Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od nieruchomości podmiotów gospodarczych

Natalia Węgrzynek
ST
Podatek od nieruchomości jest podatkiem od posiadania majątku. Fakt prowadzenia przez posiadacza majątku działalności gospodarczej uzasadnia przekonanie o możliwości wykorzystania go w tej działalności i uzyskania z niego dodatkowych dochodów.

Z tego też powodu ustawa o podatkach i opłatach lokalnych różnicuje pod względem wysokości nakładanego obciążenia nieruchomości związane z prowadzeniem działalności gospodarczej od pozostałych nieruchomości. I tak, w przypadku gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, maksymalna stawka podatku od nieruchomości wynosi 0,77 zł od 1 m2 powierzchni, podczas gdy tzw. grunty pozostałe mogą zostać opodatkowane najwyżej według stawki wynoszącej 0,39 zł od 1 m2 powierzchni.

Górne stawki tego podatku od budynków lub ich części mieszkalnych wynoszą 0,65 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, natomiast te przewidziane dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz dla budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej - 20,51 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej.

Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości budowli lub ich części jest wreszcie możliwe wyłącznie, gdy budowla jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej. Jak więc widać, rozstrzygnięcie o tym, czy dana nieruchomość podatnika jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej czy nie, ma zarówno dla organu, jak i samego podatnika, poważne znaczenie.

Ustawodawca zdefiniował pojęcie gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r.  o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. nr 121, poz. 844 z pózn. zm.) status ten przysługuje gruntom, budynkom i budowlom będącym w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.

Zatem, co do zasady sam fakt posiadania budynku, budowli lub gruntu przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że nieruchomość jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie zawsze organ może oczekiwać jednak, że przedsiębiorca zapłaci podatek od posiadanych przez niego nieruchomości według wyższych stawek.

Po pierwsze tak się nie stanie, gdy budynek będący w jego posiadaniu jest budynkiem mieszkalnym, co powinno wynikać z ogólnego przeznaczenia budynku określonego w ewidencji gruntów i budynków.

Nakaz kierowania się przez organy podatkowe przy wymiarze podatków ewidencją wynika wprost z art. 21 ustawy z 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. nr 240, poz. 2027 z pózn. zm.).

W takiej sytuacji na preferencyjnych stawkach opodatkowany zostanie nie tylko ten budynek, ale i grunt z nim związany. Decyzja przedsiębiorcy o prowadzeniu w budynku mieszkalnym działalności gospodarczej nie przekreśla korzystnego opodatkowania podatkiem od nieruchomości całego budynku, o ile nie wiąże się ze zmianą przeznaczenia ogólnego nieruchomości.

W przypadku bowiem gdy jeden budynek ma dwojakie przeznaczenie, tj. jednocześnie jest on zamieszkały i prowadzona jest w nim działalność gospodarcza, ustawa przewiduje odrębny reżim podatkowy dla opodatkowania budynku mieszkalnego, którego cześć jest zajęta pod prowadzenie działalności gospodarczej.

Drugi ważny wyjątek dotyczy sytuacji, w której znajdujące się w posiadaniu przedsiębiorcy grunty, budynki lub budowle nie są i nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej ze względów technicznych. Na co jednak powinni zwrócić uwagę urzędnicy przy dokonywaniu oceny, że takowe względy rzeczywiście w danej sytuacji zachodzą?

W ustawie brak definicji tego pojęcia. W orzecznictwie wskazuje się, że wyrażenie to stanowi bezspornie ważną okoliczność faktyczną, podlegającą ustaleniu w toku postępowania podatkowego a żadna okoliczność faktyczna z istoty swej nie poddaje się definiowaniu (wyrok NSA z 12.07.2007 r., II FSK 744/06).

Sądy podkreślają, że techniczne względy, uniemożliwiające wykorzystywanie nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej, powinna cechować trwałość tego zjawiska, a nadto, że względy te winny mieć charakter przeszkód obiektywnych, to znaczy nie mogą one być determinowane wolą podatnika, lecz okolicznościami zewnętrznymi (wyrok NSA z 9.01.2009 r., II FSK 1354/07), do których nie można jednak zaliczyć przeszkód o charakterze sezonowym lub technologicznym (wyrok NSA z 14.10.2009 r., II FSK 747/08).

Przesłanki trwałości i obiektywności spełniają zdaniem NSA takie wady fizyczne budynków, które uniemożliwiają ich eksploatację i zostały stwierdzone orzeczeniami organów nadzoru budowlanego o wyłączeniu z użytkowania ze względu na zły stan techniczny (wyrok NSA z 16.02.2006 r., II FSK 301/05).

Brak decyzji o rozbiórce nie przesądza jednak automatycznie o braku prawa do zastosowania niższej stawki podatkowej, (wyroki: NSA z 9.12.2008 r. II FSK 1499/07, WSA w Szczecinie z 30.04.2009 r. I SA/Sz 622/08, WSA w Gliwicach z 17.06.2005 r., I SA/Gl 760/04, WSA w Warszawie z 10.09.2007 r., III SA/Wa 767/07 oraz WSA w Rzeszowie z 23.03.2006 r., I SA/Rz 517/05).

Okoliczność ta może bowiem zostać wykazana w każdy prawnie dopuszczalny sposób, a nie tylko za pomocą dowodu z decyzji organu nadzoru budowlanego. Ocena przesłanki względów technicznych nie wymaga więc pozyskania uprzednio rozstrzygnięcia prejudycjalnego i należy, w danym postępowaniu, do organu podatkowego stwierdzającego jej istnienie. Ocena ta nie może być dowolna ani też nie mieć charakteru uznaniowego (wyrok NSA z 9.01.2009 r., II FSK 1354/07).

Sądy kładą nacisk na to, że utrzymanie budynku czy budowli w odpowiednim stanie technicznym zależy od przedsiębiorcy posiadającego nieruchomość. Doprowadzenie jej do stanu powodującego konieczność ingerencji organów nadzoru budowlanego ze względu na zagrożenie katastrofą budowlaną trudno więc uznać za okoliczność o charakterze obiektywnym jeżeli zapobieżenie takiemu zagrożeniu leżało w gestii przedsiębiorcy.

Trzeba mieć jednak na uwadze, że nakłady konieczne dla doprowadzenia budynku czy budowli do właściwego stanu technicznego nie zawsze znajdą uzasadnienie ekonomiczne.

Dlatego też, pamiętając o omówionych zasadach regulujących wyłączenie od opodatkowania nieruchomości znajdujących się w posiadaniu przedsiębiorców stawką właściwą dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, dostrzec należy konieczność dokonywania oceny, czy zachodzą "względy techniczne", o jakich mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., indywidualnie, ad casum, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych charakteryzujących dany przypadek (wyrok NSA z 14.10.2009 r., II FSK 747/).

I tak, w konkretnych sytuacjach, sądy wskazują, że brak odpowiednich przyłączy czy zużycie instalacji nawet w 100% nie dyskwalifikuje obiektów pod względem ich użyteczności gospodarczej, z wyraźnym wyłączeniem sytuacji, w których przyłączenie lub naprawa już istniejących instalacji jest niemożliwa lub ekonomicznie nieuzasadniona (wyrok NSA z 17.11.2005 r., FSK 2319/04).

Dowodu na techniczną niemożliwość gospodarczego użytkowania nieruchomości nie stanowi także postępujący rozkład budynków, czy zarośnięcie posesji będące konsekwencją zaniedbania nieruchomości przez jej posiadacza. (wyrok NSA z 14.10.2009 r., II FSK 747/08). Nie uzasadnia przyznania preferencyjnej stawki podatku od nieruchomości, ze względu na okresowość zjawiska, remont lub adaptacja budynku wykorzystywanego w działalności gospodarczej (wyrok NSA z 16.02.2006 r., II FSK 301/05, wyrok WSA w Gdańsku z 10 września 2009 r., ISA/Gd 136/09).

NSA zauważył, że przez względy techniczne należy rozumieć nie tylko uwarunkowania konstrukcyjne obiektów wchodzących w skład zakładu podatnika, ale i względy organizacyjne związane ze sposobem prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z czym o zaistnieniu „względów technicznych” wykluczających możliwość opodatkowania nieruchomości przedsiębiorcy według wyższych stawek można mówić w przypadku braku zgody właściwych organów na wykorzystywanie nieruchomości w prowadzeniu działalności gospodarczej (wyrok NSA z 24.04.2009 r., FSK 47/08).

Innymi słowy, względy techniczne mogą wystąpić w sytuacji, gdy niemożność użytkowania nieruchomości przez podatnika przy wykonywaniu działalności gospodarczej powodowana jest przeszkodą prawną w postaci braku zgody właściwych organów, wyrażonej na podstawie obowiązujących przepisów, na prowadzenie na nieruchomości działalności gospodarczej np. ze względu na sposób prowadzenia działalności, który będzie w ocenie organu zbyt uciążliwy dla środowiska naturalnego lub skupisk ludności znajdujących się w pobliżu nieruchomości podatnika.

Nie ulega wątpliwości, że pojęciem „względy techniczne” nie są objęte okoliczności lub zdarzenia faktyczne i prawne prowadzące do niewykorzystywania nieruchomości, a będące skutkiem świadomego, zamierzonego działania przedsiębiorcy, który z różnych "względów" innych niż "techniczne" zaprzestał czasowo lub trwale użytkowania w celach gospodarczych danej nieruchomości, pozostającej nadal w jego posiadaniu (wyrok WSA w Gliwicach z 17.06.2005 r., I SA/Gl 760/04).

Zatem, jeżeli stan techniczny nieruchomości przedsiębiorcy nie stanowi o niemożliwości wykorzystania jej w działalności gospodarczej, podatnik musi płacić podatek według wyższych stawek nawet gdy nieruchomości nie wykorzystuje w danym momencie lub też wykorzystuje je na działalność inną działalność niż gospodarcza (wyroki: NSA z 16.02.2006 r. sygn. II FSK 301/05, z 1.02.1995 r., SA/ Wr 1583/ 94).

Niczego w tym kontekście nie zmienia faktyczne stałe zaprzestanie prowadzenia działalności w budowli czy budynku, nawet połączone z wykreśleniem z ewidencji środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz rezygnacją z amortyzacji. Jeśli nadal nieruchomość znajduje się w posiadaniu przedsiębiorcy, nie ma podstaw do zmiany stawki podatku.

Brak też podstaw do przyjęcia innej stawki niż przewidziana dla gruntów, budynków i ich części związanych z działalnością gospodarczą, jeśli obiekt jest wykorzystywany w tej działalności tylko sezonowo. Potwierdzenie tego stanowiska znaleźć można m.in. w wyroku NSA z 18.09.2008 r., II FSK 1752/07, dotyczącym nieruchomości Ośrodka Szkolenia Straży Granicznej, który wyłącznie w miesiącach letnich wynajmował pokoje wczasowiczom.

Podsumowując, wskazać należy, że opodatkowanie podatkiem od nieruchomości budynków, budowli i gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej jest zagadnieniem złożonym. Wątpliwości wiążą się zwłaszcza z prawidłowym zastosowaniem wobec firmowych nieruchomości stawek preferencyjnych.

O ile rozstrzygnięcie o pierwszej przesłance wykluczającej możliwość opodatkowania nieruchomości przedsiębiorcy według wyższych stawek, tj. o przeznaczeniu budynku na cele mieszkalne nie nastręcza zbyt wielu problemów, o tyle stwierdzenie zaistnienia „względów technicznych” jest dużo bardziej skomplikowane.

Sytuacji nie ułatwia brak wskazówek w tym przedmiocie ze strony ustawodawcy. Konieczna jest więc każdorazowo dokładna analiza stanu firmowych nieruchomości, przy której pomocne mogą być powyżej przykładowo wskazane wytyczne wypracowane przez bogate orzecznictwo sądów administracyjnych.

Natalia Węgrzynek

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Sektor Publiczny
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wyższe o 10% dotacje na podręczniki dla uczniów

    Podwyższenie o 10 proc. maksymalnych kwot dotacji na wyposażenie szkół w podręczniki i materiały edukacyjne – przewiduje projekt rozporządzenia, którego założenia opublikowano w wykazie prac legislacyjnych rządu.   

    Dopłaty do 58 000 zł. Fotowoltaika, pompy ciepła, magazyny energii, kolektory [Mój prąd, kwiecień 2023 r.]

    Od 4,4 tys. zł do 28 tys. zł mogą wynieść dopłaty do pomp ciepła w piątej odsłonie programu "Mój prąd"; w przypadku kolektorów ma być to do 3,5 tys. zł - poinformował PAP wiceszef NFOŚiGW Paweł Mirowski. Dodał, że "Mój prąd" 5.0 miałby ruszyć w drugiej połowie kwietnia.

    Gdański Tydzień Zawodowca. Oferta dla absolwentów szkół

    Gdański Tydzień Zawodowca to wydarzenie adresowane do młodzieży szkół podstawowych i ponadpodstawowych, które rozpoczyna się 27 marca. W programie m.in. debata, dni otwarte, warsztaty, webinaria, a także Gdańskie Targi Szkół Ponadpodstawowych.

    Minister Czarnek: Mniej o 5h godzin nauki w szkole. Religia od trzeciego roku życia dziecka to za wcześnie. Katolik może głosować na PO i PSL

    Ponad 8 mld zł przeznaczyliśmy na rządowe inwestycję w oświatę od 2021 roku - mówił w niedzielę w Lublinie minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. Zapowiedział przywrócenie uprawnienia emerytalnego nauczycielskiego, a także plany uruchomienia stałego funduszu dla szkół specjalnych.

    10 nowych wzorów z USC. Akty urodzenia, małżeństwa i zgonu [Maj 2023 r.]

    Możliwość łatwiejszego pozyskiwania zaświadczeń z USC wymusza zmianę 10 wzorów dokumentów wydawanych przez USC. Nowe wzory pojawią się w maju 2023 r.

    Wszystko o świadczeniu wspierającym: Wnioski do ZUS i wojewódzkich zespołów. Kwestionariusz. [Pełny projekt ustawy w Word]

    Będą dwa wnioski o świadczenie wspierające. Pierwszy do wojewódzkiego zespołu orzekania, który ustali w decyzji poziom potrzeby wsparcia. Do wniosku trzeba będzie załączyć kwestionariusz. Drugi wniosek będzie do ZUS poprzez PUE ZUS. ZUS nie będzie wydawał decyzji, tylko informację. Decyzję ZUS wyda tylko, gdy odmówi przyznania świadczenia. 

    Świadczenie wspierające: Co to jest międzynarodowa klasyfikacja ICF?

    Międzynarodowa klasyfikacja ICF ma być podstawą przyznawania świadczenia wspierającego osoby niepełnosprawne w 2024 r.

    PFRON: Jakie sprawozdania i do kiedy składa się za 2022 r.?

    Przedsiębiorcy o wielkości innej niż mikro- lub mały przedsiębiorca, którzy nie składają sprawozdań finansowych do KRS, mają obowiązek dostarczenia elektronicznego sprawozdania finansowego za 2022 r. lub „oświadczenia o braku obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego za 2022 r.” do właściwego terytorialnie Oddziału PFRON do dnia 15 lipca 2023 r. 

    Wzór: Oświadczenie o braku obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego za 2022 rok [PFRON]
    Założenia ustawy o świadczeniu wspierającym

    Jakie są założenia i zapisy ustawy o świadczeniu wspierającym?

    Tatrzańskie żaby przedostaną się na drugą stronę drogi

    Wolontariusze Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN) rozpoczęli akcję przenoszenia żab trawnych przez ruchliwą drogę przy wejściu do Doliny Olczyskiej w Zakopanem. Płazy przemieszczają się do miejsc lęgowych, a akcja ma uchronić je przed śmiercią pod kołami samochodów.

    Emerytury nauczycielskie prawem nie przywilejem. Kiedy zostaną przywrócone

    Emerytury nauczycielskie po 20 latach pracy „przy tablicy” lub po 30 latach pracy w ogóle to przedmiot projektu, który – jak poinformował minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek – jest na końcowym etapie prac. Zapowiedział, że jeszcze wiosną tego roku ten projekt ujrzy światło dzienne. 

    Euro 2024. Ile razy reprezentacja Polski grała w mistrzostwach? Kiedy najbliższy mecz o eliminacje?

    Euro 2024. Polscy piłkarze czterokrotnie dotychczas grali w mistrzostwach Europy. Trzy razy po eliminacjach - w 2008, 2016 i 2021 roku, a w 2012 jako współgospodarze, obok Ukrainy. Zmagania o udział w kolejnej imprezie tej rangi - w 2024 w Niemczech - rozpoczną od piątkowego meczu z Czechami w Pradze.

    M. Pietrzak: wyższe diety dla członków obwodowych komisji wyborczych

    Będą wyższe diety dla członków obwodowych komisji wyborczych - zapowiedziała szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak.

    Program Dobrowolnych Nabyć nieruchomości pod CPK tylko do 7 kwietnia. Później wywłaszczenia

    Właściciele nieruchomości położonych na terenie przyszłego lotniska Centralnego Portu Komunikacyjnego na zgłoszenie się do Programu Dobrowolnych Nabyć mają czas do 7 kwietnia. Później grunty pod lotnisko będą wywłaszczane. Wkrótce ruszy podobny program obejmujący tereny wokół planowanego lotniska. 

    Brakuje 13 000 policjantów. Dlaczego mundurowi odchodzą?

    Podwyżki, dodatki stażowe, waloryzacja, czyli dorzucanie pieniędzy, bez reformy struktur, nic nie dało. W tym roku ze służby odeszło już 6,5 tys. osób, przyjęto 772. Policjanci są przeciążeni pracą i zniechęceni. Efekty? Nie ma patroli na ulicach, częściej dochodzi do pospolitych przestępstw, np. kradzieży w 2022 r. było 124 tys. – to o 12 tys. więcej.

    Prezes ZUS: pierwsze "trzynastki" trafią do emerytów przed Wielkanocą [Harmonogram]

    Pierwsze "trzynastki" trafią do emerytów i rencistów jeszcze przed Świętami Wielkanocnymi - przekazała prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prof. Gertruda Uścińska. Aby otrzymać to świadczenie nie trzeba składać żadnego wniosku, ZUS zrobi to automatycznie.

    PFRON: Dopłata 120 000 zł do samochodu osobowego. Wzory dokumentów od sprzedawcy samochodu

    PFRON udostępnił wzory dokumentów od sprzedawcy samochodu. Dokumenty służą rozliczeniu dofinansowania do samochodu dla osoby niepełnosprawnej. Można otrzymać nawet 120 000 zł.  

    Rząd chwali się 30 korzystnymi dla Polaków zmianami w podatkach

    Ministerstwo opublikowało listę korzystnych zmian w podatkach wprowadzonych od 2016 r. Jest to prawdopodobnie odpowiedź na zestawienie szeregu podwyżek podatków, opłat i niekorzystnych rozwiązań przez money.pl. 

    Duża podwyżka: 4765,32 zł brutto dla osoby niepełnosprawnej. Świadczenie wspierające i jednocześnie renta socjalna w 2024 r. [3 mld zł]

    Projekt ustawy wprowadzającej nowe świadczenie wspierające dla osób niepełnosprawnych został w środę skierowany pod obrady Rady Ministrów. Projekt przewiduje również możliwość dorabiania przez opiekunów do świadczenia pielęgnacyjnego - poinformowało MRiPS.

    Niewyjaśnione problemy trawienne. Zespół alfa-gal. Czy to skutek ukąszenia kleszcza?

    The American Gastroenterological Association (AGA) opublikowało nowe wytyczne kliniczne, aby pomóc lekarzom i pacjentom w określeniu, czy niewyjaśnione objawy ze strony przewodu pokarmowego są spowodowane zespołem alfa-gal, alergią pokarmową na mięso i inne produkty pochodzenia zwierzęcego powodowaną przez ukąszenie kleszcza amerykańskiego. W Polsce pierwszy przypadek zespołu alfa-gal odnotowano w roku 2021 w Krakowie.

    MF: nie będzie waloryzacji 500+ do 1000+

    Nie dyskutujemy i nie ma mowy o podniesieniu 500 plus do 1000 plus - poinformowała w środę minister finansów Magdalena Rzeczkowska. W tym roku priorytetem, jaki stanął przed polskim budżetem, jest szeroko pojęte bezpieczeństwo - dodała.

    "Trenuj z wojskiem" - weekendowe szkolenia w kwietniu 2023 r.

    Kolejna edycja programu "Trenuj z wojskiem" będzie przybliżać różne specjalizacje w Wojsku Polskim, by zachęcić młodych ludzi do służby – zapowiedział wicepremier, szef MON Mariusz Błaszczak.

    DGP: Szurm emerytów na ZUS. Eksperci chcą to zatrzymać zrównaniem wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn

    Polacy ignorują zachęty do dłuższej pracy przed emeryturą. 

    Plan Strategiczny WPR. Jest harmonogram naboru wniosków

    Harmonogram naboru wniosków o wsparcie dla rolników w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 opublikowała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Rolnicy mogą występować o dopłaty bezpośrednie od połowy marca.