REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Janosikowe - czy adekwatnie uszczupla i zasila dochody samorządów

Janosikowe - czy adekwatnie uszczupla i zasila dochody samorządów./ fot. Shutterstock
Janosikowe - czy adekwatnie uszczupla i zasila dochody samorządów./ fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Dyskusja nad kształtem obecnie funkcjonującego mechanizmu wyrównania poziomego dochodów jednostek samorządu terytorialnego w Polsce prowadzona jest od kilkunastu lat. Wydany 6 marca br. wyrok Trybunału Konstytucyjnego (sygn. K 18/17) ponownie potwierdza tezę o konieczności wprowadzenia do omawianego systemu gruntownych zmian.

Obecnie część JST, które przekraczają ustawowe wskaźniki pozwalające je zakwalifikować jako "bogatsze", ma obowiązek transferowania wpłat na rzecz innych, "biedniejszych" samorządów (wpłaty wyrównawcze stanowiące część równoważącą subwencji ogólnej).

REKLAMA

Zaskarżony przepis art. 36 ust. 10 ustawy o dochodach JST, zdaniem TK, pozbawiał gminy prawa dochodzenia zwrotu uiszczonej przez nie części równoważącej subwencji ogólnej i w ostateczności nieprzekazanej beneficjentom. Z drugiej strony, beneficjenci nie mogli domagać się otrzymania należnej im finalnie wypłaty w pełnej wysokości. Powyższe spowodowane jest przyjętą metodą wyliczania kwot janosikowego. Obliczenia bowiem dokonywane są corocznie na podstawie danych uzyskiwanych w ramach sprawozdawczości budżetowej samorządów zgodnie z przepisami o finansach publicznych. Następnie swe odzwierciedlenie znajdują w ustawie budżetowej. Modyfikacje kwot janosikowego w stosunku do pierwotnie ustalonych - zarówno w zakresie korekt planowanych wpłat nadmiernych, jak i niższych niż należne transferów do beneficjentów - mogą zostać dokonane wyłącznie w okresie od przedstawienia projektu ustawy budżetowej przez Radę Ministrów do uchwalenia budżetu przez parlament. Ustawa o dochodach JST przewiduje mechanizm korekty wpłat wyrównawczych jedynie na niekorzyść beneficjentów i płatników w sytuacji, gdy odpowiednio otrzymali część równoważącą wyższą niż należną lub też wpłacili kwotę niższą niż faktycznie są zobowiązani.

Sąd konstytucyjny poparł stanowisko wnioskodawcy - gminy Międzyzdroje - i stwierdził, że art. 36 ust. 10 ustawy o dochodach JST narusza art. 167 ust. 1 i 2 oraz art. 165 ust. 1 Konstytucji. Niewątpliwie należy się zgodzić z taką interpretacją TK. Trzeba bowiem wskazać, że podstawowymi gwarancjami dla samodzielności każdej JST jest jej adekwatny udział w dochodach publicznych w stosunku do nałożonych na nią obowiązków, w tym zadań własnych. Trybunał jednak odroczył utratę mocy obowiązującej omawianego przepisu do 31 grudnia 2019 r., wskazując dodatkowo na konieczność kompleksowej nowelizacji systemu na każdym szczeblu samorządu terytorialnego. Powyższe wpisuje się w dotychczasową linię TK (postanowienie o sygn. S 1/13 i wyrok o sygn. K 13/11), wskazującą na systemowe "niedoskonałości" mechanizmu wyrównania poziomego. Do czasu uchylenia zaskarżonego przepisu gminy "biedniejsze" i "bogatsze" pozbawione są możliwości uzyskania należnej im kwoty w zakresie odpowiednio wypłaty, którą miały finalnie otrzymać, bądź w zakresie wpłaty, którą ostatecznie powinny przekazać. ©℗

Podstawa prawna

art. 36 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1530; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2245)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tomasz Darowski
radca prawy, partner w Praktyce Infrastruktury i Energetyki w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka

Bartłomiej Ślemp
Praktyka Infrastruktury i Energetyki w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    REKLAMA

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    Wielkanoc 2024. Ile wolnego mają uczniowie na święta? Kiedy kolejne dni wolne?

    Wolne na święta. Wielkanocna przerwa w nauce zacznie się już od czwartku 28 marca. Uczniowie do zajęć wrócą 3 kwietnia. Kiedy będą następne dni wolne? 

    REKLAMA

    MEN: Powstał zespół ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad powołaniem ogólnopolskiego rzecznika praw ucznia

    W Ministerstwie Edukacji Narodowej powołano zespół ekspercki ds. praw i obowiązków ucznia. Zespół będzie pracował nad zmianami ustawowymi dotyczącymi praw ucznia, a także powołania rzecznika praw ucznia.

    Kiedy wyniki wyborów samorządowych? Szefowa KBW o możliwym terminie

    Szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak ocenia, że zbiorcze wyniki głosowania w wyborach samorządowych mogłyby być ogłoszone w środę 10 kwietnia. 

    REKLAMA