REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasadność roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia w przypadku decyzji wydanej z naruszeniem prawa

Zasadność roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia w przypadku decyzji wydanej z naruszeniem prawa./ Fot. Fotolia
Zasadność roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia w przypadku decyzji wydanej z naruszeniem prawa./ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Decyzja o stwierdzeniu wydania decyzji z naruszeniem prawa różni się zasadniczo od decyzji stwierdzającej nieważność nie tylko na gruncie prawa administracyjnego, lecz również rodzi inne skutki w sferze stosunków cywilnoprawnych. Pierwsza z nich bowiem umożliwia odzyskanie korzyści majątkowej uzyskanej kosztem innej osoby bez podstawy prawnej, co stanowi konieczną przesłankę powstania zobowiązania z bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c.). Druga z kolei uzasadnia wystąpienie z roszczeniem odszkodowawczym z tytułu czynu niedozwolonego (art.4171 § 2 k.c.). Wyrok Sądu Najwyższego zapadł na tle następującego stanu prawnego i faktycznego.

Stan faktyczny

Na mocy decyzji Naczelnika Gminy S. z 1981 roku nieruchomość, której właścicielem był poprzednik prawny powodów została przejęta na własność Skarbu Państwa. Następnie decyzją Wojewody została ona przekazana Agencji Własności Rolnych Skarbu Państwa. W dalszej kolejności w 1996 roku na podstawie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawy o pracownikach samorządowych stwierdzono nabycie własności nieruchomości z mocy prawa przez Gminę. Następcy prawni wywłaszczonego właściciela podejmowali próby zniesienia skutków wyżej wymienionych decyzji. Na ich wniosek doszło do unieważnienia pierwszej decyzji jako wydanej bez podstawy prawnej oraz do stwierdzenia wydania decyzji z 1996 roku z naruszeniem prawa. Mimo powyższego nieruchomość będąca przedmiotem sporu została sprzedana przez Gminę osobom trzecim. Powodowie wystąpili wobec tego z powództwem przeciwko niej o zasądzenie zwrotu korzyści z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

REKLAMA

Stanowisko Sądów I i II instancji

Sądy obu instancji zgodnie uznały, że roszczenie o zwrot korzyści majątkowej z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia było niezasadne. W ocenie Sądów nie można uznać, że odpadła podstawa prawna dokonanego przysporzenia, jako że decyzja Wojewody z 1996 roku stwierdzająca nabycie nieruchomości przez gminę wciąż obowiązuje, mimo że została wydana z naruszeniem prawa. Podkreśliły one również w uzasadnieniach swoich orzeczeń, że taki stan rzeczy wynika ze związania w postępowaniu cywilnym stanem prawnym wynikającym z osnowy wyżej wspomnianej decyzji.

Wyrok Sądu Najwyższego

Rozpatrując skargę kasacyjną zgłoszona przez powodów Sąd Najwyższy zauważył, że wydanie decyzji z naruszeniem prawa przez Wojewodę doprowadziło do sprzedaży spornej nieruchomości na rzecz osób fizycznych chronionych przez rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych. W związku z tym, że dokonali oni czynności prawnej w zaufaniu do treści księgi wieczystej, to nie można stwierdzić nieważności decyzji komunalizacyjnej. Sąd zwrócił uwagę na konieczność rozróżnienia decyzji stwierdzającej nieważność od decyzji stwierdzającej wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Pierwsza prowadzi bowiem do wyeliminowania wadliwej decyzji z obrotu prawnego oraz znosi jej skutki prawne. Druga natomiast pozostawia ją w obrocie mimo niezgodności z prawem, ale rodzi po stronie uprawnionego roszczenie odszkodowawcze. Wobec obowiązywania decyzji Wojewody z 1996 roku nie można uznać, aby odpadła podstawa prawna świadczenia. Roszczenie odszkodowawcze może natomiast być skierowane przeciwko organowi, który wydał wadliwą decyzję. W realiach przedmiotowej sprawy organem tym powinien być Wojewoda, a nie Gmina. W świetle powyższych ustaleń Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną.

Piotr Kołodziejczak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Maciej Szczubełek

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem cywilnym

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Z Radomia polecisz tylko w dwóch kierunkach. Jeden wkrótce będzie zawieszony

Jedynie ponad 3 tys. pasażerów. Tylu odprawiło lotnisko w Radomiu w styczniu. To o połowę mniej niż w tym samym miesiącu 2024 roku. Polskie Porty Lotnicze przekazały, że na ten moment dostępne są dwa regularne kierunki lotów.

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Komisji ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza dotyczące usprawnienia działania organów pomocy społeczne.

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce, Wrocław i Jarocin już to zrobiły ... z pomocą AI

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc, Jarocina i Wrocławia pokazują, że tak.

REKLAMA

EU Navigate. Program wsparcia dla osób starszych z chorobą nowotworową

Zapraszamy do udziału w projekcie EU NAVIGATE prowadzonym przez Pracownię Badań nad Starzejącym się Społeczeństwem Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum działającą pod kierunkiem pani profesor Katarzyny Szczerbińskiej.

Co z telefonami komórkowymi w szkołach? MEN odpowiada na ważne pytania

„W 2025 r. minister edukacji planuje przeprowadzenie badań dotyczących sposobów uregulowania przez szkoły zasad korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych.” - zapowiedziała wiceministra Katarzyna Lubnauer w odpowiedzi na interpelację poselską.

W styczniu lekarze zdiagnozowali ok. 300 tys. zachorowań na grypę. W tym sezonie zaszczepiło się niespełna 1,7 mln osób

GIS poinformował, że od początku sezonu epidemicznego 2024/2025 w związku z powikłaniami grypy zmarło prawie tysiąc osób. Ministerstwo Zdrowia podało, że przeciw zaszczepiło się w tym sezonie niespełna 1,7 mln osób. Zapasy szczepionek są, brak tylko chętnych do szczepień.

Usługi sąsiedzkie, teleopieka dla seniorów. Do 7 lutego 2025 r. gminy mogą składać wnioski o dofinansowania

Teleopieka dla seniorów. Gminy mogą składać wnioski o dofinansowania. Kto będzie mógł skorzystać z usług sąsiedzkich, w tym m.in. z dostępu do tzw. „opieki na odległość”? Ile wynosi dofinansowanie w ramach rządowego programu "Korpus Wsparcia Seniorów" na 2025 r.?

REKLAMA

Ile wynosi liczba ludności Polski na koniec 2024 roku? [Dane GUS]

Główny Urząd Statystyczny podał wstępne szacunkowe dane dotyczące liczby ludności w Polsce na koniec 2024 r. Jest spadek.

Podwyżka o 40% (marchewka) a podniesienie wieku emerytalnego (kij). Wcześniej był postulat 3 miesięcy urlopu za 7 lat pracy w jednej firmie

Autorem propozycji podwyżki o 20% w 2025 r. i o 20% w 2026 r. jest Lider Związkowej Alternatywy Piotr Szumlewicz. Mowa jest o podwyżkach płac w sferze budżetowej w tym roku i co najmniej 20 proc. w przyszłym. Wcześniej związkowiec postulował wprowadzenie urlopu 3 miesięcy za 7 lat pracy. Propozycje oceniam jako nierealne do wprowadzenia.

REKLAMA