Łączne zobowiązanie pieniężne możliwe przy zerowym podatku rolnym

Powyższe stanowisko wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 czerwca 2018 r.

W omawianej sprawie decyzją podatkową organ ustalił skarżącej łączne zobowiązanie pieniężne za 2014 r. w wysokości 15.165 zł. Kwota ta obejmuje podatek rolny - 0,00 zł, podatek od nieruchomości - 15.152 zł, podatek leśny - 13,00 zł. Organ wyjaśnił, że podatek rolny wynosi 0,00 zł, ponieważ zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym wolne od podatku rolnego są użytki rolne klasy V, VI i VIz.

Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził nieważność decyzji organów podatkowych, przyjmując że rażąco naruszają one art. 6c ust. 1 ustawy o podatku rolnym. Sąd I instancji wskazał, że w rozpoznanej sprawie w skład łącznego zobowiązania pieniężnego wchodził podatek rolny w wysokości 0,00 zł. Natomiast stosownie do postanowień powołanego przepisu łączne zobowiązanie pieniężne może zostać wymierzone, gdy na tym samym podatniku (osobie fizycznej) ciążą zobowiązania podatkowe z tytułu podatku rolnego oraz jednocześnie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego, albo podatku rolnego oraz jednocześnie podatku od nieruchomości i podatku leśnego. Warunkiem niezbędnym do wymierzenia łącznego zobowiązania pieniężnego jest więc istnienie zobowiązania podatkowego w podatku rolnym. Niedozwolone jest zatem ustalenie przez organ podatkowy pierwszej instancji łącznego zobowiązania pieniężnego, jeżeli na osobie fizycznej nie ciąży zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku rolnego, nawet wówczas, gdy podatnik zobowiązany byłby do zapłaty podatku leśnego albo/i podatku od nieruchomości.

Odmienne stanowisko w powyższej kwestii zajął Naczelny Sąd Administracyjny, który uchylił wyrok WSA. Zdaniem sądu kasacyjnego z przepisu art. 6c ust. 1 ustawy o podatku rolnym wynika, że łączne zobowiązanie organ podatkowy może ustalić osobom fizycznym, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego. Sąd pierwszej instancji błędnie uznał natomiast, iż w omawianym przepisie mowa jest o ciążącym na podatniku zobowiązaniu podatkowym z tytułu podatku rolnego oraz jednocześnie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego, albo podatku rolnego oraz jednocześnie podatku od nieruchomości i podatku leśnego.

Rozróżnienie obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego było tymczasem kluczowe dla prawidłowego rozstrzygnięcia. Oba terminy zostały zdefiniowane w Ordynacji podatkowej. Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Natomiast zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego. Zatem – jak podkreślił NSA – obowiązek podatkowy jest nieskonkretyzowaną powinnością podatkową, zaś zobowiązanie podatkowe jest konkretyzacją obowiązku podatkowego. Ażeby powstało zobowiązanie podatkowe, wcześniej musi istnieć obowiązek podatkowy. Nie zawsze jednak obowiązek podatkowy przekształca się w zobowiązanie podatkowe. W sytuacji, gdy podatnik korzysta ze zwolnienia od podatku, wówczas obowiązek podatkowy nie przekształca się w zobowiązanie podatkowe. Podkreślić warto, iż aby podatnik mógł skorzystać z zwolnienia od podatku, musi podlegać on obowiązkowi podatkowemu.

Skoro ustanowionym w art. 6c ust. 1 ustawy o podatku rolnym warunkiem ustalenia zobowiązania łącznego jest istnienie obowiązku podatkowego w zakresie podatku rolnego oraz podatku od nieruchomości lub podatku leśnego, to w oczywistej sprzeczności z tą regulacją pozostaje stanowisko Sądu pierwszej instancji, iż zobowiązanie łączne może być ustalone tylko wówczas, gdy na podatniku ciążą zobowiązania z tytułu podatku rolnego oraz podatku od nieruchomości lub podatku leśnego. Zerowa kwota podatku rolnego nie stoi na przeszkodzie wymiarowi podatku w trybie łącznego zobowiązania pieniężnego o tyle, o ile na podatniku w ogóle ciąży obowiązek podatkowy w podatkowy w podatku rolnym.

Dominik Goślicki

radca prawny

w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu,

specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, w szczególności podatku dochodowego oraz podatku od nieruchomości

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl