REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie są uprawnienia niepełnosprawnych pracowników samorządowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jarosław Żarowski
Jakie są uprawnienia niepełnosprawnych pracowników samorządowych/ Fot. Fotolia
Jakie są uprawnienia niepełnosprawnych pracowników samorządowych/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Niepełnosprawni pracownicy korzystają z przywilejów w zakresie czasu pracy, urlopów i innych zwolnień z pracy. Część tych szczególnych uprawnień przysługuje wszystkim, u których orzeczono niepełnosprawność, a część zależy np. od stopnia niepełnosprawności.

Wydział administracyjno-kadrowy urzędu gminy zadał nam pytanie dotyczące zatrudniania niepełnosprawnych, a dokładniej: czasu pracy. Każdy pracodawca, w tym także urzędy zatrudniające osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności, muszą pamiętać, że takim pracownikom przysługuje więcej wolnego niż pełnosprawnym.

REKLAMA

Czas pracy osoby niepełnosprawnej:

● nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo,

● zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać siedmiu godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo

– art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej: u.r.z.s.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Normy czasu pracy niepełnosprawnych zależą zatem od stopnia niepełnosprawności, przy czym różnica w stosunku do innych pracowników samorządowych, których czas pracy regulują przepisy działu szóstego ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.), nie wiąże się tylko z krótszym czasem pracy osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Obie wymienione normy czasu pracy niepełnosprawnych są sztywne – osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności w jakimkolwiek dniu nie powinna pracować dłużej niż odpowiednio siedem lub osiem godzin, a w jakimkolwiek tygodniu dłużej niż odpowiednio 35 lub 40 godzin. Przepisy k.p. przewidują natomiast możliwość wydłużania czasu pracy w niektóre dni i tygodnie, w zamian za krótszy czas pracy w inne dni albo dodatkowe dni wolne.

Swoistym dopełnieniem sztywnych norm czasu pracy niepełnosprawnych jest zakaz ich zatrudniania w godzinach nadliczbowych. Niepełnosprawni nie mogą też pracować w porze nocnej (art. 15 ust. 3 u.r.z.s.). Zakazy te nie zależą od stopnia niepełnosprawności.

Stosowanie norm czasu pracy niepełnosprawnych, o których mowa w art. 15 u.r.z.s., nie może powodować obniżenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego w stałej miesięcznej wysokości. W przypadku godzinowych stawek wynagrodzenia zasadniczego, odpowiadających osobistemu zaszeregowaniu lub zaszeregowaniu wykonywanej pracy, przy przejściu na normy czasu pracy, o których mowa w art. 15 u.r.z.s., ulegają one odpowiedniemu podwyższeniu (art. 18 u.r.z.s.).

Polecamy serwis: Pracownicy

Obowiązek ograniczania czasu pracy niepełnosprawnych, wynikający z art. 15 u.r.z.s., nie jest bezwzględny. Przepisów art. 15 nie stosuje się:

● do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz

● gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę

– art. 16 ust. 1 u.r.z.s.

Tacy niepełnosprawni w zakresie czasu pracy mogą być traktowani jak pełnosprawni i w konsekwencji, na zasadach określonych w k.p., pracować w elastycznych systemach czasu pracy, w porze nocnej czy nadgodzinach.

REKLAMA

Wszyscy niepełnosprawni mają prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Przerwa ta powinna być wliczana do czasu pracy i przysługuje niezależnie od 15-minutowej przerwy, która na mocy k.p. należy się każdemu pracującemu w ciągu danej doby co najmniej sześć godzin (art. 17 u.r.z.s. w zw. z art. 134 k.p.). Prawo niepełnosprawnych do dodatkowej przerwy jest bezwzględne.

Niepełnosprawni są objęci preferencjami przy naborze na stanowiska urzędnicze w samorządach. Szerzej pisaliśmy o tym w nr. 3 z 2014 roku GSiA w artykule „Zasady zatrudniania niepełnosprawnych w samorządach”.

Dodatkowy urlop

Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności (art. 19 ust. 1 u.r.z.s.).

Wspomniany dodatkowy urlop nie przysługuje osobom posiadającym przywileje urlopowe z innego tytułu: uprawnionym do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli jednak wymiar dodatkowego urlopu z innego tytułu niż niepełnosprawność wynosi mniej niż 10 dni roboczych, to zamiast tego urlopu przysługuje urlop dodatkowy z art. 19 ust. 1 u.r.z.s. (art. 19 ust. 2 i 3 u.r.z.s.).

Zwolnienia z pracy

Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

● w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku,

● w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy

– art. 20 ust. 1 u.r.z.s.

Łączny wymiar zwolnienia na udział w turnusie rehabilitacyjnym i dodatkowego urlopu wypoczynkowego z tytułu znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym (art. 20 ust. 3 u.r.z.s.). Pracodawca powinien udzielić takiego zwolnienia na podstawie wniosku lekarza sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną o skierowanie na turnus rehabilitacyjny. Pracownik powinien przedstawić pracodawcy skierowanie w terminie, który umożliwi zapewnienie normalnego toku pracy w zakładzie. Podstawą wypłaty wynagrodzenia za czas zwolnienia jest przedłożony pracodawcy dokument, który potwierdza pobyt na turnusie, wystawiony przez jego organizatora.

Natomiast jedyną przesłanką do uzyskania zwolnienia na badania, zabiegi, zakup bądź naprawę sprzętu ortopedycznego jest niemożność wykonania tych czynności poza godzinami pracy. Nie jest ograniczona liczba ani czas trwania takich zwolnień. W powszechnie obowiązujących przepisach nie został też określony sposób dokumentowania wspomnianych czynności przez niepełnosprawnego i wykazania, że może je wykonać tylko w godzinach pracy. Powinni to ustalić pracodawca i pracownik. Dowodem może być chociażby zaświadczenie z placówki ochrony zdrowia przeprowadzającej badania ze wskazaniem, w jakich godzinach są one wykonywane.

PRZYKŁAD

Pan Adam, referent w urzędzie miasta, uzyskał orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 2 września 2013 r., ale przedstawił je pracodawcy dopiero 19 listopada 2013 r. Od kiedy przysługuje mu dodatkowy urlop z tego tytułu i w jakim wymiarze w 2014 roku?

Prawo do dodatkowego urlopu pan Adam uzyskuje 3 września 2014 r. i od tej daty w 2014 roku przysługuje mu cały 10-dniowy urlop z tytułu niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. Skoro przepisy u.r.z.s. stanowią w tym względzie jedynie, że prawo do pierwszego urlopu dodatkowego nabywa się po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, to:

● ważna jest data orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a nie przedstawienia takiego orzeczenia pracodawcy,

pracownik uzyskuje zawsze pierwszy urlop w pełnym wymiarze (niezależnie, kiedy w danym roku kalendarzowym nabył do niego prawo).

PODSTAWY PRAWNE

● art. 15–20 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j.t. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 877)

● dział szósty ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 208)

● rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 22 maja 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania zwolnień od pracy osobom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym (Dz.U. nr 100, poz. 927)

Zobacz również: Pracownicy samorządowi – nabór, służba przygotowawcza i awansowanie

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

REKLAMA

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA