Zwolnienia w administracji publicznej - Tarcza antykryzysowa 2.0 zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego

Od wielu tygodni pracownicy administracji rządowej żyją w niepewności, bowiem w ustawie z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 695) znalazły się rozwiązania umożliwiające ich zwalnianie lub obniżanie im pensji. Ostateczna decyzja w tej kwestii należy jednak do Rady Ministrów, która musi wydać szczegółowe rozporządzenie. Dopóki nie ma takich regulacji, urzędnicy mogą być spokojni o swoje posady. Na razie jedyne negatywne skutki pandemii, jakie odczuli, to wstrzymanie nagród. Nie zamierzają jednak bezczynnie czekać na to, co zrobi rząd. Do Dobrosława Dowiata-Urbańskiego, szefa służby cywilnej, posypały się pisma od organizacji związkowych. Swoje obawy wyraziło w ten sposób ok. 20 central.

– Są to regulacje o charakterze szczególnym, ściśle związanym z przeciwdziałaniem negatywnym skutkom COVID-19. Dlatego nie dokonują zmian w przepisach prawa powszechnie obowiązującego ani nie wprowadzają obowiązku automatycznego działania. Stanowią jedynie podstawę do ewentualnego podjęcia działań przez Radę Ministrów, jeżeli zostaną spełnione ustawowo określone przesłanki – uspokaja Dobrosław Dowiat-Urbański.

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

Sprawą zajmie się TK

Tym zapewnieniom nie dała jedna wiary Komisja Zakładowa OZZ Inicjatywa Pracownicza przy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie. Organizacja ta zdecydowała się zaskarżyć kontrowersyjne przepisy do Trybunału Konstytucyjnego. Złożony już w tej sprawie wniosek kwestionuje m.in. zgodność art. 15zzzzzo ust. 1 i art. 15zzzzzq ust. 1 tarczy 2.0 z art. 2 i art. 153 ust. 1 Konstytucji RP.

Jego autorzy zarzucają ustawodawcy m.in., że nie sformułował nigdzie definicji legalnych „negatywnych skutków gospodarczych” ani „stanu zagrożenia dla finansów publicznych państwa”, które miałyby uzasadniać szukanie oszczędności kosztem administracji rządowej. Przypominają, że idea służby cywilnej polega na zapewnieniu – w każdych warunkach i czasie – specjalistów w zakresie administrowania. Nie bez powodu to właśnie tam nawiązuje się stosunki pracy na podstawie mianowania, które charakteryzuje się wzmocnioną trwałością. Tymczasem rząd nie wyklucza zwalniania urzędników mianowanych, a to w ocenie autorów skargi skutkować będzie naruszeniem konstytucyjnych zasad pewności prawa oraz ochrony praw słusznie nabytych.

Powielenie niekonstytucyjności

Związkowcy przypominają, że już raz TK stanął po stronie urzędników. Chodzi o ustawę z 16 grudnia 2010 r. o racjonalizacji zatrudnienia w państwowych jednostkach budżetowych i niektórych innych jednostkach sektora finansów publicznych w latach 2011–2013. Do trybunału skierował ją ówczesny prezydent Bronisław Komorowski, a sędziowie nie zostawili na niej suchej nitki, uznając ją w wielu miejscach za niezgodną z konstytucją (sygn. akt Kp 1/11). Plany redukcji co najmniej 10 proc. urzędniczych etatów zostały przekreślone. Autorzy wniosku mają nadzieję, że w tym przypadku będzie podobnie.