REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym są podatki i opłaty lokalne

Natalia Węgrzynek

REKLAMA

W najbliższym czasie zaprezentujemy cykl artykułów dotyczących podatków i opłat stanowiących dochody własne gmin. Każdy artykuł będzie stanowił kompendium wiedzy na temat konkretnego podatku lub opłaty.

W związku z powyższym, celem niniejszego, wstępnego artykułu jest wyjaśnienie, co kryje się pod pojęciem podatków i opłat lokalnych oraz na czym polega rozróżnienie pomiędzy podatkami lokalnymi a samorządowymi.

REKLAMA

Idea samorządności wiąże się z przekazaniem przez państwo części władzy publicznej lokalnym wspólnotom. Z przekazaniem władzy wiąże się powierzenie zadań do wykonania.  Konstytucja RP wprowadza w art. 163 bardzo istotną zasadę domniemania właściwości samorządu terytorialnego, stanowiąc, że wykonuje on wszystkie zadania publiczne, które nie zostały wyraźnie zastrzeżone dla organów innych władz publicznych.

Redakcja poleca: VAT w samorządach (książka)

Ponieważ efektywne wykonanie przekazanych zadań wymaga także zapewnienia środków na ich realizację, jednostki samorządu terytorialnego mają konstytucyjnie zagwarantowany udział w dochodach publicznych, odpowiednio do przypadających im zadań. Mogą to być dochody w formie: dochodów własnych, subwencji ogólnej, dotacji celowych z budżetu państwa.

W stanowiących podstawowe jednostki samorządu terytorialnego w Polsce gminach najważniejszym źródłem dochodów własnych samorządu pozostają wpływy z podatków.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z art. 4 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r., nr 88, poz. 539 z późn. zm.) są to wpływy z:

- podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego, od środków transportowych,

- dochodowego od osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej, od spadków i darowizn, od czynności cywilnoprawnych

oraz wpływy z opłat:

- skarbowej, targowej, miejscowej, uzdrowiskowej i od posiadania psów, eksploatacyjnej - w części określonej w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947, z późn. zm.)

- oraz innych stanowiących dochody gminy, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów.

Właśnie tym daninom stanowiącym dochody własne gmin, najczęściej zbiorczo nadawane jest miano podatków i opłat lokalnych.

Powyższa definicja nie do końca jednak odpowiada temu, co pod tym pojęciem rozumie ustawodawca.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r., nr 121, poz. 844 z późn. zm.) do podatków i opłat lokalnych zaliczyć należy:

- podatek od nieruchomości,

- podatek od środków transportowych,

- opłatę targową,

- opłatę miejscową,

- opłatę uzdrowiskową

- i opłatę od posiadania psów.

Katalog świadczeń wymienionych we wskazanym wyżej uregulowaniu ma charakter zamknięty.

REKLAMA

W związku z zarezerwowaniem pojęcia podatków lokalnych dla świadczeń uregulowanych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, powstał praktyczny problem dotyczący tego, jaką terminologią posługiwać się dla określenia zbioru wszystkich przymusowych świadczeń na rzecz podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, jaką jest gmina.

Wobec powyższego, dla wszystkich świadczeń podatkowych, których cechą charakterystyczną jest to, że stanowią dochód budżetu gminy i jednocześnie wyróżnia je, że mogą być w pewnym zakresie kształtowane przez radę gminy bądź też wójta, burmistrza, prezydenta miasta, stworzono wspólną nazwę: „podatki samorządowe”.

Wprowadzenie pojęcia podatków samorządowych pozwala na jasne rozróżnienie pomiędzy nimi a podatkami państwowymi, do których zaliczyć należy podatki dochodowe od osób fizycznych i prawnych, podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy, podatek od gier oraz podatek tonażowy.

REKLAMA

Wyróżnienie z kategorii podatków samorządowych podatków lokalnych ma częściowo swoje uzasadnienie jeżeli chodzi podział samorządowych organów podatkowych. Organem podatkowym pierwszej instancji w zakresie podatków i opłat lokalnych jest wójt, burmistrz, prezydent miasta. Instancją odwoławczą jest samorządowe kolegium odwoławcze.

Ze względu na bardziej skomplikowaną technikę poboru niektórych podatków samorządowych kompetencje w tym zakresie ustawodawca powierzył naczelnikom urzędów skarbowych. Właściwość naczelników została przewidziana dla poboru podatku dochodowego opłacanego w formie karty podatkowej, podatku od spadków i darowizn czy podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na fakt, iż świadczenia te nadal stanowią dochód jednostek samorządu mimo, że trafiają na ich rachunek za pośrednictwem urzędów skarbowych, samorządom pozostawiono uprawnienia do współdecydowania z naczelnikami urzędów skarbowych w zakresie umarzania, rozkładania na raty oraz odraczania wymienionych wyżej podatków i opłat, a także w zakresie zwalniania płatników z obowiązku pobrania oraz wpłaty podatku lub zaliczki na podatek.

Czytaj także: Regionalna Izba Obrachunkowa - struktura i funkcjonowanie >>

Na koniec słowo o tym, na czym polega różnica pomiędzy podatkami a opłatami.

Cechą odróżniającą opłaty od podatków jest odpłatność (ekwiwalentność), co oznacza, że w przeciwieństwie do podatku, opłata jest pobierana w zamian za pewne ściśle określone świadczenie. Świadczenie to polega na dokonaniu konkretnej czynności, usługi przez organ.

W praktyce opłata nie zawsze wiernie odzwierciedla wartość dokonywanej w zamian czynności. Może ona przewyższać rzeczywiste koszty poniesione przez organ w związku z usługą lub wręcz przeciwnie, może mieć charakter symboliczny.

System opłat publicznych tworzą przede wszystkim tzw. opłaty lokalne, pobierane na podstawie przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, do których zalicza się:

- opłatę targową,

- opłatę miejscową,

- opłatę uzdrowiskową,

- opłatę od posiadania psów

- oraz opłaty o odrębnych podstawach prawnych.

Do tych ostatnich zaliczyć trzeba opłatę skarbową (ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, Dz. U. z 2006 r., nr 225, poz. 1635 z późn. zm.) i inne opłaty (np. eksploatacyjną na podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze, t.j.: Dz. U. z 2005 r., nr 228, poz. 1947 z późn. zm., czy też opłatę z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, tzw. rentę planistyczną, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U. z 2003 r., nr 80, poz. 717 z późn. zm.).

Czytaj także: Podatek od nieruchomości podmiotów gospodarczych >>

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Sektor Publiczny
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kiedy rodzice muszą oddać świadczenia 500 plus i 800+? Wyrok NSA z 24 sierpnia 2023 r. (I OSK 1349/210)

    Jeżeli dziecko nie mieszka z rodzicem pobierającym świadczenia 500+ albo 800 plus, to należy zwrócić 500 zł albo 800 zł za każdy miesiąc pobierania świadczenia.

    Tusk ogłasza akcję "Orlik - wielkie granie". "Jak wiecie, mam obsesję na tym punkcie ..."

    Przygotowaliśmy program rewitalizacji orlików, będziemy je przebudowywali i unowocześniali, będę też chciał zorganizować akcję "Orlik - wielkie granie" dla dziewcząt i chłopców w różnych grupach wiekowych - zapowiedział w niedzielę, w Mińsku Mazowieckim lider PO Donald Tusk.

    P. Czarnek od 1 I 2024 r. da podwyżkę początkującym nauczycielom do 5500 zł. To 5500 zł brutto i 4070 zł netto, czy tylko słynne średnie wynagrodzenie?

    Podwyżka do 5500 zł dla nauczyciela początkującego, to ile netto? Nie znamy odpowiedzi na to pytanie. Minister P. Czarnek prawdopodobnie kolejny raz odwołuje się do średniego wynagrodzenia. Posługiwanie się średnim wynagrodzeniem budzi od kilku lat sprzeciw nauczycieli, gdyż miara ta nie oddaje wartości pensji, które nauczyciele realnie otrzymują na konto. 

    Tylko do 30 IX praca zdalna w związku z pandemią. Tylko do 7 X 2023 r. telepraca. Sprawdź, czy dotyczy to Twojej umowy o pracę

    Praca zdalna zlecona z powodu COVID-19 możliwa tylko do 30 września 2023 r. Telepraca tylko do 7 października. Czy w Twojej firmie zmieniono już dokumenty?

    REKLAMA

    10 000 zł dofinansowania. Wnioski tylko do 30 września [Koła gospodyń wiejskich]

    Do końca września koła gospodyń wiejskich mogą się ubiegać o przyznanie środków finansowych na działalność statutową. Dofinansowanie wynosi w zależności od wielkości koła od 8-10 tys. zł - informuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

    Pendolino od 49 zł. Zwykły pociąg od 19 zł. Warszawa-Kraków. Warszawa Gdańsk. Do tego zniżki ustawowe. Tanio na PKP [1 października 2023 r.]

    Milion biletów w superpromocyjnych cenach. Ceny będą się zaczynały od 19 zł, np. na trasie Warszawa-Kraków czy Gdańsk-Warszawa, a w przypadku pociągów klasy Pendolino od 49 zł. Osoby uprawnione do ulg ustawowych, np. uczniowie, studenci czy renciści będą mogli skorzystać ze swoich zniżek przy zakupie naszych promocyjnych biletów. Dzięki czemu ostateczna cena przejazdu będzie jeszcze niższa.

    Sanah na Narodowym w Warszawie 22 września - Saska Kępa wyłączona z ruchu, zmiany w komunikacji miejskiej

    W piątek, 22 września o godz. 20, na stadionie Narodowym wystąpi Sanah. Ratusz zachęca do korzystania z komunikacji miejskiej, szczególnie, że dla wszystkich będzie darmowa z okazji Dnia bez Samochodu. Od godziny 17 wyłączona z ruchu zostanie Saska Kępa.

    Rewolucja w VAT: MF do KSeF doda aplikację, która przygotuje automatycznie deklarację VAT. Czy biura rachunkowe stracą klientów?

    Wiceminister finansów: deklaracja podatkowa przedsiębiorców będzie wypełniana przed skarbówkę. Czy wprowadzone rozwiązanie uderzy w biura rachunkowe zmniejszając liczbę ich klientów?

    REKLAMA

    Pierwsza polska elektrownia jądrowa na obszarze gmin: Choczewo lub Gniewino i Krokowa [GDOŚ wydał decyzję środowiskową]

    GDOŚ wydał decyzję środowiskową dla elektrowni atomowej.

    Telus: cieszę się, że Ukraina zaczęła z nami rozmawiać ws. produktów rolnych

    Robert Telus minister rolnictwa odbył rozmowę telefoniczną z ministrem rolnictwa Ukrainy Mykołą Solskim. Powiedział: Cieszę się, że Ukraina zaczęła z nami nareszcie rozmawiać ws. produktów rolnych, a nie z Niemcami czy Unią Europejską ponad naszymi głowami. 

    REKLAMA