REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uchwała w sprawie lokalnych standardów urbanistycznych - pierwszy głos w orzecznictwie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Uchwała w sprawie lokalnych standardów urbanistycznych - pierwszy głos w orzecznictwie./ fot. Shutterstock
Uchwała w sprawie lokalnych standardów urbanistycznych - pierwszy głos w orzecznictwie./ fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Rada gminy może określić w lokalnych standardach urbanistycznych wymagania dla inwestycji towarzyszących, o ile jest to niezbędne dla zachowania ładu przestrzennego.

Tezę powyższej treści sformułował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 21 marca 2019 r. (sygn. akt. IV SA/WA 478/19), w którym uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Mazowieckiego stwierdzające nieważność w części uchwały Rady Miasta st. W. w sprawie określenia lokalnych standardów urbanizacyjnych.

REKLAMA

REKLAMA

Problem prawny, z jakim zmierzył się WSA w Warszawie w ww. wyroku polegał na udzieleniu odpowiedzi na pytanie, czy w lokalnych standardach urbanistycznych podejmowanych w oparciu o przepisy ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących [dalej także: specustawa mieszkaniowa; Dz. U. poz. 1496 z późn. zm.)] rada gminy może wprowadzić wymagania (standardy) urbanistyczne jedynie w odniesieniu do inwestycji mieszkaniowych, czy też może określić nadto wymagania (standardy) względem inwestycji towarzyszących.

Wojewoda Mazowiecki w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym uznał, że Rada Miasta st. W. wprowadzając w lokalnych standardach urbanistycznych wymagania dla inwestycji towarzyszących wykroczyła poza ramy upoważnienia ustawowego.

REKLAMA

Organ nadzoru motywując swoje stanowisko wskazał, że uchwała w sprawie lokalnych standardów urbanistycznych jest aktem prawa miejscowego wydawanym na podstawie art. 19 specustawy mieszkaniowej. W przepisie art. 19 ust. 3 tejże ustawy prawodawca umożliwił radzie gminy określenie w ramach standardów liczby miejsc parkingowych niezbędnych dla obsługi realizowanej inwestycji mieszkaniowej oraz obowiązku zapewnienia jej dostępu do sieci ciepłowniczej. Wojewoda wskazał, iż w jego ocenie brak jest podstaw prawnych do formułowania tych wymogów względem inwestycji towarzyszącej. Organ podniósł, że o ile w ramach standardów lokalizacji i realizacji inwestycji mieszkaniowych (Rozdział 3 specustawy mieszkaniowej) możliwe jest określenie lokalnych standardów urbanistycznych, to brak jest takich podstaw w odniesieniu do inwestycji towarzyszących, w odniesieniu do których proces przygotowania i realizacji określony został w odrębnym Rozdziale 4 specustawy mieszkaniowej pn. Przygotowanie i realizacja inwestycji towarzyszących.

Wojewoda zaznaczył, że w odniesieniu do inwestycji towarzyszących, specustawa mieszkaniowa przewiduje wprost jedynie możliwość podjęcia uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji na podstawie art. 20 specustawy mieszkaniowej. Uchwała ta podejmowana jest na wniosek inwestora i ma odmienny charakter prawny, aniżeli uchwała w sprawie określenia lokalnych standardów urbanistycznych, które obowiązują powszechnie (znajdują zastosowanie do każdej inwestycji).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego sprawy, Wojewoda zauważył iż zarówno z samej uchwały podjętej przez Radę Miasta, jak i z wyjaśnień Prezydenta Miasta wynika, że przed podjęciem kwestionowanej uchwały nie złożono żadnego wniosku o ustalenie lokalizacji inwestycji towarzyszącej, a ponadto, że przyjęte w uchwale ustalenia w zakresie lokalizacji i realizacji inwestycji towarzyszących odniesiono do granic administracyjnych Miasta, a nie do konkretnej inwestycji.

Wojewoda przyznał w uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia, że w art. 20 specustawy mieszkaniowej dotyczącym inwestycji towarzyszących zawarto klauzulę o odpowiednim stosowaniu do tych inwestycji przepisów art. 7-19 ustawy, aczkolwiek zdaniem Organu nadzoru przepis ten dotyczy jedynie podjęcia uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji towarzyszącej na wniosek, nie zaś określenia lokalnych standardów urbanistycznych.

Konkludując Wojewoda wskazał, iż brak jest podstaw do twierdzenia, iż przepis art. 20 specustawy mieszkaniowej (odsyłający do przepisu art. 19 tejże ustawy) umożliwia samodzielnie sformułowanie dla inwestycji towarzyszących lokalnych standardów urbanistycznych w zakresie liczby miejsc parkingowych i dostępności do sieci ciepłowniczej, niezależnie od wniosku o ustalenie lokalizacji takiej inwestycji.

Organ stwierdził także, iż podjęcie uchwały w zakresie lokalnych standardów urbanistycznych odnoszących się do inwestycji towarzyszących wkracza w swobodę prowadzenia działalności gospodarczej. Działanie takie ogranicza bowiem możliwość realizacji takiej działalności bez wniosku samego inwestora odnoszącego się do konkretnej inwestycji.

Uzasadnienie podjętego przez Wojewodę Mazowieckiego rozstrzygnięcia nadzorczego nie przekonało Miasta, które wniosło na nie skargę do sądu. Miasto zarzuciło organowi nadzoru naruszenie art. 91 ust 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym [dalej także: usg; Dz. U. z 2019 r. poz. 506] w zw. z art. 19 i 20 specustawy mieszkaniowej, poprzez błędne przyjęcie iż uchwała jest sprzeczna z prawem, w szczególności iż brak było podstaw prawnych do określenia standardów urbanistycznych w odniesieniu do inwestycji towarzyszących.

Miasto wskazało, iż podstawą prawną do podjęcia uchwały w sprawie określenia lokalnych standardów urbanistycznych były przepisy art. 19 ust 1-3 oraz art. 20 specustawy mieszkaniowej. Zdaniem Miasta wbrew literalnemu odesłaniu z art. 20 ustawy Wojewoda odmawia radzie gminy prawa do stanowienia aktów prawa miejscowego w zakresie inwestycji towarzyszących. Skarżący powołując się na doktrynę i orzecznictwo wykazało, iż odpowiednie stosowanie przepisów (w tym odwołanie z art. 20 specustawy) może oznaczać, że niektóre z nich znajdują zastosowanie wprost, inne tylko pośrednio, a więc z uwzględnieniem konstrukcji, istoty i odrębności postępowania, w którym znajdują zastosowanie, a jeszcze inne w ogóle nie będą mogły być wykorzystane.

Z zakwestionowanej przez organ nadzoru uchwały w sprawie określenia standardów urbanistycznych wprost wynika, że art. 19 ust. 3 specustawy mieszkaniowej został odpowiednio zastosowany w związku z brzmieniem art. 20 tejże ustawy poprzez uchwalenie standardów urbanistycznych dla wybranych rodzajów inwestycji towarzyszących. Miasto w swej skardze podkreśliło, że Wojewoda nie wykazał, aby w stanie faktycznym sprawy przepisy, do których odsyła art. 20 specustawy nie mogły znaleźć w ogóle zastosowania.

Przedstawiając powyższe zarzuty, Miasto wniosło o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego w całości.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie podtrzymując jednocześnie swoje dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, iż skarga podlega uwzględnieniu, a podniesione w niej zarzuty naruszenia art. 91 ust. 1 usg w związku z art. 19 i 20 specustawy mieszkaniowej są zasadne.

Sąd wskazał, iż istotą sporu w sprawie, jest odpowiedź na pytanie, czy rada miasta, podejmując uchwałę w sprawie lokalnych standardów urbanistycznych na podstawie art. 19 i 20 specustawy mieszkaniowej, działała w granicach upoważnienia ustawowego, określając liczbę miejsc parkingowych niezbędnych dla obsługi realizowanych inwestycji towarzyszących oraz obowiązek zapewnienia im dostępu do sieci ciepłowniczej.

WSA zaznaczył, iż jedną z kompetencji podstawowych organu gminy, a jednocześnie kompetencją wyrażającą szczególny status gminy jako podstawowej jednostki samorządu terytorialnego jest działalność prawotwórcza. Stanowienie aktów prawa miejscowego jest bowiem jednym z przejawów zasady samodzielności gminy, mającej podstawy konstytucyjne. Następnie Sąd wskazując na hierarchię źródeł prawa, zaznaczył, iż akty prawa miejscowego zajmują w niej miejsce niższe niż ustawa, co stanowi naturalną konsekwencję prymatu ustawy w systemie źródeł prawa. Co istotne, Konstytucja RP wskazuje wprost, iż do podjęcia aktu prawa miejscowego konieczne jest upoważnienie ustawowe, co jest realizacją zasady praworządności.

Sąd odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego sprawy, wskazał iż uchwała o ustaleniu lokalnych standardów urbanistycznych, zgodnie z art. 19 ust 4 specustawy mieszkaniowej, stanowi akt prawa miejscowego. Podniósł dalej, że rada gminy na podstawie art. 19 ust. 2 specustawy mieszkaniowej określa lokalne standardy urbanistyczne m.in. w zakresie odległości inwestycji mieszkaniowej od przystanku komunikacyjnego, od szkoły podstawowej, od przedszkola oraz urządzonych terenów wypoczynku. Zgodnie natomiast z art. 19 ust. 3 specustawy rada gminy może zawrzeć w standardach także regulacje dotyczące określenia liczby miejsc parkingowych niezbędnych dla obsługi realizowanej inwestycji mieszkaniowej lub obowiązek zapewnienia dostępu do sieci ciepłowniczej na zasadach wynikających z przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne [dalej także: Prawo energetyczne; Dz. U. z 2019 r. poz. 755 z późn. zm.]

Przechodząc do dalszej analizy prawnej, WSA wskazał iż stosownie do art. 20 specustawy mieszkaniowej „uchwałę o ustaleniu lokalizacji inwestycji towarzyszącej, na wniosek inwestora, podejmuje rada gminy. Wniosek o podjęcie uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji towarzyszącej może odnosić się do całości lub części tej inwestycji. Przepisy art. 7-19 stosuje się odpowiednio”

Sąd uznał, iż ustawodawca jednoznacznie wskazał, że do inwestycji towarzyszących stosuje się odpowiednio art. 7- 19, a zatem także art. 19 ust. 3 i 4 specustawy mieszkaniowej. WSA wyjaśnił, że odpowiednie stosowanie przepisów oznacza stosowanie ich wprost (bez jakichkolwiek zmian), stosowanie ich z koniecznymi modyfikacjami, a także wyłączenie ich stosowania.

Sąd stwierdził, że odpowiednie stosowanie art. 19 ust. 3 i 4 specustawy mieszkaniowej do inwestycji towarzyszących oznacza, że rada gminy została ustawowo upoważniona do uchwalania standardów urbanistycznych dla inwestycji towarzyszących, w tym do określania liczby miejsc parkingowych niezbędnych dla obsługi inwestycji towarzyszących oraz obowiązku zapewnienia dostępu do sieci ciepłowniczej na zasadach wynikających z przepisów ustawy Prawa energetycznego. Rada gminy jest jednak zobowiązana uwzględnić charakter inwestycji towarzyszącej, z uwagi na fakt, iż nie każda inwestycja towarzysząca będzie wymagała określenia liczby miejsc parkingowych.

Zdaniem Sądu za ww. wykładnią art. 19 i 20 specustawy mieszkaniowej przemawia uzasadnienie do projektu tej ustawy. WSA wskazał mianowicie, iż ratio legis przepisów art. 19 i 20 specustawy mieszkaniowej sprowadza się do tego, że „gmina będzie mogła modyfikować konkretnie wskazane w ustawie standardy urbanistyczne, określając w drodze uchwały, stanowiącej akt prawa miejscowego, lokalne standardy urbanistyczne (art. 19). W lokalnych standardach urbanistycznych gmina będzie mogła określić również liczbę miejsc parkingowych niezbędnych dla obsługi realizowanej inwestycji mieszkaniowej i towarzyszącej oraz obowiązek zapewnienia dostępu do sieci ciepłowniczej”.

Sąd stwierdził także, że za omawianą wykładnią przepisów specustawy przemawiają względy praktyczne – jako że w dużych aglomeracjach miejskich liczba samochodów przejawia tendencje wzrostową, przez co nie traci na aktualności problem zapewnienia odpowiedniej liczby miejsc parkingowych dla różnego rodzaju inwestycji.

WSA w Warszawie uznał także, iż w § 2 zakwestionowanej przez Wojewodę uchwały nie określono miejsc parkingowych w sposób dowolny, a wręcz przeciwnie Rada wskazała rodzaje inwestycji towarzyszących, dla których konieczne jest zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc parkingowych i jednocześnie ustaliła wskaźniki miejsc parkingowych według lokalizacji inwestycji towarzyszącej w obszarach miasta wskazanych w załączniku graficznym do uchwały, dzieląc obszar miasta na strefę śródmieścia funkcjonalnego, strefę miejską i strefę przedmieść.

Z uwagi na fakt, iż w rozstrzygnięciu nadzorczym nie wykazano jakoby ustalona w uchwale liczba miejsc parkingowych dla inwestycji towarzyszących nie spełniała ustawowego warunku niezbędności ograniczeń praw i wolności inwestorów, należy zdaniem WSA stwierdzić, że rada gminy nie naruszała przepisów art. 19 ust. 3 i 4 w związku z art. 20 zdanie trzecie specustawy mieszkaniowej.

W związku z powyższym Sąd orzekł, iż Rada Miasta st. W. nie wyszła poza granice upoważnienia ustawowego, a tym samym zaskarżone rozstrzygniecie nadzorcze zostało wydane z naruszeniem art. 91 ust. 1 usg w związku z art. 19 i 20 specustawy mieszkaniowej.

Anna Kudra

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Martyna Krystman

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem administracyjnym

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Bioodpady z potencjałem. W 2026 r. mogą przyjść długo oczekiwane zmiany w prawie [WYWIAD]

Choć legislacja koncentruje się dziś głównie na tworzywach sztucznych, sektor bioodpadów czeka na własną, systemową rewolucję. Eksperci są zgodni: czas na normy jakości nawozów z odpadów i impuls inwestycyjny dla fermentacji kuchennych resztek.

Forum Liderów PPP z Wielkim Medalem Senatu. Dziesięć lat promocji partnerstwa publiczno-prywatnego

Jubileuszowa, dziesiąta edycja Forum Liderów PPP, która odbyła się w Warszawie, stała się okazją do podsumowania dekady promocji partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce. Gościem honorowym wydarzenia był senator Adam Szejnfeld – inicjator jednej z najbardziej nowoczesnych ustaw o PPP w Europie. Z jego inicjatywy, przy poparciu senatorów zaangażowanych w rozwój PPP, Senat Rzeczypospolitej Polskiej uhonorował Forum Wielkim Medalem Senatu. Wyróżnienie odebrała prezes Kamila Król, doceniona za wieloletnie zaangażowanie w popularyzację idei partnerstwa publicznego i prywatnego oraz skuteczne wdrażanie przepisów ustawy o PPP.

PPP rośnie w siłę. Podsumowanie X Forum Liderów PPP

„Przyszłość PPP w Polsce” była tematem przewodnim jubileuszowej, dziesiątej edycji Forum Liderów PPP, która odbyła się 16 czerwca 2025 roku w Warszawie. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej, parlamentarzyści, eksperci, instytucje finansujące, partnerzy prywatni oraz promotorzy projektów realizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Wśród gości znaleźli się m.in. wicemarszałek Senatu Maciej Żywno, senatorowie Joanna Sekuła i Adam Szejnfeld, a także praktycy rynku PPP z Polski i Europy.

Nowy wariant Covid-19 o nazwie Nimbus. Jakie objawy?

Nowy wariant koronawirusa Covid-19, nazwany Nimbus, zaczyna się rozprzestrzeniać – podaje amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC). Zakażenia tym szczepem odnotowano już w Azji, Stanach Zjednoczonych oraz Europie. Nimbus objawia się przede wszystkim silnym bólem gardła, jednak nie jest groźniejszy niż wcześniejsze warianty Omikrona.

REKLAMA

Zwolnienia lekarskie pod lupą. ZUS i pracodawcy skontrolowali tysiące pracowników

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

Odpowiedzialność trenera personalnego za kontuzje

Branża fitness dynamicznie się rozwija. Coraz więcej osób uzyskuje kwalifikacje trenera personalnego lub instruktora fitness i podejmuje się trenowania podopiecznych w ramach współpracy z siłownią, czy klubem fitness, albo działając na własną rękę. W toku takich treningów zdarzają się jednak kontuzje.

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

REKLAMA

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

REKLAMA