REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wojewodowie a funkcjonowanie gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi w czasie epidemii

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wojewodowie a funkcjonowanie gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi w czasie epidemii /Shutterstock
Wojewodowie a funkcjonowanie gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi w czasie epidemii /Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wojewodowie sporadycznie wydają zarządzenia zmieniające zasady funkcjonowania gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi.

Podstawa prawna działań wojewodów

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych przyznała wojewodom nowe kompetencje dotyczące gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi.  Zgodnie z art. 11c ust. 1 tejże ustawy wojewoda może, w drodze zarządzenia, zmienić lub wyłączyć wymagania dotyczące selektywnego zbierania odpadów komunalnych, określone w regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminie oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2019 r. poz. 2010 i 2020 oraz z 2020 r. poz. 150 i 284).

REKLAMA

Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

REKLAMA

Z przepisu tego wynika, iż wydanie przedmiotowego zarządzenia przez wojewodę ma charakter fakultatywny. Wojewoda może wydać tego typu zarządzenie, ale nie jest do tego zobowiązany. Ustawa nie określa także wprost przesłanek, które warunkowałyby wydanie przedmiotowego zarządzenia. Należy wszakże pamiętać, iż cała ustawa, w której zamieszczony został analizowany przepis, ma na celu m.in. przeciwdziałanie COVID-19, przez które rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków, w tym społeczno-gospodarczych, choroby zakaźnej u ludzi wywołanej wirusem SARS-CoV-2.

Zarządzenie wojewody może czasowo zmienić określone w aktach prawa miejscowego zasady selektywnej zbiorki odpadów komunalnych (np. dopuścić do łącznego zbierania frakcji, które zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i porządku w gminach winny być gromadzone oddzielnie). Może też ono czasowo zawiesić prowadzenie selektywnej zbiórki stwarzając podstawę do gromadzenia wszystkich odpadów łącznie. Zarządzenie to z uwagi na swój charakter i adresatów winno być traktowane jako akt prawa miejscowego ze wszystkimi tego konsekwencjami, w tym podlegać publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

REKLAMA

Zgodnie z art. 11c ust. 2 ww. ustawy w swoim zarządzeniu wojewoda może także, na wniosek wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, zmienić częstotliwość odbierania odpadów komunalnych oraz sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych, określone w uchwałach rady gminy wydanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminie. Tym samym o ile zmiany dotyczące zasad selektywnej zbiórki mogą następować zarówno z urzędu, jak i wniosek organów wykonawczych gmin, o tyle zmiany w zakresie częstotliwości nie mogą być wprowadzane przez wojewodę z urzędu. Wniosek organu wykonawczego gminy jest w tym zakresie niezbędny. Ustawa nie przewiduje w tym zakresie udziału organu stanowiącego gminy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa stanowi także, że w przypadku wydania zarządzenia, o którym mowa w art. 11c ust. 1, na obszarze województwa lub jego części, których zarządzenie dotyczy, nie stosuje się wymagań dotyczących selektywnego zbierania odpadów komunalnych, określonych w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Przykłady zarządzeń wojewodów

W praktyce wojewodowie niezwykle rzadko korzystają z przyznanych im uprawnień.

Jako przykład wydanych zarządzeń w przedmiotowym zakresie wskazać można zarządzenie Wojewody Małopolskiego z dnia 3 kwietnia 2020 roku w sprawie zmiany częstotliwości odbierania wybranych frakcji odpadów komunalnych na terenie Miasta i Gminy Myślenice (Dz. Urz. Woj. Małop. z 2020r. poz. 2701). W zarządzeniu tym wojewoda określił, że w okresie od 1 kwietnia 2020 roku (a więc z datą wcześniejszą niż wejście w życie zarządzenia) do 31 maja 2020 roku wywóz selektywnie zebranych odpadów komunalnych – papieru, tektury, tworzyw sztucznych, odpadów opakowaniowych wielomateriałowych i metali – ma się odbywać z częstotliwością co 4 tygodnie. Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy przewidywał w tym zakresie odbiór ww. odpadów raz na 2 tygodnie. Zarządzenie zostało opublikowane w wojewódzkim dzienniku urzędowym i weszło w życie z dniem ogłoszenia.

Częstotliwość odbioru odpadów selektywnie zebranych została zmieniona także zarządzeniem Wojewody Opolskiego z dnia 30 kwietnia 2020 roku w sprawie zmiany częstotliwości odbioru odpadów określonych frakcji na terenie gmin wchodzących w skład Związku Międzygminnego „Czysty Region” z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu (Dz. Urz. Woj. Opol. z 2020r. poz. 1348). W zarządzeniu określono, że szkło, papier, metale i tworzywa sztuczne mają być odbierane w zabudowie jednorodzinnej raz na dwa miesiące. Zmieniona częstotliwość zgodnie z zarządzeniem ma obowiązywać do odwołania. Także to zarządzenie zostało opublikowane w wojewódzkim dzienniku urzędowym i weszło w życie z dniem ogłoszenia.

Z nowoprzyznanych kompetencji dwukrotnie korzystał Wojewoda Wielkopolski. Po raz pierwszy wydając w dniu 16 kwietnia 2020 roku zarządzenie w sprawie zmiany częstotliwości odbioru odpadów ulegających biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem bioodpadów, w zabudowach jednorodzinnych na terenie aglomeracji poznańskiej (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2020 r. poz. 3464). Wojewoda zmienił tym zarządzeniem częstotliwość odbioru wynikającą z regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminach uchwalonego przez Zgromadzenie Związku Międzygminnego „Gospodarka Odpadami Aglomeracji Poznańskiej”. W zarządzeniu tym określono częstotliwość odbioru ww. odpadów nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie, gdy tymczasem z regulaminu wynikała częstotliwość raz w tygodniu. Zmieniona częstotliwość odbioru odpadów ma obowiązywać do 31 maja 2020 roku. Także w tym przypadku dopełniono obowiązku ogłoszenia zarządzenia we właściwym trybie.

Po raz drugi Wojewoda Wielkopolski skorzystał z przyznanych mu kompetencji wydając zarządzenie z dnia 30 kwietnia 2020 roku w sprawie zmiany sposobu świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych na terenie powiatu gnieźnieńskiego (Dz. Urz. Woj. Wlkp. z 2020r. poz. 3778). Zarządzeniem tym wojewoda ograniczył działalność PSZOKÓW nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie. Zasady te mają obowiązywać do 31 maja 2020 roku. Zarządzenie zostało prawidłowo opublikowane i weszło w życie z dniem ogłoszenia.

Podsumowanie

Niewielka ilość dostępnych zarządzeń wojewodów podejmowanych na podstawie art. 11c ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych świadczy o ostrożnym podchodzeniu do nowoprzyznanych kompetencji. Przepis ten słusznie traktowany jest jako regulacja szczególna, która winna znaleźć zastosowanie w wyjątkowych przypadkach. Należy przy tym podkreślić, iż zmiany w gminnych systemach gospodarowania odpadami komunalnymi mogą być wprowadzane samodzielnie przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego. W takim przypadku koniecznym jest jednak dochowanie dodatkowych wymogów proceduralnych związanych z uzyskaniem opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Organy samorządu nie mogą także odstąpić od zasad związanych z selektywną zbiórką wynikających z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz rozporządzeń wykonawczych, do czego upoważnieni zostali wojewodowie.

Maciej Kiełbus

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządowego

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA