REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej jednak dopuszczalna?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej jednak dopuszczalna?/ fot. Fotolia
Zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej jednak dopuszczalna?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zdaniem WSA w Bydgoszczy w przypadku właściwego uzasadnienia podejmowanej uchwały, dopuszczalna jest zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej.

W ostatnim czasie sądy administracyjne wydają coraz więcej wyroków dotyczących tzw. ustawy dekomunizacyjnej (tj. ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki). 

REKLAMA

Polecamy: Rejestr Należności Publicznoprawnych. Zasady funkcjonowania, praktyczne przykłady, wzory dokumentów. PREMIUM

Jednym z najczęstszych praktycznych problemów stosowania przepisów tzw. ustawy dekomunizacyjnej była dopuszczalność zmiany nazwy ulicy na taką samą przez wyłączne zmienienie uzasadnienia funkcjonowania w przestrzeni publicznej określonej nazwy. Działania takie spotkały się jednak ze stanowczą reakcją wojewodów, którzy szeregiem rozstrzygnięć nadzorczych stwierdzali nieważność uchwał rad gmin w tym przedmiocie. Organy nadzoru, podpierając się w tym zakresie opiniami Instytutu Pamięci Narodowej, stwierdzali bowiem, że takie działanie stanowi obejście przepisów prawa wymagających zmiany nazw – zwłaszcza ulic – upamiętniających komunizm lub inny ustrój totalitarny.

Część gmin zdecydowała się zaskarżyć tego typu rozstrzygnięcia nadzorcze wojewodów, czego efektem są pierwsze wyroki sądów administracyjnych w takich sprawach.

Zobacz: Postępowanie administracyjne

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyrokiem z dnia 11 października 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy (sygn. II SA/Bd 953/17) uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Kujawsko-Pomorskiego stwierdzające nieważność uchwały rady gminy w sprawie zmiany nazwy ulicy.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

REKLAMA

Rada gminy podjęła uchwałę, którą dokonała zmian nazw ulic: 1) z ulicy Krasickiego na ulicę Krasickiego, 2) ulicy Zawadzkiego na Zawadzkiego oraz 3) z Pl. Zwycięstwa na Pl. Zwycięstwa. W uzasadnieniu uchwały wskazano, że wykonując dyspozycję art. 6 ust. 1 tzw. ustawy dekomunizacyjnej należało dokonać zmiany nazw ulic, w związku z czym przytoczono m.in. imiona i nazwiska patronów poszczególnych ulic ze wskazaniem ich zasług (Ignacy Krasicki – wybitny pisarz polskiego oświecenia; Tadeusz Zawadzki – harcmistrz, podporucznik Armii Krajowej, Pl. Zwycięstwa – w celu upamiętnienia bitwy stoczonej przez Wojska Polskie z Wojskami Zakonu Krzyżackiego pod Koronowem w dniu 10 października 1410 r.).

W wydanym rozstrzygnięciu nadzorczym Wojewoda Kujawsko-Pomorski wskazał, że co prawda w uzasadnieniu do uchwały podano imię i nazwisko oraz zasługi patronów ulic Krasickiego i Zawadzkiego, wyjaśniono również, iż nazwa Plac Zwycięstwa upamiętnia nie, jak dotychczas zjednoczenie PPS i PPR w PZPR, ale bitwę stoczoną przez Wojska Polskie z Wojskami Zakonu Krzyżackiego pod Koronowem w 1410 r., jednak, w ocenie Wojewody, nie korespondują one z zapisami w uchwale. Z uchwały nie wynika bowiem, że chodzi o tego samego patrona, który wskazany jest w uzasadnieniu. Zdaniem organu nadzoru, celem podjętej uchwały było swoiste ominięcie celu tzw. ustawy dekomunizacyjnej, bowiem dokonane zmiany nie mają charakteru rzeczywistego. Jednocześnie wojewoda wskazał, że w oparciu o ekspertyzę Zespołu Ortograficzno-Onomastycznego zaleca się stosowanie pełnych imion i nazwisk patronów ulic. W związku z tym, pomimo braku konkretnych uregulowań prawnych tej materii, nowe nazwy ulic winny zawierać pełne nazwy, tzn. obok nazwiska winno figurować imię patrona ulicy.

Uznając powyższe rozstrzygnięcie za niezgodne z prawem, skargę do sądu administracyjnego złożyła gmina wnosząc w niej o jego uchylenie.

Wyrokiem z dnia 11 października 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy (sygn. II SA/Bd 953/17) uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Kujawsko-Pomorskiego.

REKLAMA

W uzasadnieniu Sąd przywołał przepisy prawne stanowiące podstawę analizowanej problematyki. Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym, do wyłącznej właściwości rady gminy należy m.in. podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, a także wznoszenia pomników. Natomiast z art. 6 ust. 1 tzw. ustawy dekomunizacyjnej wynika, że obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, w tym dróg, ulic, mostów i placów, upamiętniające osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny lub propagujące taki ustrój w inny sposób, właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego albo związku, o którym mowa w art. 4, zmienia w terminie 12 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. Stosownie do art. 1 ust. 2 cyt. ustawy, za propagujące komunizm uważa się także nazwy odwołujące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy w Polsce w latach 1944-1989. Stosownie do powyższego wskazać należy, że podstawowym założeniem ustawy było skuteczne wyeliminowanie z przestrzeni publicznej nazw propagujących symbole ustrojów totalitarnych, przy poszanowaniu miejsc pochówku, grobów i cmentarzy, a także własności prywatnej.

WSA w Bydgoszczy uwzględniając wniesioną skargę zgodził się z radą gminy, że dokonana przez nią zmiana nazw ulic sprostała wymogom tzw. ustawy dekomunizacyjnej. Zdaniem Sądu, z podjętej przez radę gminy uchwały wynika, że została ona podjęta w wykonaniu dyspozycji przepisu art. 6 ust. 1 tzw. ustawy dekomunizacyjnej. W uzasadnieniu wydanego wyroku Sąd wskazał ponadto, że w jego ocenie, motywy dokonanej zmiany wynikają wprost z uzasadnienia uchwały i są wystarczające. Pomimo zatem formalnego zachowania tej samej nazwy, faktycznie całkowitej zmianie uległo znaczenie spornych nazw ulic, a zatem osiągnięty został cel tzw. ustawy dekomunizacyjnej. Nie można zatem uznać dokonanej zmiany za pozorną, mającą na celu obejście prawa. Istotne jest – jak wskazał WSA w Bydgoszczy – zbadanie intencji nadania nazw. Częścią integralną uchwały jest bowiem sporządzone do niej uzasadnienie, wyjaśniające powody podjętej uchwały przez radę gminy.

Jednocześnie Sąd wskazał, że powoływanie się przez organ nadzoru na ekspertyzę Zespołu Ortograficzno-Onomastycznego nie mogło odnieść oczekiwanego przez organ skutku i nie ma w sprawie znaczenia. Wojewoda jest zobowiązany do oceny zgodności uchwały jedynie z prawem powszechnie obowiązującym.

Mając na uwadze wszystkie ww. argumenty WSA w Bydgoszczy uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Kujawsko-Pomorskiego.

Wyrok jest nieprawomocny.

Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec pobłażania dla agresji wobec lekarzy – nowe wytyczne Prokuratora Generalnego [PDF]

Wzrost liczby przypadków agresji wobec pracowników ochrony zdrowia skłonił Prokuratora Generalnego do wydania jednoznacznych wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań karnych w takich sprawach. Naczelna Izba Lekarska z zadowoleniem przyjęła tę decyzję, podkreślając, że to efekt długofalowych działań środowiska lekarskiego na rzecz poprawy bezpieczeństwa.

Stanowisko NIL z 2023 r. ws. biorezonansu

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się doniesienia o stosowaniu terapii biorezonansu magnetycznego – metody, która zyskuje popularność zarówno wśród zwolenników medycyny alternatywnej, jak i osób poszukujących niekonwencjonalnych sposobów leczenia różnych dolegliwości. Przypominamy stanowisko Rady Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej z sierpnia 2023 r.

Nawet 80 km/h. Tak pędzą dzieciaki na hulajnogach

Coraz więcej dzieci trafia do szpitali z poważnymi urazami po wypadkach na elektrycznych hulajnogach – alarmuje Mateusz Struś asystent z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej, Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM. Jego zdaniem główną przyczyną jest nadmierna prędkość oraz brak kasków, a nieletni pacjenci często osiągają na własnych hulajnogach nawet 70–80 km/h.

Sześć wsi w Polsce stanie się miastem od początku 2026 roku. Wiemy już które

Od 1 stycznia 2026 r. roku w Polsce przybędzie sześć miast. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (RD214), które zostały opublikowane 14 lipca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu. Nastąpi też 6 zmian dotyczących ustalenia granic gmin, 9 zmian dotyczących ustalenia granic miast i jedna zmiana nazwy miasta.

REKLAMA

126 mln zł na lądowiska dla SOR. Rusza nabór na dofinansowanie z Funduszu Medycznego

Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowy konkurs w ramach Funduszu Medycznego: „Dotacja na modernizację lub budowę lądowisk dla śmigłowców przy szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR)”. Program ma na celu poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu lotniczego pacjentów w stanach zagrożenia życia. Szpitale będą mogły otrzymać nawet 97% dofinansowania na budowę lub modernizację lądowisk. Nabór wniosków rozpocznie się 31 lipca 2025 roku.

420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy kompleksowy remont linii średnicowej w Warszawie? Minister wskazał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

REKLAMA

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

REKLAMA