Kodeks postępowania administracyjnego 2017 – nowe zasady

Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw jest obecnie na etapie konsultacji publicznych.

Przedmiotowe zmiany mają przeciwdziałać przewlekłości oraz formalizmowi procedur administracyjnych. Powinni je odczuć głównie przedsiębiorcy.

W toku konsultacji ogólny kierunek zmian pozytywnie oceniły m.in. Konfederacja Lewiatan oraz Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej.

Planowany termin wejścia w życie nowych przepisów to 1 czerwca 2017 r.

Kodeks postępowania administracyjnego w nowym kształcie przewiduje m.in. wprowadzenie administracyjnego postępowania uproszczonego, umowy administracyjnej. Określa również zasady nakładania kar administracyjnych.

Zgodnie z projektem, pojawią się nowe zasady postępowania administracyjnego.

• Zasada przyjaznej interpretacji przepisów (in dubio pro libertata)

W przypadku różnych wyników wykładni przepisów prawa organ administracji publicznej prowadzący postępowanie przyjmuje wykładnię korzystną dla strony.

W myśl tej zasady zatem w razie niedających się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa organ powinien zastosować wykładnię przepisów korzystną dla strony.

• Zasady: bezstronności, równego traktowania i proporcjonalności

Organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, kierując się zasadami bezstronności i równego traktowania.

Organy administracji publicznej przy rozstrzyganiu sprawy biorą pod uwagę zgodne z prawem i możliwe do spełnienia oczekiwania strony wynikające z utrwalonej praktyki w zakresie rozstrzygnięć wydawanych w analogicznym stanie faktycznym i prawnym.

W toku postępowania organy administracji publicznej podejmują tylko takie działania powodujące uciążliwość dla stron, które są konieczne i proporcjonalne do zamierzonego celu postępowania.

W praktyce zasada bezstronności wskazuje, iż organ administracji nie powinien kierować się interesami pozaprawnymi, które mogą naruszać interesy stron.

Zasada równego traktowania oznacza obowiązek traktowania wszystkich stron, znajdujących się w takiej samej sytuacji w porównywany sposób.

Zasada proporcjonalności w praktyce ma oznaczać, iż ingerencja w interesy stron powinna mieć miejsce tylko w takim zakresie, w jakim jest to konieczne dla osiągnięcia danego celu, w tym zgodnego z prawem załatwienia sprawy.

• Zasada współdziałania administracji publicznej dla dobra postępowania

W toku postępowania organy administracji publicznej współdziałają ze sobą w zakresie niezbędnym do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli oraz sprawność postępowania, w formach adekwatnych do charakteru, okoliczności i stopnia złożoności sprawy.

W myśl tej zasady organy administracji publicznej powinny dążyć do współpracy w tych sprawach, dla których konieczne jest współdziałanie kilku organów. Należy tu pamiętać o interesie społecznym, słusznym interesie stron oraz sprawności postępowania.

W nowym kodeksie rozszerzeniu ma ulec zakres zasada ugodowego załatwiania spraw: jeżeli jest to zgodne z przepisami prawa, organy powinny dążyć do polubownego działania na każdym etapie postępowania.

Ustawa po zmianach wprost odnosi się do zasady rozstrzygania wątpliwości faktycznych na korzyść strony:

Jeżeli w sprawie rozstrzyganej przez organ administracji publicznej, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, pozostają niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organ rozstrzyga te wątpliwości na korzyść strony.

Przedmiotowa zasada nie będzie stosowana w przypadku, gdy:

- w postępowaniu występują strony o spornych interesach;

- przepisy odrębne wymagają od strony wykazania określonych faktów.

Podstawa prawna:

Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw – etap legislacyjny: konsultacje publiczne

Polecamy serwis: Prawo administracyjne