REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Whistleblowing – prace nad ustawą wdrażającą Dyrektywę o sygnalistach

Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
Whistleblowing – prace nad ustawą wdrażającą Dyrektywę o sygnalistach
Whistleblowing – prace nad ustawą wdrażającą Dyrektywę o sygnalistach

REKLAMA

REKLAMA

Whistleblowing – prace nad ustawą wdrażającą Dyrektywę o sygnalistach. Parę dni temu w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawiła się informacja o projekcie ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa.

Whistleblowing – prace nad ustawą wdrażającą Dyrektywę o sygnalistach

Które Ministerstwo i na kiedy ma przygotować projekt ustawy?

REKLAMA

Z wykazu prac Rady Ministrów wynika, że osobą odpowiedzialną za opracowanie projektu ustawy jest Minister Rodziny i Polityki Społecznej, natomiast organem odpowiedzialnym za opracowanie projektu jest Koordynator Służb Specjalnych. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to czwarty kwartał 2021 r.

Wdrożenie Dyrektywy o sygnalistach - kiedy?

Czy w związku z powyższym jest szansa, że ustawa zostanie opublikowana do dnia 17 grudnia br.?

Osobiście uważam, że szansa, żeby ustawa została opublikowane przed dniem 17 grudnia br. jest bardzo mała. W najbardziej optymistycznej wersji projekt ustawy zostanie przyjęty przez Radę Ministrów w listopadzie, w najgorszej w grudniu. Projekt ustawy powinien przejść przez Rządowe Centrum Legislacji i być skonsultowany Społecznie – co zajmie co najmniej parę tygodni. Następnie ustawę musi uchwalić Sejm i Senat. To wszystko zajmuje czas.

Opublikowanie ustawy przed dniem 17 grudnia br. wymagało by najprawdopodobniej zrezygnowania z konsultacji, a to byłby bardzo zły pomysł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obawiam się, że ustawa pojawi się po 17 grudnia br. i będzie miała bardzo krótki vacatio legis.

Mam nadzieję natomiast, że odbędą się rzetelne konsultacje. Inaczej grozi nam kolejny bubel prawny.

Na szczęście widać, że Rząd jest świadomy, że Dyrektywa o sygnalistach powinna zostać implementowana do polskiego porządku prawnego do dnia 17 grudnia 2021 r., a w przypadku podmiotów w sektorze prywatnym, które zatrudniają od 50 do 249 pracowników, implementacja dyrektywy w zakresie obowiązku ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń powinna nastąpić do dnia 17 grudnia 2023 r.

Rada ministrów planuje implementację dyrektywy nie w drodze nowelizacji istniejących ustaw, lecz w odrębnej ustawie. Uważam to za dobre rozwiązanie.

Ochrona sygnalistów

Kogo w projekcie ma objąć ochrona?

Projektowana ustawa obejmie ochroną osoby wskazane w Dyrektywie o Sygnalistach (pracowników, osoby na umowie cywilno – prawnej, stażystów, kontrahentów itd.), które dokonają zgłoszenia lub ujawnienia informacji lub uzasadnionych podejrzeń naruszenia prawa.

Planuje się by ustawa objęła tylko naruszenia wymienione w dyrektywie o sygnalistach, czy też jej zakres ma być szerszy?

Z założeń wynika, że określony w ustawie zakres przedmiotowy „naruszenia” nie obejmie wszystkich naruszeń prawa krajowego, tylko wymienione w Dyrektywie naruszenia prawa unijnego oraz naruszenia prawa w odpowiadających wymienionym w dyrektywie dziedzinach prawa krajowego, tzn.: zamówień publicznych, usług, produktów i rynków finansowych, zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa produktów, bezpieczeństwa transportu, ochrony środowiska, ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego, bezpieczeństwa żywności i pasz, zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia publicznego, ochrony konsumentów, ochrony prywatności i danych osobowych, bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych. Z zakresu naruszeń podlegających zgłoszeniu zostaną wyłączone zamówienia publiczne dotyczące obronności i bezpieczeństwa państwa (zgodnie z motywem 24 dyrektywy).

Przyznam się, szczerze że nie rozumiem tego. Według mnie ustawa powinna obejmować zgłaszanie naruszeń wszystkich przepisów krajowych.

Istnieje ryzyko, że stracimy szansę kompleksowego uregulowania w przepisach krajowych tego zagadnienia.

Jak mają być chronieni sygnaliści?

Według założeń, Zgłaszający (sygnalista) będzie miał prawo dochodzenia odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W związku z dokonaniem zgłoszenia mają być wyłączone: możliwość nałożenia na zgłaszającego odpowiedzialności za szkodę poniesioną przez kogokolwiek, wszczęcia lub prowadzenia wobec zgłaszającego postępowania dyscyplinarnego, wszczęcia lub prowadzenia wobec zgłaszającego postępowania w przedmiocie zniesławienia lub naruszenia dóbr osobistych. Wyłączona ma być możliwość odmowy przyznania, ograniczenia lub odebrania uprawnienia, jak zezwolenia, koncesji lub ulgi, z powodu zgłoszenia. Ma być wprowadzona sankcja bezskuteczności czynności prawnej obejmującej wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia, z powodu zgłoszenia, stosunku prawnego będącego podstawą świadczenia towarów lub usług. Planuje się też wprowadzić sankcję nieważności postanowień umów o pracę i innych aktów objętych prawem pracy oraz czynności cywilnoprawnych w zakresie, w jakim bezpośrednio lub pośrednio wyłączają lub ograniczają prawo do dokonania zgłoszenia.

Założenia ustawy o sygnalistach

Czy w wykazie jest mowa o wewnętrznych procedurach?

Planuje się, by wewnętrzne procedury zgłaszania naruszeń i podejmowania działań następczych miały charakter wewnątrzzakładowego aktu prawnego objętego zakresem definicji prawa pracy (art. 9 Kodeksu pracy). Mają one być przedmiotem uzgodnień z zakładowymi organizacjami związkowymi albo przedmiotem konsultacji z przedstawicielami pracowników (jeśli u pracodawcy nie będą działały zakładowe organizacje związkowe).

Procedury mają wskazywać:

  1. komórki organizacyjne lub osoby przyjmujące zgłoszenia, podejmujące działania następcze i udzielające informacji zwrotnych,
  2. sposoby zgłaszania i potwierdzania przyjęcia zgłoszenia oraz terminy realizowanych czynności.

Pracodawca będzie obowiązany zapewnić właściwą organizację przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń, w tym ochronę poufności tożsamości osoby dokonującej zgłoszenia i osoby, której dotyczy zgłoszenie.

Przyznam się szczerze, że zakres regulacji wewnętrznych jest w porządku, natomiast obowiązek konsultacji polityk i procedur ze związkami zawodowymi jest delikatnie mówiąc kontrowersyjny i mam wątpliwości czy to dobry pomysł. Na pewno sprawdzi się w wielu organizacjach. W wielu jednak spowoduje spore problemy.

Jak planuje się rozwiązać temat instytucji centralnej - przyjmującej zgłoszenia zewnętrzne?

REKLAMA

Projekt zakłada, że ustawa powierzy zadania instytucji centralnej Rzecznikowi Praw Obywatelskich. To jest bardzo złe rozwiązanie. RPO nie posiada odpowiednich zasobów kadrowych i finansowych. Ponadto charakter jego zadań jest inny. O ile udzielanie informacji i wsparcia zgłaszającym naruszenia prawa jakoś się wiąże z zadaniami RPO, to przyjmowanie tzw. zgłoszeń zewnętrznych już nie za bardzo. Do tego ma on robić za pocztę przekazując zgłoszenia do innych instytucji.

Lektura założeń pokazuje, że niezbędne są szerokie konsultacja i udział praktyków Compliance w pracach nad ustawą, ponieważ obecnie projekt zawiera sporo błędnych rozwiązań lub luk.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Z Radomia polecisz tylko w dwóch kierunkach. Jeden wkrótce będzie zawieszony

Jedynie ponad 3 tys. pasażerów. Tylu odprawiło lotnisko w Radomiu w styczniu. To o połowę mniej niż w tym samym miesiącu 2024 roku. Polskie Porty Lotnicze przekazały, że na ten moment dostępne są dwa regularne kierunki lotów.

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Komisji ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza dotyczące usprawnienia działania organów pomocy społeczne.

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce, Wrocław i Jarocin już to zrobiły ... z pomocą AI

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc, Jarocina i Wrocławia pokazują, że tak.

REKLAMA

EU Navigate. Program wsparcia dla osób starszych z chorobą nowotworową

Zapraszamy do udziału w projekcie EU NAVIGATE prowadzonym przez Pracownię Badań nad Starzejącym się Społeczeństwem Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum działającą pod kierunkiem pani profesor Katarzyny Szczerbińskiej.

Co z telefonami komórkowymi w szkołach? MEN odpowiada na ważne pytania

„W 2025 r. minister edukacji planuje przeprowadzenie badań dotyczących sposobów uregulowania przez szkoły zasad korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych.” - zapowiedziała wiceministra Katarzyna Lubnauer w odpowiedzi na interpelację poselską.

W styczniu lekarze zdiagnozowali ok. 300 tys. zachorowań na grypę. W tym sezonie zaszczepiło się niespełna 1,7 mln osób

GIS poinformował, że od początku sezonu epidemicznego 2024/2025 w związku z powikłaniami grypy zmarło prawie tysiąc osób. Ministerstwo Zdrowia podało, że przeciw zaszczepiło się w tym sezonie niespełna 1,7 mln osób. Zapasy szczepionek są, brak tylko chętnych do szczepień.

Usługi sąsiedzkie, teleopieka dla seniorów. Do 7 lutego 2025 r. gminy mogą składać wnioski o dofinansowania

Teleopieka dla seniorów. Gminy mogą składać wnioski o dofinansowania. Kto będzie mógł skorzystać z usług sąsiedzkich, w tym m.in. z dostępu do tzw. „opieki na odległość”? Ile wynosi dofinansowanie w ramach rządowego programu "Korpus Wsparcia Seniorów" na 2025 r.?

REKLAMA

Ile wynosi liczba ludności Polski na koniec 2024 roku? [Dane GUS]

Główny Urząd Statystyczny podał wstępne szacunkowe dane dotyczące liczby ludności w Polsce na koniec 2024 r. Jest spadek.

Podwyżka o 40% (marchewka) a podniesienie wieku emerytalnego (kij). Wcześniej był postulat 3 miesięcy urlopu za 7 lat pracy w jednej firmie

Autorem propozycji podwyżki o 20% w 2025 r. i o 20% w 2026 r. jest Lider Związkowej Alternatywy Piotr Szumlewicz. Mowa jest o podwyżkach płac w sferze budżetowej w tym roku i co najmniej 20 proc. w przyszłym. Wcześniej związkowiec postulował wprowadzenie urlopu 3 miesięcy za 7 lat pracy. Propozycje oceniam jako nierealne do wprowadzenia.

REKLAMA