REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Komu można ujawnić dane pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny

REKLAMA

Są sytuacje, gdy firmy windykacyjne domagają się od działu kadr ujawnienia informacji o fakcie zatrudnienia osób, które mają różne zobowiązania. Czy jednostka jako pracodawca ma obowiązek udzielić przedstawicielowi firmy windykacyjnej informacji o zatrudnieniu i dochodach pracownika?

Pracownicy firm windykacyjnych zwracają się do działu kadr o udzielenie informacji o zatrudnieniu osób, które mają różne zobowiązania dochodzone przez windykatorów (np. z tytułu niespłaconych kredytów). Oprócz potwierdzenia, że interesująca ich osoba pracuje w urzędzie (np. w starostwie), pytają o wysokość jej zarobków. Pracownicy firm windykacyjnych twierdzą, że działają na podstawie pełnomocnictw, których udzielili im (w zakresie zbierania tych informacji) sami pracownicy w momencie zaciągania kredytu. Czy jednostka jako pracodawca ma obowiązek udzielać takich informacji? Czy może zrobić to bez zgody pracowników? Otóż, nie – zakład pracy nie ma obowiązku przekazywania takich informacji. I to nawet w sytuacji, gdy pracownicy firm windykacyjnych rzeczywiście dysponują pełnomocnictwem udzielonym przez pracownika albo jego zgodą.

REKLAMA

Pracodawca nie ma obowiązku

REKLAMA

Pełnomocnictwo albo zgoda pracownika nie obligują pracodawcy do przekazywania informacji poszukiwanych przez windykatorów. Jest to tylko akceptacja przez pracownika faktu skierowania zapytania o określonej treści do pracodawcy. Pracownik firmy windykacyjnej – posiadając akceptację pracownika udzieloną w celu uzyskania informacji – wyłącza jedynie roszczenia prawne ze strony pracownika (np. o naruszenie dóbr osobistych, nękanie, pomówienie związane z upublicznianiem informacji itp.).

Pracodawca nie podpisywał żadnej umowy, na mocy której zobowiązał się udzielać np. bankowi informacji o pracownikach (pod warunkiem że pracownik wyrazi na to zgodę). Tylko na podstawie takiej umowy przedstawiciel firmy windykacyjnej mógłby ewentualnie domagać się potwierdzenia, że dany pracownik wciąż pracuje u pracodawcy i ile wynoszą jego bieżące zarobki.

Czytaj także: Ochrona szczególna pracowników>>

Sprzeczne interpretacje znaczenia udzielonej zgody

REKLAMA

Wszelkie pełnomocnictwa i „zgody” pracownika na dostęp do danych pracowniczych, na które powołują się firmy windykacyjne, powodują wiele wątpliwości co do zakresu informacji, jakie mogą być udzielone na ich podstawie. Pracownicy, którzy np. przy okazji starania się o kredyt podpisali oświadczenie o zgodzie na poddanie się „wszelkim czynnościom wykonywanym przez bank albo przedstawiciela firmy windykacyjnej w związku z czynnościami windykacyjnymi”, nie mają świadomości znaczenia konsekwencji udzielenia takiej zgody. Pracodawca po wizycie przedstawiciela firmy windykacyjnej – kierując do pracownika pytanie, czy udzielił takiej zgody – często dowiaduje się, że owszem, ale zgodą nie było objęte udzielanie informacji o wysokości dochodów lub informacje o zajęciu części dochodów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Innym przykładem spornego przypadku jest sytuacja, gdy – mimo że zgoda pracownika może być integralnym elementem umowy kredytowej – pracownik ma możliwość jej odwołania. Pracodawca, w przypadku spełnienia żądań przedstawicieli windykatora, może się dowiedzieć od pracownika, że wprawdzie udzielił on pełnomocnictw bankowi, ale następnie je odwołał, o czym przedstawiciele firmy windykacyjnej nie poinformowali pracodawcy.

Brak możliwości weryfikacji dokumentów

Pracodawca nie ma możliwości oceny, czy przedstawiciel firmy windykacyjnej rzeczywiście dysponuje zgodą pracownika na dostęp do jego danych pracowniczych. Nie zna treści dokumentów, które podpisał w przeszłości pracownik, ani ich znaczenia prawnego. Nie ma też możliwości weryfikacji ich autentyczności, gdyż umowy te nie są zazwyczaj zawierane w formie aktu notarialnego albo z poświadczonym przez notariusza podpisem pracownika.


Pracodawca udziela informacji na podstawie przepisów

Udzielenie przez pracodawcę informacji o dochodach pracownika albo informacji o zatrudnieniu, na podstawie zgody udzielonej przez pracownika w związku z umową cywilnoprawną (taką jak umowa kredytu bankowego, umowa najmu mieszkania, umowa zakupu samochodu itp.), należy odróżnić od obowiązku udostępnienia określonych informacji albo wykonywania określonych czynności na podstawie przepisów prawa. Takie przepisy zawiera np. ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (dalej: k.p.c.), regulująca zasady przeprowadzania przez komornika egzekucji z wynagrodzenia za pracę. Dokumenty, na podstawie których przedstawiciele firm windykacyjnych domagają się dostępu do akt pracowniczych, nie mają takiej mocy prawnej jak przepisy k.p.c.

Tabela 1. Ochrona dóbr osobistych pracownika według ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

@RY1@i41/2011/015/i41.2011.015.000.0036.001.jpg@RY2@

Tabela 2. Przepisy chroniące dane osobowe pracownika według ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych

@RY1@i41/2011/015/i41.2011.015.000.0036.002.jpg@RY2@

Czytaj także: Potrącenia z pensji, nagrody jubileuszowej i świadczenia z ZFŚS>>

Pracownik może dochodzić od pracodawcy odszkodowania

Jakie są konsekwencje ujawnienia windykatorom informacji bez zgody pracownika? Pracodawca, który spełniłby żądania windykatora niebędącego komornikiem, naraża się na odpowiedzialność odszkodowawczą. Pracownik może np. uznać, że poprzez ujawnienie windykatorom tych informacji został naruszony jego interes, dobra opinia, godność itp. Przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.) odwołują się tu do pojęcia „dobra osobiste”. Artykuł 111 k.p. stanowi, że pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Prawo do ochrony dóbr osobistych wynika także z przepisów ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: k.c.).

Uchwała Sądu Najwyższego z 16 lipca 1993 r. (sygn. akt I PZP 28/93) jest przykładem rozstrzygnięcia, które potwierdza, że przy okazji ujawnienia przez pracodawcę osobom postronnym informacji o dochodach pracownika może dojść do naruszenia jego dóbr osobistych. Sąd Najwyższy zajął się problemem uprawnienia do kontrolowania przez związki zawodowe przestrzegania prawa pracy w zakresie kontrolowania wysokości wynagrodzeń pracowników. W tym zakresie nawet związki zawodowe nie mają uprawnienia do żądania od pracodawcy udzielenia informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika bez jego zgody.

Pracodawcę można także obciążyć odpowiedzialnością z tytułu ujawnienia danych osobowych pracownika wbrew jego woli. Zasady tu obowiązujące reguluje ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

Z orzecznictwa

Pracownik ma „prawo do milczenia” w zakresie jego stosunku pracy dotyczącego wysokości wynagrodzenia. Nie zawsze będzie to jednak oznaczało zakaz ujawniania tego wynagrodzenia przez drugą stronę stosunku obligacyjnego, tj. pracodawcę, ze względu na zakaz naruszenia dóbr osobistych pracownika. Będzie tak tylko wówczas, gdy taką informację będzie można zaliczyć do „sfery prywatności” pracownika. Możliwe to będzie dopiero po przeanalizowaniu całokształtu wyżej wymienionych stosunków społecznych i gospodarczych, zwyczajów i zasad współżycia. W szczególności będzie tak wtedy, gdy pracownik w sposób wyraźny, z przyczyn uzasadnionych, sprzeciwi się ujawnianiu osobom trzecim wysokości jego wynagrodzenia za pracę lub w sytuacji, gdy informacja taka wkraczałaby w „sferę intymności” pracownika. Z tym ostatnim wypadkiem mielibyśmy do czynienia w sytuacji, gdyby informacja o wysokości wynagrodzenia pracownika dotykała jego życia prywatnego, np. ujawniała dokonanie potrąceń należności alimentacyjnych.

Uchwała Sądu Najwyższego z 16 lipca 1993 r., sygn. akt I PZP 28/93

Podstawy prawne

•  Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (j.t. Dz.U. z 2002 r. nr 101, poz. 926; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 229, poz. 1497)

•  Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 80, poz. 432)

•  Ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 129, poz. 735)

•  Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 85, poz. 458)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pensje w samorządach z wyrównaniem. Czy również dla byłych pracowników?

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych zaczęła obowiązywać od 14 czerwca 2025 r. Nowe stawki wynagrodzeń będą należne pracownikom z wyrównaniem od 1 marca 2025 r.

Stacje hydrologiczne odnotowują rekordy dobowego opadu deszczu. Ulewy w całym kraju

Aż jedenaście stacji hydrologicznych zanotowało opad dobowy wyższy niż dotychczasowa maksymalna suma dobowa - wynika z danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Dwukrotnie wyższy poziom odnotowano na trzech stacjach, na jednej - trzykrotnie wyższy.

„Jak mogliśmy do tego dopuścić?” – dramatyczny stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów

W ostatnich latach znacznie pogorszył się stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów świata. Z najnowszego raportu wynika, że najmłodsi chorują i umierają tam częściej niż ich rówieśnicy w innych wysoko rozwiniętych państwach. Główne przyczyny to wypadki, przemoc i choroby cywilizacyjne, ale nie tylko.

Patrz na skład! Ogólnopolska kampania o świadomej suplementacji

Jak często poświęcamy chwilę, by sprawdzić skład na etykiecie? Kampania „Patrz na skład” zachęca do zastanowienia się nad naszymi codziennymi decyzjami i promuje świadome podejście do suplementacji.

REKLAMA

Segregacja odpadów to za mało. Ekspert: "Najlepsze śmieci to te, które nigdy nie powstały"

Dlaczego recykling nie wystarczy? Jakie błędy popełniamy w gospodarowaniu bioodpadami? I co musi się zmienić, by Polska była gotowa na gospodarkę obiegu zamkniętego? O tym wszystkim opowiada Michał Paca – ekspert ds. gospodarki odpadami i zrównoważonego rozwoju.

Program "70 AED na 70-lecie" – defibrylatory dla OSP z małych gmin. Jak złożyć wniosek?

Fundacja Totalizatora Sportowego uruchomiła nowy program wsparcia dla jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej z mniejszych miejscowości. W ramach inicjatywy "70 AED na 70-lecie" do wybranych OSP trafi sprzęt ratujący życie – automatyczne defibrylatory zewnętrzne (AED). Wnioski można składać do grudnia 2026 r.

Planujesz urlop we Włoszech? W jednym z miejsc przywrócono dress code

Planujesz wyjście do mediolańskiego teatru operowego La Scala? Pamiętaj o stosownym ubiorze. Dyrekcja przywróciła, po przerwie, zalecane zasady ubioru i zaapelowała do widzów, by dobierali stroje stosownie do powagi miejsca.

Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

REKLAMA

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

REKLAMA