Partnerstwo publiczno-prywatne w gminie Wiązowna

Wiązowna to podwarszawska gmina wiejska, położona w powiecie otwockim, zamieszkana przez prawie 12 tys. osób. Mieszkańców gminy stale przybywa, w związku z czym rośnie liczba dzieci uczęszczających do placówek edukacyjnych. Niektóre szkoły już są przepełnione. W 2015 roku władze gminy postanowiły sięgnąć po partnerstwo publiczno-prywatne (PPP), upatrując w nim szansy na rozwiązanie tego problemu. Zwłaszcza, że podobne przedsięwzięcia zostały już zrealizowane w innych mazowieckich gminach, takich jak: Karczew, Dębe Wielkie, Kobyłka, czy Płock. Wyjątkowość projektu miała polegać na uzyskaniu podwójnego efektu, zrealizowania prac inwestycyjnych polegających na remontach i rozbudowach obiektów, z jednoczesnym wykorzystaniem rozwiązań służących zwiększeniu efektywności energetycznej budynków. W prace nad wdrożeniem projektu zaangażowany był zarówno zespół pracowników gminy, jak też zewnętrzny doradca.

Przygotowanie projektu i procedura wyboru partnera prywatnego zajęły nieco ponad półtora roku. Ogłoszenie o zamówieniu, dotyczące postępowania, zostało zamieszczone w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 6 października 2015 r. pod numerem S-193/349104-2015. Dialog konkurencyjny trwał dokładnie rok, od grudnia 2015 r. do grudnia 2016 r. Uczestniczyło w nim dwóch wykonawców. W tym czasie odbyło się 6 tur negocjacyjnych, obejmujących wszelkie aspekty współpracy w ramach PPP, po czym wykonawcy zostali zaproszeni do składania ofert. Podpisanie umowy z wybranym partnerem prywatnym odbyło się 1 marca 2017 r. Projekt znajduje się już w fazie realizacyjnej. Etap inwestycyjny zakończy się najpóźniej we wrześniu 2018 r., po czym partner prywatny zapewni utrzymanie obiektów i zarządzanie gospodarką energetyczną przez okres 15 lat. Wartość umowy o PPP wynosi niemal 70 mln zł.

Zobacz również: Oświata

Szczegółowy zakres projektu

Ostateczny zakres projektu, wynikający z zawartej umowy o PPP, obejmuje nie tylko modernizację energetyczną, ale przede wszystkim rozbudowę i remonty obiektów. Tym samym gminie udało się połączyć duży projekt inwestycyjny z wykorzystaniem efektywności energetycznej. Z tego względu warto bliżej przyjrzeć się inwestycjom w poszczególnych obiektach:

• Zespół Szkolno-Gimnazjalny w Wiązownie - termomodernizacja budynku i rozbudowa szkoły o nowe skrzydło, w tym: wymiana źródeł ciepła i instalacji centralnego ogrzewania, modernizacja i rozbudowa systemu wentylacji mechanicznej z zastosowaniem odzysku ciepła, wymiana instalacji ciepłej wody, wymiana oświetlenia na energooszczędne, wymiana drzwi zewnętrznych i okien. Szkoła uzyska docelowo 31 sal lekcyjnych, a także elementy małej architektury. Szkoła będzie w pełni dostępna dla uczniów niepełnosprawnych.
• Zespół Szkolno-Gimnazjalny w Zakręcie - termomodernizacja budynku, w tym wymiana drzwi zewnętrznych i okien, modernizacja źródła ciepła (wysoko kondensacyjny kocioł gazowy), modernizacja instalacji, w tym grzewczej i ciepłej wody, elektrycznej i wentylacji mechanicznej. Powstanie także nowe skrzydło, w którym znajdzie się 19 sal lekcyjnych, w tym dedykowane pracownie tematyczne oraz 6 sal do edukacji wczesnoszkolnej, ponadto przewidziano tam kuchnię. Przy szkole przebudowane zostaną też parkingi i chodniki.
• Gimnazjum w Gliniance - termomodernizacja budynku, w tym modernizacja instalacji grzewczej, zastosowanie odzysku ciepła z systemu wentylacji mechanicznej, wymiana drzwi, ocieplenie stropu, wykorzystanie zewnętrznych pomp ciepła jako podstawowego źródła ciepła; instalacja fotowoltaiczna, adaptacja strychu na 4 sale dydaktyczne z zapleczami, wykonanie ciągów pieszych i chodników, budowa oświetlenia oraz budowa drogi dojazdowej do budynku szkoły wraz z parkingiem i odwodnieniem terenu.
• Szkoła Podstawowa w Gliniance - przebudowa budynku, budowa nowego skrzydła (sześć sal) i sali gimnastycznej. Przewiduje się także rozbiórkę budynku parterowego i gospodarczego, ocieplenie ścian i stropodachu, wymianę drzwi i okien, dachu i posadzki, modernizacja instalacji grzewczej (pompa ciepła i kocioł olejowy), ciepłej wody użytkowej i instalacji elektrycznej.
• Przedszkole i świetlica w Woli Duckiej - docelowo powstaną cztery oddziały przedszkolne i sala wielofunkcyjna na potrzeby świetlicy. Teren wokół budynku zostanie zagospodarowany, a sam budynek ocieplony i wyposażony w instalacje teletechniczną i wentylacyjną.

Przedsięwzięcie zostanie dostosowane do planowanej reformy edukacyjnej, przewidującej likwidację gimnazjów. Inwestycja będzie spłacana przez 15 lat, przy czym nieuzyskanie przez gminę gwarantowanych oszczędności lub poziomu zużycia energii w obiektach albo niedochowanie przez partnera prywatnego uzgodnionego standardu dostępności, skutkować będzie obniżeniem wynagrodzenia partnera prywatnego.

Dofinansowanie ze środków UE

Przedsięwzięcie gminy Wiązowna uzyskało także dofinansowanie ze środków europejskich w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 (działanie 4.2 "Efektywność energetyczna"). Warto zaznaczyć, że nie jest to "ustawowa" hybryda. Województwo Mazowieckie nie przewidziało bowiem w regulaminie konkursu możliwości realizacji projektów hybrydowych, czyli łączących środki unijne z PPP. Oznacza to, że wykorzystanie środków UE będzie możliwe na dwa sposoby:

1. poprzez wniesienie przez gminę wkładu własnego do projektu, co stanowi rozwiązanie najprostsze, lub
2. poprzez upoważnienie partnera prywatnego do ponoszenia wydatków kwalifikowanych i rozliczenia ich z instytucją wdrażającą.

Jak widać, bez względu na to, czy projekt PPP ma formalny status projektu hybrydowego, czy też nie, w każdym przypadku możliwy jest montaż finansowy przewidujący udział środków zewnętrznych, w tym przede wszystkim środków unijnych.

dr Rafał Cieślak