REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowego urzędnika trzeba przeszkolić i przeegzaminować

Subskrybuj nas na Youtube
Nowego urzędnika trzeba przeszkolić i przeegzaminować./ fot. Shutterstock
Nowego urzędnika trzeba przeszkolić i przeegzaminować./ fot. Shutterstock
Media

REKLAMA

REKLAMA

Jednostki samorządu terytorialnego zostały zobowiązane do organizowania służby przygotowawczej dla pracowników podejmujących po raz pierwszy zatrudnienie na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym. Decyzję w sprawie skierowania do służby przygotowawczej i jej zakresu podejmuje kierownik jednostki, w której pracownik  jest zatrudniony. Bierze przy tym pod uwagę poziom przygotowania pracownika  do wykonywania obowiązków wynikających z opisu stanowiska oraz opinię osoby  kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony.

Służbę przygotowawczą można określić jako swoistego rodzaju urzędniczy staż adaptacyjny. Jego celem jest, po pierwsze, teoretyczne i praktyczne przygotowanie nowego urzędnika samorządowego do należytego wykonywania obowiązków służbowych, po drugie, ocena jego przydatności do pracy.

REKLAMA

Zobacz: Pracownicy

Z ORZECZNICTWA

Zamiarem ustawodawcy było zatrudnianie na stanowisku urzędniczym na czas nieokreślony jedynie takich pracowników, którzy oprócz odpowiedniego stażu pracy posiadają również kwalifikacje potwierdzone wynikiem pozytywnym egzaminu urzędniczego. Inaczej mówiąc, zdanie egzaminu jest elementem niezbędnym do dalszego zatrudniania pracownika niezależnie od tego, jaki staż urzędniczy posiada. Dlatego też w literaturze prawniczej zwraca się uwagę na to, że nawet wieloletni pracownik samorządowy, posiadający odpowiednią wiedzę i doświadczenie, podejmujący pracę na podstawie nowej umowy w urzędzie samorządowym musi zdać egzamin, aby kontynuować zatrudnienie po rozwiązaniu się zawartej umowy na czas określony.

Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z 6 października 2016 r., sygn. akt VIII Pa 62/16

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Instytucja służby przygotowawczej została uregulowana w art. 19 ust. 1-9 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (dalej: u.p.s.). Jak wynika z treści art. 19 ust. 1 u.p.s., służbę przygotowawczą organizuje się dla pracownika podejmującego po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, w tym na kierowniczym stanowisku urzędniczym, w czasie trwania zawartej z nim umowy o pracę na czas określony.

Dla kogo urzędniczy staż adaptacyjny

W tym miejscu trzeba wyjaśnić, jakich pracowników należy traktować jako "podejmujących po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym (kierowniczym urzędniczym)". W tym celu należy sięgnąć do przepisu art. 16 ust. 3 u.p.s. Ten wskazuje, że przez osobę podejmującą po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym urzędniczym, rozumie się osoby, które nie były wcześniej zatrudnione w:

  • urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych,
  • starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych,
  • urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych,
  • biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki,
  • biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego

- na czas nieokreślony albo na czas określony, dłuższy niż sześć miesięcy, i nie odbyła służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym.

Służba przygotowawcza trwa nie dłużej niż trzy miesiące.

Służba zakończona egzaminem

Decyzję w sprawie skierowania do służby przygotowawczej i jej zakresu podejmuje kierownik jednostki, w której pracownik jest zatrudniony, biorąc pod uwagę poziom przygotowania pracownika do wykonywania obowiązków wynikających z opisu stanowiska oraz na podstawie opinii osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony (art. 19 ust. 2 u.p.s.). Przepisy u.p.s. przewidują możliwość odstąpienia od skierowania nowo zatrudnionego do odbycia służby przygotowawczej. Zgodnie bowiem z art. 19 ust. 5 u.p.s. na wniosek osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony, kierownik jednostki może zwolnić z obowiązku odbywania służby przygotowawczej pracownika, którego "wiedza lub umiejętności umożliwiają należyte wykonywanie obowiązków służbowych". Trzeba zaznaczyć, że o ile kierownik jednostki może zwolnić nowo zatrudnionego pracownika z odbycia służby przygotowawczej, o tyle nie może go uwolnić od obowiązku zdania egzaminu kończącego tę służbę (patrz: art. 19 ust. 7 u.p.s.). Pozytywny wynik egzaminu kończącego służbę przygotowawczą jest warunkiem dalszego zatrudnienia pracownika (art. 19 ust. 6 u.p.s.).

WZÓR 1

WZÓR WNIOSKU O ZWOLNIENIE Z ODBYWANIA SŁUŻBY PRZYGOTOWAWCZEJ

…………………………………………………

MIEJSCOWOŚĆ i DATA

………………………………………………………………….

DANE WNIOSKUJĄCEGO

(KIEROWNIKA KOMÓRKI ORGANIZACYJNEJ)

WNIOSEK

O zwolnienie z odbywania służby przygotowawczej

Na podstawie art. 19 ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1260 ze zm.) wnioskuję o zwolnienie z odbycia służby przygotowawczej z części teoretycznej Pani/Pana …………………………………………. Zatrudnionej/go na stanowisku: ………………………………………………………….

UZASADNIENIE

Pani/Pan ………………………………………. jest z wykształcenia ………………………………….. ze specjalnością: …………………………………………………... Posiada ………………………. letnie doświadczenie na stanowisku ds. …………………………………….. w …………………………………………………………... Wiedza zdobyta przez Panią/Pana ………………………………………………. oraz doświadczenie umożliwiają należyte wykonywanie powierzonych obowiązków.

.......................................................

DATA I PODPIS WNIOSKODAWCY

(KIEROWNIKA KOMÓRKI ORGANIZACYJNEJ)

Przykładowa procedura kierowania pracownika do służby przygotowawczej może wyglądać w ten sposób, że osoba kierująca np. wydziałem urzędu gminy występuje z wnioskiem do swojego przełożonego o skierowanie nowego urzędnika do służby przygotowawczej. Powinna też dostarczyć wszelkie dokumenty, które pozwolą kierownikowi (np. wójtowi albo sekretarzowi gminy) podjąć decyzję o skierowaniu nowego pracownika do służby, o jej zakresie i czasie trwania. Szef komórki organizacyjnej, w której zatrudniono nowego urzędnika, może też od razu przekazać swojemu szefowi wniosek o zwolnienie nowo zatrudnionego ze służby przygotowawczej. Wójt (czy też starosta albo sekretarz) nie jest jednak związany wnioskiem. Decyzja o skierowaniu urzędnika do służby przygotowawczej lub o zwolnieniu go z jej odbycia zależy tylko od oceny kwalifikacji nowego pracownika. Decyzja ta jest aktem woli pracodawcy, którego nie należy utożsamiać z decyzją administracyjną w rozumieniu art. 107 Kodeksu postępowania administracyjnego.

WZÓR 2

WZÓR DECYZJI O ZWOLNIENIU Z ODBYWANIA SŁUŻBY PRZYGOTOWAWCZEJ

…………………………………………………..

MIEJSCOWOŚĆ I DATA

……………………………………………….

DANE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ

(PIECZĘĆ)

DECYZJA

O zwolnieniu z obowiązku odbycia służby przygotowawczej

Na podstawie art. 19 ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1260 ze zm.) zwalniam z obowiązku odbycia służby przygotowawczej przez Panią/Pana .................... zatrudnioną/zatrudnionego w okresie od dnia .................... do dnia .................... na stanowisku .................... w .................... z uwagi na .................... .

Jednocześnie zobowiązuję Panią/Pana .................... do złożenia egzaminu kończącego służbę nie później niż do dnia .................... .

……………………………………………………………..

PODPIS KIEROWNIKA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ

W pisemnym skierowaniu do służby przygotowawczej kierownik (np. wójt albo sekretarz gminy) powinien określić zakres obowiązkowej służby, biorąc pod uwagę poziom przygotowania pracownika do wykonywania obowiązków. Pomocny będzie tutaj dokładny opis stanowiska, na którym nowy urzędnik został zatrudniony. Decyzja w tej sprawie powinna zapaść szybko, również dlatego, że trwająca maksymalnie trzy miesiące służba przygotowawcza powinna się rozpocząć i zakończyć (egzaminem) nie później niż do końca sześciomiesięcznego zatrudnienia nowego pracownika na okres próbny. Sposobem zakończenia służby przygotowawczej jest egzamin stanowiący integralny i obligatoryjny jej element. Jak wynika z art. 19 ust. 9 u.p.s., dopiero po pozytywnym zdaniu egzaminu kończącego służbę przygotowawczą pracownik samorządowy składa ślubowanie.

Nie tylko teoria, ale i praktyka

Służba przygotowawcza powinna obejmować zarówno przygotowanie praktyczne, jak i teoretyczne nowo zatrudnionego urzędnika. Przygotowanie teoretyczne do wykonywania obowiązków służbowych polega przede wszystkim na zaznajomieniu nowego pracownika z obowiązującymi przepisami regulującymi podstawowe kwestie związane z funkcjonowaniem samorządu terytorialnego. Natomiast przygotowanie teoretyczne może przybierać formę ćwiczeń, wykładów, a nawet szkoleń prowadzonych online, które zyskują coraz większą popularność jako oszczędzające czas i miejsce i umożliwiające edukację wielu osób pracujących często w różnych komórkach organizacyjnych tego samego pracodawcy.

Z ORZECZNICTWA

Szczególny obowiązek urzędnika samorządowego służenia interesowi publicznemu (państwu polskiemu i wspólnocie samorządowej) oraz obywatelom wyprzedza obowiązek dbałości o dobro wąsko rozumianego zakładu pracy (urzędu). Jest on bowiem przede wszystkim funkcjonariuszem publicznym wspólnoty samorządowej (gminy), będącej podstawowym składnikiem struktury państwa, w której tzw. pracodawcy samorządowi (np. urzędy) są technicznym w istocie rzeczy instrumentem realizacji interesów publicznych (wspólnoty samorządowej i państwa). W rezultacie z art. 18 ust. 1 i 24 ust. 1 ustawy z 2008 r. o pracownikach samorządowych wynika prawo i obowiązek urzędnika samorządowego ujawniania lub krytyki nieprawidłowości funkcjonowania konkretnego pracodawcy samorządowego, jeśli celem takiego działania jest ochrona interesu publicznego (państwa lub wspólnoty samorządowej).

Wyrok SN z 25 listopada 2014 r., sygn. akt I PK 98/14

W ramach przygotowania teoretycznego urzędnik powinien zostać zapoznany przede wszystkim z postanowieniami konstytucji, samorządowych ustaw ustrojowych, przepisami regulującymi postępowanie administracyjne czy obowiązującymi w urzędzie zasadami obiegu dokumentów.

WZÓR 3

WZÓR DECYZJI W SPRAWIE SKIEROWANIA PRACOWNIKA DO ODBYCIA SŁUŻBY PRZYGOTOWAWCZEJ

……………………………………………………….

MIEJSCOWOŚĆ I DATA

………………………………………………………….

DANE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ

(PIECZĘĆ)

DECYZJA

O skierowaniu do odbycia służby przygotowawczej

Na podstawie art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1260 ze zm.) oraz opinii Kierownika ……………………………….., kieruję Panią/Pana …………………………………………………… do odbycia służby przygotowawczej w ……………………………………………………. na okres …… miesięcy.

1. Zakres służby przygotowawczej obejmuje część teoretyczną oraz praktyczną mającą na celu przygotowanie do samodzielnego wykonywania obowiązków.

2. Wyznaczam Panią/Pana ……………………………….. - Kierownika ………………………………. na Opiekuna.

3. Zobowiązuję Panią/Pana ……………………………………………………. do złożenia wymaganego egzaminu nie później niż do dnia ………………………………….. r.

4. Zobowiązuję Panią/Pana (opiekuna) ………………………………………………. do przygotowania protokołu z przebiegu służby przygotowawczej w terminie do …………………………………………. r.

…………………………………………………………

DATA I PODPIS KIEROWNIKA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ

Natomiast zajęcia praktyczne powinny dotyczyć przede wszystkim zasad współpracy pomiędzy poszczególnymi komórkami organizacyjnymi urzędu gminy czy starostwa powiatowego, sposobu obsługi petentów. To powinny być też przede wszystkim ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem wzorów pism i programów informatycznych wykorzystywanych do załatwiania spraw i wykonywania zadań gminy, powiatu czy województwa samorządowego.

WZÓR 4

WZÓR INFORMACJI O PRZEBIEGU SŁUŻBY PRZYGOTOWAWCZEJ

…………………………………………………………..

MIEJSCOWOŚĆ I DATA

……………………………………………………….

DANE JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ

(PIECZĘĆ)

Pani/Pan

……………………………………………..

Kierownik jednostki organizacyjnej w miejscu

INFORMACJA

Podsumowująca przebieg służby przygotowawczej

Pani/Pan ……………………………………………………………………………………………………………………………………

odbyła/odbył służbę przygotowawczą zgodnie z planem służby przygotowawczej.

  • Proponuję, aby egzamin odbył się w dniu …………………………………. .
  • Wnioskuję o przedłużenie służby przygotowawczej do dnia …………………………… z powodu ………………………………………………………………….. .
  • Wnioskuję o niedopuszczenie Pani/Pana ……………………………………………………… do egzaminu.

…………………………………………………………………………..

DATA I PODPIS KIEROWNIKA KOMORKI ORGANIZACYJNEJ

  • Ustalam datę egzaminu na: ……………………………………………….. .
  • Przedłużam służbę przygotowawczą do dnia …………………………………….. .
  • Odmawiam dopuszczenia Panią/Pana …………………………………………………………. do egzaminu.

……………………………………………………………….

DATA I PODPIS KIEROWNIKA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ

Szczegóły określa kierownik w zarządzeniu

Szczegółowy sposób przeprowadzania służby przygotowawczej i organizowania egzaminu kończącego tę służbę określa w drodze zarządzenia kierownik jednostki (patrz: art. 19 ust. 8 u.p.s.). Zarządzenie to ma charakter generalny i abstrakcyjny, a więc określa zasady, które mają być stosowane we wszystkich przypadkach odbywania służby przygotowawczej w danej jednostce. Zarządzenie to powinno także regulować kwestię trybu zwalniania pracowników z obowiązku odbywania służby przygotowawczej. W zgodzie z tym zarządzeniem powinna pozostawać indywidualna decyzja w sprawie skierowania do służby przygotowawczej. ©℗

Aleksandra Grabowska

prawnik, specjalizuje się w tematyce samorządowego prawa pracy i ustroju samorządu terytorialnego

Podstawa prawna

art. 16 ust. 2 i 3; art. 19 ust. 1-9 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1260; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1669)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec pobłażania dla agresji wobec lekarzy – nowe wytyczne Prokuratora Generalnego [PDF]

Wzrost liczby przypadków agresji wobec pracowników ochrony zdrowia skłonił Prokuratora Generalnego do wydania jednoznacznych wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań karnych w takich sprawach. Naczelna Izba Lekarska z zadowoleniem przyjęła tę decyzję, podkreślając, że to efekt długofalowych działań środowiska lekarskiego na rzecz poprawy bezpieczeństwa.

Stanowisko NIL z 2023 r. ws. biorezonansu

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się doniesienia o stosowaniu terapii biorezonansu magnetycznego – metody, która zyskuje popularność zarówno wśród zwolenników medycyny alternatywnej, jak i osób poszukujących niekonwencjonalnych sposobów leczenia różnych dolegliwości. Przypominamy stanowisko Rady Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej z sierpnia 2023 r.

Nawet 80 km/h. Tak pędzą dzieciaki na hulajnogach

Coraz więcej dzieci trafia do szpitali z poważnymi urazami po wypadkach na elektrycznych hulajnogach – alarmuje Mateusz Struś asystent z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej, Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM. Jego zdaniem główną przyczyną jest nadmierna prędkość oraz brak kasków, a nieletni pacjenci często osiągają na własnych hulajnogach nawet 70–80 km/h.

Sześć wsi w Polsce stanie się miastem od początku 2026 roku. Wiemy już które

Od 1 stycznia 2026 r. roku w Polsce przybędzie sześć miast. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (RD214), które zostały opublikowane 14 lipca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu. Nastąpi też 6 zmian dotyczących ustalenia granic gmin, 9 zmian dotyczących ustalenia granic miast i jedna zmiana nazwy miasta.

REKLAMA

126 mln zł na lądowiska dla SOR. Rusza nabór na dofinansowanie z Funduszu Medycznego

Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowy konkurs w ramach Funduszu Medycznego: „Dotacja na modernizację lub budowę lądowisk dla śmigłowców przy szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR)”. Program ma na celu poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu lotniczego pacjentów w stanach zagrożenia życia. Szpitale będą mogły otrzymać nawet 97% dofinansowania na budowę lub modernizację lądowisk. Nabór wniosków rozpocznie się 31 lipca 2025 roku.

420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy kompleksowy remont linii średnicowej w Warszawie? Minister wskazał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

REKLAMA

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

REKLAMA