REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym jest sektor rządowy? Forum Od-nowa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Forum Od-nowa
Organizacja non-profit
Czym jest sektor rządowy?
Czym jest sektor rządowy?

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest w wymiarze organizacyjnym sektor rządowy i na jakie napotyka problemy, wynikające z rozproszenia danych o instytucjach publicznych i niesatysfakcjonującego sposobu ich przedstawiania? Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na to pytanie. Państwo, czyli co?

Deficyt informacji

Główny Urząd Statystyczny (GUS) prowadzi rejestr REGON i regularnie zbiera informacje od podmiotów gospodarki narodowej – prywatnych i publicznych. Są to dane o formie organizacyjnej, siedzibie, zatrudnieniu, majątku etc. Nie wiadomo jednak, ile jest czynnych podmiotów sektora publicznego. Sami pracownicy GUS sugerują zresztą dużą ostrożność, jeżeli chodzi o korzystanie z danych REGON. Z kolei Ministerstwo Finansów posiada na własny użytek dane o rządowych jednostkach sektora finansów publicznych, a wielu z nim bezpośrednio planuje budżety. Wycinkowe informacje o działaniu specyficznych administracji lub innych struktur są w posiadaniu innych ministerstw, przede wszystkim Ministerstwa Edukacji Narodowej (System Informacji Oświatowej), Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (rejestr instytucji kultury), Ministerstwa Sprawiedliwości (jednostki systemu sprawiedliwości) oraz Ministerstwa Zdrowia (Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą). Ministerstwo Skarbu Państwa raz do roku próbuje kompilować dane o liczbie instytucji, sporządzając informację o stanie mienia Skarbu Państwa. Brak jest zgromadzonych w jednym miejscu kompletnych i aktualnych danych o zatrudnieniu, finansach i mieniu poszczególnych instytucji, mimo że dużą ich część regularnie pozyskuje się w programie badań statystycznych. Dane GUS objęte są tajemnicą statystyczną, tak jakby instytucje rządowe były tym samym, co podmioty prywatne. Rządzący są pozbawieni informacji, a więc podstawowego narzędzia pozwalającego na kreowanie i realizację polityk publicznych. Z kolei obywatele nie mają możliwości przyjrzenia się strukturom, które utrzymują ze swoich podatków.

REKLAMA

Zobacz także: Koniec z subwencjonowaniem partii politycznych od 2014 roku?

Dominuje perspektywa resortowa

Choć GUS podaje w Banku Danych Lokalnych ogólną informację o sektorze publicznym – liczbie podmiotów i osób w nich zatrudnionych, w samym roczniku statystycznym opisuje organizację państwa dużo węziej. Poza podaniem liczby samorządów i sołectw, brak choćby wzmianki o liczbie instytucji wchodzących w ich skład. Jest tylko informacja o urzędnikach i osobach piastujących funkcje polityczne. W samej formule rocznika wyraża się perspektywa resortowa. Państwo to sektor administracji publicznej, a inne fragmenty struktur publicznych są opisywane tylko przy okazji prezentowania branżowych dziedzin – szkolnictwa, kultury, zdrowia czy pomocy społecznej. W tym ujęciu państwo z pewnością nie jest makrostrukturą. Sektor rządowy to jej część.

Sektor rządowy (jakoś) policzony

REKLAMA

W oparciu o informacje z 4 różnych (!) źródeł można ocenić, że sektor rządowy obejmuje 4057 organizacji. Należy przyjąć, że sektor rządowy to wszystkie organizacje reprezentujące Skarb Państwa, a także inne, na które posiada on dominujący wpływ. Większość z nich to jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych. Jest ich 3662, w tym 3246 działa w formie państwowych jednostek budżetowych. Są one w całości objęte budżetem państwa i stanowią organizacyjny trzon sektora rządowego. W dokumentach rządowych w kategorii „urzędy centralne” zawiera się 2171 jednostek. Są wśród nich m.in. ministerstwa, urzędy centralne, izby i urzędy skarbowe, sądy, prokuratury, zakłady karne, komendy policji i straży granicznej, szkoły artystyczne czy jednostki administracji niezespolonej. W przypadku urzędów wojewódzkich mowa jest o 859 jednostkach budżetowych. Poza granicami Polski działa 216 jednostek. 

W sektorze rządowym mamy jeszcze tzw. państwowe osoby prawne zaliczane do sektora finansów publicznych, które mimo przyznanej autonomii mogą być istotnie lub w całości zależne od przydzielanych im środków publicznych. Będą wśród nich państwowe uczelnie wyższe (137), samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej (115), Polska Akademia Nauk i jej instytuty (70) oraz państwowe instytucje kultury (53). Sektor rządowy obejmuje również podmioty prowadzące działalność gospodarczą: jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (196), przedsiębiorstwa państwowe (119) i spółki z większościowym udziałem Skarbu Państwa (50). W sektorze tym są również pojedyncze instytucje o własnym ustroju, np. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Narodowy Fundusz Zdrowia, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Lasy Państwowe, Bank Gospodarstwa Krajowego. Wielość i zróżnicowanie form organizacyjnych sektora rządowego odzwierciedla przede wszystkim problem z ustaleniem zakresu państwa. Brak jasności, jeżeli chodzi o jego rolę, sprawia, że nie ma zgody, czym państwo jest w sensie organizacyjnym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rola dla GUS

Już teraz można więc sformułować rekomendację, której realizacja stworzy warunki do bardziej aktywnego zarządzania strukturami rządowymi: powinno się przypisać GUS rolę instytucji odpowiedzialnej za budowanie i publiczne udostępnianie informacji o poszczególnych organizacjach sektora rządowego. Ze względu na interes gospodarczy państwa, tylko w odniesieniu do wybranych spółek i przedsiębiorstw państwowych GUS może ujawniać nieco mniej danych. Z prawa do niejawności mogą korzystać tylko instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa, m.in. służby specjalne.

Zadaj pytanie: Forum

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odpowiedzialność trenera personalnego za kontuzje

Branża fitness dynamicznie się rozwija. Coraz więcej osób uzyskuje kwalifikacje trenera personalnego lub instruktora fitness i podejmuje się trenowania podopiecznych w ramach współpracy z siłownią, czy klubem fitness, albo działając na własną rękę. W toku takich treningów zdarzają się jednak kontuzje.

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

REKLAMA

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

Tańsze leki dzięki importowi równoległemu? Konieczne są zmiany legislacyjne w obszarze importu równoległego. Apel do resortu zdrowia

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Stowarzyszenie reprezentujące importerów równoległych leków apeluje o uproszczenie procedur i likwidację barier administracyjnych, które dziś blokują ten segment rynku.

Ponad 500 pociągów PKP Intercity na dobę w nowym rozkładzie jazdy na lato

15 czerwca wchodzi w życie letni rozkład jazdy PKP Intercity. Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zapowiedział, że planowanych jest ponad 500 pociągów na dobę.

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

REKLAMA

Pożar w lesie. Co robić?

Od stycznia do 28 maja w Polsce odnotowano 2491 pożarów lasów. Brak śniegu zimą i sucha wiosna zwiększyły zagrożenie pożarowe. W lasach panuje susza, dlatego strażacy i leśnicy apelują o ostrożność.

Minimum 8000 zł brutto dla pracowników sądów? Związki zawodowe apelują o reformy

Brak rąk do pracy, niskie wynagrodzenia i narastający problem rotacji – pracownicy sądów alarmują, że bez systemowych reform i podwyżek polski wymiar sprawiedliwości może się załamać. Związek Zawodowy Ad Rem wskazuje, że choć podpisano porozumienie z rządem, jest to dopiero pierwszy krok do normalizacji.

REKLAMA