Tematy - Samorząd terytorialny, Zamówienia publiczne

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc i Jarocina pokazują, że tak.

Projektowane nowe rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej ma dostosować obecne zasady sporządzania sprawozdań do nowej ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Projekt zawiera m.in. nowe wzory i instrukcje sporządzania sprawozdań składanych przez JST.

W dniu 19 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów z 12 lipca br., które waloryzuje minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Nowe stawki uwzględniają wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, która od 1 stycznia 2024 r. wynosi 4242 zł a od 1 lipca 2024 r. wyniesie 4300 zł brutto. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 sierpnia 2024 r. ale nowe stawki wynagrodzenia zasadniczego będą miały zastosowanie od dnia 1 lipca 2024 r.

Dzień Samorządu Terytorialnego obchodzimy co roku 27 maja jako upamiętnienie wyborów, które odbyły się do organów gmin w 1990 r. Święto zostało ustanowione przez Sejm w specjalnej uchwale na 10-lecie odrodzenia polskiego samorządu terytorialnego.

W dniu 13 lipca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w związku z postępowaniem prowadzonym w sprawie, której stroną jest niemiecka jednostka samorządu terytorialnego (JST). Sprawa dotyczyła pobierania przez gminę opłaty klimatycznej za udostępnianie obiektów uzdrowiskowych w kontekście podatku VAT.

Wiemy już jakie są progi unijne dla celów zamówień publicznych, ich równowartości w złotych, równowartości w złotych kwot wyrażonych w euro oraz średni kursu złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych lub konkursów.

Czy parafie są zamawiającymi subsydiowanymi w myśl art. 6 Pzp?

Zielone dachy, ogrody wertykalne czy zielone fasady już od dłuższego czasu mają o wiele ważniejszą funkcję niż jedynie estetyczna. Zwiększają efektywność energetyczną budynków, tworząc dodatkową izolację przed zimnem, co skutkuje obniżeniem opłat za ogrzewanie w zimie, przy jednoczesnej izolacji przed upałem w okresie letnim.

Uchylenie zakazu zawarcia umowy. Złożenie wniosku na podstawie art. 578 ustawy - Prawo zamówień publicznych stanowi prawnie dopuszczony sposób uchylenia zakazu zawarcia umowy przed wydaniem rozstrzygnięcia przez Krajową Izbę Odwoławczą. Rozwiązanie to jest dopuszczalne jednak jedynie w określonych przez ustawę sytuacjach.

Procedura oceny rażąco niskiej ceny została w części oparta na określeniach nieostrych. Mogą one niejednokrotnie powodować problemy interpretacyjne, które dla samego postępowania mają decydujące znaczenie. Z pomocą przychodzi jednak orzecznictwo, które wyjaśnia, jak rozumieć takie określenia jak "istotna część składowa" czy "wątpliwości zamawiającego" w kontekście art. 224 ust. 1 Prawa zamówień publicznych.

Wyłączenie stosowania trybu zamówień publicznych, zebranie przez gminy zapotrzebowania na węgiel, możliwość jego kupna przez osoby, którym przyznano dodatek węglowy, w ilości maksymalnie do 2 ton - tak rząd chce uregulować system sprzedaży i dystrybucji węgla z udziałem samorządów.

Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia w trybie zapytania ofertowego. Złożono trzy oferty. Wartość jednej z ofert jest o 90% niższa od pozostałych dwóch ofert oraz o 90% od oszacowania przedmiotu zamówienia. Zamawiający ma obawy co do możliwości prawidłowej realizacji zamówienia. Czy zamawiający może w tym przypadku zwrócić się do wykonawcy o wyjaśnienie ceny rażąco niskiej?

Skutki wojny prowadzonej w Ukrainie niewątpliwie mają przełożenie na stan polskiej gospodarki. Znacznemu osłabieniu uległ potencjał przedsiębiorców, którzy w zmienionych warunkach mają problem z wywiązaniem się ze swoich zobowiązań wobec zamawiających. Większość wykonawców będzie dążyć do zmiany treści umowy. I tu, w przypadku długotrwałych kontraktów realizowanych w ramach zamówień publicznych, pojawia się kwestia możliwości wykorzystania przesłanki siły wyższej w kontekście skutków wojny w Ukrainie.

Ministerstwo Finansów udzieliło 24 czerwca 2022 r. wyjaśnień odnośnie centralizacji rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego.

Ogólną zasadą obowiązującą na gruncie przepisów Prawa zamówień publicznych jest stosowanie środków komunikacji elektronicznej. Odstąpienie od tej reguły jest możliwe, jednak tylko w ściśle określonych sytuacjach oraz jedynie w minimalnym i niezbędnym zakresie.

Przepisy ustrojowe nakładają na gminę obowiązek wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców gminy - w tym wśród młodzieży. Jedną z form realizacji tego zadania jest utworzenie młodzieżowej rady gminy. W ten sposób przyznaje się młodzieży (w tym organizacjom młodzieżowym) możliwość bezpośredniego oddziaływania na życie publiczne lokalnej społeczności.

Czy jest prawnie dopuszczalne, aby w umowie w sprawie zamówienia publicznego (tryb podstawowy) zastosować kary umowne w innej wysokości niż podane wcześniej we wzorze umowy stanowiącym załącznik do SWZ?

Ułatwień w procesie edukacji dzieci i młodzieży z Ukrainy dotyczy rozporządzenie resortu edukacji i nauki. Zakłada m.in. przedłużenie możliwości funkcjonowania oddziału klas I-III szkół podstawowych ze zwiększoną liczbą uczniów w ciągu całego etapu edukacyjnego

W artykule przedstawiamy odpowiedzi na wybrane pytania związane z problematyką zamówień publicznych w kontekście specustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy, w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Zamawiający może wszcząć postępowanie o zamówienie publiczne, nie mając jeszcze zabezpieczonych środków na realizację zamówienia publicznego, ale obowiązek ten zachodzi w chwili zawarcia umowy z wykonawcą wybranym w postępowaniu.

Rada gminy w uchwale w sprawie powołania rady seniorów nie może dowolnie warunkować uczestnictwa w tej radzie. Niedopuszczalne jest definiowanie pojęcia seniora w taki sposób, który wykluczałby udział w radzie seniorów ze względu na wiek. W skład tego gremium mogą wchodzić przedstawiciele osób starszych oraz przedstawiciele podmiotów działających na ich rzecz. Tym samym członkostwo w tym gremium nie jest zależne od wieku - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Jak w specustawie stosować prawo zamówień publicznych? Urząd Zamówień Publicznych odpowiedział na to pytanie....

Wójt gminy ma zamiar udzielić pożyczki samodzielnemu publicznemu zakładowi opieki zdrowotnej (spzoz). Z wnioskiem do wójta o pożyczkę na 300 000 zł wystąpił dyrektor spzoz, który motywuje to trudną sytuacją ekonomiczną placówki m.in. wskutek zwiększonych wydatków w okresie COVID-19. Wójt gminy upatruje swojej kompetencji do przekazania pożyczki m.in. w art. 30 ust. 2 pkt 3 i 4 oraz art. 60 ust. 2 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 262 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Problem jednak w tym, że radni gminy są przeciwni udzielaniu tak wysokiej pożyczki, a limit dla wójta w uchwale budżetowej wynosi 50 000 zł i już został wykorzystany na inną pożyczkę.

Obowiązek wskazania wobec wykonawcy wymogu zatrudnienia osób wykonujących czynności w zakresie realizacji zamówienia na podstawie stosunku pracy nie może być realizowany poprzez jego ogólne wskazanie w dokumentach zamówienia. Wymagane jest zidentyfikowanie i wskazanie tych czynności, które ze względu na specyfikę nie mogą być wykonywane w innej formie niż w ramach stosunku pracy.

Ustawodawca nie upoważnił rady gminy do formułowania w treści regulaminu utrzymania czystości i porządku zakazu wprowadzania zwierząt (np. psów) na określone tereny. Lokalny prawodawca jest władny ustalić jedynie sposoby postępowania ze zwierzętami domowymi w taki sposób, by ich pobyt na placach zabaw dla dzieci czy kąpieliskach nie był uciążliwy i nie zagrażał przebywającym tam osobom.

Podstawą działania sołectwa jest statut. I chociaż ustawa o samorządzie gminnym wyraźnie wskazuje, co powinno się w nim znaleźć, często zdarzają się przypadki nieprawidłowych zapisów lub uchybień proceduralnych. Z reguły dotyczą one wkraczania w materię ustawową z próbą jej niedozwolonej modyfikacji.

mec. Marta Olczak-Klimek

Urząd Zamówień Publicznych podał harmonogram zaplanowanych na 2022 rok szkoleń odbywających się w ramach projektu „Profesjonalizacja kadr w zamówieniach publicznych”.

Po zapowiadanej reformie szpitali, dyrektorów, czyli praktyków i wysokiej klasy specjalistów w ochronie zdrowia, nadzorować będą ludzie o niższych formalnie kwalifikacjach - przewiduje prezes Polskiej Federacji Szpitali (PFSz), Jarosław J. Fedorowski.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przyznał MPK Poznań sp. z o.o. dofinansowanie na zakup 25 autobusów z napędem wodorowym. Umowa została już podpisana, a pierwsze autobusy wodorowe powinny dotrzeć do Poznania w II półroczu 2023 roku.

1 stycznia 2022 r. weszły w życie trzy nowe rozporządzenia do ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych. Dla prawidłowego ich zastosowania istotne są przepisy przejściowe.

Do końca 2022 r. potrwają nabory, które Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił w ramach programu „Racjonalna gospodarka odpadami”. Samorządy, przedsiębiorstwa i inne podmioty mogą ubiegać się o dofinansowanie inwestycji związanych z selektywnym zbieraniem odpadów, budową instalacji do gospodarowania nimi oraz wykorzystaniem odpadowych paliw w energetyce. Pieniądze na wsparcie, w zależności od rodzaju projektów, będą pochodzić ze środków krajowych NFOŚiGW albo z unijnego Funduszu Modernizacyjnego.

Budżet samorządów a Polski Ład. Żaden samorząd nie będzie miał dochodów mniejszych, niż sam prognozował - zapewnił wiceminister finansów Sebastian Skuza. Komentarz odnosi się do informacji agencji Fitch z 6 grudnia 2021 r., która umieściła 14 polskich miast na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym. Według MF samorządy wejdą w 2022 r. z nadwyżkami w kwocie co najmniej ok. 27 mld zł.

Samorządy otrzymają środki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na koszty uprzątnięcia porzuconych odpadów. Jest to propozycja w opracowanym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości projekcie nowelizacji ustawy dotyczącej przestępstw przeciwko środowisku.

Przepisy porządkowe stanowią szczególny rodzaj aktów prawa miejscowego w samorządzie gminnym. Mogą być one wydawane zarówno przez organy stanowiące, jak również wykonawcze, ale jedynie w ściśle określonych sytuacjach. Warto jednak mieć na uwadze procedurę wydawania takich aktów oraz zasady ich zatwierdzania czy też publikacji. Elementy te przesądzają o ich mocy obowiązywania.

Polityka zakupowa państwa obejmie lata 2022-2025.

Wniesienie wadium wyrażonego w pieniądzu z pominięciem bezgotówkowego sposobu, jakim jest przelew na rachunek bankowy zamawiającego, należy uznać za nieprawidłowe wniesienie wadium, co winno skutkować odrzuceniem oferty.

4 mld zł dla JST na inwestycje wodno-kanalizacyjne. Pieniądze trafią do gmin jeszcze w tym roku.

Czy mieszkaniec nieruchomości gminnej może skarżyć uchwałę o opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie terytorialnym?

Partnerska Inicjatywa Miast 2021-2023. Wzmacnianie i promocja współpracy oraz wymiana doświadczeń i wiedzy między miastami to cel kolejnej edycji Partnerskiej Inicjatywy Miast na lata 2021-2023. To projekt Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, który ma na celu aktywizację miast do podejmowania działań rozwojowych. Termin nadsyłania wniosków upływa w dniu 20 września 2021 r.

"Laboratoria przyszłości" w szkołach. Wsparcie finansowe dla samorządów na tworzenie w szkołach podstawowych zaplecza umożliwiającego realizację zajęć technicznych - zakłada projekt uchwały dotyczący tworzenia "Laboratoriów Przyszłości" opisany w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

Zrównoważone zamówienia to taki sposób organizacji postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, który uwzględnia aspekty środowiskowe lub społeczne, co przekłada się na charakter udzielanego zamówienia, przy jednoczesnym zapewnieniu celowego, racjonalnego i oszczędnego wydatkowania środków publicznych. W pojęciu tym mieszczą się więc zarówno tzw. „zielone”, jak również społeczne zamówienia publiczne.

Społeczne zamówienia publiczne to podejście, w którym zamawiający w oparciu o dostępne instrumenty prawne osiągają dodatkowe - w stosunku do głównego celu jakim jest realizacja zamówienia - korzyści społeczne.

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, przewidujący nowe obowiązki i sankcje. Obowiązkowe ma być np. informowanie o umowach, przekraczających 10 tys. zł.

Pandemia wirusa SARS-CoV-2, powodującego chorobę COVID-19 postawiła system ochrony zdrowia w Polsce przed niespotykanymi wyzwaniami. Jednym z nich jest zakup dużej ilości środków ochrony indywidualnej (masek filtrujących, kombinezonów, przyłbic, rękawic) czy środków dezynfekujących.

Opublikowany projekt Rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie rodzajów podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy z dnia 9 września 2020 r., zawiera propozycję zmiany aktualnie obowiązującego sposobu liczenia okresu ważności niektórych spośród tzw. dokumentów podmiotowych. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami termin ważności wybranych dokumentów, liczony jest wstecz rozpoczynając od „upływu terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu”. Zgodnie z projektem Rozporządzenia, reguła ta dozna częściowej zmiany i liczenie wsteczne terminów, będzie następowało w oparciu o moment „złożenia dokumentu”.

W urzędzie miasta prowadzimy postępowanie w sprawie zamówienia publicznego. Wezwaliśmy wykonawcę (7 dni) z ofertą o najwyższej ocenie do złożenia brakującego dokumentu potwierdzającego okoliczności z art. 25 ust. 1 upzp (spełnienie warunków usługi określonych przez zamawiającego). Wezwanie pozostało bez odpowiedzi, a wykonawca po terminie oświadczył (drogą mailową), że się wycofuje. Czy w tej sytuacji należy zwrócić wadium, czy wysłać ponownie wezwanie?

Samorząd terytorialny, Zamówienia publiczne

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce i Jarocin już to robiłą ... z pomocą AI

Będzie zmiana zasad sporządzania sprawozdań budżetowych. Projekt rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej

Podwyżki w gminach i powiatach od 1 lipca 2024 r. Do 1000 zł brutto więcej dla niektórych pracowników samorządowych. Ponadto korekta katalogu stanowisk

27 maja Dzień Samorządu Terytorialnego

Opłata klimatyczna a VAT - ważny dla JST wyrok TSUE

Zamówienia publiczne 2024 - nowe progi unijne i nowy średni kurs złotego do euro

Czy parafie są zamawiającymi subsydiowanymi?

Zielone dachy i ogrody wertykalne poprawią efektywność energetyczną budynków. Samorządy zachęcą do ich stosowania

Uchylenie zakazu zawarcia umowy - kiedy zamawiający może z tego skorzystać?

Rażąca, czyli jaka? Niska cena w orzecznictwie KIO

DGP: Gmina tanio sprzeda dwie tony węgla. Ale tylko osobie, która dostała dodatek węglowy

Jak wyjaśnić rażąco niską cenę zamówienia publicznego

Wojna w Ukrainie a siła wyższa w zamówieniach publicznych

Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego (JST) - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Wyjątki od zasady użycia środków komunikacji elektronicznej

Jak utworzyć młodzieżową radę gminy?

Jak określić wysokość kar umownych w umowie

Ułatwienia w procesie edukacji dzieci i młodzieży z Ukrainy

Q&A: Zamówienia publiczne – wsparcie dla Ukrainy i Ukraińców

W którym momencie gmina musi zabezpieczyć środki na realizację przetargu?

Gminna rada seniorów nie tylko dla seniorów

UZP: Jak w specustawie stosować prawo zamówień publicznych?

Pożyczka dla spzoz a limity z uchwały budżetowej dla wójta

Prawo zamówień publicznych - wymóg zatrudnienia na umowę o pracę

Rada gminy nie zabroni wprowadzania psów do parków

Statut sołectwa - wymagania względem zawartości i trybu uchwalenia

Kary umowne w zamówieniach publicznych - upadłość wykonawcy czy prawna samoobrona?

UZP ogłosił terminy szkoleń dla pracowników administracji na 2022 r.

W 2023 r. dyrektorów szpitali nadzorować będą osoby o niższych kwalifikacjach (wywiad)

MPK Poznań kupi 25 autobusów wodorowych

Zamówienia publiczne - trzy nowe rozporządzenia na początek 2022 r.

„Racjonalna gospodarka odpadami” - 2,5 mld dofinansowania na gospodarkę odpadami

MF: samorządy wejdą w 2022 r. z nadwyżkami w kwocie co najmniej 27 mld zł

Samorządy otrzymają środki na usuwanie porzuconych odpadów

Przepisy porządkowe w gminie

Jednolita polityka zakupowa sektora publicznego – projekt skierowany do konsultacji

Wadium wpłacone gotówką w kasie w nowym Prawie zamówień publicznych

4 mld zł dla JST na inwestycje wodno-kanalizacyjne

Prawo do zaskarżenia uchwały o opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Partnerska Inicjatywa Miast na lata 2021-2023 - nabór wniosków do 20 września

"Laboratoria przyszłości" w szkołach - prawie 1 mld zł dla samorządów

Aspekty środowiskowe w nowym prawie zamówień publicznych

Aspekty społeczne w nowym prawie zamówień publicznych

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych - nowe obowiązki i sankcje

Zamówienia w celu zapobiegania i zwalczania epidemii COVID-19 poza prawem zamówień publicznych

Zmiana punktu odniesienia w liczeniu okresu ważności dokumentów podmiotowych

Brak reakcji wykonawcy na wezwanie zamawiającego a zatrzymanie wadium