REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe zasady powstania związku metropolitalnego dla Śląska

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Gawłowski
Związek metropolitalny/ Fot. Fotolia
Związek metropolitalny/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wejście w życie konsultowanego projektu ustawy o związkach metropolitalnych oznacza dla Śląska duże wsparcie finansowe i organizacyjne, ale jednocześnie stawia pozostałe regiony bez rozwiązań usprawniających zadania z zakresu transportu, zagospodarowania przestrzennego czy planowania strategicznego. Czy to oznacza, że powstanie tylko jeden obszar metropolitalny?

Po wielu zapowiedziach przedstawicieli rządu dotyczących obowiązywania przyjętej przez parlament zeszłej kadencji ustawy o związkach metropolitalnych poznaliśmy projekt nowej ustawy – ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim.

REKLAMA

Ustawa dla wszystkich

Przedstawiony do konsultacji projekt przesądza o kwestii obowiązywania poprzedniej ustawy i wprowadza nowe rozwiązania w zakresie zarządzania metropoliami. W czasie prac sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, a także w uzasadnieniu do projektu ustawy przedstawiciele rządu uzasadniali konieczność przeprowadzenia zmian „istotnymi mankamentami, które uniemożliwiają skuteczne utworzenie takiego związku oraz możliwością utrudnień w działalności jego organów”. Przedstawiony projekt ma je usuwać oraz sprofilować działanie związku jedynie dla obszaru aglomeracji śląskiej. Jak zwrócono uwagę w uzasadnieniu, w ocenie projektodawcy lepszym rozwiązaniem jest przeznaczenie ustawy dla konkretnego obszaru metropolitalnego niż stworzenie ogólnych rozwiązań, które mogą nie uwzględniać specyfiki regionu, istniejących form współpracy samorządów czy sposobu organizacji wykonywania zadań publicznych. Jakie są najważniejsze zmiany?

Polecamy produkt: Gazeta Samorządu i Administracji

Nie wiele, a jeden związek metropolitalny

W projekcie nowej ustawy o związku metropolitalnym już z samego tytułu można wywnioskować, że planowane rozwiązanie legislacyjne przygotowywane jest wyłącznie z myślą o aglomeracji śląskiej.

Elementem decydującym o przynależności do związku mają być silne powiązania funkcjonalne oraz zaawansowanie procesów urbanizacyjnych. W przypadku poprzedniej ustawy jednostkami, które miały wchodzić w jego skład, mogły być gminy i powiaty, w przypadku przedstawionego do konsultacji projektu ustawy projektowany związek metropolitalny dla Śląska obejmować ma wyłącznie gminy. W sytuacji utworzenia śląskiego związku metropolitalnego Rada Ministrów zobowiązana jest do uwzględnienia istniejących form współpracy gmin, powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowania procesów urbanizacyjnych, a także jednorodności układu osadniczego i przestrzennego, uwzględniając więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe. Projektodawca przewidział jednak inicjatywę rady gminy w sprawie utworzenia związku metropolitalnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dokładny zasięg funkcjonowania związku metropolitalnego obejmować ma miasto na prawach powiatu Katowice oraz mieszkańców pozostałych gmin.

Projekt przewiduje także rezygnację z rozporządzenia określającego granice obszaru metropolitalnego. W zamian proponuje się, aby Rada Ministrów tworzyła związek i ustalała jego granice. Zachowano przy tym definicję obszaru związku jako spójnego pod względem przestrzennym obszaru oddziaływania miasta na prawach powiatu Katowice, charakteryzującego się istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, zamieszkanego przez co najmniej 2 mln mieszkańców. Rozporządzenie ustalać będzie nazwę oraz siedzibę władz związku. Do takiego związku będą mogły przystępować kolejne gminy z terenu województwa śląskiego, jednak bez możliwości wystąpienia. Zmianie ulegają również wytyczne do rozporządzeń Rady Ministrów, tak aby brały one pod uwagę istniejące formy współpracy jednostek samorządu terytorialnego. W rezultacie obszar związku będzie w lepszym stopniu odpowiadać potrzebom samorządów.

Czym będzie zajmował się śląski związek metropolitalny

Projektodawcy nie zmienili zakresu działania związku. Podobnie jak było to w przypadku przyjętej ustawy o związkach metropolitalnych, do zadań śląskiego związku metropolitalnego należeć ma:

● kształtowanie ładu przestrzennego,

● rozwój obszaru związku, publiczny transport zbiorowy,

● współdziałanie w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku oraz

● kwestie promocji.


REKLAMA

Możliwe będzie powierzenie zadań związkowi metropolitalnemu przez tworzące go gminy. Realizacja tych zadań będzie możliwa w takich samych formach organizacyjno-prawnych, jak miało to miejsce w uchwalonej ustawie, tj. jednostkach organizacyjnych, porozumieniach z innymi JST, a także prowadzeniu działalności gospodarczej niewykraczającej poza obszar działań o charakterze użyteczności publicznej. Przepisami, na podstawie których zorganizowane będą jednostki organizacyjne związku metropolitalnego, będą odpowiednio przepisy dotyczące wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych.

Projekt zakłada także dwukrotne wydłużenie okresu „organizacyjnego” związku metropolitalnego, do jednego roku. We wskazanym okresie związek będzie uzyskiwał 20% dochodów, co jest związane z koniecznością zagwarantowania środków na przygotowanie organizacyjne, prawne i materialne związku do rozpoczęcia działalności. Jednocześnie projekt przewiduje przepisy, które umożliwiają przejęcie na rzecz związku metropolitalnego, za zgodą zainteresowanych gmin, spółek prawa handlowego oraz jednostek budżetowych realizujących zadania publiczne, o ile przedmiot ich działalności jest związany z realizacją zadań związku. Projekt zakłada także zmiany w procesie tworzenia związku metropolitalnego.

W celu zapewnienia większego wpływu na proces organizacji związku metropolitalnego pełnomocnik do spraw utworzenia związku metropolitalnego będzie wyznaczany spośród wójtów (burmistrzów lub prezydentów miast) gmin, których obszar obejmuje związek metropolitalny.

Zobacz również: Związki metropolitalne od 1 stycznia 2016 r.

Kto będzie rządził na Śląsku

REKLAMA

Podstawowymi organami związku metropolitalnego pozostają zgromadzenie ogólne oraz zarząd związku. Zupełnie inaczej będzie jednak wyglądał skład zgromadzenia. W przypadku śląskiego związku metropolitalnego projektodawca zakłada, że będzie to jeden przedstawiciel w osobie burmistrza lub prezydenta miasta, bądź osoby przez nich upoważnionej. W ślad za zmianami dotyczącymi składu zgromadzenia zmieniono także sposób przyjmowania uchwał. W miejsce podejmowania uchwał kwalifikowaną większością głosów wprowadzono większość podwójną, chyba że ustawa stanowi inaczej. Warunek uzyskania podwójnej większości jest spełniony, jeżeli za przyjęciem uchwał głosuje większość ustawowego składu zgromadzenia i taka liczba delegatów reprezentujących gminy, iż mieszkańcy tych gmin stanowią większość ludności zamieszkałej na obszarze związku.

Wprowadzono także zmiany do sposobu funkcjonowania zarządu. Powiększono bowiem skład zarządu z trzech do pięciu osób. Osoby te będą nadal wybierane przez zgromadzenie ogólne i tak jak poprzednio nie będzie można łączyć tego członkostwa z wykonywaniem funkcji w organie JST, pełnieniem funkcji wójta, burmistrza, prezydenta lub ich zastępców, a także wykonywaniem funkcji wojewody lub wicewojewody.

Przedstawiony do konsultacji społecznych projekt zawiera zasadniczą zmianę zakresu, sposobu tworzenia oraz funkcjonowania związków metropolitalnych. W jej wyniku, poza metropolią śląską, największe miasta w pozostałej części kraju pozostają bez wsparcia organizacyjnego i prawnego w procesie zarządzania miastem.

PODSTAWA PRAWNA

ustawa z 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)

ROBERT GAWŁOWSKI

specjalista z zakresu administracji publicznej i zarządzania publicznego, adiunkt w Wyższej Szkole Bankowej w Toruniu

Polecamy serwis: Ustrój i jednostki

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia lekarskie pod lupą. ZUS i pracodawcy skontrolowali tysiące pracowników

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

Odpowiedzialność trenera personalnego za kontuzje

Branża fitness dynamicznie się rozwija. Coraz więcej osób uzyskuje kwalifikacje trenera personalnego lub instruktora fitness i podejmuje się trenowania podopiecznych w ramach współpracy z siłownią, czy klubem fitness, albo działając na własną rękę. W toku takich treningów zdarzają się jednak kontuzje.

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

REKLAMA

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

Tańsze leki dzięki importowi równoległemu? Konieczne są zmiany legislacyjne w obszarze importu równoległego. Apel do resortu zdrowia

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Stowarzyszenie reprezentujące importerów równoległych leków apeluje o uproszczenie procedur i likwidację barier administracyjnych, które dziś blokują ten segment rynku.

Ponad 500 pociągów PKP Intercity na dobę w nowym rozkładzie jazdy na lato

15 czerwca wchodzi w życie letni rozkład jazdy PKP Intercity. Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zapowiedział, że planowanych jest ponad 500 pociągów na dobę.

REKLAMA

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

Pożar w lesie. Co robić?

Od stycznia do 28 maja w Polsce odnotowano 2491 pożarów lasów. Brak śniegu zimą i sucha wiosna zwiększyły zagrożenie pożarowe. W lasach panuje susza, dlatego strażacy i leśnicy apelują o ostrożność.

REKLAMA