 gmin. Uczestnictwem w nim w dalszej kolejności zainteresowane mają być kolejne 4 gminy (Toszek, Orzesze, Ornontowice i Miasteczko Śląskie).

Zgodnie z danymi przekazanymi w poniedziałek przez dyrektora biura GZM Wojciecha Skrzypka zainteresowane gminy mają łącznie 2553 km kw. powierzchni i liczą łącznie 2,28 mln mieszkańców. Zgodnie z symulacjami finansowymi, na budżet przyszłej metropolii w 2017 r. (w jej okresie organizacyjnym) złożą się 6,1 mln zł ze składek gmin oraz 10,9 mln zł w postaci udziału w podatku PIT. W 2018 r. - pierwszym roku funkcjonowania metropolii w pełnym zakresie – składki gmin mają wynieść łącznie 30,7 mln zł, a udział w PIT przynieść 288,8 mln zł.(PAP)