REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie sytuacje można uznać za wypadek przy pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Kasprzak
Radca prawny, doktor nauk prawnych. Pracowała w Departamencie Prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, autorka licznych publikacji w wiodących polskich wydawnictwach prawniczych. Doradca prawny w kancelariach prawnych, wykładowca akademicki, prezes zarządu ANTERIS Fundacji Pomocy Prawnej

REKLAMA

Do nieszczęśliwych zdarzeń może dojść w każdym miejscu, czyli także na stanowisku pracy. Są jednak takie okoliczności, które nie kwalifikują się jako wypadek w pracy.

Przedstawiamy przykład pracownika pewnej szkoły zatrudnionego na stanowisku konserwatora, który, przechodząc w godzinach pracy przez hol szkoły, zauważył bijących się uczniów, postanowił ich rozdzielić i został poszkodowany. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił pracownikowi – konserwatorowi prawa do świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego (jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy), uzasadniając, że rozdzielenie uczniów w dniu zdarzenia nie należy do jego zakresu obowiązków, a mianowicie w tym przypadku należało powiadomić osoby upoważnione do pełnienia funkcji wychowawczych i opiekuńczych. Czy taką sytuację ze względu na zakres obowiązków nie można uznać za wypadek przy pracy?

REKLAMA

Wypadek pracownika nie zostanie uznany za wypadek przy pracy, ponieważ nie ma on związku z wykonywaniem pracy konserwatora w szkole.

Zasady oceny, czy określone zdarzenie zostanie uznane za wypadek przy pracy, wynikają z ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: ustawa wypadkowa).

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

● podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

● podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,

● w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy

– art. 3 ust. 1 ustawy wypadkowej.

Jak wynika z tej definicji, podstawowymi elementami wypadku przy pracy są: nagłość tego zdarzenia, zewnętrzne przyczyny oraz związek z pracą. Aby zatem zdarzenie uznać za wypadek przy pracy, elementy te muszą występować łącznie podczas tego wydarzenia.

Rozważając sytuację, o której mowa w pytaniu, należy uwzględnić zewnętrzną przyczynę wypadku, związek wypadku z pracą i czy zdarzyło się to w czasie pracy.

Zewnętrzna przyczyna wypadku

Zewnętrzną przyczyną wypadku przy pracy może być każdy czynnik pochodzący spoza organizmu poszkodowanego pracownika, mogący – w konkretnych warunkach – wywołać szkodliwe skutki, w tym także pogorszyć stan zdrowia pracownika. Chodzi tu na przykład o urazy mechaniczne, urazy termiczne, działalność sił przyrody, działalność osób trzecich. Przyczyna zewnętrzna nie musi być zatem wyłączną przyczyną wypadku. Wystarczy, że przyczyni się ona jedynie do powstania uszczerbku na zdrowiu.

Przyczyną zewnętrzną może być np. pobicie przez ucznia.

Czytaj także: Ruszyła kampania na rzecz bezpieczeństwa w pracy>>

Związek z pracą

REKLAMA

Zakres pojęcia „związek z pracą” użytego w definicji wypadku przy pracy obejmuje nie tylko wypadki, które mają miejsce podczas świadczenia pracy. Pojęcie dotyczy również wypadków, które nastąpiły zarówno w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonego, jak i w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia. Nagłe zdarzenie powodujące uraz lub śmierć pracownika nie musi więc nastąpić w czasie pracy i w miejscu pracy, lecz może mieć miejsce w dowolnym czasie i miejscu, pod warunkiem że pozostaje w związku z rodzajem pełnionej przez pracownika pracy.

Na przykład pobicie leśniczego przez kłusownika, zranienie prokuratora lub sędziego przez ukaranego za popełnione przestępstwo czy w końcu pobicie nauczyciela przez ucznia, dokonane nawet poza czasem i miejscem ich pracy, pozostaje w związku funkcjonalnym z pełnioną przez nich pracą i stanowi wystarczającą podstawę do uznania tych zdarzeń za będące w związku z pracą.

W przypadku pobicia konserwatora zatrudnionego w szkole przez uczniów podczas przypadkowej bijatyki trudno doszukiwać się związku z pracą tego pracownika. Dlatego też warunek, aby wypadek przy pracy miał związek z pracą pracownika, nie zostanie w tym przypadku spełniony. Tym samym zdarzenie nie zostanie uznane za wypadek przy pracy.

Związek z pracą zostanie zerwany mimo pozostawania pracownika w czasie pracy w miejscu jej świadczenia, jeżeli nie łączył go w tym czasie wewnętrzny związek z pracą. Dotyczy to sytuacji, w których – mimo że samo zdarzenie nastąpiło w miejscu i czasie pracy – pracownik w przeznaczonym na pracę czasie np. wdał się w bójkę z innym pracownikiem, podczas której uległ wypadkowi i doznał uszczerbku na zdrowiu, lub wykonywał pracę dla celów prywatnych, w czasie której uległ wypadkowi.

Czytaj także: Najważniejsze elementy stosunku pracy>>

Czy wypadek w czasie pracy

Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy (art. 128 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy).

Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, traktuje się również wypadek, któremu pracownik uległ:

● w podróży służbowej (w okolicznościach innych niż wyżej określone), o ile nie był on skutkiem postępowania pracownika niemającego związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,

● podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,

● przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe (art. 3 ust. 2 ustawy wypadkowej).

REKLAMA

Wypadek przy pracy kojarzy się przede wszystkim z wykonywaniem obowiązków ze stosunku pracy, ale w wielu przypadkach do takich wypadków zalicza się również te, do których dochodzi przy realizacji zadań wynikających z umów innych niż umowa o pracę.

Szerszy zakres ochrony pracownika polega na objęciu ochroną także czynności ze sfery spraw prywatnych podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. Na tej podstawie można byłoby uznać za wypadek przy pracy np. uraz doznany w czasie podróży koleją czy samochodem do wskazanej miejscowości lub śmierć podczas pożaru hotelu, ale już nie wypadek, jakiemu uległ pracownik np. na spacerze albo w czasie przygotowywania sobie posiłku. Związek z pracą w pierwszym przypadku polega na tym, że pracownik znalazł się w hotelu w związku z wykonywaniem pracy „na wyjeździe”, ale fakt, że poszedł na spacer lub chciał coś zjeść, już tego związku (konieczności) nie wykazuje.

Podstawy prawne

•  Ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (j.t. Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322)

•  Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 105, poz. 655)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Czy Polska wprowadzi kontrole?

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Czy Polska wprowadzi kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów?

Premier D. Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

REKLAMA

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA

Nowe standardy żywienia w szpitalach 2025: Ministerstwo Zdrowia wprowadza obowiązkowe diety dla pacjentów [PROJEKT]

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt rozporządzenia, które ma ujednolicić standardy żywienia pacjentów w szpitalach. Zmiany mają zagwarantować zdrowe, zbilansowane i dostosowane do stanu zdrowia posiłki, a także zwiększyć transparentność i jakość usług cateringowych w placówkach medycznych.

Pogoda. Gwałtowne burze w dziewięciu województwach. Ostrzeżenia RCB

Na terenie dziewięciu województw można spodziewać się gwałtownych burz. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa już wysłało alerty.

REKLAMA