20 pytań o „tani prąd” [Kompendium, oświadczenie, 79 groszy/kWh]

Najwięcej wątpliwości dotyczy:

1) sposobu wypełnienia kolumny 4, 5 i 6 w tabeli w oświadczeniu (pytanie 9 i 11),

2) pojęcia "podstawowa działalność", gdyż nie ma definicji ustawowej (pytanie 7), 

3) zasad korzystania z "taniego prądu" przez najemców (pytanie 16).

Dla części odpowiedzi uzyskaliśmy stanowisko Ministerstwa Klimatu i Środowiska (pytanie 7 i 9).

"Tani prąd"

W przypadku firm program wsparcia "Tani prąd" obejmuje okres od 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. Uczestnictwo w nim inicjuje złożenie oświadczenia u dostawcy prądu. Otrzymuje je np. Tauron, PGE, ENEA.

Osoby fizyczne nie prowadzące firmy nie składają żadnych oświadczeń. Gwarantowaną cenę prądu otrzymają w 2023 r. po wyczerpaniu limitu prądu w cenach z 2022 r. (2000 kWh, 2600 kWh, 3000 kWh).

Osoby uprawnione	Cena maksymalna prądu Autopromocja Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie Sprawdź	Oświadczenie
Od 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy, instytucje wrażliwe, samorządy	785 zł/MWh netto (79 groszy/1 kWh)	Termin złożenia do 30 listopada 2022 r. Oświadczenie składa się dostawcy prądu.
Osoby fizyczne nie prowadzące firmy - po wyczerpaniu w 2023 r. limitu 2000 kWh, 2600 kWh i 3000 kWh	693 zł/MWh (69 groszy/1 kWh)	Brak obowiązku złożenia oświadczenia

Podstawa prawna: ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku

1. Jakie są konsekwencje złożenia oświadczenia po 1 listopada 2022 r.?

Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z "taniego prądu" za cały okres tego programu wsparcia, składają oświadczenia do 30 listopada 2022 r. "Tani prąd" będzie dla nich dostępny od 1 grudnia 2022 r.

Obowiązuje zasada: "Prąd za 79 groszy/kWh od następnego miesiąca po złożeniu oświadczenia".

Niedotrzymanie terminu 30 listopada 2022 r. nie powoduje więc utraty prawa do „taniego prądu”, a krótszy czas korzystania z niego.

Przykład

Przedsiębiorca złożył w PGE oświadczenie 1 stycznia 2023 r. Z „taniego prądu” korzysta od 1 lutego 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.

Tak postąpi po otrzymaniu oświadczenia po 30 listopada 2022 r., nie tylko Tauron, PGE, ENEA, ale każdy inny dostawca prądu.

2. Czy prąd za 785 zł/MWh, to cena netto czy brutto?

785 zł/MWh, to cena netto bez podatku VAT i akcyzy.

3. Czy nowo założona firma w 2023 r. może korzystać z „taniego prądu”?

Tak – od następnego miesiąca po złożeniu oświadczenia.

Przykład

Przedsiębiorca rozpoczął działalność w kwietniu 2023 r. (wpis do CEIDG). 10 kwietnia 2023 r. złożył oświadczenie w Tauronie. Od 1 maja 2023 r. korzysta z taniego prądu.

4. Czy wzory oświadczenia opracowane przez Tauron, PGE i ENEA są ważne?

Tak, oświadczenie ma wzór urzędowy, ale wzory przedsiębiorstw energetycznych dostępne na ich stronach www są jego kopią. Dodatkowo są to druki aktywne w formacie PDF, które można wypełnić na komputerze.

Wzór oświadczenia znajduje się w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 listopada 2022 r. w sprawie wzoru oświadczenia odbiorcy uprawnionego – Dziennik Ustaw 2022 r. poz. 2299

Poniżej w formacie PDF do ściągnięcia:

5. Czy oświadczenie wysłane emailem można podpisać podpisem zaufanym?

Tak – każdy z dostawców prądu podał adres emailowy do przesłania oświadczenia zastrzegając, że plik PDF musi być podpisany podpisem elektronicznym. Są trzy opcje do wyboru:

1. kwalifikowanym podpisem elektronicznym,
2. podpis zaufany albo
3. podpisem osobistym.

Oświadczenie można podpisać podpisem zaufanym i załączyć jako załącznik do zwykłego emaila wysłanego np. do PGE. Nie ma w ustawie zastrzeżenia, że podpis zaufany, ma być wykorzystywany przy składaniu wniosków przez ePUAP. Platforma ePUAP służy przede wszystkim do kontaktów obywateli z urzędami. Dlatego przy jej pomocy składało się wnioski do gmin o dodatki osłonowy czy węglowy.

Przykładowe opcje składania oświadczenia w PGE:

• elektronicznie, przez formularz dostępny tutaj
• osobiście we wszystkich stacjonarnych Biurach Obsługi Klienta PGE Obrót, lista placówek dostępna tutaj
• poprzez platformę ePUAP;
• mailowo, na adres serwis@gkpge.pl, oświadczenie należy podpisać elektronicznie;
• listownie, na adres PGE Obrót S.A.

WAŻNE! Nie ma znaczenia prawnego przesłanie skanu oświadczenia z podpisem odręcznym.

6. Jak podpisać oświadczenie profilem zaufanym? Co z ePUAP?

Najprościej zrobić to przy pomocy mObywatel.

Instrukcja z gov.pl:

Co musisz zrobić, aby podpisać podpisem zaufanym dokument PDF, który nie ma podpisu

Klienci PGE Obrót mogą składać oświadczenia w ramach tarczy solidarnościowej poprzez ePUAP. Jak poinformowało nas PGE jest to często wybierana ścieżka przez klientów tej firmy. Aby złożyć oświadczenie do PGE Obrót przez platformę ePUAP należy:

1. Po zalogowaniu na platformę (https://epuap.gov.pl/wps/portal/strefa-klienta/katalog-spraw/sprawy-ogolne/ogolne-sprawy-urzedowe-2/pismo-ogolne-do-podmiotu-publicznego-nowe) wybrać podmiot, do którego kierowane jest pismo - PGE OBRÓT SPÓŁKA AKCYJNA (35-959 RZESZÓW, WOJ. PODKARPACKIE).
2. Następnie wybrać rodzaj pisma i wpisać jego tytuł (np. Oświadczenie MŚP/JST/G).
3. Jako załącznik należy dodać oświadczenie podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym potwierdzonym dowodem osobistym z warstwą elektroniczną.
4. Na koniec należy sprawdzić poprawność danych i przejść dalej w celu dokończenia procesu wysyłania pisma.

Źródło: informacje przekazane przez PGE/Biuro Prasowe PGE.

7. Wypełnianie oświadczenia - co to jest działalność podstawowa?

Infor.pl zwrócił się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z prośbą o wyjaśnienie, co oznacza pojęcie „podstawowa działalność przedsiębiorcy" w oświadczeniu o tanim prądzie.

W piśmie z 18 listopada 2022 r. czytamy:

„Pojęcie działalności podstawowej, o której mowa w art. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku, powinna pokrywać się z zakresem pojęciowym przeważającej działalności gospodarczej w rozumieniu PKD. Zgodnie z Zasadami budowy klasyfikacji, stanowiącymi załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (pkt 7): „Przeważającą działalnością jednostki statystycznej jest działalność posiadająca największy udział wskaźnika (np. wartość dodana, produkcja brutto, wartość sprzedaży, wielkość zatrudnienia lub wynagrodzeń) charakteryzującego działalność jednostki. W badaniach statystycznych zalecanym wskaźnikiem służącym do określenia przeważającej działalności jest wartość dodana”.

Stąd zgodnie z ww. ustawą cenę maksymalna powinno się stosować w zakresie, w jakim przedsiębiorca zużywa energię elektryczną na potrzeby podstawowej (w rozumieniu PKD przeważającej) działalności.”

Ministerstwo zaznaczyło, że:

1) Minister Klimatu i Środowiska nie jest organem uprawnionym do dokonywania wiążącej wykładni prawa powszechnie obowiązującego. W indywidualnych sprawach może to uczynić jedynie sąd powszechny.

2) Brak jest ustawowej definicji podstawowej działalności gospodarczej.

Więcej na temat interpretacji pojęcia „podstawowa działalność” w artykule:

Wzór: Luka w przepisach o tanim prądzie. Przedsiębiorcy boją się kar za błędy w oświadczeniu dla sprzedawcy prądu

8. Czy w przypadku błędu w rozumieniu pojęcia „podstawowa działalność”, przedsiębiorca zwraca korzyść w postaci "taniego prądu"?

Nie, sankcją za popełniony w błąd w oświadczeniu może być ewentualna kara za złożenie fałszywego oświadczenia (zob. pytanie 18).

9. Wypełnianie oświadczenia – jak określić zużycie prądu w 4 kolumnie tabeli?

To szacunkowe zużycie za okres korzystania z programu "Tani prąd".

Szacunkową wartość w kolumnie 4 przedsiębiorca, dyrektor szpitala, żłobka, przedszkola itd., może ustalić na podstawie zużycia prądu z 2022 r. i 2021 r.

Informacja w kolumnie 4 tabeli nie ma jednak praktycznego znaczenia dla składającego oświadczenie.

Przykład

Przedsiębiorca zadeklarował w kolumnie 4 zużycie do końca 2023 r. 30 000 kWh. Zużył jednak 55 000 kWh. Nadwyżkowe 25 000 kWh zostało mu sprzedane przez Tauron w takiej samej cenie jak zadeklarowane 30 000 kWh.  

Po co więc trud przedsiębiorców i przedsiębiorstw energetycznych z zebraniem i przetworzeniem tych informacje? Prawdopodobnie dla wstępnego określania, ile będzie kosztował program "tani prąd". Dostawcy prądu otrzymają z budżetu rekompensaty liczone w dziesiątkach miliardów złotych. Oświadczenia mają pomóc w oszacowaniu tej kwoty.

Wyjaśnienia Ministerstwa Klimatu i Środowiska

Ministerstwo przekazało Infor.pl wyjaśnienia jak wypełniać kolumny 4, 5 i 6 w tabeli we wzorze:

"Wzór oświadczenia, zawarty w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 listopada 2022 r. w sprawie wzoru oświadczenia odbiorcy uprawnionego obejmuje elementy określone w przepisach ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku.

Wprowadzenie kolumny 4, zawartej w oświadczeniu w części: 4. Informacja o punktach poboru energii elektrycznej (PPE)*, wynika bezpośrednio z przepisu art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Pola zawarte w kolumnie 4 powinny być uzupełnione danymi liczbowymi o szacowanym wolumenie energii elektrycznej, który zużywany będzie w danym PPE w okresie 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r.

Dane te dotyczą planowanego zużycia energii, niemniej należy zauważyć, że większość odbiorców uprawnionych, którzy posiadają dane historyczne powinni wpisać w rubrykę dane o historycznym zużyciu (o ile wnioskodawca nie planuje np. instalacji nowych urządzeń, czy zwiększenia lub zmniejszenia produkcji). Kolumny 5 i 6 odpowiadają wymaganiom zawartym w art. 5 ust. 1 pkt. 3 i 4 odnośnie wskazania części energii (podanej uprzednio w kolumnie 4) jaka, zgodnie z przepisami ustawy objęta będzie ceną gwarantowaną oraz tej części, która nie będzie objęta gwarancją ceny.

Wartości procentowe objęte i nieobjęte ceną maksymalną dla jednego PPE muszą się sumować do 100%."

Więcej w artykule:

Wzór: Luka w przepisach o tanim prądzie. Przedsiębiorcy boją się kar za błędy w oświadczeniu dla sprzedawcy prądu

Jak zastosować wyjaśnienia Ministerstwa?

Z wyjaśnień wynika, że:

1) w kolumnie 4 tabeli wpisujesz historyczne zużycie prądu np. z 2021 r. albo 2022 r. i przekształcasz te dane na prognozę dla okresu 1 grudnia 2022 r. - 31 grudnia 2023 r. Jeżeli planujesz zwiększenie zużycia prądu, to nie wpisujesz danych historycznych, a te planowane na 2023 r.

2) w kolumnie 5 i 6. wpisujesz dane procentowe pokazujące, ile prądu dla danego PPE (według prognozy z kolumny 4) zużyjesz, na cele objęte ceną maksymalną i nieobjęte tą ceną.

Przykład

Burgerownia całość energii zużywa na potrzeby podstawowej działalności. Dlatego właściciel wpisze w kolumnie 5: 100% a w kolumnie 6 - 0%.

Obie kolumny muszą się sumować do 100%.

Jak jest skonstruowana ww. tabela w oświadczeniu?

Część wzoru to tabela. Można w niej wpisać maksymalnie 25 PPE według następującego schematu:

Kolumna 1. numer punktu poboru energii elektrycznej (PPE). Numer ten znajduje się na każdej fakturze, jaką wystawia np. Tauron, PGE, Enea.

Kolumna 2. wskazanie kategorii odbiorcy uprawnionego – następuje poprzez wpisanie cyfry 1,2,3 albo 4. Np. mikroprzedsiębiorca zarejestrowany w CEIDG, to cyfra 1.

Kolumna 3. Data zawarcia umowy sprzedaży energii albo umowy kompleksowej dla każdego PPE (dotyczy umów z art. 5 ust. 2 pkt 1 art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne).

Kolumna 4. Wielkość zużycia energii elektrycznej (dane służące określeniu szacunkowej części energii elektrycznej, która będzie zużywana na potrzeby wskazane w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a i b ustawy).

Kolumna 5 i 6 - podział procentowy energii na objętą i nieobjętą ceną maksymalną.

10. Czy w kolumnie 4 wpisuje się kWh czy MWh?

Ustawa nie rozstrzyga w jakich jednostkach wypełniać oświadczenie. W poniższym przykładzie ENEA przyjęła, że są to kWh.

​

​

11. Wypełnianie oświadczenia – co z kolumnami 5 i 6 tabeli?

Pytanie przekazaliśmy PGE. Poniżej odpowiedź:

"Informacja, którą należy podać w kolumnie 5 dotyczy szacunkowej części energii zużywanej na potrzeby działalności objętej ceną maksymalną.

Mogą pojawić się sytuacje, gdy na jednym punkcie poboru zużywana jest energia zarówno na potrzeby działalność objętej ochroną, jak i innej. Przykład: stroną umowy z PGE jest właściciel centrum handlowego, a w centrum są zarówno lokale służące prowadzeniu działalności objętej ochroną (np. ochrona zdrowia), jak i te, które nie są objęte ceną maksymalną.

W kolumnie 6 należy zatem umieścić informacje dot. tej części energii elektrycznej, która będzie zużywana na potrzeby działalności nieobjętej ceną maksymalną."

Źródło: PGE/Biuro Prasowe PGE

Na ten sam temat wypowiedziało się powyżej także Ministerstwo Klimatu i Środowiska (zob. pytanie 9).

12. Wypełnianie oświadczenia – podpis odręczny

Tradycyjny podpis odręczny ma znaczenie tylko przy składaniu oświadczenia „na papierze” (osobiście w Tauronie, PGE, ENEA albo tradycyjnym listem). W przypadku formy elektronicznej, nie ma potrzeby skanowania PDF z podpisem i dopiero wtedy opatrywania go podpisem elektronicznym.

13. Gdzie znajdę wykaz podmiotów uprawnionych do taniego prądu?

Wykaz znajduje się w art. 2 pkt 1 i 2 ww. ustawy.

14. Jak w oświadczeniu ująć zużycie części prądu na cele prywatne przedsiębiorcy?

Przykład takiej sytuacji:

Do licznika na prąd firmy podpięte jest prywatne mieszkanie przedsiębiorcy. Średnie zużycie to 24 000 kWh rocznie. Firma zużywa z tego 18 000 kWh. Mieszkanie (cele prywatne), to 6000 kWh. Jest to 25% całości zużytego prądu. Firma to 75%. Tabelę w oświadczeniu o tanim prądzie przedsiębiorca wypełni więc następująco:

25% energii przechodzącej przez "firmowy" licznik nie jest objęta ceną maksymalną 785 zł/MWh. W takiej sytuacji opłaca się zainstalować osobny licznik na mieszkanie i rozliczać energię jako konsument.

15. Gdzie znajdę definicję mikroprzedsiębiorcy, małego i średniego przedsiębiorcy

Definicje te pochodzą z ustawy Prawo przedsiębiorcy.

Ważne! W oświadczeniu odbiorcy uprawnionego, nie deklarujesz: "jestem mikroprzedsiębiorcą", ale "jestem mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą". Wskazujesz tylko, że Twoja firma odpowiada jednej z tych definicji.

Na potrzeby tego oświadczenie, nie musisz dokładnie sprawdzać, jakiego typu masz firmę. Pod warunkiem, że spełniasz jedną z poniższych definicji.

Mikroprzedsiębiorca, to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki: a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Z uwagi na użycie w tej definicji słów "łącznie" i "oraz" warunki, co do:

1. liczby pracowników i
2. obrotu/aktywów

muszą być spełnione łącznie.

Przykład

Firma zatrudnia od 2 lat średniorocznie 8 pracowników. Jej przychody w tym okresie to około 3 mln euro. Firma jest mikroprzedsiębiorcą pomimo, że osiąga wyższe przychody niż podane w definicji mikroprzedsiębiorcy.

Mały przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki: a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro - i który nie jest mikroprzedsiębiorcą;

Średni przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki: a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro - i który nie jest mikroprzedsiębiorcą ani małym przedsiębiorcą.

Co to jest średnioroczne zatrudnienie?

Dla zastosowania powyższych definicji trzeba zastosować kolejną. Chodzi o „średnioroczne zatrudnienie”.

Podstawa prawna: art. 7 ust. 3 Prawa przedsiębiorców.

Treść definicji: „Średnioroczne zatrudnienie, określa się w przeliczeniu na pełne etaty, nie uwzględniając pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, urlopach na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich i urlopach wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego.”

Przykład

Firma zatrudnia 9 pracowników na pełen etat, cztery osoby są zatrudnione na 1/2 etatu, a dwie osoby są na urlopie macierzyńskim. Łącznie firma zatrudnia średniorocznie 9 osób:

9+(4x1/2) - 2

Nie przekracza limitu "mniej niż 10 osób" dla mikroprzedsiębiorcy.

16. Czy najemca może skorzystać z „taniego prądu”?

Tak, pod warunkiem, że jest stroną umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. W innym przypadku powinien „przepisać” licznik na siebie.

Więcej w artykule:

Najemcy wyrzuceni z systemu "taniego prądu". Wraz z wynajętymi mieszkaniami, biurami i sklepami

17. Czy złożenie oświadczenia unieważnia wcześniejsze umowy "na prąd" firmy?

Nie, podpisane przez przedsiębiorcę umowy są nadal ważne. Ustawa reguluje sytuację, kiedy cena prądu z tym umów jest niższa niż cena maksymalna 785 zł/MWh. Wtedy Tauron, PGE, ENEA stosują cenę z korzystniejszej dla przedsiębiorcy umowy. Obowiązuje tu reguła:

„Jeżeli stosowana średnia cena energii elektrycznej na podstawie umowy w danym miesiącu jest niższa niż cena maksymalna, ceny określone w umowie stosuje się do dnia ustania ich obowiązywania zgodnie z zawartą umową. Średnia cena energii elektrycznej w danym miesiącu jest średnią ceną wszystkich stref ważoną ilością energii elektrycznej w każdym miesiącu.”

18. Jaka odpowiedzialność grozi za sfałszowanie oświadczenia?

Oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

19. Czy otrzymamy jako firma rozliczenie „taniego prądu”?

Tak. Sprzedawca prądu dołączy do faktur za energię elektryczną odebraną w 2022 r. i 2023 r. wystawionych odbiorcom uprawnionym, informację o wpływie ustawy na cenę energii elektrycznej dla tych odbiorców. Minister właściwy do spraw energii udostępni w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu wzór tej informacji.

20. Czy w czasie zawieszenia działalności gospodarczej mogę korzystać z „taniego prądu”?

Tak, pod warunkiem, że wykorzystasz prąd do działalności, którą możesz prowadzić w okresie zawieszenia.

Więcej w artykule:

Tani prąd: Zawiesiłem firmę. Czy składam oświadczenie o tanim prądzie do 30 listopada 2022 r.? [prąd 79 groszy/kWh]