Tematy - Budżet, Finanse publiczne

Rok 2026 może być jednym z najtrudniejszych budżetowo od dekady. Samorządy czekają bardzo trudne wybory. Nawet działania podjęte w dobrej wierze mogą zostać uznane za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Jak JST mogą się zabezpieczyć?

NFZ odnotował niższe niż zakładano wpływy ze składki zdrowotnej – o 3,5 mld zł mniej w pierwszych ośmiu miesiącach 2025 roku. Eksperci alarmują, że problemy finansowe mogą zagrozić realizacji świadczeń medycznych w niektórych regionach, a w 2026 roku luka w budżecie Funduszu może wzrosnąć do 23 mld zł.

Nie czekaj, aż szpital trafi na OIOM finansów. Nowa ustawa nakazuje program naprawczy dopiero po stracie przekraczającej 1%, ale kto zwleka do tego momentu, ryzykuje terapię przymusową. Dyrektor, który wcześniej sięgnie po narzędzia „pre-naprawcze”, ma szansę poprawić wynik własnym tempem, bez ustawowej kroplówki i kwartalnych raportów. Nowe przepisy dotyczące programów naprawczych w publicznych podmiotach leczniczych komentuje adwokat Grzegorz Prigan.

W projekcie budżetu państwa na 2026 r. rząd planuje przekazać jednostkom samorządu terytorialnego ponad 87,7 mld zł w formie subwencji i dotacji. To o 6,7 proc. więcej niż rok wcześniej. Najwięcej środków ma trafić do gmin.

Zadłużenie Polski w 2025 r. - trzeba społeczeństwu powiedzieć prawdę. Trzeba zmienić myślenie i zamiast ograniczać wydatki zastanowić się nad podwyżkami podatków. Nie dlatego, że ktoś lubi wysokie podatki, ale dlatego, że brak działań teraz, szczególnie tych niepopularnych – będzie nas kosztować znacznie więcej, niż podjęcie tych działań.

Finanse samorządów to temat, który wraca w debacie publicznej regularnie. Ostatnie lata przyniosły jednak szczególnie istotne zmiany – od wprowadzenia Polskiego Ładu, po ustawę z października 2024 roku, która znacząco przeorganizowała sposób zasilania budżetów gmin, powiatów i województw. O tym, co w praktyce oznacza nowy model finansowania, mówił podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu prof. Paweł Felis ze Szkoły Głównej Handlowej.

Zgodnie z Kartą Nauczyciela, organy prowadzące szkoły są zobowiązane do wyodrębnienia w swoich budżetach środków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli. Kwota ta wynosi 0,8% planowanych rocznych środków przeznaczonych na ich wynagrodzenia osobowe nauczycieli.

Ograniczenie wysokości świadczenia - z 800 do 500 złotych oraz wprowadzenie progu dochodowego, od którego świadczenie by obowiązywało. To pomysł Piotra Szumlewicza, przewodniczącego związku zawodowego Związkowa Alternatywa, a także kandydata na prezydenta RP w 2025 roku.

Są nowe dane dotyczące stanu budżetu państwa. Deficyt budżetu po czerwcu wyniósł 69 mld 905,9 mln zł. Tak podało w opublikowanych szacunkowych danych Ministerstwo Finansów. Co jeszcze wiadomo o wykonaniu budżetu?

Wydatki z budżetu na zdrowie w 2025 roku. Pieniądze z KPO mogą spowodować zmniejszenie kwoty na bieżące leczenie - tak wynika z analizy "Dziennika Gazety Prawnej".

Senat nie zaproponował poprawek do ustawy okołobudżetowej na 2024 rok. Zgodnie z ustawą dotacja dla samorządów związana z nauczaniem przedszkolnym ma wynieść blisko 4,2 mld zł.

Radni Warszawy przyjęli dzisiaj uchwałę budżetową na 2024 rok. Budżet Warszawy na 2024 rok to dochody wynoszące 24 mld 519 mln zł, wydatki 27 mld 760 mln zł, natomiast deficyt wyniesie 3 mld 241 mln zł.

Finanse publiczne. Polacy znają pojęcia budżetu państwa, inflacji, deficytu czy długu. Nie rozumieją jednak mechanizmów rządzących finansami publicznymi. Czy raport opracowany przez Instytut Finansów pokazujący, w jaki sposób państwo finansuje swoje działania poszerzy tę wiedzę?

W Sejmie trwają prace nad przepisami o nagrodzie 1125 zł dla nauczyciela i dodatku specjalnym dla urzędników i wojskowych.

Jak Polacy planują wakacje? Polacy przed wakacjami porównują, kalkulują i czytają opinie innych. Bez względu na to, czy wyjadą rodzinnie z dziećmi, czy tylko we dwójkę – najliczniej wyruszą nad morze i raczej na tydzień niż na dwa.

Projekt noweli zakłada wypłatę funduszu motywacyjnego, dodatków specjalnych dla państwowej sfery budżetowej, a także dla nauczycieli.

Ministrowie w piątek o godz. 10 zebrali się na posiedzeniu rządu, który zajmie się projektem nowelizacji tegorocznej ustawy budżetowej; dodatkowe środki mają być przekazane samorządom i przeznaczone na nagrody specjalne dla nauczycieli.

Polski system zdrowia skrytykowany – jakie są zastrzeżenia? Według analizy prof. Johna Yfantopoulosa z greckiego Instytutu Badań Polityczno-Ekonomicznych i Społecznych IPOKE, polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE. Dlatego koszty ponoszone przez pacjentów są bardzo wysokie, a 2/3 z nich dotyczy leków. Czy da się poprawić rentowność systemu zdrowia?

Ustawa budżetowa na 2023 r. została 3 lutego podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę. Budżet zakłada dochody na poziomie 604,5 mld zł, wydatki nie większe niż 672,5 mld zł oraz deficyt, który nie powinien przekroczyć 68 mld zł.

W projekcie przyszłorocznego budżetu, który został przekazany do Rady Dialogu Społecznego, zapisano, że kwota bazowa dla nauczycieli w przyszłym roku nie przekroczy 4 tys. zł. Zdaniem ekspertów uwzględnia to jedynie tegoroczne podwyżki. Wszystko wskazuje więc na to, że po raz kolejny trzeba będzie nowelizować Kartę nauczyciela, aby nauczycielskie płace rzeczywiście wzrosły o 7,8 proc. (tak, jak dla pozostałych pracowników budżetówki).

Mamy zaplanowany w budżecie na 2023 r. gigantyczny wzrost subwencji oświatowej. O ponad 11 mld zł w stosunku do ubiegłego roku. To jest rekordowy w historii Polski wzrost subwencji. Wyniesie ona 64,4 mld zł - mówi minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek w wywiadzie opublikowanym w tygodniku "Sieci".

Zapraszamy na praktyczne webinarium „Rejestr umów - nowy obowiązek JSFP” z gwarantowanym imiennym certyfikatem, które odbędzie się 6 czerwca 2022 roku. Polecamy!

W przypadku stanowiska skarbnika nie ma prawnej możliwości powołania "osoby pełniącej obowiązki". Żadne okoliczności nie usprawiedliwiają takiego działania. Rada gminy nie jest uprawniona do podjęcia uchwały w sprawie powołania pełniącego obowiązki skarbnika nawet w sytuacji, w której zwolnienie tego stanowiska nastąpiło w sposób nagły i niespodziewany, a pozostawanie bez skarbnika wpływa negatywnie na prawidłowe funkcjonowanie gminy.

OPIS NIEPRAWIDŁOWOŚCI: Rada gminy postanowiła przyjąć na sesji rady gminy specjalną uchwałę w sprawie przekazania środków finansowych na Fundusz Wsparcia Oddziału Straży Granicznej z przeznaczeniem na zakup wyposażenia dla funkcjonariuszy Straży Granicznej. W założeniu radnych ma to wspomóc jednostki Straży Granicznej; co jest rzeczą niezbędną w obliczu aktualnego kryzysu na Ukrainie, a co w części dotyczy także interesów Polski.

Centralny rejestr umów - od 1 lipca 2022 r. jednostki sektora finansów publicznych będą przekazywały do centralnego rejestru umów, szereg danych dotyczących m.in. pracowników instytucji publicznych oraz umów zawieranych przez urzędy (w tym umów o pracę zawartych z osobami pełniącymi funkcje publiczne). Same umowy nie będą przekazywane. Chodzi o niektóre informacje z umów.

Samorządy zamknęły 2021 r. nadwyżką budżetową 17,4 mld zł

Dochody budżetu zostały ustalone na 491,9 mld zł, wydatki 521,8 mld zł, a deficyt nie więcej niż 29,9 mld zł. Subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego ma wynieść 77,7 mld zł. Koszty obsługi długu Skarbu Państwa to 26 mld zł, a współfinansowanie projektów z udziałem środków UE – 14 mld zł.

Rejestr umów JSFP. Od 1 lipca 2022 r. zostanie utworzony rejestr umów zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych. Kto nie wykonuje lub nie dopuszcza do wykonania obowiązku prowadzenia, aktualizacji, udostępnienia lub wprowadzania danych do rejestru umów, albo podaje w nim nieprawdziwe dane, będzie podlegał grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Budżet samorządów a Polski Ład. Żaden samorząd nie będzie miał dochodów mniejszych, niż sam prognozował - zapewnił wiceminister finansów Sebastian Skuza. Komentarz odnosi się do informacji agencji Fitch z 6 grudnia 2021 r., która umieściła 14 polskich miast na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym. Według MF samorządy wejdą w 2022 r. z nadwyżkami w kwocie co najmniej ok. 27 mld zł.

Budżet jednostki samorządu terytorialnego - uchwała. Ustawodawca przyznał wyłączną kompetencję do opracowania projektu uchwały budżetowej (a także uchwał nowelizujących budżet) organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego. Oznacza to, że rada gminy (powiatu) oraz sejmik województwa nie może wystąpić z inicjatywą uchwałodawczą - ani w sprawie budżetu, ani w sprawie wprowadzenia do jego treści zmian.

Ministerstwo Finansów deklaruje szereg mechanizmów wyrównania samorządom utraty dochodów w związku z "Polskim Ładem". Jeśli dochody z PIT i CIT w przyszłych latach spadną poniżej ustalonego poziomu, samorządy otrzymają dodatkowe pieniądze (subwencję rozwojową), która im to wynagrodzi. Gwarantować ma to nowelizacja ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego - żaden samorząd nie będzie miał mniejszych dochodów, niż sam prognozował przed ogłoszeniem programu „Polski Ład”. Ministerstwo Finansów uelastycznia zasady budżetowe i rozwiązania podnoszące limit spłaty długu JST oraz wspierające wykorzystanie funduszy UE.

Budżet samorządu 2022. W samorządach trwają prace nad projektem przyszłorocznych budżetów. Jak prawidłowo procedować budżet na 2022 rok, który będzie uwzględniał wskazówki resortu finansów oraz wszelkie zmiany w przepisach mające wpływ na kształtowanie budżetu w jednostkach sektora finansów publicznych - przedstawiamy krok po kroku.

Polski Ład zmniejszy dochody budżetu państwa i samorządów. By temu przeciwdziałać, rząd wdraża działania wzmacniające ich finanse. To przede wszystkim gwarancja dochodów, wzmocnienie inwestycji i dodatkowe 8 mld zł w tym roku.

Wynagrodzenia w budżetówce 2022. Projekt ustawy budżetowej na rok 2022 przewiduje podniesienie płacy minimalnej do 3000 zł brutto. Mimo to, wynagrodzenia w sferze budżetowej mają być zamrożone i wyniosą tyle samo co w roku 2021. Jak sytuacja wpłynie na samorządy?

Nowy Ład uderzy w budżety samorządów. Straty w PIT ma uzupełnić m.in. nowa subwencja inwestycyjna.

Budżety samorządów w 2021 r. - jakie zmiany wprowadzono ze względu na pandemię COVID-19? Z dniem 1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy z 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (tzw. ustawa okołobudżetowa), w tym między innymi regulacje umożliwiające równoważenie budżetów samorządowych i poluzowanie reguły fiskalnej.

Samorządy dotkliwie odczuwają skutki pandemii, spadki dochodów najmocniej dotknęły miasta na prawach powiatu. To one też są największym płatnikiem netto „janosikowego".

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, przewidujący nowe obowiązki i sankcje. Obowiązkowe ma być np. informowanie o umowach, przekraczających 10 tys. zł.

Ustawowy termin na podjęcie uchwały budżetowej samorządu mija 31 stycznia. Rząd planuje wydłużenie terminu uchwalania budżetu samorządów w roku 2021 r. do 31 marca.

15 listopada upływa termin złożenia projektów budżetów JST na 2021 rok. Znacznie utrudnia to wprowadzona od 3 listopada praca zdalna w administracji publicznej.

Złamanie przepisów dot. zamówień na udzielanie świadczeń zdrowotnych będzie stanowiło naruszenie dyscypliny finansów publicznych - przewiduje projekt, nad którym pracuje resort finansów, funduszy i polityki regionalnej.

Zapraszamy na bezpłatne webinarium - Klasyfikacja budżetowa wydatków bieżących – problemy w praktyce

W Sejmie trwają prace nad tzw. Tarczą Antykryzysową 4.0. Rząd zgłosił autopoprawkę według której samorządy, uczelnie publiczne, służba zdrowia zostaną wyłączone spod możliwości obniżek pensji w budżetówce.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Zakłada on także wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego - m.in. uelastycznienie ram fiskalnych nakładanych na samorządy.

Wielomiliardowe wsparcie uruchamiane w ramach kolejnych odsłon Tarczy Antykryzysowej nie powinno być jedyną odpowiedzią państwa polskiego na kryzys gospodarczy wywołany pandemią koronawirusa. Warto sięgać do historii i z niej czerpać naukę, jakich narzędzi użyć do tego, by wykorzystać trudniejsze czasy do modernizacji kraju i przywrócenia gospodarce ścieżki wzrostu gospodarce. W ocenie Instytutu Staszica polskie władze powinny skorzystać z zagranicznych doświadczeń w zakresie finansowania inwestycji infrastrukturalnych. Należy przy tym wziąć pod uwagę, że unijne źródła finansowania nie mogą być traktowane jako jedyne albo kluczowe w wieloletniej perspektywie.

Wydany w 2019 roku wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który uznał za niezgodne z Konstytucją RP przepisy o rozliczaniu gmin z części wyrównawczej, równoważącej i regionalnej subwencji ogólnej oraz o tzw. janosikowym, wymusił zmianę przepisów. Nowe regulacje obowiązują od stycznia 2020 roku.

Samorządowcy na akcję „Zima” od kilku lat mają zarezerwowane podobne środki finansowe. Łagodniejsze zimy wbrew pozorom nie oznaczają niższych wydatków. Najdroższe jest utrzymanie dróg. Szacując koszty i rezerwując środki różne miasta przyjmują różne strategie.

Samorządy jeszcze nigdy nie były tak zadłużone. Jak donosi "DGP" Ministerstwo Finansów (MF), bazując na wieloletnich prognozach finansowych jednostek samorządu terytorialnego (JST), wskazuje, że na koniec tego roku samorządowe długi mogą wynieść 86,6 mld zł.

Projekt ustawy budżetowej na 2020 r. trafił do Sejmu. Deficyt sektora finansów publicznych w 2020 r. ma wynieść 1,2 proc. PKB

Urzędy skarbowe umarzały postępowania egzekucyjne ws. opłat dodatkowych za brak opłaty za postój w strefach płatnego parkowania po upływie 5-letniego terminu przedawnienia tych roszczeń, wskazanego w ustawie o drogach publicznych. Jedno z takich postanowień o umorzeniu zaskarżył Prezydent m.st. Warszawy, wskazując, że termin przedawnienia nie upłynął, bo zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej przerwały go czynności egzekucyjne zastosowane wobec dłużnika. W wyroku z 25 września 2019 r. zgodził się z nim Naczelny Sąd Administracyjny.

Budżet, Finanse publiczne

Rok 2026 jednym z najtrudniejszych budżetowo od dekady. Samorządy muszą wybierać i uważać na naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Luka w budżecie NFZ w 2025 r. wynosi 14 mld zł, wpływy ze składki zdrowotnej niższe o 3,5 mld. Luka w 2026 r. może sięgnąć 23 mld zł

Zanim szpital trafi na OIOM finansów. Jak stosować nowe przepisy o programach naprawczych w publicznych podmiotach leczniczych

Projekt budżetu 2026: rząd planuje wzrost subwencji i dotacji dla samorządów o ponad 6 proc.; najwięcej środków dla gmin

Zadłużenie Polski 2025. Trzeba społeczeństwu powiedzieć prawdę

Finansowanie samorządów po zmianach prawnych – stabilność czy nowe wyzwania? [Gość Infor.pl]

Budżet szkoleniowy dla nauczycieli jest niewielki. Jak zwiększyć jego efektywność dzięki cyfryzacji

Kandydat na prezydenta: ograniczyć 800+, zamiast tego darmowe obiady dla dzieci w szkołach [Gość Infor.pl]

Taki jest stan budżetu państwa. Są najnowsze dane

W 2025 roku wydatki z budżetu na zdrowie miały wynosić 19 mld zł. "Może się jednak okazać, że pieniądze z KPO zmniejszą tę kwotę"

Ustawa okołobudżetowa zakładająca m.in. podwyżki dla nauczycieli trafi do podpisu Prezydenta

Budżet Warszawy 2024 przyjęty

Co Polacy wiedzą o finansach publicznych? Okazuje się, że niewiele...

Nagroda 1125 zł dla nauczyciela, dodatek specjalny dla urzędników i mundurowych [Prace w Sejmie]

Jak Polacy planują wakacje?

Nowelizacja budżetu: fundusz motywacyjny, dodatki specjalne, nauczyciele, sędziowie, odmrożenie ZFŚS

Nowelizacja budżetu - dodatkowe pieniądze dla nauczycieli, sędziów, budżetówki. Rząd pracuje w długi weekend

Polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE

Budżet na 2023 podpisany

DGP: Projekt budżetu nie przewiduje podwyżek dla nauczycieli zapowiadanych przez min. Czarnka. Skąd więc pieniądze? [Analiza]

Czarnek o średnim wynagrodzeniu nauczycieli: podwyżka o 1240 zł brutto dla początkującego (+35,1%), o 816 zł brutto dla dyplomowanego (+12,5%)

Webinarium „Rejestr umów - nowy obowiązek JSFP” + certyfikat gwarantowany

Niedopuszczalność powierzenia obowiązków skarbnika

Wsparcie dla Straży Granicznej w obliczu kryzysu bez odrębnych uchwał rady gminy

Jak rząd uzasadnił wprowadzenie publicznego rejestru umów?

Samorządy zamknęły 2021 r. nadwyżką budżetową 17,4 mld zł

Sejm przyjął budżet na 2022 r. - deficyt 29,9 mld zł

Kara więzienia za brak rejestru umów jednostek sektora finansów publicznych

MF: samorządy wejdą w 2022 r. z nadwyżkami w kwocie co najmniej 27 mld zł

Projekt budżetu opracowuje wójt, a uchwala go rada

Ministerstwo Finansów: W 2022 r. samorządy nie stracą na Polskim Ładzie

Budżet samorządu 2022 - planowanie krok po kroku

Polski Ład - czy samorządy stracą finansowo?

Wynagrodzenia w budżetówce 2022

Nowy Ład a budżety samorządów

Budżety samorządów w 2021 r.

Janosikowe w 2021 r.

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych - nowe obowiązki i sankcje

Budżet samorządu 2021 - termin ma zostać wydłużony do 31 marca 2021 r.

Termin złożenia projektów budżetów JST na 2021 rok - już 15 listopada

Będzie zmiana przepisów o dyscyplinie finansów publicznych

Webinarium: Klasyfikacja budżetowa wydatków bieżących – problemy w praktyce

Obniżki pensji w budżetówce - zmiana w Tarczy Antykryzysowej 4.0

Rozszerzenie Tarczy Antykryzysowej - wsparcie dla samorządów

Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych w Polsce, czyli nie czekajmy na UE - analiza Instytutu Staszica

Od 2020 roku ważne zmiany w sprawie janosikowego

Trudne zimy wymagają wyższych nakładów

Podsumowanie 2019 r.: Zadłużenie w samorządach najwyższe w historii

Zrównoważony budżet na 2020 r.

Niektóre gminy będą mogły dochodzić opłat dodatkowych za parkowanie nawet po upływie 5 lat