Oficer Compliance w JST w związku z dyrektywą o sygnalistach

Tak jak pisałem w artykule: „Compliance. Rewolucja w samorządzie z powodu dyrektywy PE i Rady ws. ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa UE” do grudnia 2021 r. administracja publiczna, w tym jednostki samorządu terytorialnego powinny mieć wdrożone pewne elementy systemów Compliance, tj. kanały przyjmowanie zgłoszeń od sygnalistów i podejmowania działań następczych. Według mnie w praktyce będzie to impuls do wdrożenia pełnych systemów Compliance w administracji publicznej.

Jak pisałem w artykule „Compliance. Rewolucja w samorządzie terytorialnym spowoduje rewolucję w zawodzie oficerów Compliance” zmieni to mocno zawód oficerów Compliance.

Co prawda nie da się stworzyć jednego szczegółowego wzorca dokumentacji Compliance dla samorządów (szerzej opisałem to zagadnienie w artykule: „Compliance w samorządzie terytorialnym - czy da się opracować jeden uniwersalny model systemu?”) ale myślę, że warto przedstawić parę podstawowych różnic i podobieństw pomiędzy oficerem Compliance w banku a oficerem Compliance w jednostce samorządu terytorialnego.

Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Pierwsza różnica to znajomość przepisów prawa. Oficer Compliance w banku musi znać prawo bankowe i normy obowiązujące sektor bankowy. Oficer Compliance w jednostce samorządu terytorialnego musi znać prawa administracyjne (materialne i procesowe) oraz normy obowiązujące w sektorze administracji publicznej lub samorządach terytorialnych. I nie chodzi tu tylko o znajomość litery prawa ale i ducha prawa.

Druga różnica to różnica pomiędzy Kulturą organizacyjną w banku a Kulturą organizacyjną w jednostce samorządu terytorialnego. Oficer Compliance w Banku jest już stałym i znanym elementem w strukturze organizacyjnej. Stoją za nim regulacje (różnego szczebla – krajowe, unijne itd., rozporządzania i ustawy, wytyczne oraz dobre praktyki). Jego niezależność i bezpośrednie podleganie pod najwyższe kierownictwo oraz możliwość raportowania do organu nadzoru ma gwarancję ustawową. Jego głównym „przeciwnikiem” jest: zmienność przepisów, coraz to nowsze wymagania, wielkość organizacji i chciwość (nie ukrywajmy Banki działają dla zysku, niestety zwykle jak najszybszego i jak największego). Oficer Compliance w jednostce samorządu terytorialnego to będzie coś nowego i nieznanego w strukturze organizacyjnej samorządów terytorialnych. Nie stoją za nim (na chwilę obecną) żadne regulacje – poza tzw. Dyrektywą o Sygnalistach i dobrymi praktykami. Jego niezależność i bezpośrednie podleganie pod najwyższe kierownictwo oraz możliwość raportowania do organu nadzoru zależy tylko od świadomości i dobrej woli najwyższego kierownictwa. Jego głównym „przeciwnikiem” jest: ilość i zmienność przepisów, wielkość organizacji, polityka oraz psychologiczna niechęć do zmian i nowego.