Jakie obowiązują zasady udostępniania dowodów księgowych

Tak, jeśli dowód księgowy (faktura VAT dokumentująca zakup usługi remontowej) nie podlega opisanym dalej ograniczeniom, to – moim zdaniem – powinien zostać skserowany pracownikowi na wniosek bez uzasadnienia.

Podstawą każdego zapisu, zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor), jest dowód księgowy stwierdzający dokonanie operacji gospodarczej:

- zewnętrzny obcy – otrzymany od kontrahenta,

- zewnętrzny własny – przekazywany w oryginale kontrahentowi,

- wewnętrzny – dotyczący operacji wewnątrz jednostki.

Zobacz również: Rachunek jako dokument księgowy

Dowód księgowy powinien spełniać wymogi szczegółowo określone w art. 21 ust. 1 uor.

W finansach publicznych obowiązuje jedna z podstawowych zasad, tj. zasada jawności finansów publicznych, która polega na zagwarantowaniu obywatelom dostępu do podstawowych informacji, związanych z wydatkowaniem publicznych pieniędzy zarówno na szczeblu państwowym, jak i samorządowym.

Podstawowe normy prawne, określające sferę jawności i przejrzystości finansów publicznych, zawarte są w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: uofp), w dziale I „Zasady finansów publicznych”, w rozdziale 4 „Jawność i przejrzystość finansów publicznych”.

Gospodarka środkami publicznymi jest jawna (art. 33 ust. 1 uofp). Sposób realizowania zasady jawności gospodarowania środkami publicznymi określony został w art. 34 tej ustawy. Mimo że w artykule tym brak jest bezpośredniego wskazania, że pracownikowi na wniosek bez konkretnego uzasadnienia można skserować dowód księgowy będący podstawą zapisu w księgach rachunkowych jednostki sektora finansów publicznych, to – w mojej opinii – dokument taki może zostać pracownikowi skserowany na podstawie odrębnych szczegółowych przepisów.

Szczegółowy sposób, procedury i formę prawną udostępniania informacji publicznej, a także odmowy jej udzielenia oraz obowiązki organów w tym zakresie zawarto w ustawie z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej: ustawa o informacji publicznej). W ustawie tej sprecyzowano zagwarantowane konstytucyjnie prawo dostępu przez obywateli do informacji publicznej.

Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do wglądu do dokumentów urzędowych (art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o informacji publicznej). Z kolei na podstawie art. 10 tej ustawy informacja publiczna, która:

- nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium – jest udostępniana na wniosek,