REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Aktualizacja podstawowej kwoty dotacji dla szkół i przedszkoli – ujęcie praktyczne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wojciech Górny
Radca prawny współpracujący z kancelarią prawną LEXBRIDGE Groński Adwokaci i Radcowie Prawni sp. k. we Wrocławiu.
Aktualizacja podstawowej kwoty dotacji dla szkół i przedszkoli – ujęcie praktyczne /Fot. Shutterstock
Aktualizacja podstawowej kwoty dotacji dla szkół i przedszkoli – ujęcie praktyczne /Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jakie są podstawowe problemy praktyczne związane z mechanizmem aktualizowania dotacji zgodnie z ustawą z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych?

REKLAMA

Dzień 30 czerwca 2020 r. był w bieżącym roku budżetowym dniem pierwszej aktualizacji podstawowej kwoty dotacji dla szkół i przedszkoli. Wobec tego większość jednostek samorządu terytorialnego wykonała już swój obowiązek ustawowy i opublikowała w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszenie o aktualizacji podstawowej kwoty dotacji oraz statystycznej liczby uczniów w poszczególnych typach jednostek systemu oświaty.

REKLAMA

Zmiana wysokości podstawowej kwoty dotacji pociąga za sobą konieczność zaktualizowania kwoty dotacji przyznawanych dla konkretnych jednostek systemu oświaty funkcjonujących na terenie danej j.s.t. i generuje pytania organów prowadzących te jednostki o prawidłowość dokonanej aktualizacji. Tematem tego artykułu jest przedstawienie podstawowych problemów praktycznych związanych z mechanizmem aktualizowania dotacji zgodnie z ustawą z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 17 – dalej: „ufzo”).

Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

I. Wyrównanie dotacji wskutek aktualizacji

Aby zrozumieć problematykę mechanizmu wyrównywania dotacji, także pod kątem nieprawidłowości, jakie stają się udziałem niektórych j.s.t w Polsce, należy przedstawić krótki rys historyczny tego uregulowania.

Podstawę prawną do aktualizowania dotacji w trakcie roku budżetowego dał art. 78c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1481 z późn. zm. – dalej: „uso”) dodany przez art. 1 pkt 69 ustawy z dnia 23 czerwca 2016 r. (Dz.U.2016.1010) zmieniającej uso z dniem 1 stycznia 2017 r. Dopiero zatem od roku budżetowego 2017 istniała prawna (oparta o regulację ustawową) możliwość aktualizowania stawki dotacji. Przepis art. 78c ust.6 uso stanowił o tym, że zaktualizowana podstawowa kwota dotacji, o której mowa w art. 78b ust. 1-9 i art. 79a ust. 1, obowiązuje od pierwszego dnia miesiąca roku budżetowego następującego po miesiącu, w którym dokonano aktualizacji podstawowej kwoty dotacji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Należy w tym miejscu wskazać, że ww. ustawa z dnia 23 czerwca 2016 r. (Dz.U.2016.1010) nie przewidywała mechanizmu wyrównania dotacji zgodnie z aktualizacją dla niepublicznych jednostek systemu oświaty. Ówcześnie obowiązujący art. 78d ust. 2 uso przewidywał co prawda obowiązek wyrównania dotacji w wyniku dokonania aktualizacji, jednak wyraźnie wskazano, że dotyczy on jedynie dotacji dla jednostek publicznych (regulowanej w art. 80 uso, do którego to przepisu ww. art. 78d ust. 2 uso odsyła).

Wypada zatem wskazać, że w przypadku aktualizacji dotacji oświatowej dla przedszkoli niepublicznych w 2017 roku, stawka zaktualizowana obowiązywała od miesiąca następującego po miesiącu jej dokonania – bez obowiązku wyrównania dotacji wstecz (ani in plus ani in minus).

W ten sposób przepis interpretuje również orzecznictwo – por. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 28 lutego 2019 r., I SA/Łd 673/18: Przepis ten (ani żaden inny u.s.o.) nie daje podstaw do żądania zwrotu już wypłaconych części dotacji za miesiące przed kolejną, październikową aktualizacją podstawowej kwoty dotacji. Daje jedynie prawo do weryfikacji wysokości kolejnych części dotacji począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanej podstawowej kwoty dotacji, w tej sprawie - począwszy od 1 XI 2017 r. Pozwala zatem na odpowiednie zmniejszenie kolejnych części dotacji nawet do kwoty 0 zł. (...)

Mechanizm wyrównania dotacji dla oświaty niepublicznej ustanowiono dopiero od 01.01.2018 r. wraz z wejściem w życie ufzo (w tym: art. 43 i 44).

Art. 43 ust. 4 ufzo dotyczący wyrównania dotacji po aktualizacji odsyła do regulacji dotacji tak dla publicznych, jak i niepublicznych jednostek systemu oświaty: Jeżeli wysokość dotacji, o której mowa w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30, art. 31 ust. 1, art. 40 i art. 41, uległa zmianie, suma kolejnych przekazywanych części dotacji odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka, uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego, począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, stanowi różnicę pomiędzy wysokością dotacji, o której mowa odpowiednio w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30, art. 31 ust. 1, art. 40 i art. 41, według stanu na pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, a sumą części dotacji przekazanych odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka, uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego od początku roku budżetowego do dnia poprzedzającego pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji.

Konkludując, z porównania art. 78c i 78d uso i art. 43 ufzo wynika podstawowa różnica – o ile aktualizacja dotacji w roku 2017 r. powodowała zmianę wysokości dotacji dla niepublicznych przedszkoli czy szkół jedynie na przyszłość (począwszy od kolejnego miesiąca po miesiącu aktualizacji), o tyle art. 43 ust. 4 ufzo wyraźnie przewidział, że aktualizacja podstawowej kwoty dotacji dla niepublicznej oświaty pociąga za sobą obowiązek wyrównania dotacji według stawki zaktualizowanej wstecz – począwszy od 1 stycznia roku budżetowego.

Ta różnica pozostała niezauważona przez niektóre j.s.t. co spowodowało wypłatę dotacji w zaniżonej wysokości, w przypadku, gdy aktualizacja spowodowała zwiększenie podstawowej kwoty dotacji. Błędna interpretacja ufzo spowodowała, że nową stawkę dotacji zastosowano jedynie na przyszłość (od 1 lipca 2020 r.), nie dokonując wyrównania wstecz.

Warto dodać, że mechanizm wyrównania dotacji wstecz, obowiązuje także w przypadku dotacji wypłacanej na podstawie danych określonych w części oświatowej subwencji ogólnej dla j.s.t (tj. m.in. dotacje dla uczniów niepełnosprawnych w przedszkolach, dotacje dla szkół).

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 45 ufzo wartość dotacji określonych według danych subwencji ustala się dwukrotnie:

  1. za okres od początku roku budżetowego do ostatniego dnia miesiąca pierwszej aktualizacji – w wysokości określonej w części oświatowej subwencji ogólnej za rok poprzedni (tzw. rok bazowy);
  2. za okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu pierwszej aktualizacji na przyszłość – w wysokości określonej w części oświatowej subwencji ogólnej na rok bieżący.

Przepis ten należy powiązać z wyżej cyt. art. 43 ust. 4 ufzo, który mówi o wyrównywaniu dotacji w przypadku, gdy wysokość dotacji (...) uległa zmianie. Wobec tego, w razie zmiany wysokości dotacji wskutek pierwszej aktualizacji (związanej z przedłożeniem metryczki części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na dany rok budżetowy), kwota dotacji powinna być wyrównania według stawki dotacji na dzień aktualizacji – z wyrównaniem od 1 stycznia.

II. Kwota dotacji po aktualizacji a kwota dotacji do wypłaty

Część organów prowadzących niepubliczne jednostki systemu oświaty zapewne zauważyło (np. na podstawie doświadczeń z roku 2019), że mimo określenia w ogłoszeniu o aktualizacji nowej stawki podstawowej kwoty dotacji, kwoty faktycznie wypłacane odbiegają od wyniku iloczynu:

[nowa stawka dotacji] x [liczba uczniów jednostki niepublicznej w miesiącu]

Nie jest to (a raczej nie musi być), błąd ze strony j.s.t. Fakt, że kwota dotacji po aktualizacji odbiega od kwoty dotacji, która przypada na 1 ucznia w miesiącu następującym po miesiącu aktualizacji wynika m.in. z przybliżonego wyżej mechanizmu wyrównania dotacji.

Mechanizm ustalenia stawki dotacji do wypłaty, wskazany w art. 43 ust. 4 ufzo, polega w dużym uproszczeniu na porównaniu kwot dotacji już wypłaconych, ustaleniu średniej wysokości dotacji na miesiąc w tym okresie oraz obliczeniu, ile dotacji należy jeszcze wypłacić jednostce oświatowej, zakładając, że stawka dotacji po aktualizacji obowiązuje od początku roku budżetowego. Jeśli zatem, w wyniku aktualizacji, kwota podstawowej kwoty dotacji wzrosła, suma dotacji do wypłaty będzie wyższa niż wynika to z ogłoszenia o aktualizacji – kwota do wypłaty musi uwzględniać bowiem wyrównanie za miesiące ubiegłe. Analogicznie – jeśli dotacja, wskutek aktualizacji spadła – to kwota dotacji do wypłaty będzie jeszcze niższa niż ta wskazana w ogłoszeniu (konieczne jest potrącenie „nadpłaconej” dotacji z miesięcy ubiegłych).

W tym miejscu warto podkreślić, że niezasadne są działania niektórych j.s.t. polegające na żądaniu od organów prowadzących dotowane jednostki oświatowe zwrotu dotacji w trakcie roku budżetowego. Ufzo wyraźnie przewiduje, że w przypadku obniżenia podstawowej kwoty dotacji w wyniku aktualizacji, należy odpowiednio pomniejszyć wysokość dotacji do wypłaty. Taki wniosek wynika także z samej istoty dotacji oświatowej, która jest świadczeniem rocznym – a jedynie technicznie podzielonym na 12 części.

Różnica między wysokością ogłoszonej podstawowej kwoty dotacji a wysokością dotacji faktycznie wypłacanej może wynikać także z zastosowania art. 43 ust. 5 ufzo, który jest przepisem chroniącym tak j.s.t., jak i organy prowadzące jednostki oświatowe przed drastyczną zmianą wysokości dotacji.

Zgodnie z tym przepisem, wyrównanie dotacji nie może prowadzić do tego, że średnia arytmetyczna części dotacji, wypłacanych w kolejnych miesiącach po aktualizacji będzie wyższa o 50% albo niższa o 25% w porównaniu ze średnią arytmetyczną części dotacji lub wypłaconej. Jeśli zatem wskutek aktualizacji podstawowej kwoty dotacji, wysokość dotacji do wypłaty miałaby przekraczać ww. limity – to dotację wypłaca się w wysokościach „granicznych” – ustalonych zgodnie z wzorem określonym w art. 43 ust. 5 ufzo.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec pobłażania dla agresji wobec lekarzy – nowe wytyczne Prokuratora Generalnego [PDF]

Wzrost liczby przypadków agresji wobec pracowników ochrony zdrowia skłonił Prokuratora Generalnego do wydania jednoznacznych wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań karnych w takich sprawach. Naczelna Izba Lekarska z zadowoleniem przyjęła tę decyzję, podkreślając, że to efekt długofalowych działań środowiska lekarskiego na rzecz poprawy bezpieczeństwa.

Stanowisko NIL z 2023 r. ws. biorezonansu

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się doniesienia o stosowaniu terapii biorezonansu magnetycznego – metody, która zyskuje popularność zarówno wśród zwolenników medycyny alternatywnej, jak i osób poszukujących niekonwencjonalnych sposobów leczenia różnych dolegliwości. Przypominamy stanowisko Rady Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej z sierpnia 2023 r.

Nawet 80 km/h. Tak pędzą dzieciaki na hulajnogach

Coraz więcej dzieci trafia do szpitali z poważnymi urazami po wypadkach na elektrycznych hulajnogach – alarmuje Mateusz Struś asystent z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej, Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM. Jego zdaniem główną przyczyną jest nadmierna prędkość oraz brak kasków, a nieletni pacjenci często osiągają na własnych hulajnogach nawet 70–80 km/h.

Sześć wsi w Polsce stanie się miastem od początku 2026 roku. Wiemy już które

Od 1 stycznia 2026 r. roku w Polsce przybędzie sześć miast. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (RD214), które zostały opublikowane 14 lipca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu. Nastąpi też 6 zmian dotyczących ustalenia granic gmin, 9 zmian dotyczących ustalenia granic miast i jedna zmiana nazwy miasta.

REKLAMA

126 mln zł na lądowiska dla SOR. Rusza nabór na dofinansowanie z Funduszu Medycznego

Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowy konkurs w ramach Funduszu Medycznego: „Dotacja na modernizację lub budowę lądowisk dla śmigłowców przy szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR)”. Program ma na celu poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu lotniczego pacjentów w stanach zagrożenia życia. Szpitale będą mogły otrzymać nawet 97% dofinansowania na budowę lub modernizację lądowisk. Nabór wniosków rozpocznie się 31 lipca 2025 roku.

420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy kompleksowy remont linii średnicowej w Warszawie? Minister wskazał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

REKLAMA

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

REKLAMA