Tematy - Samorząd terytorialny, Kultura

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

Obowiązek ochrony zabytków nie dotyczy wyłącznie organów administracji czy właścicieli zabytkowych obiektów. Przepisy prawa nakładają ten obowiązek na każdego, kto z dziedzictwem kultury ma kontakt. To fundamentalna zasada, której konsekwencje praktyczne często są niedoceniane.

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc i Jarocina pokazują, że tak.

Projektowane nowe rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej ma dostosować obecne zasady sporządzania sprawozdań do nowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Projekt zawiera m.in. nowe wzory i instrukcje sporządzania sprawozdań składanych przez JST.

Te nazwiska znasz na pewno, a czy potrafisz dobrze dopasować do nich imiona? Za 12 punktów należą się brawa.

W dniu 19 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów z 12 lipca br., które waloryzuje minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Nowe stawki uwzględniają wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, która od 1 stycznia 2024 r. wynosi 4242 zł a od 1 lipca 2024 r. wyniesie 4300 zł brutto. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 sierpnia 2024 r. ale nowe stawki wynagrodzenia zasadniczego będą miały zastosowanie od dnia 1 lipca 2024 r.

Dzień Samorządu Terytorialnego obchodzimy co roku 27 maja jako upamiętnienie wyborów, które odbyły się do organów gmin w 1990 r. Święto zostało ustanowione przez Sejm w specjalnej uchwale na 10-lecie odrodzenia polskiego samorządu terytorialnego.

Noc Muzeów już w najbliższy weekend! 18 maja 2024 r. odbędzie się XX już edycja tego kulturalnego wydarzenia. Sprawdzamy najciekawsze miejsca do odwiedzenia w największych miastach. Ranking jest subiektywny.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego organizuje szkolenia dotyczące pozyskiwania środków na kulturę z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Jak się zapisać?

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało 23 kwietnia 2024 r. o dokonaniu pięciu nowych wpisów na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Lista ta (tworzona od 2013 roku) liczy już 93 pozycje.

Twórcy i artyści dostaną tantiemy z internetu. Taką informację podało ministerstwo kultury. Co jeszcze zmieniono w projekcie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?

W dniu 13 lipca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w związku z postępowaniem prowadzonym w sprawie, której stroną jest niemiecka jednostka samorządu terytorialnego (JST). Sprawa dotyczyła pobierania przez gminę opłaty klimatycznej za udostępnianie obiektów uzdrowiskowych w kontekście podatku VAT.

Laureatem literackiego Nobla 2023 został norweski pisarz i dramaturg Jon Fosse. Szwedzka Akademia zwróciła uwagę na"nowatorskie sztuki i prozę, które dają wyraz temu, co niewypowiedziane".

Muzea, galerie, teatry, instytucje publiczne, centra nauki a także miejsca na co dzień niedostępne otworzą się dla zwiedzających w tegoroczną Noc Muzeów, która w większości miast odbywa się w nocy z 13 na 14 maja.

„Biblioteka to miejsce spotkań ludzi, idei, myśli, doświadczeń i szeroko pojętej kultury”. MKiDN zaprezentowano trzy nowe animacje promujące biblioteki publiczne w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0.

Zielone dachy, ogrody wertykalne czy zielone fasady już od dłuższego czasu mają o wiele ważniejszą funkcję niż jedynie estetyczna. Zwiększają efektywność energetyczną budynków, tworząc dodatkową izolację przed zimnem, co skutkuje obniżeniem opłat za ogrzewanie w zimie, przy jednoczesnej izolacji przed upałem w okresie letnim.

Zasady zatrudniania osób poniżej 18 roku. Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów zatrudnianie dzieci jest co do zasady niedopuszczalne. Czy zakaz ten ma bezwzględny charakter? Czy w ramach realizacji swoich zadań instytucje kultury mają możliwość powierzania wykonywania pracy dzieciom? Jakich formalności należy dopełnić w takich sytuacjach? Na te i inne pytania odpowiadamy w tekście.

Ministerstwo Finansów udzieliło 24 czerwca 2022 r. wyjaśnień odnośnie centralizacji rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego.

Zadania, które realizuje samorząd gminny w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty lokalnej, obejmują między innymi ochronę i opiekę nad zabytkami. Oznacza to wiele obowiązków ustawowych, które gmina musi wypełniać.

Przepisy ustrojowe nakładają na gminę obowiązek wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców gminy - w tym wśród młodzieży. Jedną z form realizacji tego zadania jest utworzenie młodzieżowej rady gminy. W ten sposób przyznaje się młodzieży (w tym organizacjom młodzieżowym) możliwość bezpośredniego oddziaływania na życie publiczne lokalnej społeczności.

Ułatwień w procesie edukacji dzieci i młodzieży z Ukrainy dotyczy rozporządzenie resortu edukacji i nauki. Zakłada m.in. przedłużenie możliwości funkcjonowania oddziału klas I-III szkół podstawowych ze zwiększoną liczbą uczniów w ciągu całego etapu edukacyjnego

Rada gminy w uchwale w sprawie powołania rady seniorów nie może dowolnie warunkować uczestnictwa w tej radzie. Niedopuszczalne jest definiowanie pojęcia seniora w taki sposób, który wykluczałby udział w radzie seniorów ze względu na wiek. W skład tego gremium mogą wchodzić przedstawiciele osób starszych oraz przedstawiciele podmiotów działających na ich rzecz. Tym samym członkostwo w tym gremium nie jest zależne od wieku - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Wójt gminy ma zamiar udzielić pożyczki samodzielnemu publicznemu zakładowi opieki zdrowotnej (spzoz). Z wnioskiem do wójta o pożyczkę na 300 000 zł wystąpił dyrektor spzoz, który motywuje to trudną sytuacją ekonomiczną placówki m.in. wskutek zwiększonych wydatków w okresie COVID-19. Wójt gminy upatruje swojej kompetencji do przekazania pożyczki m.in. w art. 30 ust. 2 pkt 3 i 4 oraz art. 60 ust. 2 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 262 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Problem jednak w tym, że radni gminy są przeciwni udzielaniu tak wysokiej pożyczki, a limit dla wójta w uchwale budżetowej wynosi 50 000 zł i już został wykorzystany na inną pożyczkę.

Ustawodawca nie upoważnił rady gminy do formułowania w treści regulaminu utrzymania czystości i porządku zakazu wprowadzania zwierząt (np. psów) na określone tereny. Lokalny prawodawca jest władny ustalić jedynie sposoby postępowania ze zwierzętami domowymi w taki sposób, by ich pobyt na placach zabaw dla dzieci czy kąpieliskach nie był uciążliwy i nie zagrażał przebywającym tam osobom.

Podstawą działania sołectwa jest statut. I chociaż ustawa o samorządzie gminnym wyraźnie wskazuje, co powinno się w nim znaleźć, często zdarzają się przypadki nieprawidłowych zapisów lub uchybień proceduralnych. Z reguły dotyczą one wkraczania w materię ustawową z próbą jej niedozwolonej modyfikacji.

Po zapowiadanej reformie szpitali, dyrektorów, czyli praktyków i wysokiej klasy specjalistów w ochronie zdrowia, nadzorować będą ludzie o niższych formalnie kwalifikacjach - przewiduje prezes Polskiej Federacji Szpitali (PFSz), Jarosław J. Fedorowski.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przyznał MPK Poznań sp. z o.o. dofinansowanie na zakup 25 autobusów z napędem wodorowym. Umowa została już podpisana, a pierwsze autobusy wodorowe powinny dotrzeć do Poznania w II półroczu 2023 roku.

Do końca 2022 r. potrwają nabory, które Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił w ramach programu „Racjonalna gospodarka odpadami”. Samorządy, przedsiębiorstwa i inne podmioty mogą ubiegać się o dofinansowanie inwestycji związanych z selektywnym zbieraniem odpadów, budową instalacji do gospodarowania nimi oraz wykorzystaniem odpadowych paliw w energetyce. Pieniądze na wsparcie, w zależności od rodzaju projektów, będą pochodzić ze środków krajowych NFOŚiGW albo z unijnego Funduszu Modernizacyjnego.

Budżet samorządów a Polski Ład. Żaden samorząd nie będzie miał dochodów mniejszych, niż sam prognozował - zapewnił wiceminister finansów Sebastian Skuza. Komentarz odnosi się do informacji agencji Fitch z 6 grudnia 2021 r., która umieściła 14 polskich miast na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym. Według MF samorządy wejdą w 2022 r. z nadwyżkami w kwocie co najmniej ok. 27 mld zł.

Samorządy otrzymają środki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na koszty uprzątnięcia porzuconych odpadów. Jest to propozycja w opracowanym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości projekcie nowelizacji ustawy dotyczącej przestępstw przeciwko środowisku.

Przepisy porządkowe stanowią szczególny rodzaj aktów prawa miejscowego w samorządzie gminnym. Mogą być one wydawane zarówno przez organy stanowiące, jak również wykonawcze, ale jedynie w ściśle określonych sytuacjach. Warto jednak mieć na uwadze procedurę wydawania takich aktów oraz zasady ich zatwierdzania czy też publikacji. Elementy te przesądzają o ich mocy obowiązywania.

Darmowy listopad 2021 r. to bezpłatne wejście do rezydencji królewskich. W 2021 r. zwiedzisz za darmo aż 8 rezydencji.

"Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne" 2022 - zgłoszenia można nadsyłać do 13 grudnia.

4 mld zł dla JST na inwestycje wodno-kanalizacyjne. Pieniądze trafią do gmin jeszcze w tym roku.

Czy mieszkaniec nieruchomości gminnej może skarżyć uchwałę o opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie terytorialnym?

Partnerska Inicjatywa Miast 2021-2023. Wzmacnianie i promocja współpracy oraz wymiana doświadczeń i wiedzy między miastami to cel kolejnej edycji Partnerskiej Inicjatywy Miast na lata 2021-2023. To projekt Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, który ma na celu aktywizację miast do podejmowania działań rozwojowych. Termin nadsyłania wniosków upływa w dniu 20 września 2021 r.

"Laboratoria przyszłości" w szkołach. Wsparcie finansowe dla samorządów na tworzenie w szkołach podstawowych zaplecza umożliwiającego realizację zajęć technicznych - zakłada projekt uchwały dotyczący tworzenia "Laboratoriów Przyszłości" opisany w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

Straty kin i teatrów w czasie pandemii koronawirusa. Kina i teatry ruszają szybciej, ale z połową widowni i zaległościami wyższymi o kilkadziesiąt procent. Branża kulturalna poważnie odczuła ograniczenia wynikające z lockdownu.

Otwarcie kin, teatrów i instytucji kultury - od kiedy? Rząd przyspiesza luzowanie obostrzeń związanych z pandemią koronawirusa.

Otwarcie kin, teatrów, filharmonii i oper od 12 lutego 2021 r. ogłoszono na konferencji rządu dotyczącej luzowania obostrzeń. Pod jakimi warunkami mogą być otwarte te instytucje kultury?

Ministerstwo Kultury I Dziedzictwa Narodowego, biorąc pod uwagę argumenty, które padały podczas dyskusji wokół Funduszu Wsparcia Kultury zdecydowało o obniżeniu kwot wsparcia dla artystów.

Przyznane artystom przez rząd dofinansowania z Funduszu Wsparcia Kultury wzbudziły liczne kontrowersje. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego odpowiada na pojawiające się wątpliwości.

Wokół listy beneficjentów rządowego wsparcia z Funduszu Wsparcia Kultury wybuchło wiele kontrowersji. W związku z tym minister kultury i dziedzictwa narodowego postanowił wstrzymać realizację wypłat ze środków FWK i przekazać listę artystów do pilnej ponownej weryfikacji.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przygotowało Fundusz Wparcia Kultury, który ma finansowo pomóc artystom w czasie pandemii koronawirusa. Jakie są zasady uzyskania wsparcia?

Od 7 listopada 2020 r. z powodu pandemii koronawirusa zamknięte są instytucje kultury. Jakie wsparcie otrzymają pracownicy branży kulturalnej?

O dofinansowanie z Programów Ministra mogą się ubiegać jednostki samorządu terytorialnego, instytucje kultury, instytucje filmowe, szkoły i uczelnie wyższe, organizacje pozarządowe oraz podmioty gospodarcze. Do kiedy potrwa nabór wniosków?

W związku z drugą falą pandemii koronawirusa Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego zdecydował o czasowym zamknięciu do 29 listopada 2020 r. dla publiczności instytucji kultury.

Koronawirus spowodował zamknięcie instytucji kultury, odwołanie koncertów, wystaw i spektakli. Czy będzie wsparcie dla artystów i pracowników instytucji kultury?

Obowiązek wdrożenia systemów Compliance w jednostce samorządu terytorialnego nie wynika wprost w przepisów. Jednocześnie każda jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana zarządzać ryzykiem prawnym. A przecież to jest istota Compliance.

Samorząd terytorialny, Kultura

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Rola społeczności lokalnych w ochronie dziedzictwa kulturowego

Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce i Jarocin już to robiłą ... z pomocą AI

Będzie zmiana zasad sporządzania sprawozdań budżetowych. Projekt rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej

QUIZ Jak ma na imię...? Dopasuj imiona do nazwisk znanych ludzi

Podwyżki w gminach i powiatach od 1 lipca 2024 r. Do 1000 zł brutto więcej dla niektórych pracowników samorządowych. Ponadto korekta katalogu stanowisk

27 maja Dzień Samorządu Terytorialnego

Noc muzeów 2024 r. Sprawdź TOP 10 propozycji w największych miastach

Darmowe szkolenia dotyczące pozyskiwania środków na kulturę. Zapisy tylko do 16 maja 2024 r.

Krajowa Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce – czym jest, co zawiera. Co nowego w 2024 roku?

Będą tantiemy dla twórców i artystów za korzystanie z ich utworów w internecie

Opłata klimatyczna a VAT - ważny dla JST wyrok TSUE

Literacki Nobel 2023 przyznany! Kto otrzymał?

Noc Muzeów 2023 - setki imprez w Polsce [wykaz]

Biblioteka to miejsce spotkań – nowa akcja w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa

Zielone dachy i ogrody wertykalne poprawią efektywność energetyczną budynków. Samorządy zachęcą do ich stosowania

Zatrudnianie dzieci w instytucjach kultury

Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego (JST) - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Ochrona zabytków w gminach

Jak utworzyć młodzieżową radę gminy?

Ułatwienia w procesie edukacji dzieci i młodzieży z Ukrainy

Gminna rada seniorów nie tylko dla seniorów

Pożyczka dla spzoz a limity z uchwały budżetowej dla wójta

Rada gminy nie zabroni wprowadzania psów do parków

Statut sołectwa - wymagania względem zawartości i trybu uchwalenia

W 2023 r. dyrektorów szpitali nadzorować będą osoby o niższych kwalifikacjach (wywiad)

MPK Poznań kupi 25 autobusów wodorowych

„Racjonalna gospodarka odpadami” - 2,5 mld dofinansowania na gospodarkę odpadami

MF: samorządy wejdą w 2022 r. z nadwyżkami w kwocie co najmniej 27 mld zł

Samorządy otrzymają środki na usuwanie porzuconych odpadów

Przepisy porządkowe w gminie

Darmowy listopad w rezydencjach królewskich 2021 r.

Ruszył nabór wniosków do programu "Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne" 2022 r.

4 mld zł dla JST na inwestycje wodno-kanalizacyjne

Prawo do zaskarżenia uchwały o opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Partnerska Inicjatywa Miast na lata 2021-2023 - nabór wniosków do 20 września

"Laboratoria przyszłości" w szkołach - prawie 1 mld zł dla samorządów

Straty kin i teatrów w czasie pandemii koronawirusa

Otwarcie kin, teatrów i instytucji kultury - od kiedy?

Otwarcie kin, teatrów, filharmonii i oper od 12 lutego 2021 r.

Kwoty dofinansowań dla artystów z Funduszu Wsparcia Kultury zostały obniżone

Fundusz Wsparcia Kultury - pytania i odpowiedzi

Wstrzymanie wypłat dla artystów z FWK

Czym jest Fundusz Wsparcia Kultury?

Świadczenie postojowe i zwolnienie ze składek ZUS dla pracowników kultury

Nabór do Programów Ministra w obszarze kultury na 2021 rok

Czasowe zamknięcie instytucji kultury - od 7 do 29 listopada 2020 r.

Nowa Tarcza Antykryzysowa - czy obejmie artystów?

Wdrażanie Compliance w jednostkach samorządu terytorialnego – na co zwrócić uwagę