REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasadność roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia w przypadku decyzji wydanej z naruszeniem prawa

Zasadność roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia w przypadku decyzji wydanej z naruszeniem prawa./ Fot. Fotolia
Zasadność roszczenia o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia w przypadku decyzji wydanej z naruszeniem prawa./ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Decyzja o stwierdzeniu wydania decyzji z naruszeniem prawa różni się zasadniczo od decyzji stwierdzającej nieważność nie tylko na gruncie prawa administracyjnego, lecz również rodzi inne skutki w sferze stosunków cywilnoprawnych. Pierwsza z nich bowiem umożliwia odzyskanie korzyści majątkowej uzyskanej kosztem innej osoby bez podstawy prawnej, co stanowi konieczną przesłankę powstania zobowiązania z bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c.). Druga z kolei uzasadnia wystąpienie z roszczeniem odszkodowawczym z tytułu czynu niedozwolonego (art.4171 § 2 k.c.). Wyrok Sądu Najwyższego zapadł na tle następującego stanu prawnego i faktycznego.

Stan faktyczny

Na mocy decyzji Naczelnika Gminy S. z 1981 roku nieruchomość, której właścicielem był poprzednik prawny powodów została przejęta na własność Skarbu Państwa. Następnie decyzją Wojewody została ona przekazana Agencji Własności Rolnych Skarbu Państwa. W dalszej kolejności w 1996 roku na podstawie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawy o pracownikach samorządowych stwierdzono nabycie własności nieruchomości z mocy prawa przez Gminę. Następcy prawni wywłaszczonego właściciela podejmowali próby zniesienia skutków wyżej wymienionych decyzji. Na ich wniosek doszło do unieważnienia pierwszej decyzji jako wydanej bez podstawy prawnej oraz do stwierdzenia wydania decyzji z 1996 roku z naruszeniem prawa. Mimo powyższego nieruchomość będąca przedmiotem sporu została sprzedana przez Gminę osobom trzecim. Powodowie wystąpili wobec tego z powództwem przeciwko niej o zasądzenie zwrotu korzyści z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

REKLAMA

Stanowisko Sądów I i II instancji

Sądy obu instancji zgodnie uznały, że roszczenie o zwrot korzyści majątkowej z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia było niezasadne. W ocenie Sądów nie można uznać, że odpadła podstawa prawna dokonanego przysporzenia, jako że decyzja Wojewody z 1996 roku stwierdzająca nabycie nieruchomości przez gminę wciąż obowiązuje, mimo że została wydana z naruszeniem prawa. Podkreśliły one również w uzasadnieniach swoich orzeczeń, że taki stan rzeczy wynika ze związania w postępowaniu cywilnym stanem prawnym wynikającym z osnowy wyżej wspomnianej decyzji.

Wyrok Sądu Najwyższego

Rozpatrując skargę kasacyjną zgłoszona przez powodów Sąd Najwyższy zauważył, że wydanie decyzji z naruszeniem prawa przez Wojewodę doprowadziło do sprzedaży spornej nieruchomości na rzecz osób fizycznych chronionych przez rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych. W związku z tym, że dokonali oni czynności prawnej w zaufaniu do treści księgi wieczystej, to nie można stwierdzić nieważności decyzji komunalizacyjnej. Sąd zwrócił uwagę na konieczność rozróżnienia decyzji stwierdzającej nieważność od decyzji stwierdzającej wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Pierwsza prowadzi bowiem do wyeliminowania wadliwej decyzji z obrotu prawnego oraz znosi jej skutki prawne. Druga natomiast pozostawia ją w obrocie mimo niezgodności z prawem, ale rodzi po stronie uprawnionego roszczenie odszkodowawcze. Wobec obowiązywania decyzji Wojewody z 1996 roku nie można uznać, aby odpadła podstawa prawna świadczenia. Roszczenie odszkodowawcze może natomiast być skierowane przeciwko organowi, który wydał wadliwą decyzję. W realiach przedmiotowej sprawy organem tym powinien być Wojewoda, a nie Gmina. W świetle powyższych ustaleń Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną.

Piotr Kołodziejczak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Maciej Szczubełek

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem cywilnym

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • Anita
    2022-09-19 17:15:32
    Po poradę prawną w podobnej sprawie zwróciłam się do gdańskiej kancelarii adwokata Cejrowskiego. Pomógł mi, otworzył oczy na problem i wskazał , co po kolei powinnam zrobić.
    0
QR Code
Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
10 000 zł dofinansowania. Wnioski tylko do 30 września [Koła gospodyń wiejskich]

Do końca września koła gospodyń wiejskich mogą się ubiegać o przyznanie środków finansowych na działalność statutową. Dofinansowanie wynosi w zależności od wielkości koła od 8-10 tys. zł - informuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Pendolino od 49 zł. Zwykły pociąg od 19 zł. Warszawa-Kraków. Warszawa Gdańsk. Do tego zniżki ustawowe. Tanio na PKP [1 października 2023 r.]

Milion biletów w superpromocyjnych cenach. Ceny będą się zaczynały od 19 zł, np. na trasie Warszawa-Kraków czy Gdańsk-Warszawa, a w przypadku pociągów klasy Pendolino od 49 zł. Osoby uprawnione do ulg ustawowych, np. uczniowie, studenci czy renciści będą mogli skorzystać ze swoich zniżek przy zakupie naszych promocyjnych biletów. Dzięki czemu ostateczna cena przejazdu będzie jeszcze niższa.

Sanah na Narodowym w Warszawie 22 września - Saska Kępa wyłączona z ruchu, zmiany w komunikacji miejskiej

W piątek, 22 września o godz. 20, na stadionie Narodowym wystąpi Sanah. Ratusz zachęca do korzystania z komunikacji miejskiej, szczególnie, że dla wszystkich będzie darmowa z okazji Dnia bez Samochodu. Od godziny 17 wyłączona z ruchu zostanie Saska Kępa.

Rewolucja w VAT: MF do KSeF doda aplikację, która przygotuje automatycznie deklarację VAT. Czy biura rachunkowe stracą klientów?

Wiceminister finansów: deklaracja podatkowa przedsiębiorców będzie wypełniana przed skarbówkę. Czy wprowadzone rozwiązanie uderzy w biura rachunkowe zmniejszając liczbę ich klientów?

REKLAMA

Pierwsza polska elektrownia jądrowa na obszarze gmin: Choczewo lub Gniewino i Krokowa [GDOŚ wydał decyzję środowiskową]

GDOŚ wydał decyzję środowiskową dla elektrowni atomowej.

Telus: cieszę się, że Ukraina zaczęła z nami rozmawiać ws. produktów rolnych

Robert Telus minister rolnictwa odbył rozmowę telefoniczną z ministrem rolnictwa Ukrainy Mykołą Solskim. Powiedział: Cieszę się, że Ukraina zaczęła z nami nareszcie rozmawiać ws. produktów rolnych, a nie z Niemcami czy Unią Europejską ponad naszymi głowami. 

Sztuczna inteligencja (AI) - pomaga czy zagraża edukacji? Czy AI zabija kreatywność studentów?

Rozwój sztucznej inteligencji (AI) stanowi przełom mający wpływ na wiele aspektów naszego życia. Jednym z obszarów, który szczególnie odczuwa wpływ nowoczesnej technologii, jest edukacja. Czy AI wspomaga i ulepsza proces edukacyjny, czy też może stanowić zagrożenie dla tradycyjnych metod nauczania? Rola sztucznej inteligencji budzi wiele pytań i dyskusji na temat jej wpływu na metody dydaktyczne, rolę wykładowców a na końcu kreatywność studentów.

Zasiłek rodzinny od 1 listopada 2023 r. Trochę wstyd, że kwoty 95 zł, 124 zł, 135 zł, 674 zł i 764 zł nie zostały zwaloryzowane na 2024 r.

1 listopada 2023 r. rozpocznie się nowy okres rozliczania zasiłku rodzinnego. Potrwa do 31 października 2024 r. 

REKLAMA

Dwie ścieżki czasowej zmiany miejsca głosowania. Dopisanie do spisu wyborców a zaświadczenie o prawie do głosowania. Czym się różnią? [Wybory 2023]

Głosujesz poza swoim miejscem zameldowania poprzez dopisanie się do spisu wyborców w interesującej Cię gminie albo pobierając zaświadczenie o prawie do głosowania.

Jakie owoce i warzywa kojarzą się z latem? Pierwsze miejsce może być tylko jedno

Jakie owoce i warzywa najczęściej kojarzą się z latem? Wśród respondentów królują truskawki. A co jeszcze jest nieodłącznym symbolem lata? Sprawdzamy u progu jesieni. 

REKLAMA