REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pracownicy samorządowi powołani po wyborach

Jarosław Żarowski

REKLAMA

Pracownicy samorządowi zatrudniani na podstawie powołania zajmują ważne posady w administracji samorządowej. Często więc po wyborach następują zmiany na tych stanowiskach. Przedstawiamy, kto jest uprawniony do występowania z inicjatywą powołania lub odwołania skarbnika i zastępców.

Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach (art. 68 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy; dalej: k.p.).

REKLAMA

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: ustawa o pracownikach samorządowych) na podstawie powołania są zatrudniani:

● zastępcy wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (dalej: zastępca wójta),

● skarbnicy gmin, powiatów i województw.

Oznacza to, że na wymienionych stanowiskach pracowników nie można zatrudniać na innej podstawie niż powołanie (np. na podstawie umowy o pracę). Jednocześnie samorządy nie mają prawa rozszerzać listy zatrudnionych na podstawie powołania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Potrzebne odwołanie

REKLAMA

Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się na czas nieokreślony, a jeżeli na podstawie przepisów szczególnych pracownik został powołany na czas określony, stosunek pracy nawiązuje się na okres objęty powołaniem (art. 68 § 11 k.p.).

Po upływie kadencji wójta jego zastępca pełni swoje obowiązki do czasu objęcia obowiązków przez nowo powołanego zastępcę wójta (art. 29 ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; dalej: ustawa o samorządzie gminnym). Wygaśnięcie mandatu wójta przed upływem kadencji jest równoznaczne z odwołaniem jego zastępcy (art. 28e ustawy o samorządzie gminnym).

W związku z tym w doktrynie prezentowany był pogląd, że zastępca wójta powoływany jest na czas określony. Jednak Sąd Najwyższy (dalej: SN) w wyroku z 5 sierpnia 2008 r. (sygn. akt I PK 29/08) uznał, że art. 29 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym nie jest przepisem szczególnym w rozumieniu art. 68 § 11 k.p. Przepis ten nie odnosi się w ogóle do stosunków pracy. Jest to przepis o charakterze ustrojowym, zapewniający nieprzerwane pełnienie funkcji w administracji samorządowej i zapobiegający dublowaniu tych funkcji. Zastępcy wójta nie można zatem powołać na czas określony. W konsekwencji, uwzględniając ten wyrok, do rozwiązania stosunku pracy z zastępcą wójta, nawet po upływie kadencji wójta, potrzebne jest jego odwołanie.

W przypadku skarbnika nie ma wątpliwości, że powołanie następuje na czas nieokreślony.

Czytaj także: Dodatki funkcyjne pracowników samorządowych>>

Kto decyduje o obsadzie stanowisk

Wójt w drodze zarządzenia powołuje i odwołuje swojego zastępcę lub zastępców. To wójt określa też liczbę swoich zastępców, z tym że nie może być ich więcej niż:

● jeden – w gminach do 20 tys. mieszkańców,

● dwóch – w gminach do 100 tys. mieszkańców,

● trzech – w gminach do 200 tys. mieszkańców,

● czterech – w gminach powyżej 200 tys. mieszkańców (art. 26a ustawy o samorządzie gminnym).

Do wyłącznej właściwości:

● rady gminy – należy powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy, na wniosek wójta,

● rady powiatu – należy powoływanie i odwoływanie skarbnika powiatu, na wniosek starosty,

● sejmiku województwa – należy powoływanie i odwoływanie skarbnika województwa, na wniosek marszałka województwa.

Obsada stanowiska skarbnika zależy więc od decyzji rady lub sejmiku, lecz z inicjatywą powołania lub odwołania skarbnika może wystąpić wyłącznie wójt, starosta bądź marszałek. Poza powołaniem i odwołaniem czynności w sprawach z zakresu prawa pracy wobec skarbnika wykonuje wójt, starosta lub marszałek. Do jego zadań należy m.in. ustalenie wynagrodzenia skarbnika.

Ustanie zatrudnienia

Odwołanie jest równoznaczne z:

● rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia – jeżeli nastąpiło z przyczyn, o których mowa w art. 52 i 53 k.p. (tj. uprawniających pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę w tym trybie),

● wypowiedzeniem umowy o pracę – w innych przypadkach.

REKLAMA

W konsekwencji, przy odwołaniu równoznacznym z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, dochodzi do natychmiastowego rozwiązania stosunku pracy. Przy odwołaniu równoznacznym z wypowiedzeniem umowy o pracę rozwiązanie stosunku pracy następuje po upływie okresu wypowiedzenia. Okres ten należy ustalać tak, jak przy wypowiedzeniu umowy o pracę.

Na wniosek lub za zgodą pracownika pracodawca może zatrudnić go w okresie wypowiedzenia przy innej pracy, odpowiedniej ze względu na jego kwalifikacje zawodowe, a po upływie okresu wypowiedzenia zatrudnić na uzgodnionych przez strony warunkach pracy i płacy (art. 71 k.p.).

Oznacza to, że pracownik zatrudniony na podstawie powołania w okresie wypowiedzenia jest zwolniony z obowiązku świadczenia pracy (wyrok SN m.in. z 4 sierpnia 1994 r., sygn. akt I PRN 50/94). Pracodawca może jednak w tym czasie żądać od niego złożenia wyjaśnień w pewnych kwestiach, udzielenia informacji w sprawach, które prowadził, stawienia się w siedzibie pracodawcy (wyroki SN: z 11 lutego 2005 r., sygn. akt I PK 168/04 i z 13 kwietnia 1999 r., sygn. akt I PKN 1/99). Brak obowiązku wykonywania pracy przez odwołanego pracownika w okresie wypowiedzenia nie jest przeszkodą do udzielenia mu w tym czasie urlopu wypoczynkowego (wyrok SN z 7 lutego 2001 r., sygn. akt I PKN 240/00).

Łatwe zwolnienie

Pracownika powołanego jest łatwiej zwolnić niż zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być bowiem w każdym czasie odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Do stosunku pracy na podstawie powołania nie stosuje się trybu postępowania przy rozwiązywaniu umów o pracę (art. 69 i 70 § 1 k.p.).

Do pracownika powołanego nie mają zatem zastosowania przepisy k.p. chroniące zatrudnionych na umowę o pracę. Chodzi m.in. o obowiązek konsultowania rozwiązania umowy o pracę z zakładową organizacją związkową, zakaz wręczania wypowiedzenia pracownikom w wieku przedemerytalnym, będącym w ciąży, na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym.

Przewidziano jednak ograniczoną ochronę kobiet w ciąży oraz osób, którym brakuje nie więcej niż dwa lata do nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Tacy pracownicy zatrudnieni na podstawie powołania w razie odwołania muszą mieć zapewnioną inną pracę, odpowiednią ze względu na kwalifikacje zawodowe. Przez okres równy okresowi wypowiedzenia należy im się wynagrodzenie w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Jeżeli jednak pracownik nie przyjmie oferty innej pracy, stosunek pracy ulega rozwiązaniu z upływem okresu wypowiedzenia, którego bieg rozpoczyna się od dnia zaproponowania na piśmie innej pracy (art. 72 § 2 i 3 k.p.).

Możliwe jest też odwołanie w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy (np. z powodu choroby). Jednak wówczas bieg wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu. Jeżeli nieobecność trwa dłużej niż okres przewidziany w art. 53 § 1 i 2 k.p. (tj. okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, po którym pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia), stosunek pracy może zostać rozwiązany bez wypowiedzenia.

Przy odwołaniu równoznacznym z rozwiązaniem umowy bez wypowiedzenia odwołanie powinno wskazywać przyczynę rozwiązania stosunku pracy (wyrok SN z 23 lipca 2009 r., sygn. akt II PK 30/09).

Na podstawie art. 69 k.p. do pracowników powołanych nie stosuje się też przepisów dotyczących orzekania przez sąd pracy o bezskuteczności wypowiedzeń i przywracaniu do pracy. Zwolniony z naruszeniem prawa pracownik zatrudniony na podstawie powołania może, co do zasady, otrzymać tylko odszkodowanie.

Czytaj także: Stanowisko pracownika samorządowego a prowadzenie innej działalności>>

Niektórzy są chronieni

Zatrudnienie na podstawie powołania nie pozbawia jednak dość silnego zabezpieczenia przed zwolnieniem osób, których stosunek pracy, niezależnie od podstawy nawiązania, podlega ochronie, na mocy innych ustaw niż k.p. w związku z pełnionymi funkcjami.

Według SN do pracowników zatrudnionych na podstawie powołania, będących radnymi gmin, ma zastosowanie art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, stanowiący, że rozwiązanie stosunku pracy z radnym wymaga zgody rady gminy, której jest członkiem. Do pracowników powołanych ma też zastosowanie art. 32 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, zgodnie z którym nie można wypowiedzieć lub rozwiązać stosunku pracy niektórym działaczom związków zawodowych, bez zgody odpowiedniego organu organizacji związkowej. W dodatku, choć jedynie wtedy, gdy odwołanie nastąpiło z przyczyn łączących się ze sprawowaniem funkcji związkowej lub wykonywaniem mandatu radnego, przysługuje też roszczenie o uznanie odwołania za bezskuteczne lub o przywrócenie do pracy (m.in. wyroki SN: z 7 marca 2001 r., sygn. akt I PKN 275/00 i z 2 grudnia 2009 r., sygn. akt I PK 112/09).

Z orzecznictwa

Statut gminy nie może rozszerzać katalogu osób zatrudnionych na podstawie powołania.

Wyrok SN z 9 kwietnia 1997 r., sygn. akt I PKN 68/97

PRZYKŁAD

Rada gminy podjęła uchwałę o powołaniu określonej osoby na stanowisko skarbnika gminy. Czy wójt powinien sporządzić dodatkowo akt powołania?

Nie. Uchwała rady gminy o powołaniu na stanowisko skarbnika gminy jest źródłem stosunku pracy z powołania. Nie wymaga zatem uzupełnienia w postaci dokonania przez wójta czynności „nawiązania” stosunku pracy (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 grudnia 2003 r., sygn. akt II SA 778/03). Podobnie uznał SN w wyroku z 11 maja 2006 r. (sygn. akt II PK 273/05). W czasie, gdy wydawano te orzeczenia, skarbnik był również zatrudniany na podstawie powołania, a jego powoływanie i odwoływanie należało do wyłącznej właściwości rady gminy.

PRZYKŁAD

Wójt odwołał swojego zastępcę. Czy może go teraz zatrudnić na stanowisku sekretarza gminy bez przeprowadzania konkursu?

Tak, jeżeli umowa o pracę na stanowisku sekretarza gminy zostanie zawarta zanim upłynie okres wypowiedzenia stosunku pracy z powołania i odwołany zastępca posiada kwalifikacje wymagane do pracy na stanowisku sekretarza.

Sekretarz gminy to kierownicze stanowisko urzędnicze. Nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym kierownicze stanowiska urzędnicze, jest otwarty i konkurencyjny (art. 11 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych). Oznacza to, że należy przeprowadzać konkurs na stanowiska uznawane za wolne stanowiska urzędnicze. Jednak w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych, wolnym stanowiskiem urzędniczym nie jest m.in. stanowisko, na które zgodnie z przepisami ustawy lub w drodze porozumienia został przeniesiony pracownik samorządowy danej jednostki.

Z orzecznictwa

Przez propozycję pracy odpowiedniej w rozumieniu art. 72 § 3 w związku z art. 72 § 2 k.p. należy rozumieć taką, w której kwalifikacje zawodowe pracownika zostaną należycie wykorzystane. Propozycja powinna więc uwzględniać nie tylko profil wykształcenia pracownika, ale także jego doświadczenie zawodowe, dodatkowo nabytą wiedzę specjalistyczną, również z dziedzin pokrewnych do posiadanego wykształcenia.

Wyrok SN z 24 września 2004 r., sygn. akt II PK 28/04

Podstawy prawne

•  Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 229, poz. 1494)

•  Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (j.t. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 106, poz. 675)

•  Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (j.t. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1590; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 106, poz. 675)

•  Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 90, poz. 562)

•  Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 106, poz. 675)

•  Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 254, poz. 1700)

•  Rozporządzenie Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz.U. nr 50, poz. 398; zm. Dz.U. z 2009 r. nr 220, poz. 1721)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    P.Czarnek: PO zaciągnęła kredyt w niemieckim banku na przegraną kampanię wyborczą

    Platforma Obywatelska zaciąga dług na przegraną kampanię wyborczą w niemieckim banku; to tak jakby powiedzieć oczywistość. Nie jest to dla nas żadnym zaskoczeniem – powiedział 29 września 2023 r. minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek.

    UWAGA! Bonu 2500 zł na laptop nie dostaną nauczyciele klas I-III szkół podstawowych. I liceów, techników i szkół zawodowych. Bon tylko dla nauczycieli klas IV-VIII

    Bon 2500 zł tylko dla nauczycieli klas IV-VIII szkół podstawowych oraz innych niż nauczyciele i wychowawcy pracowników pedagogicznych dla tych klas.

    Najnowsze wyjaśnienia MEIN o nagrodzie 1125 zł dla nauczycieli

    Dotacja celowa udzielana na wypłatę nagrody specjalnej obejmuje kwotę nagrody wraz z wynikającymi z odrębnych przepisów ustawowych pochodnymi - wskazuje Ministerstwo Edukacji i Nauki. SS PAP opublikował wyjaśnienia ministerstwa.

    Minister Telus: polskie rolnictwo musi mieć większy udział w handlu

    Minister rolnictwa Robert Telus podał, że w Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa kładzie się nacisk na magazynowanie żywności, odbudowę przetwórstwa i trzody chlewnej. "Musimy mieć też większy udział w handlu" - mówił w piątek 29 września w Bratoszewicach (woj. łódzkie).

    REKLAMA

    Wynajęcie pokoju przez studenta …. 1200 zł miesięcznie! Akademik od 415 zł. Sprawdź ceny [rok akademicki 23/24]

    Sytuację studentów w roku akademickim 23/24 przedstawiamy na przykładzie Krakowa. W AGH ….. 800 osób na liście rezerwowej!

    1295 zł – próg dochodu dla studenckich stypendiów [rok akademicki 23/24]

    W roku akademickim 2023/2024 większa liczba studentów w trudnej sytuacji materialnej będzie mogła otrzymać stypendium socjalne. 

    Dziś otwarcie Muzeum Historii Polski! Co będzie można tam zobaczyć?

    W czwartek 28 września odbędzie się oficjalne otwarcie siedziby Muzeum Historii Polski. W wydarzeniu wezmą udział władze państwowe. Jakie atrakcje przygotowano z tej okazji? 

    Waloryzacja od 1 stycznia 2024 r. Podwyżka z 719 zł do 1000 zł dla kolejnego świadczenia [Nowelizacja]

    Przed nowelizacją przepisów maksymalna zasiłek stały wynosił 719 zł miesięcznie. Teraz górna granica to 1000 zł miesięcznie.

    REKLAMA

    Polacy pojadą pociągami jeszcze szybciej. Ale czy taniej?

    Rozwój kolei dużych prędkości (KDP) jest koniecznością. Polacy chcą podróżować szybciej. I będą mogli, bo pociągi rozwiną prędkość nawet do 250 km/h. Ale czy jest szansa, że bilety będą tańsze?

    Podwyżki od 1 stycznia 2024 r. dzięki likwidacji funduszy premiowych dla pracowników policji, straży granicznej i straży pożarnej

    Rząd daje podstawę prawną do likwidacji funduszy premiowych dla pracowników policji, straży granicznej i straży pożarnej. 

    REKLAMA