REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Centralizacja rozliczeń VAT w samorządach od 1 stycznia 2017 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Soneta sp. z o.o.
Firma Soneta sp. z o.o. jest polskim producentem oprogramowania do zarządzania i księgowości – enova365.
Centralizacja rozliczeń VAT w samorządach od 1 stycznia 2017 r.
Centralizacja rozliczeń VAT w samorządach od 1 stycznia 2017 r.
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z nowymi przepisami prawa od 1 stycznia 2017 r. zostanie wprowadzona obowiązkowa centralizacja rozliczeń w jednostkach samorządu terytorialnego w zakresie podatku VAT. Jednostka samorządu terytorialnego od nowego roku wstępuje w prawa i obowiązki swoich jednostek organizacyjnych, które dotychczas były samodzielnymi podatnikami podatku VAT. Centralizacja rozliczeń VAT oznacza, że jednostki samorządu terytorialnego są zobowiązane do generowania oraz wysyłania zbiorczej deklaracji VAT oraz zbiorczego Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK), zawierającego zapisy Rejestru VAT wszystkich jednostek podległych.

Dotychczas samorządowe jednostki organizacyjne (SJO) traktowane były jako odrębne jednostki podatkowe na gruncie przepisów o VAT, a to oznacza, że dokonywały odrębnych rozliczeń w zakresie VAT (przekazywały odrębną deklarację VAT).

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2019. Podatki, rachunkowość, prawo pracy i ZUS

Przepisy dotyczące centralizacji rozliczeń VAT w jednostkach samorządowych zostały wprowadzone Usta­wą z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz doko­nywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozu­mienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. 2016 poz. 1454).

Nowe przepisy zostały zainicjowane wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 29 września 2015 roku oraz uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października 2015 r., w których uzna­no, że samorządowe jednostki organizacyjne nie posiadają odrębności podatkowej (w zakresie VAT), a zatem nie są podatnikami VAT.

REKLAMA

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmi­na Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów dotyczy zmiany sposobu rozliczania VAT przez samorządy i utworzone przez nie jednostki organizacyjne. Zgodnie z art. 9 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE gminne jednostki budżetowe, będące przedmio­tem postępowania, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, gdyż nie spełniają kryterium samodziel­ności przewidzianego w tym przepisie. Jednostki nie dysponują własnym majątkiem, nie osiągają własnych dochodów oraz nie ponoszą kosztów, zatem nie ponoszą ryzyka gospodarczego związanego z działalnością gospodarczą powierzoną im w imieniu i na rachunek gminy. W związku z tym, że jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej (zgodnie z przepisami o VAT), jednostka samorządu terytorialnego powinna rozliczać wszystkie dokonywane przez nie czynności.

Dodatkowo w dniu 26 października 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę (sygn. akt I FPS 4/15), zgodnie z którą „W świetle art. 15 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 ze zm.) gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją inwe­stycji, które zostały następnie przekazane do gminnego zakładu budżetowego, który realizuje powierzone mu zadania własne tej gminy, jeżeli te inwestycje są wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.”.

Zgodnie z uchwałą, NSA wskazał, że również gminne zakłady budżetowe nie spełniają warunku samodzielności, zatem nie mogą być uznane za odrębnego podatnika VAT. W związku z tym, gminne zakłady budżetowe również powinny być rozliczane przez samorządy w zakresie VAT.

Ustawa z dnia 5 września 2016 r. dot. centralizacji rozliczeń VAT wprowadza obowiązek wspólnego rozliczania w zakresie VAT jednostki samorządu terytorialnego oraz wszystkich podległych jednostek organizacyjnych najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r. Określa również zasady dokonywania przez jednostki samorządu terytorialnego rozliczeń podatku, zasady korekt rozliczeń podatku za okresy rozliczeniowe sprzed centralizacji oraz zasady zwrotu środków od projektów współfinansowanych ze środ­ków Unii Europejskiej.

„Rozdział 2

Zasady dokonywania rozliczeń podatku przez jednostki samorządu terytorialnego

Art. 3. Jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r.

Art. 4. Jednostka samorządu terytorialnego, której jednostki organizacyjne rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępuje z dniem podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi we wszystkie przewidziane w przepi­sach dotyczących podatku prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych.”

Jednostka samorządu terytorialnego zobowiązana jest do przekazania Urzędowi Skarbowemu informacji o rozpoczęcia cen­tralizacji rozliczeń wraz z wykazem jednostek organizacyjnych podlegających centralizacji. Na podstawie tych informacji jed­nostka organizacyjna jest wykreślana z rejestru podatników VAT.

Polecamy: Centralizacja VAT - wdrożenie, rozliczanie, ewidencja (książka)

Ponadto ustawa wskazuje, że korekta okresów rozliczeniowych poprzedzających pierwszy okres rozliczeniowy, w którym gmi­na rozlicza się w sposób skonsolidowany, jest nieobowiązkowa. Gmina może sama podjąć decyzję od którego okresu rozlicze­niowego, nieobjętego przedawnieniem, rozpocznie korygowanie zeznania, jeżeli w ogóle zdecyduje się na korektę.

W przypadku zmiany kwalifikowalności podatku, w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości, jednostka samorządu te­rytorialnego lub jednostka organizacyjna nie jest obowiązana do zwrotu środków europejskich otrzymanych na realizację projektu. Zwrot środków będzie obowiązkowy jedynie w sytuacji, gdy samorządy zdecydują się przed dniem złożenia korekt deklaracji podatkowych za poprzednie okresy rozliczeniowe skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu wydatków, w odniesieniu do których nastąpiła zmiana kwalifikowalności.


Centralizacja VAT pociąga za sobą również konieczność ustalenia odpowiedniej proporcji (tzw. prewspółczynnika) odliczenia VAT naliczonego dla JST (określony w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 roku w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych.

Centralizacja rozliczeń VAT w gminach a stosowanie prewspółczynnika

Komentarz eksperta

Największym problemem związanym z centralizacją rozliczeń VAT jest konieczność połączenia danych związanych z VAT z różnych systemów informatycznych, na których pracują samorządowe jednostki organizacyjne. a zatem wdrożenia pracy na nowym narzędziu informatycznym. Centralizacja powoduje konieczność opracowania odpowiednich procedur obiegu dokumentów oraz informacji pomiędzy jednostkami a gminą. Rozliczenie podatku VAT dodatkowo komplikuje się w aspekcie ustalenia odpowiedniej proporcji (tzw. prewspółczynnika) odliczenia VAT naliczonego dla jednostek samorządu terytorialnego. Sposób ustalenia tej proporcji został szczegółowo określony w Rozporządzeniu Ministra Finansów i przewiduje ustalenie proporcji odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Wprowadzone zmiany będą miały również istotny wpływ na dokumentowanie transakcji dostawy towarów lub usług dokonywanych na rzecz jednostek podległych jednostkom samorządu terytorialnego. Na wszystkich fakturach dokumentujących sprzedaż na rzecz takich jednostek, jako nabywca będzie wskazywana jednostka samorządu terytorialnego nadrzędna (np. gmina), a konkretna jednostka organizacyjna (np. szkoła) będzie mogła być wskazana na fakturze tylko w postaci informacji dodatkowej np. jako odbiorca towaru. Naglący jest czas wprowadzenia centralizacji rozliczeń VAT. Ostateczny termin wdrożenia to 1 stycznia 2017 r. – Daniel Depa, z-ca dyrektora ds. produkcji i rozwoju systemu enova365

Wraz z nowym rokiem jednostki samorządu terytorialnego zobligowane są do scentralizowania i usystematyzowania rozliczeń VAT w jednostkach organizacyjnych. Należy się więc zastanowić czy w samorządzie istnieją odpowiednie mechanizmy i narzędzia wspierające proces centralizacji. Istotne jest ustanowienie odpowiednich nowych procedur. Brak przygotowania się do wchodzących zmian niesie ryzyko popełnienia daleko idących błędów, których efektem może być pociągnięcie osób zajmujących się gospodarką finansową w gminie do odpowiedzialności.

Zobacz opracowanie: Recepta na zmiany w przepisach 2017. Podsumowanie nowych regulacji prawnych w pigułce

Autorzy: Joanna Walentek, Daniel Depa

Źródło: enova365

Joanna Walentek, ekspert enova365
Daniel Depa, ekspert enova365
Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tańsze leki dla pacjentów i NFZ - list otwarty branży farmaceutycznej do Ministerstwa Zdrowia

Kilkudziesięciu sygnatariuszy, w tym organizacje pacjenckie i branża farmaceutyczna podpisały list otwarty do Ministerstwa Zdrowia, apelując o tańsze i bardziej dostępne leki dla pacjentów. Sygnatariusze wezwali resort zdrowia do wykorzystania zbliżającej się nowelizacji ustawy refundacyjnej jako szansy na odblokowanie potencjału importu równoległego. List otwarty podpisano 14 października br. w Warszawie podczas XIII Forum Importu Równoległego.

Właściciele działek niepotrzebnie się martwią utratą ich wartości? Słynne plany uchwaliły tylko 4 gminy
Długie kolejki do psychiatry dziecięcego. Ubezpieczenie zdrowia psychicznego może być rozwiązaniem

Ponad połowa rodziców dostrzega pogorszenie kondycji psychicznej swoich dzieci, ale tylko co trzecia rodzina korzysta z pomocy specjalisty. Długi czas oczekiwania na pomoc gwarantowaną z NFZ i wysokie koszty prywatnych wizyt skłoniły Nationale-Nederlanden do wprowadzenia pierwszego w Polsce ubezpieczenia zdrowia psychicznego.

Zmiany w zawodzie pielęgniarki: Polska dostosowuje przepisy do prawa UE

Sejm przyjął nowelizację ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, która zobowiązuje do uznawania kwalifikacji pielęgniarek z Rumunii. Zmiana dostosowuje krajowe przepisy do prawa Unii Europejskiej i ma zakończyć procedurę naruszeniową wszczętą przez Komisję Europejską wobec Polski.

REKLAMA

Badanie IP PAN: Im wyższy status społeczny, tym lepsze zdrowie psychiczne. Ekspertki o wykluczeniu psychologicznym w Polsce

Czy pieniądze wpływają na zdrowie psychiczne? Najnowszy raport „Status społeczno-ekonomiczny a psyche” Instytutu Psychologii PAN pokazuje, że im wyższy status społeczny, tym lepsza kondycja psychiczna i większa otwartość na psychologię. Wywiad z – mówią prof. Marta Marchlewska i dr Marta Rogoza.

Zwolnienie lekarskie a adres pobytu: ten błąd może kosztować Cię zasiłek chorobowy!

Na zwolnieniu lekarskim liczy się nie tylko diagnoza, ale też adres, pod którym przebywasz. Jeśli podczas choroby nie zgłosisz faktycznego miejsca pobytu, możesz mieć problem z ZUS-em i utracić prawo do zasiłku. Sprawdź, jakie obowiązki ma chory i o czym pamiętać, by nie narazić się na kłopoty.

Budżetówka idzie po pieniądze. Straż Graniczna, pracownicy samorządowi i cywilni. Nauczyciele

W budżetówce wciąż problem nadgodziny. O prawie do nich rzadko decydują nowelizacje ustaw z inicjatywy polityków. Częściej wyroki Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego.

Projekt budżetu 2026: rząd planuje wzrost subwencji i dotacji dla samorządów o ponad 6 proc.; najwięcej środków dla gmin

W projekcie budżetu państwa na 2026 r. rząd planuje przekazać jednostkom samorządu terytorialnego ponad 87,7 mld zł w formie subwencji i dotacji. To o 6,7 proc. więcej niż rok wcześniej. Najwięcej środków ma trafić do gmin.

REKLAMA

Zasoby ochrony ludności. 16 września 2025 r. weszły w życie nowe przepisy

Rozporządzenie w sprawie sposobu utrzymywania zasobów ochrony ludności przez obowiązane organy ochrony ludności weszło w życie 16 września 2025 r. Określa ono wytyczne dla wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), starostów oraz wojewodów.

NIK: Ograniczony dostęp do opieki paliatywnej. Brakuje lekarzy, a katalog chorób jest zbyt wąski

Najwyższa Izba Kontroli alarmuje: dostęp do opieki paliatywnej i hospicyjnej w Polsce jest ograniczony przez zbyt wąski katalog chorób oraz brak lekarzy specjalistów. Mimo wzrostu finansowania świadczeń, wielu pacjentów wciąż nie może liczyć na pomoc u kresu życia. Ministerstwo Zdrowia zapowiada zmiany w przepisach.

REKLAMA