Finanse - Sektor publiczny - samorząd terytorialny, administracja publiczna, prawo administracyjne, finanse publiczne - INFOR.PL

Odpowiadamy na pytania czytelników dotyczące klasyfikacji budżetowej: jak prawidłówo klasyfikować, w jakim paragrafie księgować ulgi, szkolenia, wydatki dotyczące remontu.

Z budżetów jednostek samorządu terytorialnego udzielane są dotacje w różnych trybach. Warto zatem przypomnieć sobie zasady ich przyznawania.

Czy w kontekście art. 257 pkt 3 ustawy o finansach publicznych wójt gminy może zmienić plan wydatków w tym samym dziale i rozdziale pomiędzy § 4010 a § 4040 (wynagrodzenia), np. zmniejszyć o 1000 zł § 4010, a zwiększyć o 1000 zł § 4040?

Jednostka budżetowa na podstawie uchwały rady miejskiej utworzyła rachunek dochodów własnych. Różnorodne drobne kwoty, wpłaca na konto dochodów własnych z adnotacją „darowizna do dyspozycji dyrektora”. Są to np.: prowizje od ubezpieczenia dzieci i za obsługę ubezpieczenia, prowizje od wpłat za język angielski przekazywane przez firmę prowadzącą na terenie przedszkola naukę tego języka, darowizny od rodziców. Czy jest to prawidłowe postępowanie?

Zmiana w klasyfikacji budżetowej z lipca 2009 r. została wprowadzona z różnym terminem obowiązywania. Część zmian obowiązywała już w 2009 r. – zmiany te opisaliśmy w ostatnim numerze w 2009 r., natomiast w tym numerze omawiamy zmiany, które wchodzą w życie 1 stycznia 2010 r., oraz te, które mają zastosowanie do opracowania projektu budżetu na 2010 r.

Kierownikowi jednostki w osiąganiu postawionych przed jednostką sektora finansów publicznych celów pomaga zarządzanie ryzykiem. Bez wątpienia zarządzanie ryzykiem może być solidnym filarem codziennej pracy komórek organizacyjnych.

W 2009 r. została wprowadzona jedna zmiana w sprawozdawczości budżetowej dotycząca sprawozdania miesięcznego Rb-28 z wykonania planu wydatków budżetu państwa. Jednostki zobowiązane do sporządzania tego sprawozdania, począwszy od sprawozdania za luty 2009 r., co miesiąc muszą wypełniać dodatkowe kolumny.

Nie ma jednoznacznej informacji, czy projekt budżetu samorządowego miał być przygotowany na nowych czy na starych zasadach. Opinie Ministerstwa Finansów i przedstawicieli regionalnych izb obrachunkowych w tej sprawie różnią się od siebie całkowicie.

W 2009 r. zostały sfinalizowane prace nad zmianami w organizacji sektora finansów publicznych oraz zmianami zasad jego funkcjonowania – we wrześniu Prezydent RP podpisał nową ustawę o finansach publicznych oraz przepisy ją wprowadzające. Natomiast w tym roku nie było żadnych zmian dotyczących planu kont czy zasad rachunkowości.

W 2009 r. nastąpiły dwie zmiany w klasyfikacji budżetowej, w tym jedna wprowadzona została w 2008 r. z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2009 r., natomiast drugą wprowadzono w lipcu 2009 r. z różnym terminem obowiązywania – część zmian obowiązywała już w 2009 r., natomiast część z nich wejdzie w życie 1 stycznia 2010 r., a część miała zastosowanie do opracowania projektu budżetu na 2010 r.

Czy podstawą płatności przez jednostkę budżetową nieposiadającą osobowości prawnej – ośrodek pomocy społecznej, niższej kwoty niż jest określona na fakturze, może być faktura, której wystawca (zakład gospodarki mieszkaniowej) nie skorygował?

W instytucji ewidencja środków trwałych jest prowadzona częściowo komputerowo, a częściowo ręcznie w księgach inwentarzowych. Od początku 2010 r. chcianoby ewidencję tę prowadzić w posiadanym przez nas programie komputerowym. Czy istnieje obowiązek dodatkowego prowadzenia książki inwentarzowej, czy wystarczy sam program komputerowy?

Już od pierwszych dni stycznia każdego roku jednostki zobowiązane do składania sprawozdań budżetowych rozpoczynają prace związane z ich sporządzaniem. Aby uniknąć błędów i stresu związanego z późniejszym składaniem korekt, należy przestrzegać zasad wskazanych w tym artykule, m.in. tej, że przed zamknięciem ksiąg rachunkowych trzeba dokonać dokładnej weryfikacji pozostałych na koniec roku sald, a następnie wyjaśnić i skorygować wszystkie wykryte rozbieżności.

Jedną ze zmian przyjętych w nowej ustawie o finansach publicznych jest wprowadzenie do polskiego systemu finansów publicznych nowej instytucji prawa finansowego – wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego, jako dokumentu (sporządzanego „krocząco” na 4 lata budżetowe), stymulującej politykę finansową jednostek samorządu terytorialnego.

Ośrodek Pomocy Społecznej nalicza i pobiera odsetki ustawowe od należności stanowiących dochód budżetu państwa oraz budżetu jednostek samorządu terytorialnego. Czy takie odsetki należy zaokrąglać?

Czy dokonując wydatku za pośrednictwem kasy (co skutkuje ewidencją wydatku na koncie 101), postępuję niezgodnie z przepisami? Czy wszystkie wydatki powinny być realizowane „bankowo” i wykazywane na koncie 130?

Zakład budżetowy zobowiązany jest do składania sprawozdania Rb-WS. Czy remont pomieszczeń lokali komunalnych jest wydatkiem strukturalnym? Jak traktować badania wody dokonywane przez sanepid? Oto odpowiedzi, które ułatwią klasyfikowanie wydatków strukturalnych.

Już trwają prace nad opracowywaniem projektów planów finansowych jednostek oświatowych na 2010 r. Kierownicy jednostek oświatowych powinni pamiętać, że to oni ponoszą odpowiedzialność za ich właściwe i terminowe sporządzenie.

Z biegiem czasu utrwala się nasze członkostwo w Unii Europejskiej. Co za tym idzie, coraz częściej podmioty publiczne i prywatne zawierają umowy z kontrahentami zagranicznymi. Księgowanie faktur wyrażonych w euro to czynność, której biegła znajomość jest coraz częściej wymagana.

Specyfika rachunkowości budżetowej polega m.in. na szczególnych zasadach ewidencjonowania zgromadzonych i odprowadzonych przez jednostki budżetowe dochodów budżetowych. Dochody możemy klasyfikować jako przypisane i nieprzypisane. Poniżej analiza tegoż podziału.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego opracowało metodologię podziału środków unijnych z rezerwy przeznaczonej dla najszybciej i najefektywniej realizowanych krajowych i regionalnych programów operacyjnych.

Przedszkole działające w formie jednostki budżetowej ma problem z wyegzekwowaniem opłaty w wysokości 180 zł za pobyt dziecka w przedszkolu, której termin płatności minął 10 czerwca 2009 r. Jak należy jej dochodzić? Czy można dokonać jej umorzenia?

Wraz z początkiem trzeciego kwartału nadszedł czas, by jednostki sektora finansów publicznych rozpoczęły prace związane z przeprowadzaniem inwentaryzacji aktywów i pasywów. W artykule m.in. wskazano przypadki, w których można odstąpić od ich przeprowadzenia, oraz na praktycznych przykładach wyjaśniono pojęcia „strzeżone składowisko” i „teren strzeżony”.

W jednostce dokonuje się zakupu różnego rodzaju sprzętu, który wpisywany jest do księgi inwentarzowej. Jaką datę wpisać w księdze inwentarzowej w rubryce „data przychodu”? Czy należy wpisać datę wystawienia rachunku, czy datę wpłynięcia rachunku do jednostki? Zdarzają się sytuacje, że daty te bardzo się różnią, np. zakup 10 sierpnia (data na rachunku), a do jednostki wpłynął 15 sierpnia.

W jaki sposób przedszkole (jednostka budżetowa) powinno ujmować w ewidencji księgowej należności z tytułu opłaty stałej za przedszkole, za wyżywienie oraz z tytułu odsetek od nieterminowych opłat? Opłaty te wpływają na rachunek dochodów własnych przedszkola. Jak prawidłowo naliczać odsetki od nieterminowych opłat (w statucie przedszkola jest zapis, że liczy się data wpływu na rachunek bankowy)? Czy należy stosować odsetki ustawowe? Jak zaewidencjonować zwolnienie z opłaty stałej w trakcie miesiąca lub całkowite umorzenie odpłatności po wcześniejszym jej naliczeniu?

Dla środków na realizację projektów w nowym okresie programowania 2007–2013 wprowadzono nowy rodzaj dotacji – dotację rozwojową. Beneficjenci realizujący projekty z udziałem środków pochodzących z dotacji rozwojowej mają obowiązek prowadzenia ich odrębnej ewidencji. Praktyka księgowa pokazuje różne rozwiązania w tym zakresie.

Czy jednostka budżetowa samorządu terytorialnego, zamawiając towary lub usługi, może wpłacić dostawcy zaliczkę na poczet zamówionego towaru czy usługi?

Zbliża się termin przygotowania przez jednostki samorządu terytorialnego budżetu na 2010 r. Wynikająca z kryzysu gorsza sytuacja finansowa, zmusi zapewne część samorządów do zmiany tegorocznego budżetu. Warto więc przypomnieć sobie tryb i terminy ustalania i zmiany budżetów samorządowych.

Jednostki samorządu terytorialnego – na podstawie art. 189 ust. 3 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych – od nieterminowo odprowadzonych dochodów naliczają i odprowadzają odsetki w wysokości jak dla zaległości podatkowych. Jeżeli jednak jednostka nie naliczy i nie odprowadzi do budżetu państwa odsetek, to w jakiej formie można je wyegzekwować?

Akredytywa budżetowa stanowi czasowe wyodrębnienie środków budżetowych na finansowanie zadań zleconych przez jednostkę budżetową innej jednostce organizacyjnej lub osobie fizycznej.

Od 1 kwietnia br. weszły w życie nowe przepisy dotyczące wynagradzania pracowników samorządowych. Jak się okazuje, wciąż stwarzają one pracodawcom spore kłopoty interpretacyjne. Poniżej przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej pojawiające się problemy dotyczące wynagradzania pracowników samorządowych.

Jak zaksięgować w państwowym zakładzie budżetowym zatrzymane wadium oraz w jakim paragrafie przychodów je ująć? Czy zatrzymane wadium należy przekazać na rachunek dochodów budżetu państwa?

Jak poprawnie ująć w księgach rachunkowych opłatę komorniczą potrąconą przez urząd skarbowy z należności głównej, jaką kwotę odprowadzić do budżetu państwa oraz jakie dane podać w sprawozdaniu Rb-27 i Rb-28?

Jednostki sektora finansów publicznych zobowiązane są do przekazywania danych niezbędnych do prowadzenia ewidencji majątku Skarbu Państwa. W artykule wskazujemy – jakie są to dane, tryb i terminy ich przekazywania.

Faktury zakupowe, które otrzymujemy, są wystawiane zarówno na gminę, jak i na urząd gminy. Czy powinniśmy wystąpić o korektę tych faktur?

Zarząd jednostki samorządu terytorialnego może opracować harmonogram realizacji budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Opracowanie harmonogramu w jednostkach, w których łączna kwota środków publicznych gromadzonych w ciągu roku kalendarzowego przekroczy 40 000 tys. zł, jest obowiązkowe. Jednak nadal nie wszystkie jednostki go realizują, co może być uznane za powtarzające się naruszenie zapisów ustawy przez organ wykonawczy.

Zaliczki wypłacane pracownikom jednostek sfery publicznej stanowią wydatki bieżące tych jednostek. Podobnie jak inne rodzaje bieżących wydatków finansowanych ze środków publicznych powinny być realizowane w sposób celowy i oszczędny oraz umożliwiający terminową realizację zadań.

Zbliża się czas składania skonsolidowanego bilansu jednostki samorządu terytorialnego. Jednostki mają ciągle wątpliwości co do metody konsolidacji, a także terminu jego sporządzania. Zamieszczamy wyjaśnienia, które ułatwią jego właściwe i terminowe sporządzenie.

Na sfinansowanie realizacji przedsięwzięć infrastruktury związanej z budownictwem mieszkaniowym gmina może uzyskać kredyt do wysokości 70 proc. kosztów wykonania tego zadania. Okres spłaty kredytu udzielonego na realizację komunalnej infrastruktury technicznej nie może przekroczyć 15 lat.

Przedstawiamy - na przykładach - odpowiedzi na Państwa pytania w zakresie udzielania świadczeń i zwrotu kosztów wolontariuszom przez korzystającego.

Inwestorzy realizujący przedsięwzięcia termomodernizacyjne mogą ubiegać się o premię termomodernizacyjną ze środków Funduszu Termomodernizacji. Premia ta przyznawana jest w wysokości 25 proc. wykorzystanego kredytu na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.

W latach 2007-2008 z emisji obligacji komunalnych organizowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego sfinansowane zostały inwestycje warte prawie 250 mln zł.

Do limitu zadłużenia samorządy nie wliczają zarówno długu zaciągniętego na zapewnienie wkładu własnego, jak i długu na sfinansowanie zadania podlegającego refundacji ze środków europejskich. Wyjaśnienia takiego udzieliło Ministerstwo Finansów w piśmie skierowanym do przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych.

Co należy do głównych zadań skarbnika? Jakie mogą być pozytywne konsekwencje jego działania?

Budżet państwa jest planem finansowym polityki państwa oraz narzędziem polityki społecznej, uwzględniającym planowane dochody i wydatki państwa na następny rok budżetowy. „Budżet państwa” jest pojęciem wieloznacznym, mieści się w nim zarówno znaczenie polityczne, ekonomiczne, jak i prawnicze.

W wielu jednostkach sektora finansów publicznych trwają prace dotyczące opracowania wstępnego projektu planu finansowego czy też projektu budżetu na rok 2009. Do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy zarząd jednostki samorządu terytorialnego - w gminach wójt (burmistrz, prezydent miasta), ma obowiązek przedłożyć organowi stanowiącemu i właściwej regionalnej izbie obrachunkowej projekt uchwały budżetowej na kolejny rok budżetowy.

Mimo planowanej na 2009 rok obniżki PIT, do kasy państwa wpłynie ponad 1 mld zł więcej.,10 mln osób otrzymujących z ZUS i KRUS emerytury i renty dostanie 6-proc. podwyżkę. O około 80 gr wzrośnie cena paczki papierosów, a o 23 gr litr gazu na stacji benzynowej.

Rozliczenie dotacji przekazanych np. przez gminy organizacjom pozarządowym następuje na podstawie sprawozdania z wykonania zadania częściowego i ostatecznego, w terminach określonych w umowie o przekazanie dotacji.

Od 2009 r. sołtys i rada sołecka, zgodnie z projektem ustawy o funduszu sołeckim, ma dysponować środkami publicznymi. Powołanie funduszy sołeckich ma spowodować dopływ środków do zapóźnionych w rozwoju wsi. Z drugiej strony odbierze pieniądze gminom, zmniejszając ich możliwości inwestycyjne.

Rachunkowość budżetowa

Klasyfikacja budżetowa w pytaniach i odpowiedziach

Dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego

Kompetencje organu wykonawczego JST do samodzielnych zmian w budżecie

Darowizny do dyspozycji dyrektora w jednostce budżetowej

Zmiany w klasyfikacji budżetowej obowiązujące od 1 stycznia 2010 r.

Zarządzanie ryzykiem w sektorze publicznym

Podsumowanie zmian w 2009 r. w sprawozdawczości budżetowej

Poprawny projekt budżetu samorządowego na 2010 r.

Podsumowanie zmian w 2009 r. w zakresie finansów publicznych i rachunkowości

Podsumowanie zmian w 2009 r. w klasyfikacji budżetowej

Podstawa płatności

Sposób prowadzenia ewidencji środków trwałych

Sprawozdania budżetowe za 2009 r.

Wieloletnia prognoza finansowa w JST

Zaokrąglanie odsetek za zwłokę

Ewidencja podjęcia gotówki i wypłat z kasy

Wydatki strukturalne w zakładzie budżetowym - pytania i odpowiedzi

Wydatki strukturalne w zakładzie budżetowym - pytania i odpowiedzi

Planowanie finansowe w samorządowych jednostkach oświatowych

Faktura w euro w księgach jednostki budżetowej

Przypisane i nieprzypisane dochody budżetowe

Zasady podziału rezerwowych funduszy unijnych

Egzekwowanie opłat za przedszkole

Inwentaryzacja aktywów i pasywów w sektorze publicznym

Data przychodu w księdze inwentarzowej

Prawidłowa ewidencja dochodów własnych przedszkola

Ewidencja dotacji rozwojowej

Zaliczki wypłacane przez jednostkę budżetową

Przygotowanie i zmiana budżetu samorządowego krok po kroku

Skutki nieterminowego odprowadzenia dochodów budżetu państwa

Akredytywa budżetowa

Kadry i płace w sferze budżetowej

Wadium zatrzymane przez zakład budżetowy

Ewidencja opłaty komorniczej w jednostkach państwowych

Ewidencjonowanie majątku Skarbu Państwa

Korekta faktur wystawionych na urząd gminy

Na kim ciąży obowiązek opracowania harmonogramu realizacji budżetu

Zaliczki dla pracowników

Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego za 2008 r.

Kredyt dla gmin-budownictwo

Nagrody i zwrot kosztów wolontariuszy

Zasady dofinansowania remontów budynków

Korzyści dla gmin z emisji obligacji komunalnych

Inwestycje unijne nie są wliczane do zadłużenia samorządu

Jaka jest rola skarbnika w zarządzaniu finansami

Struktura budżetu

Planowanie i prognozowanie na rok 2009

Budżet 2009: zmaleją podatki, wzrosną pensje i emerytury

Dotacje samorządu dla organizacji pozarządowych

Jakie korzyści dla wsi i straty dla gmin przyniesie fundusz sołecki