Finanse publiczne

W praktyce jednostek sektora finansów publicznych wiele wątpliwości budzą kwestie związane z odpowiedzialnością kierowników jednostek organizacyjnych tego sektora za naruszenia dyscypliny finansów publicznych – zwłaszcza jeśli doszło do nich na skutek nieprzestrzegania obowiązujących przepisów przez pracowników jednostek zatrudnionych na różnych szczeblach organizacyjnych. W artykule zostały więc omówione podstawowe zasady, pomocne przy ustalaniu zakresu odpowiedzialności kierownika jednostki za te naruszenia w najczęściej spotykanych sytuacjach, a mianowicie: przy nieprawidłowej organizacji pracy w jednostce oraz przy nieprawidłowo funkcjonującej kontroli wewnętrznej.

Nowa ustawa o finansach publicznych wprowadza zmiany w organizacji sektora finansów publicznych, m.in. dotyczące funkcjonowania zakładów budżetowych. W artykule wskazujemy – jakie zasady obowiązują przy ich likwidacji oraz przekształceniu.

W dniu 18 września br. Prezydent RP podpisał nową ustawę o finansach publicznych oraz przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych. Oba akty prawne przewidują wiele zmian w tym sektorze. Większość przepisów zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2010 r.

Czy w przypadku likwidacji gospodarstwa pomocniczego należy wypłacać odprawy i trzynastki? A jeśli tak to kto powinien takie świadczenia wypłacać: gospodarstwo, czy też jednostka przy której ono funkcjonuje? 

W jednostkach sektora finansów publicznych powstają różnego rodzaju należności i zobowiązania. Oto analiza problematyki związanej z ich rejestracją, oraz ewidencjonowaniem operacji towarzyszących ich powstawaniu oraz spłacie.  

Odpowiadamy na wybrane pytania związane z zawieraniem umów w sprawach zamówień publicznych, prowadzeniem przetargów oraz zasadami komunikacji pomiędzy zamawiającym a wykonawcą.

Organizacja pracy służb finansowo-księgowych jednostki sektora finansów publicznych spoczywa bezpośrednio na głównym księgowym. Od jego kwalifikacji i doświadczenia zależy przygotowanie jednostki i jej pracowników do właściwej realizacji nałożonych zadań.

Funkcjonowanie każdej jednostki nakłada na jej kierownika wiele obowiązków. Wynikają one nie tylko z faktu przynależności jednostki do sektora finansów publicznych ale również zatrudniania przez nią pracowników, odprowadzania składek, podatków. Oto analiza statusu kierownika jednostki z uwzględnieniem systemu kontroli finansowej.

Wzrósł koszt pozyskania finansowania bankowego dla jednostek samorządu terytorialnego w 2009 r. Wyższą marżę zapłacą zwłaszcza te samorządy, które planują zaciągnąć kredyty długoletnie.

Samorządowe jednostki budżetowe dokonują wpłaty na rachunek dochodów budżetu jednostek samorządu terytorialnego w postaci nadwyżki środków obrotowych dochodów własnych. Nadwyżka ustalona jest na dzień 31 grudnia w wysokości wynikającej z przyjętej w tej sprawie uchwały.

Przygotowywana reforma finansów publicznych zakłada włączenie do systemu nadzoru budżetowego zadań realizowanych przez ponad 3 tys. zakładów budżetowych i prawie 1 tys. gospodarstw pomocniczych.

W przypadku należności realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego na rzecz Skarbu Państwa uprawnienia do dokonywania umorzeń (rozkładania na raty, odraczania) posiada zarząd jednostki samorządowej. Uprawnienie to przysługuje tylko do kwoty 40 tys. zł. Po przekroczeniu tej kwoty właściwym dysponentem (np. do umorzenia) części budżetowej jest np. wojewoda.

Jakie niezbędne czynności musi podjąć rada, aby uchwała w sprawie absolutorium nie naruszała przepisów prawa? Jakie elementy powinno zawierać sprawozdanie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, aby komisja rewizyjna mogła w sposób rzetelny i obiektywny dokonać oceny wykonania budżetu?

Sporządzane przez organ wykonawczy sprawozdanie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego może mieć różną formę, lecz musi uwzględniać wszystkie elementy wynikające z uchwały budżetowej.

Audyt wewnętrzny prowadzi się m.in. w jednostkach podsektora samorządowego, jeżeli jednostki te gromadzą znaczne środki publiczne lub dokonują znacznych wydatków.

Jednostki samorządu terytorialnego mogą udzielać z budżetu dotacji celowych, do których można zaliczyć dotacje na realizację zadań zleconych podmiotom niepublicznym na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Z budżetu można również przekazywać dotacje na podstawie porozumień w sprawie przekazania zadań innym jednostkom samorządu terytorialnego lub dotacje w ramach pomocy finansowej udzielanej innej jednostce samorządu terytorialnego.

Jakie mogą być przesłanki przekształcenia zakładu budżetowego lub gospodarstwa pomocniczego? Jak dokonać wyboru nowej formy świadczenia usług publicznych? Na co należy zwrócić uwagę, analizując dotychczasowe funkcjonowanie zakładów budżetowych lub gospodarstw pomocniczych?