Odliczenie VAT przy nabyciu lub wytworzeniu nieruchomości

Zgodnie z określoną w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) zasadą ogólną, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jeśli podatnik wykonuje jednocześnie czynności opodatkowane i zwolnione z podatku od towarów i usług (VAT) i dokonuje zakupów związanych z obydwoma tymi rodzajami działalności, to, zgodnie z art. 90 ustawy o VAT, podatek naliczony odlicza jedynie częściowo, proporcjonalnie do udziału sprzedaży opodatkowanej w kwocie sprzedaży ogółem (opodatkowanej i zwolnionej). Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 24 października 2011 r. (sygn. akt I FPS 9/10), przy kalkulacji takiej proporcji nie uwzględnia się czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT, co w praktyce oznacza, że jeżeli nabywane przez podatnika (JST) towary lub usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem (nie są wykorzystywane do działalności zwolnionej z VAT), w obecnym stanie prawnym jednostce takiej przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości. Ten stan rzeczy zmienić ma planowana na rok 2016 nowelizacja ustawy o VAT, dopóki jednak jej postanowienia nie wejdą w życie, zastosowanie mają opisane regulacje oraz ich wykładnia dokonana przez sąd.

Zobacz również: Konsekwencje wyroku TK w sprawie użytkowania wieczystego

Inaczej jednak sprawa wygląda, jeśli chodzi o wydatki na budowę lub wytworzenie nieruchomości, tu bowiem czynności niepodlegające opodatkowaniu już dzisiaj wpływają na zakres odliczenia, a to za sprawą obowiązującego od 1 stycznia 2011 r. art. 86 ust. 7b ustawy o VAT.

Nabycie lub wytworzenie nieruchomości

Zgodnie z art. 86 ust. 7b ustawy o VAT, w przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych, których nie da się w całości przypisać działalności gospodarczej, podatek naliczony oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość wykorzystywana jest do celów działalności gospodarczej.

Przez wytworzenie nieruchomości rozumie się wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (art. 2 pkt 14a ustawy o VAT).