REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Konsultacje z mieszkańcami jako istotny element procedury uchwalania statutu sołectwa

Konsultacje z mieszkańcami jako istotny element procedury uchwalania statutu sołectwa./ fot. Fotolia
Konsultacje z mieszkańcami jako istotny element procedury uchwalania statutu sołectwa./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Brak przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami jednostki pomocniczej poprzedzających podjęcie uchwały w sprawie nadania jednostce pomocniczej statutu stanowi istotne naruszenie art. 35 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i skutkuje stwierdzeniem nieważności takiej uchwały w całości.

REKLAMA

W orzecznictwie sądów administracyjnych pojawiło się kilka wyroków dotyczących nieprawidłowo przeprowadzonej procedury uchwalania statutów sołectw[1]. Sądy ustaliły jak powinny przebiegać konsultacje z mieszkańcami oraz jak zakwalifikować naruszenie przepisów w tym zakresie.

REKLAMA

W pierwszej kolejności wskazano, że rada gminy przed podjęciem uchwały w sprawie statutu sołectwa powinna obligatoryjnie podjąć uchwałę w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy, zgodnie z art. 5a ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym[2]. W jednym ze stanów faktycznych rada miejska nie tylko nie poddała projektu przyjętego nią statutu sołectwa konsultacjom z mieszkańcami, ale w ogóle nie podjęła wymaganej normą art. 5a ust. 2 u.s.g. uchwały ustalającej zasady przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wskazał w tej sytuacji, że „sposób dokonywania konsultacji powinien być określony w uchwale rady gminy poprzedzającej czynność konsultacji. Skoro wymogiem ustawowym w zakresie trybu tworzenia jednostki pomocniczej jest przeprowadzenie konsultacji z mieszkańcami (…), to już z tej regulacji wynika obowiązek rady gminy posiadania dokumentacji wykazującej legalność jej działań”[3]. Zatem procedurę podjęcia uchwały w sprawie nadania statutu jednostce pomocniczej musi poprzedzać podjęcie uchwały ustalającej zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami.

Równie ważny jest także sposób przeprowadzenia konsultacji. Wskazuje się, że nie powinny być one iluzoryczne. W praktyce oznacza to, że nie wystarczy jedynie podanie projektu statutu do publicznej wiadomości, ale konieczne jest stworzenie realnych możliwości sformułowania przez mieszkańców danej jednostki uwag lub propozycji, a także – rozważenie tych propozycji czy zastrzeżeń. Podkreśla się, że „wymóg przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami jednostki pomocniczej powinien być rozumiany jako rzeczywiste omówienie z mieszkańcami proponowanych regulacji i umożliwienie mieszkańcom wyrażenia opinii na ich temat”[4]. Wynik konsultacji w sprawie statutu nie jest wprawdzie wiążący dla rady gminy, ale ich przeprowadzenie jest obligatoryjne.

Zobacz: Postępowanie administracyjne

REKLAMA

Należy wskazać także na konsekwencje naruszenia procedury konsultacyjnej przed wydaniem uchwały w sprawie podjęcia statutu jednostki pomocniczej. Ustawodawca w odniesieniu do aktów podejmowanych przez organy gminy wskazał na dwa rodzaje naruszeń prawa, które skutkują odmiennymi konsekwencjami prawnymi, tj. istotne naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności aktu oraz nieistotne naruszenie prawa skutkujące jedynie wskazaniem, że akt wydano z naruszeniem prawa (art. 91 u.s.g.). W piśmiennictwie i orzecznictwie do istotnego naruszenia prawa zalicza się naruszenie przepisów o właściwości, podjęcie aktu bez podstawy prawnej, wadliwe zastosowanie normy prawnej będącej podstawą prawną podjęcia aktu, jak i naruszenie przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwały. Innymi słowy, za „istotne” naruszenie prawa uznaje się uchybienie prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym[5].

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W orzecznictwie jednoznacznie wskazuje się, że brak konsultacji z mieszkańcami albo przeprowadzenie ich w sposób prowizoryczny, należy ocenić jako istotne naruszenie prawa, a dokładniej przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwały rady gminy w sprawie statutu, które powinno skutkować stwierdzeniem nieważności takiego aktu[6].

Na istotność procedury konsultowania aktów legislacji administracyjnej wskazuje się także w modelu kodeksu postępowania administracyjnego Unii Europejskiej stworzonego przez grupę ReNEUAL (Research Network on EU Administrative Law)[7]. W projekcie wskazano, że wydanie aktów legislacji administracyjnej powinno być poprzedzone: ogłoszeniem projektu aktu wraz z memorandum wyjaśniającym, przeprowadzeniem konsultacji społecznych oraz przygotowaniem raportu zawierającego uzasadnienie z przeprowadzonych konsultacji. Projekt można traktować jako zbiór ogólnych zasad adresowanych do organów administracji publicznej państw członkowskich[8].

[1] Uwagi te odnoszą się jednak nie tylko do procedury uchwalania statutów sołectw, ale wszystkich jednostek pomocniczych, gdyż regulacje w tym zakresie są jednakowe.

[2] Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 506 z późn. zm.) [dalej jako: u.s.g.].

[3] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 25 września 2019 r., sygn. III SA/Kr 619/19, Legalis nr 2224596.

[4] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 listopada 2018 r., sygn. III SA/Kr 296/18, LEX nr 2579223.

[5] M. Stahl, Z. Kmieciak, Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w świetle orzecznictwa NSA i poglądów doktryny, „Samorząd Terytorialny” 2001, z. 1–2, s. 101–102; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 lutego 1998 r., sygn. akt II SA/Wr 1459/97, Lex nr 33805; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 lutego 1996 r., sygn. akt SA/Gd 327/95, Lex nr 25639; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 18 września 2019 r., sygn. II SA/Go 495/19, Legalis nr 2221849.

[6] Zob. przywołane wyżej orzeczenia.

[7] Polska wersja projektu: M. Wierzbowski, H.C.H. Hofmann, J.P. Schneider, J. Ziller (red.), ReNEUAL. Model kodeksu postępowania administracyjnego Unii Europejskiej, Warszawa 2015.

[8] Szerzej na ten temat: M. Jędrzejczak, Proces stanowienia aktów legislacji administracyjnej – perspektywa polska i unijna, [w:] J. Supernat, B. Kowalczyk (red.), Kodeks postępowania administracji Unii Europejskiej, Warszawa 2017, s. 193–204.

Maria Jędrzejczak

Doktor nauk prawnych, absolwentka kierunku prawo (2016) i administracja (2012) na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w prawie administracyjnym. Autorka kilkudziesięciu publikacji w czasopismach punktowanych i monografiach wieloautorskich, także zagranicznych, oraz współautorka podręcznika do konwersatoriów z legislacji administracyjnej. Redaktor naczelna oraz zastępca redaktora naczelnego w dwóch prawniczych czasopismach naukowych. Stypendystka Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia w nauce oraz finalistka kilku ogólnopolskich konkursów prawniczych. W 2018 roku odbyła staż na Wydziale Prawa Uniwersytetu Oksfordzkiego.

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZNP: Pominięci nauczyciela otrzymają bon 2500 zł. Nauczyciele szkół średnich także z bonem

Plan rządu: W okresie styczeń - marzec 2025 r. rozpocznie się dystrybucja bonów dla nauczycieli klas I-III i szkół ponadpodstawowych. Bon umożliwi zakup np. laptopa. Jego wartość 2500 zł.  

Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy w wysokości 7000 zł. Komentarz Polskiej Izby Branży Pogrzebowej

Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy w wysokości 7000 zł. Komentarz Polskiej Izby Branży Pogrzebowej. Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano nowy projekt nowelizacji zakładający zwiększenie zasiłku pogrzebowego.

Rząd: W szkołach oświadczenia rodziców zastąpią zaświadczenia. Drobna różnica dużym ułatwieniem dla wszystkich

Oświadczenia rodzice złożą z własnoręcznym podpisem przed wycieczką (jako opiekunowie uczniów). Dokument opatrzony będzie rygorem odpowiedzialności karnej. Dokument ten zastąpi zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego potwierdzające, że rodzice nie są przestępcami seksualnymi (taka okoliczność wyklucza możliwość sprawowania opieki nad dziećmi).

Nauczyciele alarmują: Dodatki procentowe do pensji samorządy zamieniają nam na dodatki stałe. Stracimy na inflacji

Taka sytuacja miała miejsce w Bochni - samorządowcy zamienili dodatki do pensji nauczycieli, które rosły procentowo wraz z podwyżkami na sztywno określone kwoty. W efekcie inflacja i podwyżki nie będą zwiększały wartości dodatków.

REKLAMA

Dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Kto będzie mógł wystawić receptę? [nowelizacja]

Dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Kto będzie mógł wystawić receptę? Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy zwiększającej dostępność do bezpłatnych leków dla osób do 18 roku życia i powyżej 65 roku życia.

Bon senioralny. Usługi dla seniorów od 75 roku życia. Do 12 grudnia 2024 r. trwają konsultacje ws. projektu ustawy

Bon senioralny. Usługi dla seniorów od 75 roku życia. Do 12 grudnia 2024 r. trwają konsultacje ws. projektu ustawy o bonie senioralnym. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów ustalono na II kwartał 2025 r.

Od 28 czerwca 2025 r. proste, jasne, dostępne i zrozumiałe informacje o usługach płatniczych? Komentarz ekspercki

Od 28 czerwca 2025 r. proste, jasne, dostępne i zrozumiałe informacje o usługach płatniczych? Komentarz ekspercki. Co zmieni ustawa zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze?

W 2025 r. dodatek za wysługę lat 1242,2 zł po podwyżce. Da to 7453,2 zł brutto nauczycielom dyplomowanym. Tym doświadczonym

W 2025 r. dodatek za wysługę lat wyniesie 1242,2 zł. Da to 7453,2 zł brutto nauczycielom dyplomowanym. Tym z 20-letnim stażem.

REKLAMA

Darmowe szkolenia dla nauczycieli przedszkolnych oraz dla nauczycieli szkolnych. Nowy projekt na rzecz kompetencji cyfrowych

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało o nowych projektach na rzecz kompetencji cyfrowych nauczycieli. Resort wskazał, że szkolenia obejmą nauczycieli szkolnych oraz przedszkolnych. Poniżej informacje dotyczące projektu. 

Czy w Polsce będzie zakaz używania telefonów komórkowych w szkole jak w Norwegii? Smartfony dzieci w przedszkolu i zerówce - MEN: trzeba to uregulować

Zdaniem wiceministra edukacji Pauliny Piechny-Więckiewicz na pewno trzeba uregulować kwestię dostępu do smartfonów, jeżeli chodzi o przedszkola i nauczanie początkowe. Wiceminister poinformowała też, że Ministerstwo Edukacji Narodowej analizuje sytuację dotyczącą używania telefonów komórkowych w szkołach. MEN analizuje w szczególności przepisy (i ich działanie w praktyce) obowiązujące w Norwegii, gdzie w lutym 2024 r. Norweska Dyrekcja ds. Edukacji wydała zalecenie zakazu używania przez uczniów telefonów komórkowych oraz tzw. zegarków inteligentnych w szkołach podstawowych, gimnazjach oraz szkołach średnich.

REKLAMA