REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Służebność przesyłu - na czym polega i co stanowi jej główny problem?

RynekPierwotny.pl
Portal internetowy poświęcony nowym nieruchomościom
Służebność przesyłu - na czym polega i co stanowi jej główny problem?
Służebność przesyłu - na czym polega i co stanowi jej główny problem?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Służebność przesyłu jest stosunkowo nowym elementem krajowego prawa rzeczowego, wprowadzonym do rodzimych przepisów nowelizacją Kodeksu cywilnego z 2008 roku. Jest to przykład jednego z najważniejszych zagadnień prawnych z punktu widzenia obrotu nieruchomościami, dedykowanego w pierwszym rzędzie osobom planującym nabycie działki budowlanej bądź domu jednorodzinnego.

Służebność przesyłu co to jest?

REKLAMA

Opisana w art. 3051- 3054 k.c. służebność przesyłu jest trzecim rodzajem służebności, po gruntowej i osobistej. Co ciekawe, do 2008 roku w polskim prawie obowiązywały tylko dwie ostatnie odmiany. Z punktu widzenia przedsiębiorców rodziło szereg niedogodności w przypadku konieczności regulowania spraw związanych z koniecznością przeprowadzania przez cudze nieruchomości urządzeń przesyłowych gazu, energii elektrycznej, płynów, pary, światłowodów itp., a następnie dostępu do nich w celu np. napraw czy konserwacji.

REKLAMA

Sytuacja ta wymusiła konieczność dopisania do polskiego prawa trzeciego rodzaju służebności – służebności przesyłu, którą definiuje Art. 3051 k.c.: „Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu)”. Co to oznacza w praktyce i jakie problemy stwarza dla właściciela nieruchomości?

Prawo do korzystania z cudzej nieruchomości

REKLAMA

Jest to prawo przedsiębiorcy zajmującego się przesyłem do korzystania w określonym zakresie z cudzej nieruchomości, którą może stanowić nie tylko grunt, ale także wszelkiego typu lokal czy budynek. Służebność przesyłowa daje więc przedsiębiorcy prawo do wstępu na cudzy teren obciążony tego typu służebnością najpierw w celu instalacji odpowiednich urządzeń przesyłowych, a następnie w przypadku konieczności ich konserwacji, naprawy, czy wreszcie wymiany.

Ważne jest, że ustanowienie w ramach konkretnej nieruchomości służebności przesyłu nie dotyczy tylko urządzeń przesyłowych, które przedsiębiorca ma zamiar dopiero wybudować, ale także tych, które już na nieruchomości się znajdują. Ponadto właściciel nieruchomości jest jedynym podmiotem, który może służebność przesyłu ustanowić. Z drugiej strony taki rodzaj służebności może być ustanowiony wyłącznie na rzecz przedsiębiorcy, którego przedmiotem działalności jest przesył płynów, pary, gazu, energii elektrycznej lub temu podobnych, i jest właścicielem służących temu urządzeń lub zamierza takowe na cudzej nieruchomości wybudować.

Ustanowienie służebności przesyłu następuje zazwyczaj na podstawie umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą, zdecydowanie rzadziej w wyniku orzeczenia sądu czy też w trzeci dopuszczalny sposób (poza najrzadziej spotykanym zasiedzeniem) – za sprawą decyzji administracyjnej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku umownego ustanowienia służebności przesyłu właściciel nieruchomości bądź użytkownik wieczysty gruntu zobligowany jest do złożenia oświadczenia woli w formie aktu notarialnego. W każdym przypadku konieczny jest wpis ograniczonego prawa rzeczowego służebności przesyłu w dziale III księgi wieczystej.

Wynagrodzenie należne właścicielowi nieruchomości

Konieczność udostępniania obciążonej służebnością przesyłu nieruchomości osobom trzecim zapewne stanowi dla właściciela istotną uciążliwość. Jednak zdecydowanie najpoważniejszym problemem jest jej znaczna zazwyczaj utrata wartości. Jest bowiem oczywiste, że wartość nieruchomości przez którą przebiegają np. linie energetyczne będzie znacząco niższa od sąsiednich nieruchomości o zbliżonych parametrach wolnych od jakichkolwiek urządzeń przesyłowych. Co więcej, możliwa jest sytuacja całkowitej utraty wartości użytkowej nieruchomości za sprawą obowiązującej służebności przesyłu.

Dlatego też właścicielom nieruchomości, niezależnie od sposobu ustanowienia służebności, przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że strony w umowie postanowią inaczej. Stosowna rekompensata przysługuje nie tylko z racji korzystania przez przedsiębiorstwo przesyłowe z nieruchomości, ale przede wszystkim jako odszkodowanie za zazwyczaj istotne obniżenie wartości nieruchomości. Pytanie, w jaki sposób określa się wysokość przedmiotowego wynagrodzenia, które zazwyczaj ma formę świadczenia okresowego płatności miesięcznych, rzadziej natomiast charakter jednorazowy.

Polskie prawodawstwo dotychczas nie wypracowało w tym względzie odpowiednich reguł czy standardów. Do określania wysokości wynagrodzenia za służebność przesyłu przyjmuje się więc parametry wartości rynkowej nieruchomości nie obciążonej, odsetek obszaru nieruchomości dotknięty oddziaływaniem urządzeń przesyłowych, czy wreszcie stopień uciążliwości korzystania z nieruchomości w związku z obecnością i działaniem przesyłu.

Wynika stąd taki wniosek, że w sytuacjach skrajnych, a więc wówczas gdy za sprawą służebności przesyłu korzystanie z nieruchomości jest praktycznie niemożliwe, albo maksymalnie ograniczone, wynagrodzenie z tego tytułu może być zbliżone lub nawet równe wartości rynkowej przedmiotowej nieruchomości w stanie wolnym od jakichkolwiek obciążeń.

Co ważne, jeżeli urządzenia przesyłowe znajdowały się na nieruchomości w okresie poprzedzającym ustanowienie służebności przesyłu, właściciel może dodatkowo domagać się wypłaty wynagrodzenia za maksymalnie 10-letni okres dotychczasowego bezumownego korzystania z nieruchomości przez przedsiębiorcę przesyłowego.

Wada prawna nieruchomości

Co bardzo istotne z punktu widzenia obrotu nieruchomościami, służebność przesyłu, obok służebności gruntowej i osobistej, a także użytkowania oraz najmu, stanowi o istnieniu wady prawnej nieruchomości (art. 556 k.c.). Co to oznacza w praktyce?

Dość częstym przypadkiem bywa nieujawnienie w księdze wieczystej nieruchomości ciążących na niej ograniczonych praw rzeczowych, do których zalicza się służebność przesyłu. Stanowi to istotne ryzyko dla nabywcy nieruchomości, który może nabyć np. działkę budowlaną z biegnącym w jej granicach podziemnym gazociągiem. W takiej sytuacji treść księgi wieczystej chroni nabywcę, co oznacza, że osoba której przysługuje nieujawniona w księdze służebność, będzie musiała to wykazać.

Ponadto, co nie mniej ważne, ochrona kupującego wynika z rękojmi za wady prawne. Daje ona kupującemu prawo do odstąpienia od umowy bądź domagania się stosownego obniżenia ceny, w tym przypadku ceny gruntu przez który przebiega gazociąg.

Tak czy inaczej instytucja służebności przesyłu powinna być tematem, z którym planujący zakup działki budowlanej, tudzież domu jednorodzinnego, powinni gruntownie się zapoznać. Z pewnością tego typu wiedza może okazać się bardzo przydatna, o ile nie bezcenna przy wyborze wymarzonej nieruchomości.

Autor: Jarosław Jędrzyński, ekspert portalu RynekPierwotny.pl

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pensja minimalna robotnika i pracownika samorządowego zrównana. Samorządowcy nie są zadowoleni bo 16,65% dla najniżej wynagradzanych a 5% dla specjalistów

Dla pracowników samorządowych to jest rewolucja. Pensja minimalna w urzędach (otrzymują je osoby na najniższych stanowiskach - I grupa zaszeregowania) została zrównana z pensją minimalną dla całej Polski (4666 zł). W poprzednich latach pensja ta zawsze była niższa o 200-400 zł. Samorządy musiały dopłacić z innych źródeł do ustawowej pensji brakujące pieniądze. I grupa zaszeregowania otrzymała 16,65% podwyżki. Grupy najlepszych specjalistów tylko 5%. Stąd niezadowolenie w samorządach.

MEN: Wykaz dokumentów wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego

Od 11 lutego 2025 r. obowiązuje rozporządzenie w sprawie wykazu dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika. Wykaz obejmuje 175 zawodów.

Bezpłatne leki dla seniorów i dzieci. Łatwiejszy dostęp do recept refundowanych i do szczepień. Przepisy już obowiązują

Bezpłatne leki dla seniorów i dzieci. Łatwiejszy dostęp do recept refundowanych i do szczepień. Przepisy weszły w życie w piątek, 14 lutego 2025 r. Nowela rozszerzyła m.in. katalog osób uprawnionych do wystawiania recept na bezpłatne leki dla osób 65 plus oraz poniżej 18 roku życia.

1700 zł dla każdego obywatela w wieku produkcyjnym? Ekonomista: to możliwe [WYWIAD]

A gdyby tak zastąpić 800+, babciowe, zasiłki opiekuńcze, rentę socjalną i inne świadczenia jednym uniwersalnym świadczeniem, które otrzymywałby każdy obywatel w wieku produkcyjnym? O co chodzi o idei dochodu podstawowego i ile by taki program kosztował? Rozmówcą Piotra Nowaka w programie Gość Infor.pl był dr Maciej Szlinder, ekonomista, filiozof, prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego.

REKLAMA

Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Już nie 36,6 st. C

Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Kalifornijscy lekarze i antropolodzy uznają starą normę, czyli 36,6 st. C za nieaktualną. Na przestrzeni wieków temperatura się obniżyła. Eksperci przeanalizowali przyczyny tej zmiany.

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby. Do takich wniosków doszli autorzy raportu pt. „Jak Polacy mierzą temperaturę ciała podczas choroby?”. Jakie błędy są najczęściej popełniane? Na co trzeba zwrocić szczególną uwagę, zwłaszcza w sezonie zachorowań na grypę?

Uposażenia żołnierzy zawodowych w 2025 roku [Tabela stawek]. Podwyżka z wyrównaniem od 1 stycznia

Minister Obrony Narodowej przygotował projekt rozporządzenia w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Stawki te mają zostać podwyższone od 5,3% do 7,1% (w zależności od grupy uposażenia) ze skutkiem od 1 stycznia 2025 r. Zatem w 2025 r. (z wyrównaniem od 1 stycznia) nastąpi wzrost uposażenia zasadniczego od 400 zł dla szeregowych, 500 zł dla podoficerów oraz do 1100 zł dla generała - w porównaniu do dotychczasowych stawek. Najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego wzrośnie o 400 zł - z 6000 zł do 6400 zł.

Co pyli teraz? Kalendarz pylenia na cały rok

Należy pamiętać, że w Polsce, w niektórych regionach jest cieplej, w innych zimniej, w innym okresie pylić będą rośliny i drzewa w południowo-zachodniej części kraju, a w innym w północno-wschodnim. W Polsce najczęściej uczulają pyłki trwa, chwastów oraz drzew.

REKLAMA

Dzień Bezpiecznego Internetu. Ilu Polaków dzieli się swoimi danymi do logowania?

Czy Polacy udostępniają swoje dane do logowania? Z badania "Mobilny Portret Polaka" opublikowanego 11 lutego, w Dniu Bezpiecznego Internetu wynika, że 60 proc. badanych deklaruje, iż nie dzieli się z nikim swoimi danymi do logowania. Co piąty respondent przyznał, że padł ofiarą oszustwa w internecie.

Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

REKLAMA