REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gminy o specjalnym statusie

Maciej J. Nowak
Prawo /Fot. Fotolia
Prawo /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Niektóre gminy mają przyporządkowane dodatkowe zadania o szczególnym charakterze. Ich ustrój w części określają odrębne ustawy.

Obecnie w coraz większym stopniu preferowane jest modyfikowanie roli jednostek samorządu terytorialnego (JST). Sprowadza się to do realizacji konkretnych zadań przez samorząd przy jednoczesnym możliwie szerokim włączaniu do tego procesu przedstawicieli innych podmiotów. Dlatego też najprawdopodobniej wzrośnie rola i znaczenie gmin, w ramach których znajdują się tereny pod różnymi względami specyficzne (o specyficznych właściwościach) lub też gmin, w których zarządzanie podlegać będzie dodatkowym kryteriom i uwarunkowaniom. O tym wszystkim należy pamiętać przy analizie treści art. 38 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zgodnie z którym specyfikę ustroju gmin, które wykonują zadania o szczególnym charakterze, określają odrębne ustawy. W doktrynie wyróżnia się w tym kontekście trzy rodzaje gmin o szczególnym charakterze:

REKLAMA

1) miasto stołeczne Warszawa,

2) gminy uzdrowiskowe oraz gminy posiadające status obszaru ochrony uzdrowiskowej,

3) gminy górnicze.

Redakcja poleca: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Warszawa stanowi nie tylko miasto na prawach powiatu, lecz także ma przyporządkowane dodatkowe zadania wynikające ze stołecznego charakteru miasta. Zapewnia więc warunki niezbędne do funkcjonowania naczelnych i centralnych organów państwa, obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych, organizacji międzynarodowych, przyjmowania delegacji zagranicznych oraz funkcjonowania urządzeń publicznych o charakterze infrastrukturalnym, mających znaczenie dla stołecznych funkcji miasta. W odróżnieniu od innych miast, w Warszawie istnieje też obowiązkowy (a nie fakultatywny) podział na dzielnice.

Z kolei statut uzdrowiska nadawany jest przez Radę Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia. Uzdrowisko musi cechować się m.in. posiadaniem złóż naturalnych surowców leczniczych o potwierdzonych właściwościach leczniczych czy też klimatu o właściwościach leczniczych. Konsekwencją nadania gminie statusu uzdrowiska lub też statusu obszaru ochrony środowiskowej jest obowiązek (a nie tylko możliwość) uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w terminie do dwóch lat od uzyskania danego statusu. O taki status może wystąpić rada właściwej gminy. Gminy takie realizują także kilka dodatkowych zadań. Zadania te dotyczą m.in. gospodarki terenami, z uwzględnieniem potrzeb lecznictwa uzdrowiskowego, ochrony warunków naturalnych uzdrowiska, tworzenia warunków do funkcjonowania zakładów i urządzeń lecznictwa uzdrowiskowego, a także tworzenia i ulepszania infrastruktury komunalnej i technicznej przeznaczonych dla uzdrowisk lub obszarów ochrony uzdrowiskowej.

Gminą górniczą jest natomiast gmina, na której terenie jest albo była po 14 stycznia 1999 r. wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją na wydobywanie węgla kamiennego i na rzecz której przedsiębiorstwo górnicze jest lub było obowiązane uiszczać opłatę eksploatacyjną. Tego rodzaju gminy mają przede wszystkim określone uprawnienia i przywileje, zwłaszcza w zakresie płatności do budżetu i darowizny mienia na jej rzecz przez przedsiębiorstwo górnicze.

Analiza praw i obowiązków gmin o specjalnym statusie jest warta uwagi z różnych powodów. Poza poznaniem dodatkowych praw i obowiązków takich jednostek, warto również zwrócić uwagę na fakt, że tego rodzaju konstrukcja może być również wykorzystywana do innych gmin o specyficznych właściwościach. Może to być więc ciekawa podstawa do dyskusji nad dalszą rolą jednostek samorządu terytorialnego.

MACIEJ J. NOWAK

radca prawny, ekspert w zakresie prawa administracyjnego

PODSTAWA PRAWNA

● art. 38 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)

Polecamy serwis: Organizacja

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Kontrole policji na granicach między Niemcami a Polską i Czechami. Jak to może wyglądać? Od kiedy?

    Nancy Faeser, federalna minister spraw wewnętrznych Niemiec, dopuszcza wprowadzenie stacjonarnych kontroli granicznych. Podkreśla przy tym, że postrzega to jedynie jako dodatkowe narzędzie walki z nielegalną imigracją, ponieważ bardziej skuteczne są kontrole wyrywkowe. Jednocześnie nie chce obecnie występować do Komisji Europejskiej o wprowadzenie stacjonarnych kontroli granicznych poza tymi, które istnieją już na granicy z Austrią. Kontrole policyjne przy granicach wprowadzane przez Niemcy muszą spełniać kilka warunków; powinny one m.in. opierać się na informacjach o potencjalnych zagrożeniach dla bezpieczeństwa publicznego - powiedziała 27 września 2023 r. na konferencji prasowej w Brukseli rzeczniczka Komisji Europejskiej ds. migracji i bezpieczeństwa wewnętrznego Anitta Hipper.

    1 000 000 plus?: Po milionie zł dla gmin z najwyższą frekwencją [Wybory 2023]

    Chcemy zachęcić do aktywnego udziału w wyborach. Dlatego ogłaszamy i zachęcamy do udziału w projekcie "Bitwa o remizy". W każdym powiecie ta gmina, która będzie miała najwyższą frekwencję wyborczą otrzyma milion złotych - powiedziała minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.

    Niemiec zmarł po kąpieli w Bałtyku i zakażeniu bakterią Vibrio vulnificus. Przypadki zakażeń także w Polsce. 20% śmiertelność w USA

    Zakażenia bakterią Vibrio vulnificus nie są częste, ale są niebezpieczne. Leczenie zakażenia jest trudne, a choroba może zakończyć się śmiercią - powiedziała PAP dr Monika Kurpas, specjalistka z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego zajmująca się tą bakterią.

    Dlaczego chcemy głosować na PiS, PO, Konfederację, Lewicę, Trzecią Drogę?

    Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) zbadało powody dla których wyborcy głosują na tę a nie inną partię lub koalicję wyborczą.

     

    REKLAMA

    Letnie Igrzyska Olimpijskie w 2036 r. w Polsce? Prezydent Duda: w najbliższych dniach przygotuję list do szefa MKOl

    W najbliższych dniach przygotuję list do szefa Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego Thomasa Bacha w sprawie Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2036 r. w Polsce. Wierzę, że to skutecznie uruchomi nasze starania i w efekcie możliwość przeprowadzenia igrzysk - powiedział w środę prezydent Andrzej Duda.

    Chcesz pomóc i dorobić? Są wynagrodzenia za pomoc sąsiadowi w potrzebie. Trzeba przejść szkolenie. Na początek 30 mln zł

    Wprowadzamy nową formę usług opiekuńczych. To usługi sąsiedzkie - poinformowała minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

    Darmowy laptop: Wzór protokołu przekazania komputera rodzicowi. Dwa warianty: własność i użyczenie [PRB]

    Protokół przekazania na własność lub w użyczenie laptopa dla rodzica ucznia klasy IV – wzór

    Komunikat NFZ w sprawie wystawiania zleceń na wyroby medyczne od 1 października 2023 r.

    1 października 2023 r. wchodzi w życie obowiązek wystawiania zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne i zleceń naprawy wyrobu medycznego w postaci elektronicznej.

    REKLAMA

    PRB: Termin przekazania II raty odpisu na ZFŚS – 29 września czy 2 października 2023? Jakie kwoty bazowe?

    W 2023 r. 30 września to sobota. Kiedy zatem upływa ostateczny termin przekazania II raty odpisu na ZFŚS - w piątek 29 września czy w poniedziałek 2 października?

    Minister Telus: rozważymy propozycję, by kontrole zboża odbywały się w portach niemieckich

    Minister rolnictwa Robert Telus powiedział: Rozważymy propozycję Ukrainy, żeby kontrole zboża były nie na granicy ukraińsko-polskiej, tylko w portach niemieckich. Dodał, że musimy rozmawiać o stworzeniu mechanizmów, które będą skuteczne dla wywozu zboża z Ukrainy.

    REKLAMA