Jakie sytuacje można uznać za wypadek przy pracy

Przedstawiamy przykład pracownika pewnej szkoły zatrudnionego na stanowisku konserwatora, który, przechodząc w godzinach pracy przez hol szkoły, zauważył bijących się uczniów, postanowił ich rozdzielić i został poszkodowany. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił pracownikowi – konserwatorowi prawa do świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego (jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy), uzasadniając, że rozdzielenie uczniów w dniu zdarzenia nie należy do jego zakresu obowiązków, a mianowicie w tym przypadku należało powiadomić osoby upoważnione do pełnienia funkcji wychowawczych i opiekuńczych. Czy taką sytuację ze względu na zakres obowiązków nie można uznać za wypadek przy pracy?

Wypadek pracownika nie zostanie uznany za wypadek przy pracy, ponieważ nie ma on związku z wykonywaniem pracy konserwatora w szkole.

Zasady oceny, czy określone zdarzenie zostanie uznane za wypadek przy pracy, wynikają z ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: ustawa wypadkowa).

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

● podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,

● podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

● w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy

– art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej.

Jak wynika z tej definicji, podstawowymi elementami wypadku przy pracy są: nagłość tego zdarzenia, zewnętrzne przyczyny oraz związek z pracą. Aby zatem zdarzenie uznać za wypadek przy pracy, elementy te muszą występować łącznie podczas tego wydarzenia.

Rozważając sytuację, o której mowa w pytaniu, należy uwzględnić zewnętrzną przyczynę wypadku, związek wypadku z pracą i czy zdarzyło się to w czasie pracy.

Zewnętrzna przyczyna wypadku

Zewnętrzną przyczyną wypadku przy pracy może być każdy czynnik pochodzący spoza organizmu poszkodowanego pracownika, mogący – w konkretnych warunkach – wywołać szkodliwe skutki, w tym także pogorszyć stan zdrowia pracownika. Chodzi tu na przykład o urazy mechaniczne, urazy termiczne, działalność sił przyrody, działalność osób trzecich. Przyczyna zewnętrzna nie musi być zatem wyłączną przyczyną wypadku. Wystarczy, że przyczyni się ona jedynie do powstania uszczerbku na zdrowiu.