Zadania sektora publicznego - Sektor publiczny - samorząd terytorialny, administracja publiczna, prawo administracyjne, finanse publiczne - INFOR.PL

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Zdaniem Ministerstwa Środowiska brak jest przepisów zakazujących gminom dopłacania do systemu gospodarowania odpadami. Jednocześnie w ocenie Ministerstwa przepisy regulujące gospodarkę odpadami są jednoznaczne i w sposób precyzyjny określają role, obowiązki ale i prerogatywy poszczególnych uczestników systemu.

W dniu 6 września 2019 r. weszła w życie większość zmian wprowadzonych do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nowelizacją z dnia 19 lipca br. Istotna modyfikacja dotyczy m.in. zawiadomień przesyłanych w przypadku uchwalenia nowej stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Gminy nadal nie radzą sobie z bioodpadami. Tylko w niektórych i to małych gminach można zaleźć kompostowniki.

W dniu 6 września 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1579), wprowadzająca m. in. zmiany w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Na gminach ciąży obowiązek stworzenia przyjaznych dla mieszkańców punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. W punktach tych ma być możliwość oddania wszystkiego tego, czego nie można wyrzucić do zwykłych pojemników na odpady.

Zapewnienie ciągłości odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości jest kluczowym argumentem przemawiającym za dozwoleniem, w sytuacjach awaryjnych, na udzielanie przedmiotowych zamówień w trybie zamówienia z wolnej ręki. Niemniej jednak gminy powinny pamiętać, iż jest to tryb wyjątkowy a jego nadużycie stanowi naruszenie obowiązujących regulacji. Powyższe potwierdza zarówno Prezes UZP jak i KIO.

Czy zarządca nieruchomości powinien odpowiadać za każde, choćby incydentalne naruszenie obowiązki segregacji odpadów i czy powinna na nim ciążyć odpowiedzialność (wyrażająca się w kalkulacji opłaty śmieciowej według wyższej stawki) za działania innych osób?

Spółka cywilna nie jest stroną postępowania w przedmiocie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Status strony mają jej wspólnicy. Na spółce cywilnej nie ciążą obowiązki, o których mowa w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przygotowało nowelizację ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw. Gminy ostrzegają przed wzrostem cen usług komunalnych.

Rada gminy - podejmując uchwałę w sprawie opłat za odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych - powinna w pierwszej kolejności ustalić stawkę za odbiór odpadów zbieranych selektywnie. Dopiero w następnej kolejności ustalona powinna być wyższa stawka za odbiór odpadów zmieszanych.

Jedną z sztandarowych zmian przewidzianych w projekcie ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw[1] jest wyeliminowanie tzw. zamówień kompleksowych na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Wejście w życie planowanej zmiany wymusi na gminach, które dotychczas udzielały zamówienia łącznego, dostosowanie praktyk zamówieniowych, jak również zmierzenia się z problemami swoistymi dla zamówień obejmujących wyłącznie odbiór albo zagospodarowanie odpadów komunalnych. Niezbędne będzie m.in. podjęcie działań odpowiednio koordynujących realizację zamówienia na odbiór odpadów komunalnych oraz ich zagospodarowanie, jak również właściwe rozlokowanie obowiązków i odpowiedzialności kontraktowej pomiędzy poszczególnymi uczestnikami gminnego rynku gospodarki odpadami.

W dniu 13 lutego 2019 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz tzw. ustawy przekształceniowej. W stosunku do pierwotnego projektu wniesionego przez Senat, ostateczna wersja zawiera kilka istotnych zmian.

12 lutego br. weszło w życie, od dawna wyczekiwane, rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 7 lutego 2019 r. w sprawie wysokości stawek zabezpieczenia roszczeń (Dz. U. z 2019 r., poz. 256). Pierwsze propozycje zapisów tego aktu prawnego pojawiły się na stronie Rządowego Centrum Legislacji jeszcze w sierpniu ubiegłego roku.

Interpelacje poselskie coraz częściej dotyczą systemu gospodarki odpadami komunalnymi, w tym możliwości stosowania zamówień in house w przypadku nieruchomości mieszanych.

Coraz częściej padają pytania o opłaty na PSZOKach. W interpelacji poselskiej w lipcu 2018 roku poseł Marek Kwitek (KP PiS) pytał o nieodpłatne przyjmowanie przez PSZOK odpadów zielonych i innych odpadów powstających na terenach zielonych, z których nie została złożona deklaracja (interpelacja nr 24936).

Za gospodarowanie odpadami komunalnymi dotyczącymi nieruchomości letniskowych, również ponosi się opłaty. Sprawdź zasady ponoszenia opłat za nieruchomości letniskowe w 2019 r.

Prawodawca obowiązkiem ogłaszania rozkładów jazdy na przystankach i dworcach obarczył ich właścicieli i zarządców, a tym samym rada gminy nie może w uchwale przerzucać tego obowiązku na przewoźnika.

PROBLEM: Gmina poniosła koszty usunięcia z prywatnej działki odpadów. Chciałaby obciążyć nimi właściciela nieruchomości. Czy będzie się to wiązało z koniecznością opodatkowania VAT? Czy należy wystawić z tego tytułu fakturę?

Skrócenie okresu magazynowania odpadów, obowiązek wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania lub składowania odpadów, zmiana zasad wydawania zezwoleń na prowadzenie działalności związanej z odbieraniem i gospodarowaniem odpadami - to najważniejsze zmiany, jakie wprowadza uchwalona 20 lipca 2018 r. nowelizacja ustawy o odpadach.

Zdaniem NSA rada gminy nie może określić w regulaminie czystości minimalnej ilości odpadów wytwarzanych odpadów na danej nieruchomości niezamieszkałej na potrzeby ustalenia minimalnej wielkość pojemników na te odpady. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 14 czerwca 2018 roku (sygn. II OSK 1740/16) uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 14 kwietnia 2016 roku (sygn. II SA/Wr 872/15) oddalający skargę jednego z przedsiębiorców na uchwałę rady miasta w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie.

W dniu 7 czerwca 2018 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, autorstwa Ministra Środowiska 1. Jak uzasadnia resort, proponowane zmiany stanowić mają realizację postulatów samorządów województw o rozwiązanie problemu porzucania odpadów w miejscach na ten cel nieprzeznaczonych, jak również w miejscach, w których zakończono działalność w zakresie gospodarki odpadami niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Problemem wymagającym uregulowania są także nasilające się w ostatnim czasie zjawiska pożarów nagromadzonych odpadów. Z oceny skutków regulacji wynika, że projektowane zmiany dotknąć mogą ponad 15 tysięcy podmiotów prowadzących działalność w zakresie przetwarzania i zbierania odpadów (źródło danych: Centralnym System Odpadowy, stan na rok 2016).

Zdaniem WSA w Gorzowie Wlkp. uchwała rady gminy w sprawie ustalenia wysokości opłat cmentarnych jest aktem prawa miejscowego i podlega publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

Tegoroczny maj stanowi dla przedsiębiorstw wodociągowo – kanalizacyjnych oraz gmin (jako podmiotów odpowiedzialnych za realizację zadania z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz oczyszczania ścieków) długo oczekiwany czas uzyskiwania odpowiedzi na pytanie co do przyszłości (i pewności) finansowania przedmiotowej działalności.

Raport Najwyższej Izby Kontroli z 2013 r. nie pozostawiał złudzeń co do efektywności systemu mieszkań komunalnych w Polsce. Wspomniana analiza NIK-u wykazała całą masę nieprawidłowości dotyczących zarządzania zasobem mieszkaniowym przez gminy. Dopiero po pięciu latach od publikacji krytycznego raportu Najwyższej Izby Kontroli, wejdą w życie zmiany porządkujące między innymi zasady wynajmu mieszkań komunalnych. Zmiany w tym zakresie mogły być większe, ale na przeszkodzie prawdopodobnie stanęło niezadowolenie potencjalnych wyborców. Tym niemniej mamy do czynienia ze swoistą komunalną rewolucją. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl wyjaśniają, na czym będą polegały najważniejsze zmiany związane z wynajmem lokalu od miasta.

Zdaniem Wojewody Wielkopolskiego rada gminy określając częstotliwość odbioru odpadów komunalnych nie może odwoływać się do treści regulaminu utrzymania czystości, umowy zawartej z przedsiębiorców zajmującym się odbiorem odpadów czy też ustalonego przez niego harmonogramu.

Planowane zmiany związane z koncepcją gospodarki o biegu zamkniętym w istotny sposób mogą wpłynąć na gminne systemy gospodarki odpadami komunalnymi.

Przedsiębiorca może prowadzić na jednym terenie kilka rodzajów działalności wymagających uzyskania zezwolenia w zakresie odpadów. Rozstrzygnięcie, czy działania te są ze sobą powiązane, może mieć znaczenie dla wskazania właściwego organu do wydania zezwolenia.

Elektroniczna ewidencja odbieranych śmieci będzie możliwa dopiero w 2020 r., zaś pięciopojemnikowy system zbiórki można przesunąć aż do 2021 r.

Powstaje ogólnopolska baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Nie będzie można tworzyć zbiorczej karty przekazania odpadów. Co jeszcze się zmienia?

NSA przyjął, że obciążenie najemców lokali użytkowych opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi podlega opodatkowaniu VAT na takich samych zasadach jak czynsz.

Zarządzenia organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego dotyczące cen i opłat za usługi komunalne są aktami prawa miejscowego. WSA w Gliwicach wydał ważne dla JST rozporządzenie dotyczące ustalania opłat za udostępnienie murowanych miejsc grzebalnych obowiązujących na cmentarzach komunalnych.

Kontrole RIO dotyczą przetargów na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Czy gminy działają zgodnie z przepisami?

Gminy nie zapłacą już za przyłącza wodociągowo-kanalizacyjne. Prawdopodobnie dodatkowe koszta będą ponosić mieszkańcy.

To gmina ma pełną swobodę przy określaniu zróżnicowanych stawek opłat za gospodarowanie odpadami. Podkreślić należy, że rada gminy może ale nie musi różnicować stawek opłat za gospodarowanie odpadami - takie stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż z takiego obowiązku zwalnia jedynie posiadanie przydomowej oczyszczalni ścieków. Fakt niezamieszkiwania danej nieruchomości, cz też wysokie koszta przyłączenia zwalniają właścicieli z ustawowego obowiązku.

Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił "czy pozostawanie nieruchomości we władaniu przedsiębiorstwa PKP bez udokumentowanego przysługiwania prawa w sposób określony w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości oznacza, że nieruchomość ta nie należała na dzień 27 maja 1990 r. do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym ustawę o pracownikach samorządowych?”.

Lokalny transport zbiorowy to zadanie własne gminy. Czy gmina może odstąpić od pobierania opłat za przewozy?

Zanim wysokość opłat zostanie ustalona, propozycje przedsiębiorstwa wodociągowego muszą sumiennie zweryfikować wójt i rada gminy. Przepisy w tym zakresie nie są jednak jasne. Nawet sądy mają z nimi problem.

Do zadań gminy należy zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, w tym zapewnianie ich członkom tzw. mieszkań komunalnych. Szczegółowe zasady wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, stanowiące realizację przedmiotowego zadania, określa rada gminy w drodze uchwały.

Zaproponowane przez ustawodawcę zasady udzielania zamówień in house mogą skutecznie zablokować na trzy lata możliwość zlecania spółkom komunalnym zadań z zakresu gospodarki odpadami z wolnej ręki. Utrudnieniem dla gmin chcących zlecać zadania odpadowe swoim podmiotom będzie też rozbudowany system kontroli.

Nowelizacja Prawa zamówień publicznych zakłada, iż spółki komunalne będą mogły pozyskiwać zamówienia publiczne z wolnej ręki. Czy zatem zamówienia in-house mogą zniszczyć część wolnego rynku?

Do korzystania z mienia komunalnego ma zarówno gmina, jak i m.in. jej jednostki organizacyjne i pomocnicze. Gmina nie ponosi jednak odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób prawnych.

Rok po pełnym wprowadzeniu ustawy śmieciowej resort środowiska jest zadowolony z efektów. Przekazanie gospodarowania odpadami komunalnymi do samorządów nastąpiło w całym kraju 1 lipca 2013 r. Tylko w Warszawie okres przejściowy zakończył się 1 lutego 2014 r.

1 lutego 2015 roku zmianie ulega częśc przepisów dotyczących utrzymania czystości i porządku w gminach. Zgodnie z nowymi przepisami opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie będzie podlegała zaokrągleniu.

Właściciel działki przyległej do drogi publicznej wystąpił do zarządcy drogi z wnioskiem o udostępnienie mu do niej dostępu. Wykazał, że w każdym innym wariancie musiałby ustanawiać służebności przez kilka sąsiednich działek, co łączyłoby się dla niego z dużymi nakładami finansowymi. Co w takiej sytuacji powinien zrobić zarządca drogi?

Czy zatwierdzenie organizacji ruchu jest czynnością podlegającą kognicji sądów administracyjnych? Kto ma prawo do zaskarżenia aktu?

Rewolucyjna ustawa śmieciowa do tej pory budzi kontrowersje. Podstawowe założenia, na jakich opiera się nowy system utrzymywania czystości w gminach nie został podważony przez Trybunał Konstucyjny, jednak już za rok można oczekiwać pewnych zmian w ustawie.

Czy zamawiający może wskazać wykonawcy dowolną instalację, do której będzie transportował odpady? Odpowiedzi udzieliła Krajowa Izba Odwoławcza przy Prezesie Urzędu Zamówień Publicznych w wyroku z dnia 3 czerwca 2013 r.

Niesegregowanie śmieci przez mieszkańców powinno skutkować ustaleniem wyższej opłaty. Czy pozostali mieszkańcy zapłacą za sąsiadów nieprzestrzegających obowiązku selektywnej zbiórki?

Deklaracja śmieciowa nie powinna zawierać oświadczenia o odpowiedzialności karnej za podanie nieprawdziwych informacji. Zgodnie bowiem z art. 233 § 6 kk między innymi art. 233 § 1 kk „stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej”.

Gospodarka komunalna

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

Czy gmina może dopłacać do systemu gospodarowania odpadami?

Zawiadomienie o zmianie opłaty śmieciowej jako podstawa egzekucji

Problemy gmin z bioodpadami

Monitoring wizyjny odpadów on-line

Jak w gminie zorganizować punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych

Awaryjne zapewnienie odbioru odpadów komunalnych w trybie z wolnej ręki

Odpowiedzialność za brak selektywnej zbiórki odpadów komunalnych

Spółka cywilna nie jest stroną w sprawie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Wzrost cen usług komunalnych

Kto nie segreguje śmieci - płaci więcej

Wskazanie instalacji do zagospodarowania odpadów przez zamawiającego

Rewolucyjne zmiany w ustawie przekształceniowej 2019 r.

Stawki zabezpieczenia roszczeń dla magazynujących odpady

Stosowanie zamówień in house w przypadku nieruchomości mieszanych

Opłaty na PSZOKach 2018 i 2019 r.

Opłaty za nieruchomości letniskowe 2019 r.

Kto jest odpowiedzialny za ogłaszanie rozkładów jazdy na przystankach i dworcach?

Usunięcie odpadów z prywatnej działki a VAT

Rewolucyjne zmiany w gospodarowaniu odpadami komunalnymi 2018 i 2019 r.

Regulamin utrzymania czystości i porządku w gminach

Ustawa o odpadach - szykują się zmiany

Charakter uchwał w sprawie opłat cmentarnych

Zatwierdzanie taryf wodociągowych i kanalizacyjnych

Czeka nas komunalna rewolucja?

Częstotliwość odbioru odpadów w gminie musi wynikać z uchwały

Mapa drogowa Transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym

Wpływ powiązania kilku działalności z odpadami na właściwość urzędu

Co z nowymi zasadami segregacji śmieci?

Kto zapłaci za porzucone śmieci w lesie?

Czy opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi podlega opodatkowaniu VAT?

Charakter prawny aktów dotyczących cen i opłat za usługi komunalne

System gospodarowania odpadami komunalnymi ma się samofinansować - RIO kontroluje gminy

Czy gminy zapłacą za przyłącza wodociągowo-kanalizacyjne?

Stawki opłat za gospodarowanie odpadami 2017 r.

Co zwalnia z obowiązku podłączenia nieruchomości do sieci kanalizacyjnej?

Komunalizacja przez gminy mienia państwowego - orzeczenie NSA

Lokalny transport zbiorowy bezpłatnie

Opłaty za wodę i ścieki w gminach - kto o tym decyduje

Kto może starać się o mieszkanie komunalne

Jak przepisy o zamówieniach in house wpłyną na gospodarkę odpadami

Zamówienia in-house: co w praktyce może oznaczać pominięcie przetargu?

Kto odpowiada za gospodarowanie mieniem komunalnym

Odpady w rękach samorządów to dobry pomysł

Utrzymanie czystości i porządku w gminach - nowe przepisy od 1 lutego 2015 r.

Czy można domagać się dostępu do drogi publicznej

Zatwierdzenie organizacji ruchu - zaskarżenie

Ustawa śmieciowa – zmiany 2015

Instalacja do transportu odpadów

Niesegregowanie śmieci przez mieszkańców - skutki

Deklaracja śmieciowa: oświadczenie o odpowiedzialności karnej