Rząd zwiększa nakłady na oświatę

Sukcesywnie zwiększamy nakłady na oświatę. W latach 2016-2019 subwencja oświatowa wzrosła o 5,5 mld złotych. Ze zdziwieniem przyjmujemy stwierdzenia, że samorządy „muszą dokładać do oświaty”. Otóż, samorządy również są odpowiedzialne za oświatę. W polskim systemie prawnym zadania oświatowe są wykonywane przez samorządy, ponieważ są to ich zadania własne, a środki niezbędne na ich realizację zagwarantowane są w łącznych dochodach jednostek samorządu, nie tylko w subwencji oświatowej.

Subwencja oświatowa nieustannie rośnie. Przykładowo, dla Warszawy subwencja na rok 2019 wynosi ok. 2 mld zł.  Wzrosła w stosunku do roku 2018 o 201 mln złotych. Poniżej przedstawiamy procentowy wzrost subwencji oświatowej w 2019 r. dla wybranych miast:

• Warszawa - 11,2%
• Lublina - 8%
• Białystok - 8,3%
• Rzeszów - 13%
• Łódź - 8,2%
• Bydgoszcz - 8,5%

Polecamy: Kodeks pracy 2019 - komentarz

Sytuacja finansowa jednostek samorządu terytorialnego

Dzięki dobrej koniunkturze gospodarczej oraz uszczelnieniu systemu podatkowego, dochody ogółem JST wzrosły w 2017 o 16,2 mld zł, tj. 7,6% względem roku poprzedniego. Co najważniejsze - obserwujemy korzystną dynamikę w dochodach własnych JST - ogółem wzrosły one w skali kraju o6,2% (106,7 mld w 2016 r. – 113,2 mld zł w 2017 r.). Dane za 11 miesięcy 2018 roku są również bardzo dobre i najprawdopodobniej wzrost dochodów własnych JST będzie jeszcze wyższy niż w roku poprzednim.

Przypominamy, że obowiązkiem samorządów, jako organów prowadzących szkoły lub placówki, jest m.in. wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych, wyposażenie szkół w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania i programów wychowawczo-profilaktycznych, a także przeprowadzanie egzaminów oraz wykonywanie innych zadań statutowych.

Obowiązujące przepisy nie gwarantują, że część oświatowa subwencji ogólnej ma pokryć wszystkie wydatki oświatowe samorządów. Zadania oświatowe związane
z prowadzeniem/dotowaniem przez jednostki samorządu terytorialnego szkół i placówek oświatowych finansowane są nie tylko z części oświatowej subwencji ogólnej, ale także z innych źródeł dochodów: z innych niż oświatowa część subwencji ogólnej, dotacji celowych z budżetu państwa oraz dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203) środki niezbędne na realizację zadań oświatowych zagwarantowane są w dochodach jednostek samorządu.

W myśl art. 167 ust. 2 Konstytucji RP dochodami jednostek samorządu terytorialnego są dochody własne, subwencje ogólne (w tym oświatowa) i dotacje celowe z budżetu państwa. Oznacza to, iż część oświatowa subwencji ogólnej jest jedynie jednym ze źródeł dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Kwoty subwencji oświatowej nie można zatem odnosić wprost do zadań oświatowych nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego.