Na jakich zasadach gminy przyznają dodatki mieszkaniowe

Dodatki mieszkaniowe są dofinansowaniem do wydatków mieszkaniowych wypłacanym przez gminę jej najbiedniejszym mieszkańcom. Przyznanie tej pomocy materialnej zależy przede wszystkim od miesięcznych dochodów mieszkańca gminy oraz od powierzchni zajmowanego przez niego lokalu. Pomoc ta przyznawana jest zawsze na sześć miesięcy i wypłacana jest z budżetu gminy. Decyzję o przyznaniu dodatku mieszkaniowego wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który ma na nią jedynie miesiąc od dnia złożenia wniosku w tej sprawie.

Dodatek mieszkaniowy jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym przez gminę, mającym na celu dofinansowanie do wydatków mieszkaniowych ponoszonych w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego. Pomoc ta przysługuje jedynie najbiedniejszym mieszkańcom gminy i jedynie w przypadkach ściśle określonych przez przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych.

Polecamy: VAT w samorządach (książka)

Kto przyznaje dodatek mieszkaniowy

Osoby, które ubiegają się o przyznanie dodatku mieszkaniowego, powinni składać swoje wnioski w urzędach gminy lub miasta. Zgodnie z ustawą o dodatkach mieszkaniowych wójt, burmistrz lub prezydent miast może upoważnić inną osobę do wydawania decyzji w sprawach dodatków mieszkaniowych. W praktyce w niektórych miejscowościach decyzje takie wydawane są przez miejskie ośrodki pomocy społecznej, do których należy również składać wnioski o przyznanie dodatku.

Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na podstawie decyzji administracyjnej wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Decyzja powinna być wydana w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku oraz doręczona wnioskodawcy i zarządcy lub osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny. Pieniądze wypłacane są z budżetu gminy, na terenie której położony jest lokal.

Gmina przyznaje dodatek mieszkaniowy zawsze na okres sześciu miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku przez wnioskodawcę.

LOKAL I DODATEK

Powierzchnia lokalu, od której uzależnione jest przyznanie dodatku mieszkaniowego:

- Dla 1 osoby - 35 m²

- Dla 2 osób - 40 m²

- Dla 3 osób - 45 m²

- Dla 4 osób - 55 m²

- Dla 5 osób - 65 m²

- Dla 6 osób - 70 m², a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób, dla każdej kolejnej osoby zwiększa się powierzchnię normatywną tego lokalu o 5 m²

WIĘKSZE LOKALE

Dopuszczalne przekroczenia powierzchni lokalu uprawniające do przyznania dodatku mieszkaniowego:

- Dla 1 osoby 35 m² + 30 proc. = 45,5 m² + 50 proc. = 52,5 m²

- Dla 2 osób 40 m² + 30 proc. = 52 m² + 50 proc. = 60 m²

- Dla 3 osób 45 m² + 30 proc. = 58,5 m² + 50 proc. = 67,5 m²

- Dla 4 osób 55 m² + 30 proc. = 71,5 m² + 50 proc. = 82,5 m²

- Dla 5 osób 65 m² + 30 proc. = 84,5 m² + 50 proc. = 97,5 m²

- Dla 6 osób 70 m²+ 30 proc. = 91 m² + 50 proc. = 105 m²

 

Kto może ubiegać się o przyznanie dodatku

Ustawa o dodatkach mieszkaniowych dokładnie wymienia krąg osób uprawnionych do otrzymania dodatku mieszkaniowego. Dodatek ten przysługuje:

- najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych. Nie ma tutaj znaczenia, kto jest właścicielem mieszkania, gdyż punkt ten dotyczy zarówno mieszkań będących własnością gminy, czyli lokali komunalnych, oraz mieszkań będących własnością zakładu pracy, czyli tzw. mieszkań zakładowych, jak i mieszkań w domu prywatnym czynszowym, mieszkań wynajmowanych na wolnym rynku,

- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego - własnościowe lub lokatorskie,

- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,

- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem, jak na przykład osoby zajmujące lokal na podstawie umowy użyczenia,

- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny.

Jednocześnie dodatek mieszkaniowy gmina może przyznać jedynie na podstawie tylko jednego tytułu prawnego do lokalu.

Jak należy ubiegać się o przyznanie dodatku

Osoba, która uważa, że dodatek mieszkaniowy jej się należy i chce, by był on jej wypłacany, powinna wypełnić stosowny wniosek. Formularz wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego trzeba pobrać z właściwego dla jej miejsca zamieszkania urzędu gminy. W niektórych miejscowościach sprawy dodatków mieszkaniowych rozpoznawane są przez ośrodki pomocy społecznej i w takich sytuacjach formularz wniosku należy pobrać właśnie tam.

We wniosku osoba zainteresowana musi wpisać między innymi takie informacje, jak adres zamieszkania, nazwę i siedzibę zarządcy domu, tytuł prawny do zajmowanego lokalu, sposób ogrzewania lokalu i wody, kwotę wydatków na mieszkanie za ostatni miesiąc. Tak wypełniony wniosek musi zostać potwierdzony przez administrację domu lub mieszkania, które zajmuje wnioskodawca. Właściciele domów jednorodzinnych muszą natomiast dołączyć do wniosku również zaświadczenie potwierdzające powierzchnię użytkową i wyposażenie techniczne domu. Zaświadczenie takie wystawiane jest przez właściwy organ nadzoru budowlanego wydający pozwolenia na budowę. Właściciel domu jednorodzinnego musi również dołączyć do wniosku o przyznanie dodatku także rachunki dotyczące wydatków na utrzymanie domu.

Poza odpowiednio wypełnionym formularzem o dodatek mieszkaniowy, gminie trzeba przedstawić również informację o uzyskiwanych miesięcznych dochodach. Osoba ubiegająca się o pomoc wypełnia deklarację o dochodach za ostatnie 3 miesiące, sprzed daty złożenia wniosku.

Dokumenty potwierdzające wysokość dochodów wykazanych w deklaracji o dochodach gospodarstwa domowego wnioskodawca ma obowiązek przechowywać przez trzy lata od dnia wydania decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego.

Po złożeniu formularza wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego oraz deklaracji o uzyskiwanych miesięcznych dochodach wnioskodawca musi liczyć się także z tym, że pracownik urzędu gminy zażąda od niego złożenia oświadczenia o stanie jego i innych członków gospodarstwa domowego. Oświadczenie takie musi być złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej i powinno ono zawierać w szczególności dane dotyczące posiadanych ruchomości i nieruchomości oraz zasobów pieniężnych. Jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek lub członek jego gospodarstwa domowego odmówi złożenia takiego oświadczenia, to jest to podstawa do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego.

Pracownik gminy, która przyznaje dodatek, ma również obowiązek przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. W wywiadzie tym powinien on sprawdzić przede wszystkim, jaki jest faktyczny stan majątkowy wnioskodawcy, oraz jakie są jego warunki bytowe. Pracownik urzędu gminy powinien także sprawdzić, jaka jest faktycznie liczba osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego wnioskodawcy. Jeżeli pracownik gminy uzna, że istnieje rażąca dysproporcja między faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, ustalonym w wyniku wywiadu środowiskowego, a dochodami zadeklarowanymi we wniosku, to jest to również podstawa do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego. Podstawą odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego może być także stwierdzenie, że gospodarstwo domowe wnioskodawcy składa się z mniejszej liczbę osób niż wynika to z deklaracji składanej razem z wnioskiem o dodatek.

 

TRZY ETAPY PRZYZNANIA DODATKU

1. Wniosek

Wnioski składa się w urzędzie gminy, miasta, miejskim ośrodku pomocy społecznej.

2. Termin wydania decyzji

Decyzja w sprawie dodatku powinna zapaść w ciągu miesiąca.

3 .Wypłata

Dodatki są przyznawane na sześć miesięcy i wpłacane na konto zarządcy nieruchomości.

Dodatek zależy od dochodów

Osoby, które mogą ubiegać się o przyznanie dodatku mieszkaniowego mogą go uzyskać jedynie po spełnieniu określonych przez ustawę warunków. Pierwszym z takich warunków jest uzyskanie odpowiedniego miesięcznego dochodu. Dodatek mieszkaniowy wypłacany jest bowiem jedynie wówczas, gdy średni miesięczny dochód przypadający na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 175 proc. kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125 proc. tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym. Jednocześnie o dodatek może ubiegać się osoba, której dochód na jedną osobę w gospodarstwie domowym jest większy od wyżej wymienionych, jednak kwota tej nadwyżki nie przekracza wysokości dodatku określonego przez gminę. W takiej sytuacji przyznany przez gminę dodatek mieszkaniowy zostanie obniżony o kwotę nadwyżki.

Dochody brane pod uwagę przez urzędników gminy muszą być dochodami brutto, czyli bez odliczania od nich podatku. Jednocześnie brane są pod uwagę jedynie dochody z trzech ostatnich miesięcy sprzed daty złożenia wniosku przez zainteresowanego.

Za dochód zgodnie z ustawą należy uważać wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Do dochodów nie wlicza się natomiast dodatków dla sierot zupełnych, jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka, dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka, pomocy w zakresie dożywiania, zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków okresowych z pomocy społecznej oraz jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej, jak też dodatków mieszkaniowych. Dodatkowo od 9 lutego 2007 r. do dochodu, od którego zależy przyznanie dodatku mieszkaniowego, nie wlicza się świadczeń pomocy materialnej przyznawanych uczniom, jak np. stypendia socjalne lub naukowe. Do kategorii tej nie zalicza się jednak świadczeń pomocy materialnej przyznawanych studentom, które do dochodu gospodarstwa domowego należy zaliczyć.

Przy wydawaniu decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego gmina uwzględnia kwotę najniższej emerytury, która obowiązuje w dniu złożenia wniosku. Wysokość tej emerytury ogłaszana jest przez prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski. Wysokość najniższej emerytury zmienia się, gdyż podlega waloryzacji. Od 1 marca 2006 r. wynosi ona 597,46 zł.

Dochód osób, które prowadzą gospodarstwo rolne, ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 hektara przeliczeniowego. Dochód taki ogłaszany jest przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Wysokość przeciętnego dochodu z 1 hektara przeliczeniowego wynosi obecnie 1844 zł.

Przyznanie warunkuje wielkość lokalu

Przyznanie dodatku mieszkaniowego uzależnione jest również od wielkości lokalu. Dodatek mieszkaniowy wypłacany jest bowiem jedynie wówczas, gdy osoba zamieszkuje w lokalu o odpowiedniej wielkości. Przy ustalaniu powierzchni użytkowej lokalu bierze się pod uwagę wszystkie pomieszczenia. W skład powierzchni lokalu wchodzą zatem pokoje, kuchnie, spiżarnie, przedpokoje, alkowy, hole, korytarze, łazienki i inne pomieszczenia służące potrzebom mieszkalnym i gospodarczym. Do powierzchni tej nie wlicza się natomiast balkonów, tarasów, loggii, antresoli, szaf i schowków w ścianach, pralni, suszarni, wózkowni, strychów, piwnic i komórek na opał. W przypadku najmu lub podnajmu części lokalu mieszkalnego za zajmowaną powierzchnię użytkową gmina powinna uznać powierzchnię zajmowanych pokoi, wynikającą z umowy najmu lub podnajmu oraz część powierzchni kuchni, łazienki, korytarzy i innych pomieszczeń wspólnych znajdujących się w lokalu, odpowiadającą stosunkowi liczby członków gospodarstwa domowego najemcy lub podnajemcy do liczby osób zajmujących cały lokal. Ustalona w ten sposób powierzchnia użytkowa nie może być większa niż powierzchnia określona w ustawie o dodatkach mieszkaniowych.

Dodatek mieszkaniowy może być przyznany przez gminę także w sytuacji, gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego przekracza powierzchnię określoną przez ustawę. W takiej sytuacji powierzchnia ta nie może być przekroczona jednak o więcej niż 30 proc., albo 50 proc., pod warunkiem że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60 proc.

Powierzchnia lokalu może zostać zwiększona także wówczas, gdy w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku, lub jeżeli niepełnosprawność lokatora wymaga zamieszkiwania w odrębnym pokoju. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. nr 123, poz. 776 ze zm.). W obu tych sytuacjach gmina przyznaje dodatek mieszkaniowy także wówczas, gdy dopuszczalna powierzchnia lokalu przekroczona zostanie maksymalnie o 15 m².

 

W jakiej wysokości wypłacane są dodatki

Wysokość wypłacanych dodatków mieszkaniowych zależy w pierwszej kolejności od wysokości wydatków ponoszonych na utrzymanie mieszkania przypadających na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu. Dla najemców i podnajemców oraz innych osób mających tytuł prawny do używania lokalu wydatkami tymi jest czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych. Dla członków spółdzielni mieszkaniowych, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, niebędących członkami spółdzielni mieszkaniowych, oraz właścicieli lokali mieszkalnych w budynkach spółdzielni mieszkaniowych wydatkami tymi są natomiast opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów. Do opłat właścicieli lokali mieszkalnych zalicza się natomiast opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów. Opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu oraz opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych ponoszone są natomiast przez osoby, które używają lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych stanowiących ich własność oraz właścicieli domów jednorodzinnych. Do wydatków ponoszonych na utrzymanie mieszkania przypadających na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu ponoszonych przez osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego i oczekujące na dostarczenie przysługującego im lokalu zamiennego lub socjalnego należy zaliczyć odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów. Jednocześnie zgodnie z ustawą o dodatkach mieszkaniowych do wydatków, od których zależy wysokość przyznanego dodatku mieszkaniowego, nie zalicza się ubezpieczeń, podatku od nieruchomości, opłat za wieczyste użytkowanie gruntów, a także opłat za gaz przewodowy, energię elektryczną, dostarczane do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego na cele bytowe.

JAK SIĘ OBLICZA WYDATKI, OD KTÓRYCH ZALEŻY PRZYZNANIE DODATKU

Wydatki na normatywną powierzchnię zajmowanego lokalu mieszkalnego gmina oblicza, dzieląc wydatki ponoszone za ten lokal przez jego powierzchnię użytkową i mnożąc uzyskany w ten sposób wskaźnik przez normatywną powierzchnię określoną w ustawie.

PRZYKŁAD

NIEDOPUSZCZALNE OGRANICZENIE PODSTAWY OBLICZANIA DODATKÓW MIESZKANIOWYCH

9 maja 2006 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie dodatków mieszkaniowych. Do dnia 18 maja 2006 r. do podstawy obliczenia dodatku mieszkaniowego gminy przyjmowały wydatki w wysokości 90 proc. naliczonych i ponoszonych wydatków. Od dnia publikacji (Dz.U. nr 84, poz. 587) wyroku Trybunału Konstytucyjnego gminy mają obowiązek liczenia takich wydatków w wysokości 100 proc.

Trybunał Konstytucyjny rozpoznawał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. Prezydent tego miasta przyznał kobiecie dodatek mieszkaniowy. Odwołała się ona jednak od tej decyzji, wskazując, że uprzednio pobierany dodatek był wyższy. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję prezydenta miasta. Wojewódzki Sąd Administracyjny rozpatrując tę sprawę powziął istotne wątpliwości prawne. Wskazał on, że rozporządzenia wydawane są w celu wykonywania ustawy i na podstawie zawartego w niej szczegółowego upoważnienia, a ustawa o dodatkach mieszkaniowych takiego upoważnienia nie zawierała.

Trybunał Konstytucyjny zgodził się z poglądem wyrażonym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny i uznał, że ustawa o dodatkach mieszkaniowych nie zawiera wytycznych co do treści rozporządzenia wykonawczego, co narusza ustawę zasadniczą. Trybunał uznał, że przepis upoważniający Radę Ministrów do określenia wysokości wydatków za zajmowany lokal mieszkalny, stanowiących podstawę obliczania dodatku mieszkaniowego, jest niezgodny z konstytucją.

W konsekwencji tego wyroku utracił moc obowiązującą zakwestionowany przepis rozporządzenia. Tak więc rozporządzenie ograniczające podstawę obliczenia dodatku mieszkaniowego do 90 proc. poniesionych wydatków jest niezgodne z konstytucją.

Wniosek:

Ograniczenie wydatków będących podstawą obliczenia dodatku mieszkaniowego nie znalazło podstaw w ustawie o dodatkach mieszkaniowych. Z tego też względu gminy nie mają prawa stosować takich ograniczeń, gdyż jest to niezgodne z ustawą i konstytucją - wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 maja 2007 r. Sygn. akt P 4/05.

Jeżeli osoba składająca wniosek o dodatek mieszkaniowy zajmuje tylko część lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, to przy ustalaniu wydatków na mieszkanie gmina uwzględnia jedynie wydatki przypadające na tę część lokalu lub domu.

Jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek mieszkaniowy zamieszkuje w lokalu mieszkalnym lub domu niewchodzącym w skład mieszkaniowego zasobu gminy, gdyż np. wynajmuje mieszkanie od osoby prywatnej, mieszka w lokalu spółdzielczym itp., to do wydatków przyjmowanych dla celów obliczenia dodatku mieszkaniowego zalicza się wydatki, które w wypadku najmu lokalu mieszkalnego byłyby pokrywane w ramach czynszu, lecz wyłącznie do wysokości czynszu, jaki obowiązywałby dla danego lokalu, gdyby lokal ten wchodził w skład zasobu mieszkaniowego gminy. Dodatkowo do wydatków takich zalicza się opłaty, poza czynszem, które obowiązywałyby w zasobie mieszkaniowym gminy, gdyby lokal ten wchodził w skład tego zasobu. Może więc zdarzyć się, że realne wydatki na utrzymanie mieszkania, niebędącego mieszkaniem komunalnym, ale np. spółdzielczym, własnościowym, wynajmowanym itp., będą wyższe od kosztów ustalonych przy obliczaniu wysokości dodatku mieszkaniowego, a co za tym idzie, pomoc w formie dodatku może okazać się niewystarczająca. Lokator nadal nie będzie regulował należności, a w konsekwencji straci prawo do dodatku.

Wysokość dodatku mieszkaniowego zależy również od dochodów i liczby osób w gospodarstwie domowym. Zgodnie z ustawą o dodatkach mieszkaniowych gospodarstwo jednoosobowe może przeznaczać 15 proc. swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie, a resztę może pokryć dodatek mieszkaniowy. W przypadku gospodarstwa dwu-, trzy-, i czteroosobowego kwota ta wynosi 12 proc. miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie, a w przypadku gospodarstwa pięcio- i więcej osobowego kwota ta może wynosić 10 proc.

Jeżeli średni miesięczny dochód jest równy lub wyższy od 150 proc. kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100 proc. tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym, lecz nie przekracza odpowiednich wysokości średnich miesięcznych dochodów - odpowiednio 175 proc. i 125 proc., to gmina musi przyjąć, że gospodarstwo jednoosobowe przeznacza 20 proc. swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie, gospodarstwo dwu-, trzy-, i czteroosobowe przeznacza 15 proc. swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie, a gospodarstwo pięcio- i więcej osobowe przeznacza 12 proc. swoich miesięcznych dochodów brutto na opłaty za mieszkanie. Reszta tych wydatków może być pokrywana z dodatku mieszkaniowego.

 

Wysokość dodatku mieszkaniowego

Dodatek mieszkaniowy jest pomocą, którą gmina przyznaje najbiedniejszym mieszkańcom. Pomoc ta nie jest jednak przyznawany każdemu w równej wysokości. To, w jakiej wysokości gmina przyzna dodatek mieszkaniowy, zależy od różnicy wysokości wydatków ponoszonych na utrzymanie mieszkania oraz ustawowo ustalonej wysokości tych wydatków. Wynik tej różnicy stanowi właśnie wysokość przyznanego przez gminę dodatku.

Zgodnie z ustawą o dodatkach mieszkaniowych gmina nie przyznaje jednak dodatku, jeżeli jego wysokość miałaby być niższa niż 2 proc. najniższej emerytury w dniu wydania decyzji. Dodatkowo ustawa o dodatkach mieszkaniowych ogranicza wielkość wypłacanych przez gminę dodatków. Zgodnie z jej brzmieniem wysokość dodatku mieszkaniowego łącznie z ryczałtem na zakup opału nie może przekroczyć 70 proc. wydatków faktycznie poniesionych przez wnioskodawcę na utrzymanie lokalu. Wysokość dodatku mieszkaniowego nie może również przekroczyć 70 proc. wydatków przypadających na normatywną powierzchnię zajmowanego przez wnioskodawcę lokalu.

WYSOKOŚĆ DOCHODU

Dochód osoby ubiegającej się o dodatek mieszkaniowy nie może przekroczyć:

- o 175 proc. najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym,

- o 125 proc. najniżeszej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym.

UPRAWNIENI DO DODATKU

O dodatek może się ubiegać:

- najemca oraz podnajemca lokalu mieszkalnego,

- osoba, której przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego lub odrębna własność lokalu,

- inne osoby mające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszące wydatki związane z jego zajmowaniem,

- osoby zajmujące lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, a oczekujące na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

CO POWINNO ZNALEŹĆ SIĘ W DECYZJI

- Decyzja organu gminy w sprawie dodatku mieszkaniowego powinna zawierać pouczenie, w jakim trybie służy od niej odwołanie.

- Decyzja samorządowego kolegium odwoławczego powinna zawierać pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi do WSA.

DOCHÓD I DODATEK

Dochód, który bierze się pod uwagę przy wydawaniu decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego, to:

- wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich utrzymania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe,

- świadczenia pomocy materialnej dla studentów, jak np. stypendia socjalne.

Dochody, których nie bierze się pod uwagę przy wydawaniu decyzji o przyznaniu dodatku mieszkaniowego, to:

- świadczenia pomocy materialnej dla uczniów,

- dodatki dla sierot zupełnych,

- jednorazowe zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka,

- dodatki z tytułu urodzenia dziecka,

- pomoc w zakresie dożywiania,

- zasiłki pielęgnacyjne,

- zasiłki okresowe z pomocy społecznej,

- jednorazowe świadczenia pieniężne i świadczenia w naturze z pomocy społecznej.

Gminy mają możliwość zmieniania liczb procentowych, które określają maksymalną wysokość przyznanego dodatku mieszkaniowego. Rada gminy, w drodze uchwały, może obniżyć lub podwyższyć ten wskaźnik procentowy nie więcej niż o 20 punktów procentowych. Powyższy procent może być mniejszy lub większy. Zależy to od decyzji gminy. Gminy mogą ustalić dowolny wskaźnik w granicach od 50 proc. do 90 proc. Obniżenie lub podwyższenie opisywanego wskaźnika ma wpływ na ostateczną wysokość wsparcia, którą otrzymuje osoba uprawniona do dodatku. Rada gminy może postanowić zatem, że wysokość dodatku mieszkaniowego łącznie z ryczałtem na zakup opału nie może przekroczyć od 50 do 90 proc. wydatków faktycznie poniesionych na utrzymanie lokalu lub wydatków przypadających na normatywną powierzchnię zajmowanego lokalu.

 

Ryczałt na zakup opału

Gmina ma również możliwość przyznania w ramach dodatku mieszkaniowego ryczałtu na zakup opału. Ryczałt taki gmina może przyznać, jeżeli osobie przysługuje dodatek mieszkaniowy, a w jej mieszkaniu nie ma centralnego ogrzewania (c.o.) lub ciepłej wody (c.w.), lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem. Wysokość tego ryczałtu wypłacana jest nie obok dodatku mieszkaniowego, ale łącznie z nim. Oznacza to, że wysokość przyznanego dodatku łącznie z ryczałtem nie może przekroczyć określonej przez gminę maksymalnej wysokości dodatku mieszkaniowego. Dodatkowo wysokość przyznanego ryczałtu nie jest jednakowa dla wszystkich mieszkańców i zależy od powierzchni zajmowanego lokalu oraz liczy osób, która wchodzi w skład gospodarstwa domowego.

Wypłata dodatku mieszkaniowego

Przyznanie dodatku mieszkaniowego nie oznacza, że wnioskodawca będzie co miesiąc otrzymywał na swoje konto dodatkowe środki finansowe. Gmina wypłaca bowiem dodatek mieszkaniowy na konto administracji domu, w którym zamieszkuje wnioskodawca. W ten sposób osoba uprawniona ma obowiązek płacenia czynszu za zajmowany przez siebie lokal w wysokości pomniejszonej o wartość przyznanego dodatku mieszkaniowego. Wypłacanie dodatku nie do rąk uprawnionego, ale na konto administratora domu, gwarantuje ponadto, że przyznana przez gminę pomoc na pewno zostanie właściwie wykorzystana.

Inne zasady obowiązują przy wypłacaniu dodatków mieszkaniowych właścicielom domów jednorodzinnych. Właściciele ci otrzymują bowiem dodatek bezpośrednio do swoich rąk.

Gmina ma obowiązek wypłacania przyznanego dodatku mieszkaniowego oraz ryczałtu na opał do dnia 10 każdego miesiąca z góry.

Odwołanie od decyzji

Gmina wydająca decyzję o przyznaniu lub odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego powinna zamieścić w niej pouczenie, w jakim trybie stronie służy od niej odwołanie. Jeżeli decyzja jest odmowna, to odwołanie od decyzji instytucji przyznającej dodatki mieszkaniowe strona musi złożyć za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. Jest na to 14 dni od daty otrzymania decyzji. Odwołanie kierowane jest do samorządowego kolegium odwoławczego. Jeśli organ, który wydał decyzję, czyli najczęściej wójt, burmistrz lub prezydent miasta uzna, iż odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, to może w ciągu siedmiu dni od otrzymania odwołania wydać nową decyzję, w której uchyli lub zmieni decyzję zaskarżoną. Jeżeli organ ten uzna, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, to ma obowiązek przekazania sprawy do samorządowego kolegium odwoławczego. W przypadku podtrzymania decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta przez samorządowe kolegium odwoławcze, osoba zainteresowana otrzymaniem dodatku mieszkaniowego, może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wniesienie tej skargi dopuszczalne jest w sytuacji, gdy wnioskodawca uzna, że wydanie decyzji nastąpiło z naruszenie prawa bądź jej interesu prawnego.

Wstrzymanie wypłat dodatku

Przyznanie dodatku mieszkaniowego pociąga za sobą również obowiązki po stronie osoby uprawnionej. Jej podstawowym obowiązkiem jest opłacanie na bieżąco należności za lokal. Jeżeli należności te nie są wpłacane regularnie, to wypłata dodatku jest wstrzymywana przez gminę do czasu pokrycia zaległości. Dodatkowo decyzja o przyznaniu dodatku wygasa, jeżeli zaległości nie zostaną pokryte w ciągu trzech miesięcy od dnia wydania przez gminę decyzji o wstrzymaniu wypłaty dodatku. Jeśli natomiast osoba uprawniona ureguluje zaległości w terminie, to gmina wypłaci jej dodatek za okres, w którym wypłata była wstrzymana. Jeśli natomiast osoba uprawniona do dodatku nie ureguluje zaległości w terminie, a decyzja o przyznaniu dodatku wygasła, to dodatek nie zostanie przez gminę wypłacony, a o ponowne przyznanie dodatku osoba zainteresowana będzie mogła wystąpić dopiero po uregulowaniu zaległości.

Dodatkowo jeśli po przeprowadzeniu przez pracownika urzędu gminy wywiadu środowiskowego okaże się, że zachodzi rażąca dysproporcja między niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji a faktycznym stanem majątkowym, gmina ma prawo nie wypłacić dodatku, uznając że wnioskodawca jest w stanie płacić za mieszkanie z własnych środków. Gmina nie wypłaci również dodatku, gdy stwierdzi, że faktyczna liczba osób w gospodarstwie domowym jest niższa niż podana w deklaracji.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

ARKADIUSZ JARASZEK

arkadiusz.jaraszek@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. nr 71, poz. 734 z późn. zm.).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz.U. nr 156, poz. 1817 ze zm.).

Rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu środowiskowego, wzoru kwestionariusza wywiadu oraz oświadczenia o stanie majątkowym wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego, a także wzoru legitymacji pracownika upoważnionego do przeprowadzenia wywiadu (Dz.U. nr 156, poz. 1828).

Poznaj pierwszą w Polsce Platformę Rachunkowości Budżetowej przygotowaną z myślą o księgowych w budżecie.
Skorzystaj z bezpłatnego dostępu przez 30 dni! Szczegóły promocji znajdziesz na www.inforrb.pl