Gmina nie tylko może być założycielem spółdzielni socjalnej. Samorząd może też w rozmaity sposób wspierać działalność tych podmiotów. Przede wszystkim finansowo, udzielając spółdzielniom socjalnym pożyczek, dotacji czy finansując tzw. lustrację spółdzielni.
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego mogą powodować zróżnicowane skutki związane z wartością nieruchomości. Jednym z nich jest obniżenie wartości nieruchomości. Może on się pojawić w sytuacji, gdy plan miejscowy jest dla danego terenu uchwalany po raz pierwszy. Może też wystąpić wówczas, gdy gmina zmienia obowiązujący już plan. W takich sytuacjach właściciel nieruchomości może żądać od gminy wykupienia gruntu albo odszkodowania.
Źle podawana podstawa prawna, nieprawidłowo sformułowane przepisy określające termin wejścia w życie uchwały, pominięcie regulacji dotyczących sposobu ogłoszenia aktu normatywnego – to najczęściej spotykane błędy popełniane przez lokalnych prawodawców. Wynikają one przede wszystkim z nieznajomości podstawowego aktu prawnego, który powinien być stosowany przy projektowaniu wszystkich uchwał. Jest nim rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”.
Zmiany w "opiece 75+"
12.03.2018
Teraz z programu „Opieka 75+” mogą skorzystać większe gminy – do 40 tys. mieszkańców.
Czym jest raport o stanie gminy?
05.03.2018
Ostatnią nowelizacją ustawy o samorządzie gminnym ustawodawca wprowadził nową instytucję raportu o stanie gminy, który ma stanowić podsumowanie pracy wójta w poprzednim roku kalendarzowym.
Podmioty prowadzące żłobek lub klub dziecięcy mogą otrzymać dotację celową z budżetu gminy na każde dziecko objęte opieką – niezależnie od liczby godzin, w ciągu których jest ona sprawowana. Taki pogląd został potwierdzony przez Naczelny Sąd Administracyjny.
Problem: Obliczając prewspółczynnik za 2017 r., do mianownika (przychody wykonane zakładu budżetowego), doliczamy wartość wszystkich not wewnętrznych, kapitalizację odsetek, odsetki od należności, przychody operacyjne (konto 700, 750 i 760). Na koncie 760 księgujemy również amortyzację środków trwałych przekazanych przez gminę. Czy obliczając prewspółczynnik, tę amortyzację również należy doliczyć do przychodów wykonanych zakładu budżetowego?
Czy urzędowi gminy można nadać statut?
28.02.2018
Zdaniem Wojewody Lubelskiego w obecnie obowiązujących przepisach prawnych brak jest podstaw do nadawania urzędowi gminy statutu.
Gmina przekazując nieruchomość swej jednostce organizacyjnej, nie może dokonać tego z pominięciem prawa pierwszeństwa nabycia przysługującego najemcom.
Zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej jednak dopuszczalna?
11.10.2018
Zdaniem WSA w Bydgoszczy w przypadku właściwego uzasadnienia podejmowanej uchwały, dopuszczalna jest zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej.
Samorządy powinny jak najszybciej dokonać przeglądu obowiązujących na ich obszarze miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Te mogą bowiem zawierać błędy, które mogą skutkować ich uchyleniem, nawet po latach od dnia ich wydania i wejścia w życie. Takimi błędami są m.in. definicje pojęć, które zostały szczegółowo wyjaśnione przez ustawodawcę.
PROBLEM: Zarząd infrastruktury miejskiej jest jednostką organizacyjną gminy (jednostką budżetową), który prowadzi pozabilansową ewidencję zobowiązań warunkowych, niezależnie od trybu ich wydania. Ich prezentacja następuje jedynie w informacji dodatkowej, nie prezentuje się ich w bilansie. Decyzje wydane po 28 sierpnia 2015 r. znajdą się w ewidencji bilansowej jedynie w przypadku zawinionego nieprzyjęcia się nasadzeń zastępczych, ich termin zapłaty odroczony jest na trzy lata od daty nasadzeń.
Na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowano pytania wraz z odpowiedziami dotyczącymi opieki nad osobami w wieku 75 lat i więcej.
Gmina jest organizatorem biegu ulicznego. Celem imprezy jest promocja kultury fizycznej, zdrowego stylu życia oraz lokalnej społeczności. Jaką stawkę VAT zastosować do opłaty wpisowej? Jak rozliczyć nieodpłatny udział w biegu dla części biegaczy (emeryci, młodzież)?
Gmina może, ale nie musi, pobierać opłaty: targową, miejscową, uzdrowiskową czy reklamową. Mają one bowiem fakultatywny, a nie obligatoryjny charakter, podobnie zresztą jak opłata od posiadania psów. Oznacza to, że wprowadzenie tych opłat wymaga podjęcia uchwały (uchwał), których treść będzie kategorycznie przesądzać o tym, że opłaty te będą na terenie gminy i w danym roku pobierane. Jednocześnie trzeba pamiętać, że samo uchwalenie stawek tych opłat na 2018 rok nie daje gminie prawa do ich poboru.
Potrzeby inwestycyjne gmin mają być zaspokojone na dziesięciolecia, a to za sprawą ustawy inwestycyjnej.
Kto odpowiada za nieodśnieżony chodnik?
06.12.2017
Sąd Najwyższy podjął istotną dla gmin uchwałę dotyczącą ich odpowiedzialności w przypadku nieuprzątnięcia z chodnika zanieczyszczeń.
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o samorządzie gminnym. W przypadku utraty części terytorium, gminy nie stracą dotychczasowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Na takie pytanie orzecznictwo sądów administracyjnych nie udzieliło - jak do tej pory definitywnej odpowiedzi. Z istniejących wyroków jedynie pośrednio można wnioskować, że zakaz taki może wynikać jedynie z uchwalonych na podstawie przepisów ustawy o samorządzie gminnym aktów prawa miejscowego określających zasady i tryb korzystania z komunalnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
Jak uzyskać status gminy uzdrowiskowej?
14.11.2017
Gmina, która chce uzyskać status uzdrowiska musi spełnić kilka warunków. Przede wszystkim powinna posiadać klimat o właściwościach leczniczych, prowadzić gospodarkę odpadami, a także posiadać zakłady lecznictwa uzdrowiskowego.
Jedną z form nadzoru nad samorządem terytorialnym jest możliwość wydania przez wojewodę rozstrzygnięcia nadzorczego. Jest ono wydawane w stosunku do aktu organu gminy. W celu zagwarantowania samodzielności samorządu możliwość zastosowania rozstrzygnięcia została jednak ograniczona. Ograniczenie jest czasowe i przedmiotowe. Organ gminy w postępowaniu nadzorczym musi mieć ponadto zapewnione gwarancje procesowe strony.
Przepisy ustrojowe wyznaczają wójtowi rolę zarządcy w gminie. Jest on odpowiedzialny za zapewnienie funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej. Dotyczy to również zaciągania zobowiązań finansowych w ramach realizacji zamówień publicznych.
Statut gminy - najczęstsze błędy
24.10.2017
Statut gminy powinien być sformułowany w sposób jednoznaczny oraz precyzyjny. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie modyfikowanie bądź powtarzanie przepisów ustawowych jest niedopuszczalne i może doprowadzić do uznania takiej uchwały za wadliwą.
Gminy mogą uchwalać mikroplany miejscowe
08.09.2017
Nie ma żadnych przeszkód aby uchwalany przez radę gminy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmował swoim zasięgiem obszar tylko jednej działki inwestycyjnej.
Każde sołectwo, które chce skorzystać ze środków funduszu sołeckiego wyodrębnionego w przyszłorocznym budżecie gminy, to po pierwsze, powinno uchwalić wniosek, a po drugie, złożyć go wójtowi do 30 września br.
Gmina nie jest stroną postępowania administracyjnego i nie jest podmiotem uprawnionym do wszczynania postępowania administracyjnego, w odniesieniu do decyzji, które wydał organ tej jednostki samorządu terytorialnego, choćby ta decyzja oddziaływała na interes prawny gminy. Tam, gdzie przepisy prawa nie przyznają organowi administracji uprawnień do wydawania decyzji i postanowień, organ ten może uczestniczyć w postępowaniu jako strona pod warunkiem, że postępowanie to będzie dotyczyło jego interesu prawnego lub obowiązku.
Zbiorowe odprowadzanie ścieków w 2017 r.
16.11.2017
Zbiorowe odprowadzanie ścieków musi być zgodne z przepisami ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Dlaczego Wojewoda Małopolski stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie przedłużenia czasu obowiązywania dotychczasowych taryf za zbiorowe odprowadzanie ścieków?
Zmiany nazw ulic w 2017 r.
23.11.2017
Opisywana w niniejszym artykule zmiana nazw ulic dotyczy województwa kujawsko-pomorskiego. Wojewoda Kujawsko-Pomorski unieważnił uchwałę rady gminy w sprawie zmiany nazwy ulicy na tę samą.
Pomoc żywnościowa 2017 r. - kryteria
22.08.2017
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśnia kto i na jakich zasadach może skorzystać z pomocy żywnościowej w 2017 r.
Ośrodek pomocy społecznej nie jest administratorem zbiorów danych prowadzonych w celu obsługi wniosków o wydanie Karty Dużej Rodziny. Administratorem danych jest w tym przypadku gmina.
Już w 2018 r. w Polsce będziemy mieć nowy podział terytorialny. Zmiany ma odczuć ponad 117,4 tys. obywateli. Zmienić mogą się chociażby granice miasta Ostrołęka.
Gminy nie zapłacą już za przyłącza wodociągowo-kanalizacyjne. Prawdopodobnie dodatkowe koszta będą ponosić mieszkańcy.
Nieodpłatne nabycie nieruchomości gruntowej
02.06.2017
Zdaniem Wojewody Lubelskiego nieodpłatne nabycie nieruchomości gruntowej nie wykracza poza zakres zwykłego zarządu, zatem jest to uprawnienie wójta gminy, gdyż do jego kompetencji należy gospodarowanie mieniem komunalnym.
Działki zajęte pod drogę przez gminę
29.05.2017
Właścicielowi działki zajętej przez gminę przysługuje wynagrodzenie. Wynagrodzenie, o którym mowa w zdaniu poprzednim wypłacane jest na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Właściciel działki może domagać się należnego wynagrodzenia przed sądem powszechnym.
Rzecznik Praw Dziecka wypowiedział się na temat umiejscowienia dziecka 3 letniego w przedszkolu daleko od domu. W tym roku 3 latki muszą się dostać do przedszkola, ale gmina może wskazać przedszkole znajdujące się na drugim końcu miasta.
Komu państwo może dopłacić do czynszu?
19.05.2017
Dodatki mieszkaniowe w Polsce mają niewielką wartość (średnio 204 zł/m-c w 2015 r.), ale są dość popularne i łatwe do uzyskania. Taką państwową dopłatę do kosztów utrzymania lokalu lub domu, otrzymuje około 370 000 polskich gospodarstw domowych. Liczba i wartość wypłacanych dodatków (ok. 0,90 mld zł w 2015 r.) zapewne byłaby większa, gdyby wszystkie uprawnione osoby wiedziały o przysługującej im pomocy mieszkaniowej. W związku z tym, warto pokrótce przedstawić zasady przyznawania i obliczania dodatków mieszkaniowych, które niestety są dość skomplikowane.
Walki z dopalaczami ciąg dalszy
22.05.2017
Sklepy z dopalaczami są sporym problemem. Miasta nadal z nimi walczą. Największą kreatywnością wykazali się prawnicy w Łodzi, którzy postanowili zaatakować sprzedawców pozwami o immisję. Łódzcy prawnicy powołują się m.in. na spadek wartości sąsiadujących nieruchomości.
Rozporządzenie ministra środowiska z 29 grudnia 2016 r. w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów wchodzi w życie już 1 lipca 2017 r. Gminy mają liczne problemy interpretacyjne. Nie wiadomo chociażby co robić jak jedna gmina zawarła kilka umów z firmami wywozowymi.
Dowóz dzieci do przedszkola - PIT 8C
11.05.2017
Gmina ma obowiązek zapewnić bezpłatny transport oraz opiekę podczas przewozu dziecka. Należy pamiętać, że generalnie droga 5 - latka z domu do przedszkola nie powinna przekraczać 3 km.
Sprawa dotycząca przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego umorzona przez Trybunał Konstytucyjny. Chodziło dokładnie o zapisy dotyczące procentowego udziału gmin we wpływach podatkowych.
Organizacja i funkcjonowanie metropolii
06.04.2017
Metropolie są w ostatnich latach tematem licznych dyskusji. Stają się również przedmiotem prac legislacyjnych. Obok ustawy o związkach metropolitalnych z 2015 roku została przyjęta ustawa tworząca metropolię śląską. Kolejne, podobne projekty, dotyczące np. Warszawy, są obecnie dyskutowane.
Kwestie związane ze zgromadzeniami zostały uregulowane w ustawie Prawo o zgromadzeniach (dalej: p.o.z.). Przepisy tej ustawy wyodrębniają trzy rodzaje zgromadzeń oraz określają procedurę zgłaszania zamiaru organizacji zgromadzenia.
Ustawa metropolitalna dla woj. śląskiego podpisana. Zgodnie z jej zapisami długo wyczekiwana metropolia powstanie 1 lipca 2017 r., a działać zacznie 1 stycznia 2018 r.
Zdaniem Wojewody Kujawsko-Pomorskiego niedopuszczalny jest odmienny sposób regulowania kwestii głosowania imiennego oraz prowadzenia wspólnych sesji rad gmin, aniżeli wskazany w ustawie o samorządzie gminnym.
Reforma RIO 2017 r.
15.03.2017
Szykują się zmiany w regionalnych izbach obrachunkowych. Mają one na celu przede wszystkim ograniczyć zadłużanie się RIO. Izby będą kontrolować osoby prawne, a także składać zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa albo wykroczenia.
Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił "czy pozostawanie nieruchomości we władaniu przedsiębiorstwa PKP bez udokumentowanego przysługiwania prawa w sposób określony w art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości oznacza, że nieruchomość ta nie należała na dzień 27 maja 1990 r. do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym ustawę o pracownikach samorządowych?”.
Lokalny transport zbiorowy bezpłatnie
16.03.2017
Lokalny transport zbiorowy to zadanie własne gminy. Czy gmina może odstąpić od pobierania opłat za przewozy?
Zdarza się, że w lokalach komunalnych mieszkają osoby znajdujące się w bardzo dobrej sytuacji materialnej. Dlatego też gminy mają badać co 2,5 roku sytuację dochodową zamieszkujących lokale komunalne. Wyższy dochód oznacza podniesienie czynszu.
Samorządy bez wpływu na ochronę środowiska
03.02.2017
Samorządy tracą kolejne wpływy. Zaraz po ograniczeniach w sporcie przyszedł czas na ochronę środowiska. Chodzi o zmiany w ustawie o ochronie środowiska dotyczące wojewódzkich funduszy ochrony środowiska.
Rolnik pod stodołę drzewa nie wytnie
03.02.2017
Zgodnie z przepisami, które obowiązują od 1 stycznia 2017 roku osoby fizyczne mogą usunąć drzewo ze swojej prywatnej nieruchomości bez pozwolenia. Pozwolenie na wycinkę potrzebne jest wtedy, gdy usunięcie drzewa związane jest z prowadzeniem działalności.