Samorząd nie może przyznawać ulg podmiotowych w podatkach lokalnych

Rada podpoznańskiej gminy Czerwonak podjęła w kwietniu 2007 r. uchwałę w sprawie zwolnienia z podatku od nieruchomości podatników, którzy zwiększyli zatrudnienie, tworząc nowe miejsca pracy. W uchwale zostały także określone warunki dotyczące obniżenia wymiaru podatku od nieruchomości.

Prokurator przeciwny

Uchwałę zakwestionował prokurator, który skierował sprawę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: WSA). W uzasadnieniu podniósł, że „nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy” (art. 217 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.).

Rada gminy uzyskała prawo stanowienia aktów prawa miejscowego wyłącznie na podstawie upoważnień ustawowych (art. 40 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, dalej: ustawa o samorządzie gminnym). Dlatego prawo do ulg i zwolnień podatkowych musi wynikać z aktu rangi ustawowej. Taki aktem jest ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: ustawa o podatkach i opłatach lokalnych), a dokładnie jej art. 19 ust. 3, w którym znajduje się delegacja do zwolnień przedmiotowych.

Stąd prokurator uznał, że radni przekroczyli delegację ustawową. Podjęli bowiem decyzję w sprawie ulg podmiotowych od podatku od nieruchomości w sytuacji, gdy ustawa zawiera jedynie delegację do stosowania zwolnień przedmiotowych.

Autopromocja

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF, praca zdalna

Kup książkę:

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF, praca zdalna - Poradnik Gazety Prawnej

Prokurator wskazał, że niedopuszczalne jest twierdzenie, iż skoro rada gminy uprawniona jest do wprowadzania zwolnień całkowitych, to może również uchwalać ulgi częściowe. Wynika to także z wcześniejszych orzeczeń sądów administracyjnych (patrz: Z orzecznictwa).

Uzasadnienie WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uznał za sprzeczną z prawem uchwałę rady gminy zwalniającą z podatku od nieruchomości tych, którzy stworzyli nowe miejsca pracy. Uznano, że samorząd naruszył art. 7 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Zaskarżona uchwała uzależniała zwolnienie z podatku od nieruchomości od utworzenia nowych miejsc pracy, przy czym kwota zwolnienia zależała od liczby stanowisk pracy.

Rozróżnienie zwolnienia i ulgi

Sąd uznał, że brak jest podstaw do utożsamiania ze sobą pojęć ulgi i zwolnienia podatkowego. Są to pojęcia rozłączne, gdzie:

• zwolnienie - oznacza definitywne wyłączenie określonych przepisami podmiotów lub przedmiotów spod opodatkowania,

Autopromocja

• ulga - oznacza zmniejszenie rozmiarów uiszczanego podatku.

Ulga - uzasadnił WSA - stanowi „swoistą korektę podstawy, stawki lub kwoty podatku”. Zwolnienie nie jest też „krańcowym przypadkiem ulgi”.

Ponieważ uchwała Rady Gminy Czerwonak została podjęta z naruszeniem prawa, 12 grudnia 2008 r. WSA w Poznaniu stwierdził jej nieważność (sygn. akt I SA/Po 965/08).

Z orzecznictwa

Nie ma podstaw do utożsamiania pojęć: ulga i zwolnienie. Ustawodawca nie używa tych pojęć zamiennie, wręcz przeciwnie, służą one do określania konstrukcji prawnych o łatwo dających się zauważyć odmiennościach (...). Rada gminy jest uprawniona do wprowadzania ulg podatkowych tylko wówczas, gdy w danym przepisie ustawowym użyte jest pojęcie ulga. Nie można z przepisu upoważniającego radę gminy do uchwalania zwolnień w podatkach i opłatach wywodzić uprawnienia do uchwalania ulg podatkowych.

Wyrok WSA w Rzeszowie z 20 kwietnia 2004 r., sygn. akt. SA/Rz 128/03

Z orzecznictwa

Rada Miejska nie dokonała zwolnienia, tylko zastosowała ulgę w podatku od nieruchomości, do czego nie posiada uprawnień. W wyniku takiego działania naruszyła przepis art. 7ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Wyrok NSA z 5 grudnia 2007 r., sygn. akt II FSK 1238/06

Izabela Jaworska

Podstawy prawne:

• Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483; ze zm. Dz.U. z 2006 r. nr 200, poz. 1471)

• Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 223, poz. 1458)

• Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2006 r. nr 121, poz. 844; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 116, poz. 730)