Jak samorządy poprawią jakość powietrza?

Poprawa jakości powietrza, rozwój geotermii i możliwości dofinansowania ekologicznych działań samorządów to główne tematy rozmów prof. Jana Szyszko z samorządowcami w Sieradzu. Spotkanie odbyło się 15 marca 2017 r.

Prof. Jan Szyszko podkreślił, że obowiązkiem władz centralnych jest dbanie o bezpieczeństwo ekologiczne państwa, czyli m.in. tworzenie dobrych rozwiązań prawnych, natomiast samorząd jest odpowiedzialny za kulturę współżycia ze środowiskiem.

„Dotyczy to także problemu smogu i poprawy jakości powietrza w Polsce. Potrzebna jest współpraca na tych dwóch poziomach” – powiedział prof. Jan Szyszko, minister środowiska.

W opinii ministra jednym ze sposobów na poprawę jakości powietrza w Polsce jest także rozwój geotermii.

„Geotermia to nasza wielka szansa. Przewyższa ona inne rodzaje energii odnawialnej, gdyż jest niezależna od wiatru czy słońca” – zaznaczył prof. Szyszko.

„Program rozwoju geotermii był zaniedbany i celowo wstrzymany przez poprzedni rząd. Najlepiej to widać na przykładzie geotermii toruńskiej. Obecny rząd wspiera rozwój geotermii, która ma swoje miejsce w rządowej Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR). Cieszę się, że są takie samorządy jak Sieradz, które  zgłaszają chęć inwestowania w tę energię termiczną” – powiedział minister.

„Już dawno wiedzieliśmy, że mamy wody geotermalne. Dziś rząd poprzez odpowiednie programy daje możliwość sfinansowania pierwszego odwiertu” – powiedział Rafał Matysiak wiceprezydent Sieradza.

Jak dodał prezydent miasta Paweł Osiewała: „odwiert, który powstanie w Sieradzu, będzie wystarczający do zapewnienia potrzeb energetycznych całego miasta”.

Na obszarze Polski udokumentowano 26 złóż wód termalnych oraz 30 złóż wód o charakterze leczniczym i termalnym. Powszechność występowania oraz odnawialność energii geotermalnej, a także brak zależności od zmieniających się warunków klimatycznych, dają możliwość wykorzystania potencjału geotermalnego w szeregu instalacjach m.in. do ogrzewania pomieszczeń i przygotowania ciepłej wody użytkowej, zastosowania w rolnictwie, balneoterapii i rekreacji.

„Rząd powinien tworzyć rozwiązania legislacyjne na poziomie systemowym, a samorządy powinny być odpowiedzialne za wdrożenie ich na poziomie lokalnym" – powiedział prof. Jan Szyszko.

„Hasło, które przyświeca działaniom MŚ na rzecz poprawy jakości powietrza to „Dobre paliwo w dobrym kotle”. Zabiegamy o to, żeby rozporządzenia Ministra Rozwoju i Ministra Energii zostały wprowadzone jeszcze w połowie tego roku, tak, aby nowy sezon grzewczy rozpocząć z nowymi normami jakości” – dodał.

Zobacz również: Środowisko

Dofinansowanie działań ekologicznych

Prof. Szyszko podkreślił, że przy działaniach na rzecz poprawy jakości powietrza niezbędne jest odpowiednie wsparcie finansowe dla mieszkańców i samorządów.

„Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył w tym roku na dziania i programy poprawiające jakość powietrza ponad 10 mld zł. Środki te zostaną przeznaczone m.in. na rozwój miejskich sieci ciepłowniczych, termomodernizację budynków użyteczności publicznej czy rozwój odnawialnych źródeł energii” – powiedział Artur Michalski, wiceprezes NFOŚiGW.

„Kładziemy nacisk na rozwiązania proekologiczne i te związane z bezemisyjnymi i bezodpadowymi odnawialnymi źródłami energii. Najlepszym przykładem jest geotermia. Dlatego wspieramy jej rozwój w Polsce poprzez odpowiednie programy. Sieradz ma szansę stać się jednym z wiodących ośrodków, jeśli chodzi o rozwój tej odnawialnej energii w Polsce” – dodał.

Programy NFOŚiGW wspierające rozwój geotermii

Programy priorytetowe Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej umożliwiają uzyskanie wsparcia finansowego na różnych etapach realizacji inwestycji zmierzającej do wykorzystania potencjału geotermalnego. Jest to głównie program priorytetowy pn. Geologia i górnictwo, część 1) Poznanie budowy geologicznej kraju oraz gospodarka zasobami złóż kopalin i wód podziemnych, który umożliwia uzyskanie dofinansowania np. na realizację odwiertu poszukiwawczo-rozpoznawczego dla ujęcia wód termalnych.

Realizację inwestycji geotermalnych wspiera także program priorytetowy NFOŚiGW pn. Poprawa jakości powietrza, część 1) Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych. W jego ramach możliwe jest uzyskanie wsparcia dla realizacji przedsięwzięcia dotyczącego budowy nowej, rozbudowy lub modernizacji istniejącej ciepłowni/elektrociepłowni geotermalnej. Wsparciem mogą zostać objęte także: modernizacja lub rozbudowa istniejących źródeł wytwarzania energii o ciepłownię/elektrociepłownię geotermalną oraz wykonanie lub rekonstrukcja otworu z zastrzeżeniem, że nie kwalifikuje się do wykonania otworu badawczego. Formy dofinansowania w ramach tego programu to pożyczka lub inwestycja kapitałowa.

Aktualnie trwają prowadzone przez Ministerstwo Rozwoju negocjacje nad kształtem kolejnej perspektywy tzw. funduszy norweskich i EOG (Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru 2014-2021 i Norweski Mechanizm Finansowy 2014-2021). Ministerstwo Środowiska podejmuje starania, żeby geotermia była jednym z obszarów dofinansowanych ze środków norweskich. 

Źródło: Ministerstwo Środowiska