REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawidłowe uchwały Rady Gminy

Sylwester Szczepaniak

REKLAMA

REKLAMA

Uchwała jest podstawą formą podejmowania decyzji przez kolegialny organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, jakim jest Rada Gminy. Przedstawiamy praktyczne wskazówki jak powinno wyglądać jej przygotowanie i redagowanie.

W niektórych przypadkach ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej "usg", Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591) stanowi wprost, że np. akty prawa miejscowego podejmowane są w wyłącznie formie uchwały, a w przypadkach szczególnych w formie zarządzenia wójta (art. 41 usg).

REKLAMA

Redakcja poleca: Klasyfikacja budżetowa 2016 (książka)

Ustawa stwierdza również w art. 14, iż uchwały rady gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Chociaż tryb podejmowania uchwal nie jest w ustawie o samorządzie gminnym wyraźnie uregulowany, jednak na podstawie przepisów można wywnioskować, że aby uchwała była ważnie podjęta:

a) organ powinien mieć kompetencję do jej podjęcia (upoważnienie ustawowe ogólne, szczegółowe)

b) organ powinien wystąpić o uzyskanie wymaganych uzgodnień oraz dochować terminów przewidzianych na ich wydanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

c) na posiedzeniu organu musi być odpowiednia liczba osób (wymagane kworum) oraz wymagane jest uzyskanie odpowiedniej liczby głosów.   

d) organ musi przekazać uchwałę do publikacji.

REKLAMA

W przypadku aktów prawa miejscowego o obowiązywaniu uchwały decyduje jej opublikowanie w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym. Inne uchwały powinny być udostępnione również w Biuletynie Informacji Publicznej prowadzonym przez gminę oraz wywieszone w miejscach zwyczajowo przyjętych.

Uwaga dot. pkt c): „Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu do wyroku z dnia 20 września 1995 r., sygn. akt W 18/94, wyraził stanowisko, iż bezwzględna większość głosów oznacza co najmniej o jeden głos więcej od sumy pozostałych ważnie oddanych głosów, to znaczy przeciwnych i wstrzymujących się. W uzasadnieniu tej uchwały Trybunał Konstytucyjny bliżej wyjaśnił także sposób rozumienia pojęcia "bezwzględnej większości głosów". Pojęcie to różni się od pojęcia "większości względnej" tym, że głosy wstrzymujące się doliczane są do głosów przeciwnych, natomiast w odniesieniu przy wymaganiu "większości względnej", głosy wstrzymujące się nie są uwzględniane przy obliczaniu wyniku").

Zgodnie z treścią § 143 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. z dnia 5 lipca 2002 r.) do aktów prawa miejscowego stosuje się odpowiednio zasady wyrażone w dziale VI, z wyjątkiem § 141, w dziale V, z wyjątkiem § 132, w dziale II oraz w dziale I rozdziały 2-7, a do przepisów porządkowych - również w dziale I rozdział 9, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

Dla celów praktycznych warto przypomnieć jednak wszystkie istotne zasady tworzenia aktów normatywnych, które powinny mieć zastosowanie przy redakcji uchwał.

Czytaj także: Uchwała nieopublikowana jest nieważna>>

Prawidłowa uchwała powinna posiadać: 

 

a) Tytuł odpowiadający treści czyli "UCHWAŁA" bądź "ZARZĄDZENIE" (wielkimi literami). Nie powinien on być zbyt rozbudowany, powinien natomiast odzwierciedlać przedmiot regulacji.

b) Numer oraz datę wydania aktu.

REKLAMA

c) Podstawę prawną w postaci powołania się na konkretny przepis rozporządzenia bądź ustawy (normę kompetencyjną). W przypadku przywoływania w uchwale ustaw, powinien znaleźć się każdy kolejny numer dziennika ustaw – również w przypadku ustaw nowelizujących.

Uwaga: Art. 91 ust. 1 usg stanowi, iż „w przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały lub zarządzenia, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę lub zarządzenie wydano z naruszeniem prawa". Zdaniem Z. Kmieciaka podanie nazwy nieodpowiadającej treści uchwały oraz przywołanie jej niewłaściwej podstawy prawnej – w przypadku gdy istnieje przepis prawa który powinien stanowić podstawę do jej wydania - a także drobne błędy, w tym rachunkowe – uznać należy za przypadki nieistotnego naruszenia prawa.

Uwaga dotycząca możliwości zmiany uchwały: w tytule uchwały nowelizującej pomija się nazwę organu, który podjął uchwałę zmienianą i datę podjęcia tej uchwały, a także oznaczenie dzienników urzędowych, w których została ogłoszona uchwała zmieniana i jej zmiany.

Jeżeli Rada gminy dokona nowelizacji swojej uchwały w ten sposób, ze dotychczasową uchwałę lub jej załącznik zastąpi nowym ujednoliconym tekstem bez szczegółowego określenia dokonania zmian (jest to tzw. nowelizacja dorozumiana), to jest to nowa uchwała. Organ nadzoru jest więc władny podjąć działania w trybie nadzorczym i ewentualnie stwierdzić nieważność wszystkich postanowień tej nowej uchwały (wyrok NSA z 6 grudnia 1994 r. sygn. akt. SA/Wr 1707/94).

 

Czytaj także: Szablon uchwały budżetowej >>

Podział przepisów w uchwale powinien przedstawiać się następująco:

 

a) Przepisy ogólne np. słownik pojęć.

b) Przepisy szczegółowe, tzn. zawierające dyspozycje, hipotezy i sankcje oraz określające zobowiązane podmioty,

c) przepisy przejściowe i końcowe, np. regulujące tryb i moment ogłoszenia i wejścia w życie aktu oraz klauzule derogacyjne.

Uwaga: przepisy uchwał, statutów oraz regulaminów z zasady nie powinny swoim brzmieniem powtarzać przepisów aktów wyższych rangą w hierarchii źródeł prawa.

W przypadku przepisów zawierających wyliczenie, powinno nastąpić dokładne określenie, czy przesłanki uzyskania danego obowiązku muszą wystąpić wszystkie naraz (łącznie), np.  a,b,c,d,e, czy też wystarczy, aby była spełniona np. jedna lub kilka z nich.

Należy zwracać uwagę na istotne znaczenie prawne spójników „lub”, „albo” oraz sformułowania „w szczególności”.

Przepisy uchwały powinny dokładnie określać zakres czasowy jej obowiązywania, zwłaszcza w przypadku przepisów przejściowych - powinny one zawierać precyzyjne terminy.

Przepisy uchwały powinny też dokładnie określać obszar jej obowiązywania, np. w przypadku uchwał wydawanych na podstawie ustawy „antyalkoholowej”, o ochronie przyrody, prawo o zgromadzeniach oraz o zagospodarowaniu przestrzennym.

Zdaniem Marka Szewczyka, jeżeli w uchwale gminy jest podany dokładny obszar jej obowiązywania, to nawet przy zmianie granic i przejściu tego obszaru pod władztwo innej gminy, uznać należy, że ta uchwała (akt prawa miejscowego) nadal obowiązuje. Natomiast w przypadku uchwał odnoszących się do całego obszaru gminy lub pomijającego tę kwestię w swojej treści, w przypadku zmiany granic, na terenach przyłączonych do sąsiedniej gminy akty te tracą moc z chwilą tego przyłączenia.

Czytaj także: W uchwale rady gminy musi być załącznik graficzny>>


W kwestiach językowych należy zwrócić uwagę, iż:

 

a) w przypadku zdań pojedynczych zawierających normę prawną należy dokładnie określić, które słowa należą do grupy podmiotu, a które do grupy orzeczenia.

Inaczej - jak twierdzi A. Malinowski – zdanie takie będzie rodziło trudności interpretacyjne. Autor podkreśla także, że „na początku i końcu zdania należy umieszczać wyrazy najbardziej istotne w zdaniu", a  „wyraz określany powinien być blisko wyrazu określanego”

b) w przypadku zdań złożonych ogólna zasada stanowi, iż należy unikać w tekście konstruowania zdań wielokrotnie złożonych aby w ten sposób unikać np. błędów tautologii lub amfibologii.

Należy zwrócić uwagę aby w przypadku negacji wyraz ją zawierający był jak najbliżej zdania negowanego.  Np. jeżeli zwrot wyrażający negację umieszczany jest przed zdaniem zbudowanym przez alternatywę zwykłą (lub, i, oraz), to negacja ta odnosi się tylko do jednego, najbliższego jej zdania. Natomiast jeżeli chcemy zanegować cale zdanie złożone, negacja musi nastąpić na początku tego zdania i wyraźnie wskazywać, iż chodzi o całe zdanie.

Ponadto należy zadbać, aby uchwała realizowała zasadę zupełności oraz kompetencyjności, czyli w sposób zupełny regulować poddane regulacji zagadnienie.

W przypadku uchwał podejmowanych w celu realizacji ściśle określonych przepisów dyspozycyjnych ustawy, np. o zagospodarowaniu przestrzennym, ma to istotne znaczenie gdyż art. 15  w sposób szczegółowy określa  treść tej takiej uchwały. W uchwale ustanawiającej plan zagospodarowania przestrzennego nie powinny znajdować się przepisy o charakterze otwartym, odsyłające do nieprzewidzianych prawem procedur i nakładające nowe obowiązki wykraczające poza treść art. 15 tej ustawy.

Jako podobny przykład może posłużyć stanowisko Trybunału Konstytucyjnego w sprawie badania konstytucyjności art. 11b ust. 3 usg. 15 a ust. 3 usw 8a ust. 3 usp z Konstytucją. 

W wyroku z dnia z dnia 6 września 2002 r. sygn. akt K 38/ 01 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż przepisy ww. ustaw nadają kompetencję wymienionym w nim organom do uregulowania w statucie tylko techniczno-porzadkowych zasad dostępu do dokumentów i korzystania z nich. Wszelkie zapisy statutu de facto ograniczające prawo dostępu do informacji publicznej powinny zostać wyeliminowane z obrotu prawnego na mocy kontroli nadzorczej wojewody.

Przestawione powyżej upoważnienia są przykładami upoważnień szczegółowych, ich przeciwieństwem są upoważnienia do wydawania np. aktów prawa miejscowego o charakterze blankietowym. W tym przypadku kompetencja Rady Gminy do swobodnego regulowania danej materii jest większa. Lecz i tego rodzaju upoważnienia nie dają podstaw do całkowicie swobodnego kształtowania praw i obowiązków. „Na przykład w trybie przepisów porządkowych nie można wprowadzać regulacji, dla których właściwe będą przepisy prawa miejscowego o charakterze wykonawczym”.

 

Uwagi dotyczące Zasady kompetencyjności:

 

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na  problem niezwiązany bezpośrednio z techniką prawodawczą JST, a z realizacją zasady kompetencyjności:

a) problem „nad-regulacji”, który przez część doktryny prawa administracyjnego uznawany jest za przejaw bezprawia legislacyjnego; dotyczy on kompetencji do wydawania przepisów porządkowych w „zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących” w przypadku gdy brak regulacji był celowym zaniechaniem ze strony ustawodawcy.

b) problem umocowania i kompletacji Komisji, które nie są organami gminy w rozumieniu art. 21 usg; warto jednak zwrócić uwagę na uprawnienia Komisji przewidziane w ustawie z dn. 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. (tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 147 poz. 1231) .

c) organ statutowy gminy nie jest organem administracyjnym w rozumieniu art. 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego i nie można mu w statucie dać uprawnień do załatwiania spraw administracyjnych

 

Czytaj także: Czy samorządy podejmują zbyt wiele uchwał>>

 

Konsekwencja złego zredagowania uchwały:

 

Konsekwencje wadliwości uchwał, zarówno pod względem redakcyjnym i kompetencyjnym, określają przepisy rozdziału 10 ustawy o samorządzie gminnym.

Sankcjami mogą być: wspomniane stwierdzenie podjęcia uchwały z naruszeniem prawa, stwierdzenie istotnego bądź rażącego naruszenia prawa oraz stwierdzenie jej nieważności, co do czasu uprawomocnienia się decyzji organu nadzorczego tj. Wojewody i Regionalnej Izby Obrachunkowej skutkuje wstrzymaniem wejścia uchwały w życie.

Ponadto oddzielnie należy zwrócić uwagę na art. 101 usg, dający prawo każdemu, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, do - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżenia uchwały lub zarządzenia do sądu administracyjnego.

Uwaga: prawo to przysługuje również Radnemu, w przypadku gdy zachodzą przesłanki w powyższym przepisie.

Sylwester Szczepaniak

samorzad.infor.pl

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Lubnauer: Katechetów przekwalifikować, duchownych wycofać ze szkół

Zmniejszenie liczby lekcji religii, przekwalifikowanie katechetów, wycofanie duchownych ze szkół – o takich zmianach informuje Katarzyna Lubnauer, wiceminister edukacji. Podkreśla, że według szacunków Ministerstwa Edukacji Narodowej zmiany w organizacji nauki religii mogą przynieść 1,5 mld zł oszczędności. Pieniądze te mają być przeznaczone na inne cele edukacyjne.

Dostępność dziś i jutro – nowe technologie ułatwiają korzystanie z urzędów

11 września w Oddziale ZUS w Chorzowie odbyła się konferencja „Dostępność dziś i jutro”. Przedstawiciele rządu, instytucji i organizacji pozarządowych dyskutowali na temat dostępności podmiotów publicznych dla osób ze szczególnymi potrzebami.

Ruszają prace nad nowelizacją Karty Nauczyciela. Celem jest zmiana systemu wynagradzania nauczycieli

Ruszają prace nad obywatelskim projektem „Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli”. 13 września br. zajmie się nim sejmowa Komisja Edukacji i Nauki.

Bogate złoże ropy naftowej w pobliżu Świebodzina (ponad 100 tys. ton). Duży sukces geologów i inżynierów Orlenu

Grupa Orlen odkryła zawierające ponad 100 tys. ton ropy naftowej złoże w województwie lubuskim - poinformował Orlen w komunikacie prasowym. Co więcej w pobliżu tego odkrycia znajdują się kolejne struktury geologiczne, w których mogą znajdować się dodatkowe ilości surowca. Zasobność całego złoża w tej okolicy Orlen szacuje na ponad 500 tys. ton ropy.

REKLAMA

Kosztowne podwyżki. NFZ nie ma pieniędzy dla szpitali na niektóre świadczenia. Pacjenci będą zapisywani na 2025 rok

O tym, że NFZ nie zapłacił szpitalom za nadwykonania alarmuje od kilku tygodni Ogólnopolski Związek Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ Paweł Florek poinformował, że realizacja ustawy podwyżkowej, czyli o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia i przekazanie do finansowania przez NFZ części świadczeń, za które jeszcze do 2022 r. płacił budżet państwa, np. ratownictwo medyczne, są sporym obciążeniem dla budżetu NFZ.

Rodzice chcą by w miejsce religii i muzyki szkoła uczyła ich dzieci zarządzania finansami osobistymi

Rodzice wyciągają wnioski z własnych doświadczeń. Dlatego niemal co drugi badany optuje za edukacją w zakresie finansów osobistych w ramach nauczania szkolnego. Najchętniej za lekcje religii i muzyki.

Dlaczego warto studiować prawo? Jakie zarobki po studiach prawniczych?

“Prawo” niezmiennie pozostaje jednym z najchętniej wybieranych kierunków studiów w Polsce. Potwierdzają to dane z raportu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, dotyczące wyników rekrutacji na rok akademicki 2023/2024 , podczas której kierunek ten znalazł się wśród najczęściej wybieranych, przyciągając znaczną liczbę kandydatów - aż 21 786. Co sprawia, że tak wiele osób decyduje się na tę ścieżkę edukacyjną? W tym artykule przyjrzymy się głównym powodom, dla których warto studiować “Prawo” oraz korzyściom jakie wynikają z jego wyboru w kontekście współczesnych wyzwań zawodowych. 

Aplikacja mObywatel: Nowa funkcja w usłudze Bezpiecznie w sieci

Baza wiedzy to nowa funkcja w aplikacji mObywatel. Funkcja została wprowadzona 11 września 2024 r. Baza wiedzy w znacznym stopniu przyczyni się do bezpieczeństwa użytkowników przy poruszaniu się w Internecie.

REKLAMA

Wybory prezydenckie w USA w 2024 r. już rozstrzygnięte? Taylor Swift poparła Kamalę Harris

Taylor Swift, jedna z najpopularniejszych obecnie gwiazd muzyki pop, zaliczona przez magazyn "Forbes" do najbardziej wpływowych kobiet świata, udzieliła poparcia Kamali Harris. 10 września 2024 r. tuż po debacie telewizyjnej kandydatów na prezydenta USA, Swift na swoim koncie na Instagramie udzieliła jednoznacznego poparcia kandydatce Demokratów.

Wykaz 16 ośrodków monitorujących Krajową Sieć Onkologiczną

W dniu 10 września 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie ministra zdrowia zawierające wykaz 16 wojewódzkich ośrodków monitorujących działających w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej. Zacznie obowiązywać od środy 11 września.

REKLAMA