REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odszkodowanie od gminy za szkodę związaną z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Odszkodowanie od gminy za szkodę związaną z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego./ fot. Fotolia
Odszkodowanie od gminy za szkodę związaną z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego./ fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Można żądać od gminy odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę związaną z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Kluczowym dowodem w sprawach planistycznych jest opinia biegłego.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym [dalej jako: u.p.z.p.] jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od gminy między innymi odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę. Ponadto na podstawie art. 36 ust. 3 u.p.z.p. jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, może żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości.

Ustalenie czy zachodzą okoliczności do wypłaty odszkodowania, w przypadku sprzecznych stanowisk gminy i podmiotu uprawnionego, pozostaje w gestii sądu powszechnego, który opiera się na wnioskach dowodowych stron. Najważniejszym dowodem w tego typu sprawach jest opinia biegłych.

Doktryna krytycznie odnosi się do stanowiska wyrażonego w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5 grudnia 2014 r., I ACa 1246/14 zgodnie, z którym ocena przesłanki do ustalenia odszkodowania w przypadku braku planu i decyzji o warunkach zabudowy należy wyłącznie do organów administracji publicznej.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Ponadto na podstawie art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla poparcia swojego stanowiska. Sąd może dopuścić także dowód niewskazany przez stronę, ale nie jest do tego zobowiązany.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W związku z powyższym obowiązek wykazania, że zachodzą okoliczności uzasadniające formułowanie roszczeń w oparciu o art. 36 u.p.z.p. spoczywa na powodzie (podmiocie uprawnionym do dochodzenia tych roszczeń przed sądem).

Tym samym to powód musi wykazać, że korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a ponadto (w przypadku domagania się przez niego odszkodowania na podstawie art. 36 ust. 1 pkt. 1 u.p.z.p.), że poniósł on w związku z tym rzeczywistą szkodę (np. w poprzez obniżenie wartości nieruchomości do niego należącej). Podkreślić należy, że powyższy przepis nie może stanowić podstawy do dochodzenie utraconych korzyści, np. w przypadku gdy właściciel nieruchomości zamierzał czerpać dochody w związku z konkretnym, uniemożliwionym przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sposobem zabudowy nieruchomości.

Zobacz również: Zarządzanie nieruchomościami

Dochodząc roszczenia z art. 36 ust. 1 pkt. 1 u.p.z.p. uprawniony powinien wskazać w jaki sposób uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ogranicza jego prawo własności poprzez uniemożliwienie korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem. Może on przy tym wskazać na uniemożliwienie posadowienia na terenie nieruchomości zabudowań, na które dotychczas miał możliwość otrzymania decyzji o warunkach zabudowy – zgodnie z poglądem doktryny nie jest przy tym konieczne, by taka decyzja została wydana, lub by powód rozpoczął nawet starania o jej wydanie. Istotne jest, czy jej wydanie na gruncie konkretnego stanu faktycznego było możliwe – okoliczność ta w toku postępowania przed sądem musiałaby zostać dowiedziona w drodze opinii biegłego.

Podobnie w przypadku dochodzenia roszczenia na podstawie art. 36 ust. 3 u.p.z.p. to powód musi udowodnić, że wskutek uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania doszło do obniżenia wartości zbywanej przez niego nieruchomości.


REKLAMA

Powyższe oznacza, wykazanie istnienia wskazanych powyżej przesłanek jest niezwykle skomplikowane, a postępowanie dowodowe w sprawach dotyczących roszczeń z art. 36 u.p.z.p. wymagać będzie z pewnością opinii biegłego – jedynie na jej podstawie sąd będzie mógł ustalić, czy roszczenie powoda jest uzasadnione. Podkreślić przy tym należy, że to powód, a nie pozwana gmina zobligowany jest do złożenia wniosków dowodowych w sprawie.

Ustalenie przesłanek dochodzenia roszczenia z art. 36 ust. 3 u.p.z.p. jest nieco prostsze. Zgodnie, z tym przepisem jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, może żądać od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości. Opinia biegłego w tym przypadku dotyczyć będzie wyłącznie wartości nieruchomości przed uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i różnicy pomiędzy tą wartością, a ceną zbycia. Nie będzie zatem konieczne wykazanie, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego spowodował, że korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone.

Zaznaczyć należy, że opinia biegłego, choć niezwykle istotna, nie jest rozstrzygająca. Sąd zobligowany jest do jej oceny, tak jak każdego innego środka dowodowego. Pozwana gmina ma prawo zgłoszenia zastrzeżeń do opinii biegłego, poprzez wskazanie na zawarte w niej ewentualne błędy, czy nieścisłości. Możliwe jest także złożenie wniosku o uzupełnienie opinii (np. poprzez odpowiedź na szczegółowe pytania sformułowane przez strony postępowania), przesłuchanie biegłego na rozprawie, celem zweryfikowania lub uzupełnienia wniosków zawartych w opinii lub nawet złożenie wniosku o powołanie w sprawie kolejnego biegłego. Sąd zobligowany jest do wydania wyroku w oparciu o całość zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, którego opinia biegłego jest jedynie (niezwykle istotnym) elementem. Podkreślić należy, że sąd zobowiązany jest do oceny opinii biegłego, tak jak każdego innego środka dowodowego w sposób krytyczny. Sąd musi zatem ustalić, czy opinia ta jest spójna i logiczna oraz czy nie zawiera błędów. W żadnym wypadku nie można uznać, że wnioski opinii mogą stać się samoistną podstawą do wydania wyroku.

Ze względu na fakt, iż coraz więcej gmin decyduje się na uchwalenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego należy spodziewać się zwiększonej liczby postępowań związanych z dochodzeniem roszczeń w oparciu o art. 36 u.p.z.p. Nie należy jednakże się ich obawiać, pamiętając, że w toku postępowania sądowego ciężar dowodu spoczywa na powodzie, co powoduje, że gmina znajduje się w lepszej pod względem procesowym sytuacji. Podkreślić należy, że pomimo wszelkich trudności związanych z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego ich uchwalanie jest warte podejmowanego wysiłku. Plany są bowiem najlepszym narzędziem kształtowania ładu urbanistycznego – ich funkcjonowanie pozwala na uniknięcie licznych problemów związanych z koniecznością wydawania decyzji o warunkach zabudowy, dotyczących inwestycji niekorzystnych z punktu widzenia lokalnej społeczności.

Karolina Wierzba

radca prawny, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

REKLAMA

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA