Dokumenty w aktach postępowania administracyjnego a informacja publiczna

Określenie granic przedmiotowych dostępu do informacji publicznej, czyli ustalenie, o jakie dokumenty obywatele i inne podmioty mogą pytać organy władzy publicznej, stanowi w praktyce kwestię najbardziej sporną przy realizacji ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej: u.d.i.p.). Wątpliwości mogą wynikać z pewnej niespójności definicji konstytucyjnej i ustawowej informacji publicznej. Zgodnie z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., informacją publiczną jest przede wszystkim informacja o działalności organów władzy publicznej. Niewątpliwie wydawanie rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych, z którym wiąże się prowadzenie postępowania administracyjnego i gromadzenie potrzebnych dokumentów, stanowi formę działalności organu administracyjnego. Definicja ustawowa zawarta w art. 1 ust. 1 u.d.i.p. kładzie jednak nacisk nie na samą działalność organu, lecz na rodzaj informacji, wskazując, że informacją publiczną jest informacja o sprawach publicznych.

W art. 6 ust. 1 u.d.i.p. zawarty został przykładowy katalog informacji mających charakter publiczny. Do informacji tej zaliczono, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a, treść i postać aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć. Nie wskazano natomiast jako źródła informacji publicznej aktu postępowania administracyjnego czy poszczególnych dokumentów znajdujących się w aktach. Nie oznacza to jednak wyłączenia powyższych dokumentów z udostępnienia, ponieważ katalog w art. 6 ust. 1 u.d.i.p. ma wyłącznie charakter przykładowy.

Zobacz również: Udzielanie informacji publicznych prasie - podmioty zobowiązane

Reguła interpretacyjna

Urzędnik rozpatrujący wniosek o udostępnienie informacji publicznej poprzez udostępnienie konkretnych dokumentów z akt postępowania administracyjnego powinien pamiętać o wypracowanej w orzecznictwie regule interpretacyjnej. Na tę regułę wskazał m.in. NSA w wyroku z 10 stycznia 2014 r. (sygn. akt I OSK 2213/13), wskazując, że w demokratycznym państwie prawnym jawność działania organów państwa ma charakter uprzywilejowany i w związku z tym wszelkie wątpliwości co do udostępnienia informacji publicznej powinny działać na korzyść dostępu. W tym ujęciu informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych. WSA w Białymstoku w wyroku z 3 czerwca 2014 r. (sygn. akt II SAB/Bk 22/14) podkreślił, że informacją publiczną jest treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej, związanych z organem bądź w jakikolwiek sposób dotyczący organu bez względu na to, co jest ich przedmiotem. Są nią zarówno treść dokumentów bezpośrednio wytworzonych przez organ, jak i te, których organ używa przy realizacji przewidzianych prawem zadań, a nawet te, które tylko w części dotyczą organu, nawet gdy nie pochodzą wprost od niego.