Podatek leśny
REKLAMA
Podatek leśny uregulowany jest przepisami ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym, (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 200, poz. 1682 z późn. zm.), dalej zwanej u.p.l.).
REKLAMA
Co podlega opodatkowaniu omawianym podatkiem?
REKLAMA
Podatek leśny jest trzecim spośród omawianych w niniejszym cyklu podatków od nieruchomości. Opodatkowaniu nim podlegają lasy. Jednak dla opodatkowania danego gruntu omawianym podatkiem nie wystarczy to, że stanowi on las w potocznym znaczeniu tego słowa, tzn., że jest porośnięty znaczną ilością drzew rosnących w zwarciu. Nie wystarcza także, że grunt ten jest lasem w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z późn. zm.). W rozumieniu wskazanej wyżej ustawy lasem bowiem są wyłącznie te grunty leśne, które zostały sklasyfikowane jako lasy w ewidencji gruntów i budynków.
Dodać należy, że opodatkowanie lasu podatkiem leśnym jest wykluczone w sytuacji, w której las ten jest zajęty na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna. Za działalność leśną, w rozumieniu ustawy, uważa się działalność właścicieli, posiadaczy lub zarządców lasów w zakresie urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu, utrzymywania i powiększania zasobów i upraw leśnych, gospodarowania zwierzyną, pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy, choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa leśnego, a także sprzedaż tych produktów w stanie nieprzerobionym.
Zajęcie lasu na prowadzenie innej niż działalność leśna działalności gospodarczej, czyli faktyczne w prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności wykorzystywanie gruntu pokrytego lasem powoduje, że taki grunt nie może podlegać podatkowi leśnemu. W takiej sytuacji zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613) regulujące opodatkowanie podatkiem od nieruchomości.
Kto jest podatnikiem?
Podmioty, na których spoczywa obowiązek podatkowy w podatku leśnym zostały przez ustawodawcę wyszczególnione w art. 2 u.p.l. Zgodnie z nim status podatnika podatku leśnego może przysługiwać zarówno osobom fizycznym, prawnym, jak i jednostkom organizacyjnym, w tym spółkom, nieposiadającym osobowości prawnej, o ile tylko legitymują się określonym władztwem w stosunku do gruntów podlegających opodatkowaniu podatkiem leśnym.
Przede wszystkim dotyczy to właścicieli i posiadaczy samoistnych takich gruntów.
REKLAMA
O posiadaniu samoistnym mówimy w sytuacji, gdy, zgodnie z art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.- Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., nr 16, poz. 93 z późn. zm.), dana osoba włada rzeczą jak właściciel. Możliwa jest sytuacja, w której w stosunku do jednej rzeczy inna osoba jest jej właścicielem, inna zaś posiadaczem samoistnym. W takim wypadku, zgodnie z art. 2 ust. 3 u.p.l. obowiązek podatkowy w zakresie podatku leśnego ciąży na posiadaczu samoistnym.
Jeżeli na gruncie leśnym ustanowiono użytkowanie wieczyste, podatnikiem jest użytkownik wieczysty gruntów. Natomiast w przypadku, gdy lasy stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego pozostają w posiadaniu zależnym, czyli w związku z istnieniem pewnej relacji łączącej posiadacza z właścicielem, wskutek której posiadacz zależny ma ściśle określone uprawnienia (tak, że nie włada on rzeczą jak właściciel), obowiązek podatkowy obciąża posiadaczy zależnych lasów.
Obowiązek podatkowy w zakresie podatku leśnego od lasów pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, które nie zostały oddane w posiadanie zależne ciąży odpowiednio na jednostkach organizacyjnych Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i Lasów Państwowych.
Jeżeli lasy stanowią współwłasność lub znajdują się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowią odrębny przedmiot opodatkowania podatkiem leśnym, a obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach (posiadaczach).
Ustawodawca przewidział szereg zwolnień i ulg podatkowych o charakterze zarówno przedmiotowym, jak i przedmiotowo-podmiotowym, których szczegółowe zasady uregulowane są w art. 7 u.p.l. Poza tymi zwolnieniami i ulgami rady poszczególnych gmin są uprawnione do wprowadzania na swoim terenie także innych.
Czytaj także: Podatek od nieruchomości>>
Podstawa opodatkowania w podatku leśnym
Podatek leśny naliczany jest dla lasów według ich powierzchni wyrażonej w hektarach i wynikającej z ewidencji gruntów i budynków.
Stawki podatku
Podatek leśny naliczany jest według stawek obliczanych stosownie do średniej ceny netto (bez podatku od towarów i usług) sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Cenę tę ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w terminie 20 dni po upływie trzeciego kwartału.
Co do zasady podatek leśny od 1 ha lasu, za rok podatkowy wynosi równowartość pieniężną 0,220 m3 drewna, obliczaną według średniej. Jednak dla lasów ochronnych oraz lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych podstawowa stawka podatku leśnego została obniżona o 50%.
Ustawodawca wyposażył rady gmin w uprawnienie do obniżenia cen sprzedaży względem tych ogłoszonych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, przyjmowanych jako podstawa obliczania podatku leśnego na obszarze gminy.
Technika poboru
Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku a wygasa ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności go uzasadniające.
Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek leśny za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał ten obowiązek. Jeżeli w ciągu roku podatkowego grunty leśne zostały zajęte na prowadzenie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna lub po zaprzestaniu prowadzenia tej działalności przywrócono na tych gruntach działalność leśną albo z innych powodów powierzchnia lasu uległa zmniejszeniu lub zwiększeniu, kwota należnego podatku leśnego ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła ta zmiana.
Organem podatkowym w sprawach dotyczących podatku rolnego jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Jemu podatnicy składają przewidziane ustawą informacje i deklaracje, on też wydaje niezbędne w sprawach dotyczących omawianego podatku decyzje. Technika poboru podatku rolnego, podobnie jak pozostałych podatków od nieruchomości, jest zróżnicowana względem podatników będących osobami fizycznymi i innymi podmiotami prawa.
Osoby fizyczne są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informacje o lasach, sporządzone na formularzach według ustalonego wzoru (za pomocą środków komunikacji elektronicznej, jeżeli rada gminy w drodze uchwały o takiej możliwości postanowi), w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku leśnego, lub o zaistnieniu zmian powodujących zmianę wysokości podatku do zapłaty.
Złożona informacja jest następnie podstawą do wymiaru podatku leśnego na rok podatkowy w drodze decyzji przez wójta właściwego ze względu na miejsce położenia gruntów leśnych. Podatek jest płatny w czterech równych ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminach do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. Jeżeli w ciągu roku podatkowego nastąpiło wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku leśnego lub zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku organ podatkowy dokonuje zmiany decyzji, którą ustalono ten podatek.
Jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu osób fizycznych oraz osób prawnych, jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, w tym spółek nieposiadających osobowości prawnej, osoby fizyczne składają deklarację na podatek leśny oraz opłacają ten podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne.
Z kolei osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Lasów Państwowych, a także jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa są obowiązane składać deklaracje na podatek leśny na dany rok podatkowy i wpłacać w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego obliczony w deklaracji podatek leśny na rachunek budżetu właściwej gminy bez wezwania czy decyzji.
Deklaracje na podatek leśny na dany rok podatkowy winny być sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru i składane organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia gruntów w terminie do dnia 15 stycznia, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Sam podatek powinien być natomiast wpłacany w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego obliczony w deklaracji podatek leśny na rachunek budżetu właściwej gminy, za poszczególne miesiące, do dnia 15 każdego miesiąca. W razie zaistnienia zmian powodujących zmianę wysokości podatku do zapłaty osoby prawne powinny odpowiednio skorygować deklaracje, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zmian.
Obowiązek składania informacji o lasach oraz deklaracji na podatek leśny dotyczy również podatników korzystających ze zwolnień i ulg na podstawie przepisów ustawy.
Czytaj także: Podatek rolny>>
Rada gminy może zarządzać pobór podatku leśnego w drodze inkasa oraz wyznaczać inkasentów i określać wysokość wynagrodzenia za inkaso. Taki sposób poboru omawianego podatku może jednak dotyczyć wyłącznie osób fizycznych.
Osobom fizycznym, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego dotyczący przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy, wysokość należnego zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego ustala organ podatkowy w jednej decyzji (nakazie płatniczym).
Łączne zobowiązanie pieniężne należne od przedmiotów opodatkowania stanowiących współwłasność lub znajdujących się w posiadaniu dwóch lub więcej osób fizycznych ustala się w odrębnej decyzji (nakazie płatniczym), który wystawia się na któregokolwiek ze współwłaścicieli (posiadaczy). Jeżeli gospodarstwo rolne prowadzi w całości jedna z tych osób, nakaz płatniczy wystawia się na tę osobę.
Natalia Węgrzynek
samorzad.infor.pl
REKLAMA
REKLAMA