Pracodawcy zatrudniający osoby wykonujące prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze od 1 stycznia 2010 r. mają obowiązek:
1) opłacać składkę za pracowników wykonujących tego rodzaju prace,
reklama
reklama
2) prowadzić wykaz stanowisk pracy oraz ewidencję tych pracowników,
3) informować Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ZUS) o pracownikach umieszczonych w ewidencji,
4) przekazywać do ZUS informacje o liczbie stanowisk pracy, na których jest wykonywana praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Aby prawidłowo opłacać składki na Fundusz Emerytur Pomostowych (dalej: FEP), ważne jest stworzenie wykazu stanowisk, które będą uzasadniać uznanie wykonywanej na nich pracy jako pracy szczególnego rodzaju w znaczeniu przyjmowanym przez ustawę z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (dalej: ustawa o emeryturach pomostowych).
SŁOWNICZEK
Prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku (art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych).
Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należnego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu i życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się (art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych).
W definicji prac w szczególnych warunkach (patrz: słowniczek) wskazane zostały czynniki ryzyka związane z:
1) siłami natury:
• prace pod ziemią,
• prace na i pod wodą,
• prace w powietrzu;
2) procesami technologicznymi:
• prace w warunkach gorącego mikroklimatu – wykonywane w pomieszczeniach, w których wartość wskaźnika obciążenia termicznego WBGT wynosi 28°C i powyżej, przy wartości tempa metabolizmu pracownika powyżej 130W/m2,
• prace w warunkach zimnego mikroklimatu – wykonywane w pomieszczeniach o temperaturze powietrza poniżej 0°C,