Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dlaczego prąd jest tak drogi?

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Dlaczego prąd jest tak drogi?
Dlaczego prąd jest tak drogi?
Rozporządzenie dotyczące rynku bilansującego, ustawa o limitach cen prądu dla konsumentów, samorządów czy sektora MŚP nie zatrzymały wzrostu cen energii. Wczoraj weszły w życie przepisy znoszące obligo giełdowe, czyli obowiązek korzystania z pośrednictwa Towarowej Giełdy Energii (TGE).

Dlaczego prąd jest tak drogi?

Grzegorz Onichimowski, były szef TGE, ekspert Instytutu Obywatelskiego, zwraca uwagę, że w momencie gdy Sejm przyjmował istotne dla rynku regulacje, cena kontraktu bazowego na 2023 r. wynosiła ok. 1 tys. zł za MWh. - Dziś jest to 1430 zł za 1 MWh. Liczne samorządy nie dostają żadnych ofert sprzedaży energii - podkreśla.

Forum Energii obliczyło, że w porównaniu z 2022 r. małe firmy muszą się liczyć ze wzrostem cen o 21 proc. (pod warunkiem że uda im się kupić po preferencyjnej stawce), samorządy o 58 proc., a duże firmy o 85 proc. - Te wyliczenia wydają się bardzo ostrożne, zważywszy, że wspomniana cena giełdowa jest dziś trzy razy wyższa niż w grudniu 2021 r. na rok 2022. A sąsiedzi - Niemcy i Czesi - znacznie prostszymi środkami zabezpieczają swoim firmom ceny konkurencyjne w stosunku do naszych - podkreśla Onichimowski.

Ma pretensje, że podczas procedowania pakietu, którego celem miało być powstrzymanie wzrostów cen energii na 2023 r. dla firm i samorządów, rząd był nieugięty i nie słuchał uwag ekspertów.

Czy mamy do czynienia z fiaskiem rządowych nadziei, że rozporządzenie dotyczące rynku bilansującego obniży ceny energii? - Patrząc na notowania rynku terminowego energii elektrycznej w ramach TGE - można odnieść takie wrażenie - mówi Krzysztof Mazurski, dyrektor w Energy Solution, spółce zajmującej się działalnością doradczą dla odbiorców energii elektrycznej i gazu. Zwraca uwagę na znikomą płynność i ceny przekraczające w kontraktach przyszłorocznych 1500 zł/MWh, podczas gdy na rynku spotowym i bilansującym w listopadzie było to średnio 812 zł/MWh i 770 zł/MWh.

Piotr Wołejko z Federacji Przedsiębiorców Polskich mówi o poważnym ryzyku znaczącego wzrostu cen energii dla podmiotów nieobjętych żadnymi mechanizmami wsparcia bądź ochrony, m.in. dla dużych firm. - Niektóre mogą tego wzrostu nie wytrzymać, a dla wszystkich kluczowe będzie oszczędzanie energii i, na ile to możliwe, optymalizacja procesów. W dłuższej perspektywie ratunkiem są inwestycje w OZE i linie bezpośrednie, konieczne jest też zliberalizowanie zasady 10H, która blokuje rozwój lądowych farm wiatrowych - wymienia ekspert FPP.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Krzysztof Mazurski zaznacza, że duże firmy muszą próbować prowadzić politykę zabezpieczenia ceny energii na podstawie niepłynnych i skokowo zmieniających się notowań kontraktów terminowych. - Nie jest to zadanie łatwe. Jeśli chodzi o ich pozycję konkurencyjną, to mamy do czynienia z sytuacją, gdzie średnie podmioty z tej samej branży zapłacą za energię elektryczną maksymalnie 785 zł/MWh (limit z ustawy), a duże, biorąc pod uwagę dzisiejsze wyceny, dostają oferty na 1500 zł/MWh lub więcej - tłumaczy.

Prąd mógłby być tańszy

Sytuacja ta wpływa na konkurencyjność polskiej gospodarki. - Na rynku terminowym w postaci kontraktu rocznego dalej istnieje znacząca różnica między wycenami w Polsce a w krajach ościennych. Jest ona korzystna dla polskich podmiotów, ale ostatnio mocno się zawęża. Rynek spotowy w listopadzie był bardzo wyrównany dla takich krajów jak Polska, Niemcy i Czechy - mówi Krzysztof Mazurski.

Michał Hetmański, szef Fundacji Instrat, uważa, że satysfakcja z tego, że na europejskiej mapie cen energii elektrycznej Polska nie wypada tak źle, jest nieuzasadniona. - Na koniec dnia liczy się efektywna cena nie tylko z giełdy i na rachunku od dostawcy, ale w całej gospodarce energetycznej firmy. Firmy niemieckie mogą mieć dzięki bardziej korzystnym regulacjom w zakresie budowy własnych źródeł wytwórczych i zakupów bezpośrednich lepszą pozycję niż ich polscy konkurenci - argumentuje.

Nasi rozmówcy są zgodni w krytycznej ocenie zniesienia obliga giełdowego. Ustawa w tej sprawie weszła w życie wczoraj, a niebawem ma ruszyć własna giełda PGE. Zdaniem eksperta Energy Solution po zniesieniu obowiązku giełdowego i postanowieniach ustawy o zamrożeniu cen sygnał cenowy płynący z terminowej części polskiego rynku hurtowego nie jest tak obiektywny i wiarygodny jak przez ostatnie lata.

Michał Hetmański podkreśla, że w efekcie konsumenci energii zostają pozbawieni wyboru pomiędzy najlepszymi ofertami w ramach jednej krajowej platformy dla wszystkich i zakupu energii w ramach tych indeksów odpowiadających im potrzebom. - Część z nich skorzysta na cenach maksymalnych, ale nie wszyscy, np. duże przedsiębiorstwa. Wprowadzony system podatku czy domiaru ma ograniczyć marże, ale nie same ceny energii, które nadal mogą być wysokie - tłumaczy.

Rekomenduje zwalczenie problemu u źródła. - Na rynku węgla energetycznego, którego ceny poszybowały w ostatnich miesiącach do góry. Opracowaliśmy propozycję reformy i stworzenia bardziej dynamicznego wskaźnika ceny węgla z polskich kopalń. Pogłębiona i aktualna informacja o jego cenie zakupu przez elektrownie sprawi, że jego wycena będzie bardziej wiarygodnie odzwierciedlać jego koszty wydobycia i uzasadnioną marżę kopalni. W efekcie cena energii elektrycznej (nadal ograniczona maksymalną marżą wytwórcy) mogłaby być niższa - opisuje Hetmański.

Konkurencja na rynku energii została ograniczona?

Jak pisaliśmy na początku października, Energy Solution złożyło do Urzędu Regulacji Energetyki i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zawiadomienie o podejrzeniu stosowania praktyk ograniczających konkurencję przez PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna oraz Eneę Wytwarzanie sp. z o.o.

Do dziś sprawa ta nie doczekała się jednak rozstrzygnięcia. Jak informuje nas UOKiK, prezes urzędu monitoruje rynek energii pod kątem praktyk ograniczających konkurencję, np. zmów cenowych lub nadużywania pozycji dominującej przez przedsiębiorcę.

„W październiku i listopadzie Prezes Urzędu zwrócił się do największych przedsiębiorstw energetycznych o przekazanie aktualnych informacji na temat przyczyn zaobserwowanego wzrostu cen oraz stosownych materiałów źródłowych odnoszących się do tych okoliczności. Otrzymane informacje są obecnie analizowane” - przekazały nam służby prasowe UOKiK.

Z kolei URE, w odpowiedzi dla nas, zaznacza, że w związku z obserwowanym od początku tego roku ekstremalnym wzrostem cen energii na TGE, 30 czerwca prezes URE zarządził przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego. To postępowanie nadal jest w toku. - Takie postępowanie może trwać do sześciu miesięcy. Zakończymy je więc na pewno do końca roku - zapowiada rzeczniczka URE Agnieszka Głośniewska. ©℗

ROZMOWA - Tracimy rentowność i możliwość konkurowania z producentami z Turcji czy Chin

Grzegorz Gul dyrektor finansowy, członek zarządu Superior Industries Production Poland sp. z o.o., producenta felg samochodowych / CanZan/Materiały prasowe

Duże firmy, takie jak wasza, będąca amerykańską inwestycją w Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, nie są objęte limitami cen energii. Jak wpływają na was wysokie ceny prądu?

Przestajemy być rentowni. Nie tylko nie będziemy w stanie osiągać zysków, ale nawet będziemy generować straty. Zagrożona jest stabilność biznesu, zdolność finansowania inwestycji i bieżącej działalności.

Przy braku przewidywalnych cen prądu i gazu działanie przedsiębiorstwa tak energochłonnego, jak nasze, nie ma sensu. Jeśli nie przerzucimy części kosztów na klientów, a mamy umowy długoterminowe - z reguły na 3-5 lat - stracimy rentowność.

Warto dodać, że Superior Industries Production Poland sp. z o.o. to jeden z największych pracodawców w województwie podkarpackim, który w samej Stalowej woli zatrudnia ok. 2700 osób.

Jak sobie radzicie?

Jesteśmy skazani na łaskę klientów i próbujemy renegocjować kontrakty, ale jest to bardzo trudne, bo nasi główni odbiorcy to wielkie koncerny branży motoryzacyjnej. 80 proc. naszej sprzedaży trafia bezpośrednio do producentów aut osobowych. Dla gigantów nasza pozycja nie jest na tyle strategiczna, aby ulegać w negocjacjach. Ponadto rynek felg aluminiowych zmaga się od lat z problemem nadpodaży. Konkurencję w Europie Zachodniej zwiększają producenci z Chin i Turcji. Straciliśmy już jednego bardzo ważnego i dużego odbiorcę. Produkcja dla tego partnera stała się nierentowna i musieliśmy wypowiedzieć umowę, ale nie możemy przecież wypowiedzieć wszystkich kontraktów.

Jesteście w sporze prawnym ze spółką córką PGE, firmą Enesta. Skąd wziął się problem?

Umowa z Enestą jest jasna - my z wyprzedzeniem kupujemy u nich energię elektryczną i gaz, a oni - także z wyprzedzeniem - kupują ją w formie kontraktów długoterminowych, i wszyscy w teorii powinni być zabezpieczeni. Jednak, mimo podpisanych z nami umów, Enesta nie zabezpieczyła sobie odpowiednich wolumenów na dostawę gazu i prądu dla naszej spółki. Ogromny wzrost cen na bieżącym rynku energii spowodował, że Enesta generowała straty na kontrakcie z nami. Próbując uniknąć odpowiedzialności, wypowiedziała nam umowę. Sąd uznał jednak, że wypowiedzenie to nastąpiło niezgodnie z prawem. Enesta nie dotrzymała warunków umowy, a teraz próbuje uciec w postępowanie sanacyjne.

Nie ma alternatywy dla tego dostawcy? Czy jest w Polsce konkurencja w dostawach energii dla przemysłu?

My kupujemy energię elektryczną i gaz na towarowej giełdzie energii, oczywiście za pośrednictwem podmiotu uprawnionego do obrotu energią, którym w naszym przypadku jest Enesta. Zgodnie z obwiązującymi przepisami nie możemy tego robić samodzielnie. Moglibyśmy co prawda dokonywać transakcji za pośrednictwem innych podmiotów, takich jak: PGE, PGNiG czy Enea, nie zmienia to jednak faktu, że nie determinują one ostatecznej ceny nabywanych mediów. Nie mówiłbym tu zatem o konkurencji, bo owszem marże sprzedażowe są różne, ale nie one są głównym powodem zmian cen.

Widzicie symptomy monopolizacji rynku?

Co do zasady do obrotu energią w Polsce uprawnionych jest wiele podmiotów. Widać co prawda, że dominującą pozycję zdobyło kilka wiodących przedsiębiorstw, ale nie możemy tu mówić o monopolizacji. W naszym przypadku monopol wiąże się raczej z systemem dystrybucyjnym. Enesta jest właścicielem sieci dystrybucyjnej zarówno gazu, jak i energii.

Jak to wpływa na konkurencyjność naszych firm czy gospodarki, np. w porównaniu z Czechami lub Niemcami?

W Europie Zachodniej ceny energii są porównywalne. Polska, Czechy i Niemcy mierzą się z analogicznymi kłopotami. Największym problemem w branży jest Turcja, która kupuje gaz dużo taniej niż Europa Zachodnia. Turcja to też duży producent felg aluminiowych. Podobnie ma się sytuacja z chińskimi dostawcami mającymi tańsze źródła energii.

Biznes, szczególnie ten duży, próbuje minimalizować ryzyko działalności i eliminować zaburzenia. Zaskakujące działania Enesty, które w niedalekiej przyszłości zmuszą nas do zakupu energii po wielokrotnie wyższych cenach niż zawarte w naszych umowach długoterminowych, są bardzo złym sygnałem dla wszystkich inwestorów w strefie, szczególnie dla tych, którzy rozważają inwestowanie w Stalowej Woli. ©℗

Prąd wciąż drożeje. Firmy i samorządy w kłopotach

Sonia Sobczyk-Grygiel

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Cieszyński: Centralny Rejestr Wyborców będzie gotowy do obsłużenia najbliższych wyborów parlamentarnych [wywiad]

    Centralny Rejestr Wyborców będzie gotowy do obsłużenia najbliższych wyborów parlamentarnych. 

    Minister Niedzielski: brak profilaktyki i permanentny problem z personelem medycznym to główne problemy

    Jeżeli patrzymy na cały system opieki zdrowotnej w Polsce i w różnych krajach europejskich, to widzimy, że te systemy opieki zdrowotnej będą miały permanentny problem z personelem medycznym - ocenił w poniedziałek minister zdrowia Adam Niedzielski.

    Obniżka nowych emerytur o 6% od kwietnia 2023 r.

    Zgodnie z tablicami GUS, 60 latek będzie miał przed sobą 254,3 miesiące życia wobec 238,9 miesiąca zapisanych w tablicach opublikowanych rok temu.

    Wyższe o 10% dotacje na podręczniki dla uczniów

    Podwyższenie o 10 proc. maksymalnych kwot dotacji na wyposażenie szkół w podręczniki i materiały edukacyjne – przewiduje projekt rozporządzenia, którego założenia opublikowano w wykazie prac legislacyjnych rządu.   

    Dopłaty do 58 000 zł. Fotowoltaika, pompy ciepła, magazyny energii, kolektory [Mój prąd, kwiecień 2023 r.]

    Od 4,4 tys. zł do 28 tys. zł mogą wynieść dopłaty do pomp ciepła w piątej odsłonie programu "Mój prąd"; w przypadku kolektorów ma być to do 3,5 tys. zł - poinformował PAP wiceszef NFOŚiGW Paweł Mirowski. Dodał, że "Mój prąd" 5.0 miałby ruszyć w drugiej połowie kwietnia.

    Gdański Tydzień Zawodowca. Oferta dla absolwentów szkół

    Gdański Tydzień Zawodowca to wydarzenie adresowane do młodzieży szkół podstawowych i ponadpodstawowych, które rozpoczyna się 27 marca. W programie m.in. debata, dni otwarte, warsztaty, webinaria, a także Gdańskie Targi Szkół Ponadpodstawowych.

    Minister Czarnek: Mniej o 5h godzin nauki w szkole. Religia od trzeciego roku życia dziecka to za wcześnie. Katolik może głosować na PO i PSL

    Ponad 8 mld zł przeznaczyliśmy na rządowe inwestycję w oświatę od 2021 roku - mówił w niedzielę w Lublinie minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. Zapowiedział przywrócenie uprawnienia emerytalnego nauczycielskiego, a także plany uruchomienia stałego funduszu dla szkół specjalnych.

    10 nowych wzorów z USC. Akty urodzenia, małżeństwa i zgonu [Maj 2023 r.]

    Możliwość łatwiejszego pozyskiwania zaświadczeń z USC wymusza zmianę 10 wzorów dokumentów wydawanych przez USC. Nowe wzory pojawią się w maju 2023 r.

    Wszystko o świadczeniu wspierającym: Wnioski do ZUS i wojewódzkich zespołów. Kwestionariusz. [Pełny projekt ustawy w Word]

    Będą dwa wnioski o świadczenie wspierające. Pierwszy do wojewódzkiego zespołu orzekania, który ustali w decyzji poziom potrzeby wsparcia. Do wniosku trzeba będzie załączyć kwestionariusz. Drugi wniosek będzie do ZUS poprzez PUE ZUS. ZUS nie będzie wydawał decyzji, tylko informację. Decyzję ZUS wyda tylko, gdy odmówi przyznania świadczenia. 

    Świadczenie wspierające: Co to jest międzynarodowa klasyfikacja ICF?

    Międzynarodowa klasyfikacja ICF ma być podstawą przyznawania świadczenia wspierającego osoby niepełnosprawne w 2024 r.

    PFRON: Jakie sprawozdania i do kiedy składa się za 2022 r.?

    Przedsiębiorcy o wielkości innej niż mikro- lub mały przedsiębiorca, którzy nie składają sprawozdań finansowych do KRS, mają obowiązek dostarczenia elektronicznego sprawozdania finansowego za 2022 r. lub „oświadczenia o braku obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego za 2022 r.” do właściwego terytorialnie Oddziału PFRON do dnia 15 lipca 2023 r. 

    Wzór: Oświadczenie o braku obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego za 2022 rok [PFRON]
    Założenia ustawy o świadczeniu wspierającym

    Jakie są założenia i zapisy ustawy o świadczeniu wspierającym?

    Tatrzańskie żaby przedostaną się na drugą stronę drogi

    Wolontariusze Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN) rozpoczęli akcję przenoszenia żab trawnych przez ruchliwą drogę przy wejściu do Doliny Olczyskiej w Zakopanem. Płazy przemieszczają się do miejsc lęgowych, a akcja ma uchronić je przed śmiercią pod kołami samochodów.

    Emerytury nauczycielskie prawem nie przywilejem. Kiedy zostaną przywrócone

    Emerytury nauczycielskie po 20 latach pracy „przy tablicy” lub po 30 latach pracy w ogóle to przedmiot projektu, który – jak poinformował minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek – jest na końcowym etapie prac. Zapowiedział, że jeszcze wiosną tego roku ten projekt ujrzy światło dzienne. 

    Euro 2024. Ile razy reprezentacja Polski grała w mistrzostwach? Kiedy najbliższy mecz o eliminacje?

    Euro 2024. Polscy piłkarze czterokrotnie dotychczas grali w mistrzostwach Europy. Trzy razy po eliminacjach - w 2008, 2016 i 2021 roku, a w 2012 jako współgospodarze, obok Ukrainy. Zmagania o udział w kolejnej imprezie tej rangi - w 2024 w Niemczech - rozpoczną od piątkowego meczu z Czechami w Pradze.

    M. Pietrzak: wyższe diety dla członków obwodowych komisji wyborczych

    Będą wyższe diety dla członków obwodowych komisji wyborczych - zapowiedziała szefowa Krajowego Biura Wyborczego Magdalena Pietrzak.

    Program Dobrowolnych Nabyć nieruchomości pod CPK tylko do 7 kwietnia. Później wywłaszczenia

    Właściciele nieruchomości położonych na terenie przyszłego lotniska Centralnego Portu Komunikacyjnego na zgłoszenie się do Programu Dobrowolnych Nabyć mają czas do 7 kwietnia. Później grunty pod lotnisko będą wywłaszczane. Wkrótce ruszy podobny program obejmujący tereny wokół planowanego lotniska. 

    Brakuje 13 000 policjantów. Dlaczego mundurowi odchodzą?

    Podwyżki, dodatki stażowe, waloryzacja, czyli dorzucanie pieniędzy, bez reformy struktur, nic nie dało. W tym roku ze służby odeszło już 6,5 tys. osób, przyjęto 772. Policjanci są przeciążeni pracą i zniechęceni. Efekty? Nie ma patroli na ulicach, częściej dochodzi do pospolitych przestępstw, np. kradzieży w 2022 r. było 124 tys. – to o 12 tys. więcej.

    Prezes ZUS: pierwsze "trzynastki" trafią do emerytów przed Wielkanocą [Harmonogram]

    Pierwsze "trzynastki" trafią do emerytów i rencistów jeszcze przed Świętami Wielkanocnymi - przekazała prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prof. Gertruda Uścińska. Aby otrzymać to świadczenie nie trzeba składać żadnego wniosku, ZUS zrobi to automatycznie.

    PFRON: Dopłata 120 000 zł do samochodu osobowego. Wzory dokumentów od sprzedawcy samochodu

    PFRON udostępnił wzory dokumentów od sprzedawcy samochodu. Dokumenty służą rozliczeniu dofinansowania do samochodu dla osoby niepełnosprawnej. Można otrzymać nawet 120 000 zł.  

    Rząd chwali się 30 korzystnymi dla Polaków zmianami w podatkach

    Ministerstwo opublikowało listę korzystnych zmian w podatkach wprowadzonych od 2016 r. Jest to prawdopodobnie odpowiedź na zestawienie szeregu podwyżek podatków, opłat i niekorzystnych rozwiązań przez money.pl. 

    Duża podwyżka: 4765,32 zł brutto dla osoby niepełnosprawnej. Świadczenie wspierające i jednocześnie renta socjalna w 2024 r. [3 mld zł]

    Projekt ustawy wprowadzającej nowe świadczenie wspierające dla osób niepełnosprawnych został w środę skierowany pod obrady Rady Ministrów. Projekt przewiduje również możliwość dorabiania przez opiekunów do świadczenia pielęgnacyjnego - poinformowało MRiPS.

    Niewyjaśnione problemy trawienne. Zespół alfa-gal. Czy to skutek ukąszenia kleszcza?

    The American Gastroenterological Association (AGA) opublikowało nowe wytyczne kliniczne, aby pomóc lekarzom i pacjentom w określeniu, czy niewyjaśnione objawy ze strony przewodu pokarmowego są spowodowane zespołem alfa-gal, alergią pokarmową na mięso i inne produkty pochodzenia zwierzęcego powodowaną przez ukąszenie kleszcza amerykańskiego. W Polsce pierwszy przypadek zespołu alfa-gal odnotowano w roku 2021 w Krakowie.

    MF: nie będzie waloryzacji 500+ do 1000+

    Nie dyskutujemy i nie ma mowy o podniesieniu 500 plus do 1000 plus - poinformowała w środę minister finansów Magdalena Rzeczkowska. W tym roku priorytetem, jaki stanął przed polskim budżetem, jest szeroko pojęte bezpieczeństwo - dodała.