REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do trzynastki i odprawy rentowej chorego pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Kasprzak
Radca prawny, doktor nauk prawnych. Pracowała w Departamencie Prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, autorka licznych publikacji w wiodących polskich wydawnictwach prawniczych. Doradca prawny w kancelariach prawnych, wykładowca akademicki, prezes zarządu ANTERIS Fundacji Pomocy Prawnej

REKLAMA

Czy pracownik, któremu umowa o pracę na czas określony wygaśnie 31 sierpnia 2011 r., a który jest chory od 1 marca tego roku (i prawdopodobnie będzie chory aż do końca trwania umowy), nabędzie prawo do trzynastki za 2011 r.? Czy liczy mu się czas pozostawania w stosunku pracy, czy też czas świadczenia pracy? Czy jeżeli pracodawca wie, że po okresie zatrudnienia pracownik prawdopodobnie nadal będzie chory i będzie ubiegał się o rentę, to jest zobowiązany do wypłaty odprawy rentowej takiemu pracownikowi (gdyby przedstawił on decyzję o przyznaniu renty)?

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 7 lipca 2011 r., okresy pobierania zasiłku i wynagrodzenia chorobowego nie są wliczane do 6-miesięcznego okresu wymaganego do otrzymania dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Pracownik, który nie przepracował zatem co najmniej 6 miesięcy w danym roku, nie otrzyma trzynastki. Jeśli rozwiązanie stosunku pracy pracownika zbiega się w czasie z nabyciem przez niego uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy, to ma on prawo do odprawy rentowej.

REKLAMA

Czytaj także: Urlop macierzyński i okresy choroby a prawo do trzynastki>>

Prawo do trzynastki

REKLAMA

Podstawowym warunkiem uprawniającym pracownika do dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest przepracowanie u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego (art. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej; dalej: ustawa o trzynastkach). Spełnienie tego warunku uprawnia pracownika do trzynastki w pełnej wysokości, czyli w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego. Natomiast pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do trzynastki w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego – pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.

Do 7 lipca br. mieliśmy do czynienia z różnymi interpretacjami pojęcia „przepracowanie”. Według jednej z nich pojęcie to oznaczało „faktycznie przepracowany przez pracownika okres”, a według innej – pod uwagę należało brać „okres pozostawania pracownika w zatrudnieniu” – bez względu na to, czy faktycznie świadczył pracę.

REKLAMA

Problem rozwiązała uchwała Sądu Najwyższego z 7 lipca 2011 r. (sygn. akt III PZP 3/11), zgodnie z którą okresy pobierania zasiłku i wynagrodzenia chorobowego nie są wliczane do 6-miesięcznego okresu wymaganego do otrzymania dodatkowego wynagrodzenia rocznego na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy o trzynastkach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uchwałą tą Sąd Najwyższy odmówił prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego pracownikowi podlegającemu przepisom ustawy o trzynastkach, który w roku kalendarzowym był niezdolny do pracy z powodu choroby przez okres ponad sześciu miesięcy. Sąd potwierdził, że pozostawanie w stosunku pracy przez wymagany okres co najmniej sześciu miesięcy nie jest tożsame z „przepracowaniem” tego okresu, a co za tym idzie – nie jest też wystarczające do nabycia prawa do trzynastki. Istotne jest bowiem to, czy przez co najmniej 6-miesięczny okres zatrudnienia w roku kalendarzowym pracownik faktycznie wykonywał pracę. W tym kontekście niezdolność do pracy – zarówno w okresie pobierania przez pracownika wynagrodzenia jak i zasiłku chorobowego – nie może być wliczona do tego okresu.

Mimo że w omawianej uchwale sąd odniósł się jedynie do okresu niezdolności do pracy, należy przyjąć, że zawarte w niej tezy będą również pomocne przy interpretacji innych stanów niewykonywania pracy – szczególnie tych związanych z okresami usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za które przysługuje wynagrodzenie.

Czytaj także: Ustalenie praw pracownika do trzynastki>>

ZAPAMIĘTAJ!

Przyjmując stanowisko Sądu Najwyższego, pracownik nabędzie prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego pod warunkiem przepracowania co najmniej 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym.

Pracownik, o którym mowa w pytaniu, pozostaje w zatrudnieniu do 31 sierpnia 2011 r. Jednocześnie od 1 marca 2011 r. jest niezdolny do pracy z powodu choroby. W 2011 r. pracownik ten faktycznie przepracował zatem jedynie dwa miesiące (styczeń i luty). Mimo że pracownik ten pozostawał w zatrudnieniu w danym roku kalendarzowym przez 8 miesięcy, nie nabędzie prawa do trzynastki, gdyż nie wypracował wymaganych 6 miesięcy.

Jak wynika z art. 2 ust. 3 ustawy o trzynastkach, przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane jedynie w szczególnych przypadkach. Powodem ustania zatrudnienia naszego pracownika będzie upływ okresu, na jaki umowa na czas określony została zawarta lub upływ okresu pobierania zasiłku chorobowego. Żaden z warunków uprawniających pracownika do trzynastki – mimo nieprzepracowania wymaganego okresu 6 miesięcy – nie zostanie spełniony. Pod uwagę będziemy zatem brali faktycznie przepracowany przez tego pracownika okres, a ten jest krótszy niż 6 miesięcy i nie uprawnia go do otrzymania trzynastki.


Prawo do odprawy rentowej

Stosownie do art. 38 ust. 3 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, pracownikowi samorządowemu, w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości:

● po 10 latach pracy – dwumiesięcznego wynagrodzenia,

● po 15 latach pracy – trzymiesięcznego wynagrodzenia,

● po 20 latach pracy – sześciomiesięcznego wynagrodzenia.

Z dosłownego brzmienia przepisów można by wnosić, że są cztery przesłanki nabycia prawa do odprawy emerytalnej lub rentowej:

● spełnienie przez pracownika warunków uprawniających do jednego z tych świadczeń,

● przejście na emeryturę lub rentę,

● rozwiązanie stosunku pracy oraz

● związek między rozwiązaniem stosunku pracy i przejściem na emeryturę lub rentę.

Czytaj także: Inne usprawiedliwione nieobecności w pracy a podstawa trzynastki>>

Związek rozwiązania stosunku pracy z przejściem na emeryturę lub rentę nie jest tym samym, czym rozwiązanie stosunku pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę. Nabycie prawa do jednego z tych świadczeń, a właściwie przyznanie go, nie musi wobec tego stanowić przyczyny rozwiązania stosunku pracy.

Związek między rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty może mieć charakter:

● czasowy – gdy rozwiązanie stosunku pracy zbiega się w czasie z nabyciem prawa do świadczenia, niezależnie od przyczyny rozwiązania stosunku pracy,

● przyczynowy – gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje dlatego, że pracownikowi przysługuje prawo do świadczenia,

● czasowo-przyczynowy – gdy przyczyną rozwiązania stosunku pracy jest nabycie prawa do emerytury lub renty i rozwiązanie następuje w chwili przyznania świadczenia.

Dlatego odprawa przysługuje pracownikowi, z którym stosunek pracy został rozwiązany w okresie niezdolności do pracy, jeżeli:

nabył prawo do renty z tego tytułu bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego, albo

jeżeli zgłosił wniosek o to świadczenie przed ustaniem zatrudnienia.

Odprawa emerytalna lub rentowa przysługuje pracownikowi także wówczas, gdy przejście na emeryturę albo rentę następuje w zbiegu z innymi przyczynami rozwiązania stosunku pracy, np. długotrwałej niezdolności do pracy czy zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika. Z tego też względu ustanie stosunku pracy w związku z upływem czasu, na jaki zawarta była umowa o pracę, nie wyłącza prawa pracownika do odprawy.

Prawo do odprawy nie jest zatem uzależnione ani od sposobu rozwiązania stosunku pracy, ani od tego, który z podmiotów dokonuje jego rozwiązania.

Czytaj także: Jak obliczyć odprawy dla pracowników samorządowych>>

Z ORZECZNICTWA

Ponieważ ustawodawca użył terminu „ustanie”, również wygaśnięcie stosunku pracy nie pozbawia pracownika prawa do tego świadczenia.

Wyrok SN z 28 lipca 1999 r., sygn. akt I PKN 174/99

PODSTAWY PRAWNE

• Ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. Nr 160, poz. 1080; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1241)

• Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223, poz. 1458; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 777)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

REKLAMA

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA