Odpis na ZFŚS w jednostkach budżetowych - obligatoryjny i fakultatywny

W jednostkach budżetowych zatrudniających nauczycieli istnieje dodatkowy obowiązek dokonywania odpisu na fundusz na zasadach określonych w art. 53 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. Dla nauczycieli dokonuje się corocznie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych w wysokości ustalonej jako iloczyn planowanej przeciętnej w danym roku kalendarzowym liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć), skorygowanej w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli i 110% kwoty bazowej określanej corocznie dla nauczycieli w ustawie budżetowej. 

Polecamy serwis: Rachunkowość budżetowa

Kwota bazowa określona w art. 13 ust. 2 ustawy budżetowej z dnia 25 stycznia 2013 r. wynosi 2.717,59 zł, co daje stawkę odpisu na jednego zatrudnionego nauczyciela w wysokości 2.989,35 zł.

Oprócz obligatoryjnego odpis na nauczycieli pozostających w stosunku pracy, Karta nakazuje również tworzyć odpis na nauczycieli będących emerytami, rencistami oraz nauczycieli pobierających świadczenie kompensacyjne. Dokonuje się na nich odpisu w wysokości 5% pobieranych emerytur, rent oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych.

Ustawodawca nie był równie szczodry w odniesieniu do emerytowanych pracowników niebędących nauczycielami. Art. 5 ust 5 ustawy daje możliwość zwiększenia funduszu o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na każdego emeryta lub rencistę, nad którym pracodawca sprawuje opiekę. Jest odpis o charakterze fakultatywnym i w 2013 roku wynosi 182,32 zł.

Innym odpisem o charakterze fakultatywnym jest podwyższenie o 6,25% kwoty odpisu na pracowników, w stosunku których orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności. Maksymalna kwota opisu na niepełnosprawnego pracownika wynosi 1.276,25 zł (37,5%+6,25% przeciętnego wynagrodzenia).

Ostatni i relatywnie najnowszy rodzaj odpisu fakultatywnego dotyczy pracodawców którzy utworzyli zakładowy żłobek lub klub dziecięcy. Jeśli na funkcjonowanie zakładowego żłobka lub klubu dziecięcego przeznaczą kwotę odpowiadającą 7,5 punktu procentowego z odpisu podstawowego, wówczas mogą zwiększyć Fundusz na każdą zatrudniona osobę o 7,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej, tj. o kwotę 218,79 zł.

Odpisy nie stanowią jedynego źródła tworzenia Funduszu. Może być on zwiększany o dopłaty do działalności socjalnej, darowizny, odsetki bankowe, wpływy z oprocentowania pożyczek mieszkaniowych czy przychody z tytułu sprzedaży, dzierżawy i likwidacji infrastruktury socjalnej. Najważniejsze jest, by w procesie dysponowania środkami z ZFŚS pamiętać o obowiązku różnicowania przyznawanych świadczeń w zależności od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych do korzystania z Funduszu. 

O autorce:

Aneta Terlikowska-Bohaczek - główny księgowy jednostek sektora finansów publicznych, specjalista w zakresie rachunkowości budżetowej, trener szkoleń adresowanych do sektora finansów publicznych.

Zadaj pytanie: Forum