Finanse

Rząd przyjął 11 czerwca 2013 r. założenia do projektu budżetu państwa na rok 2014. Przewidziano w nim m.in., że PKB w przyszłym roku wzrośnie o 2,5%. Będą też podwyżki podatków, bezrobocie nie przekroczy 13,8%, a deficyt – 55 mld zł.

W części jednostek samorządu terytorialnego istnieje realne zagrożenie niespełnieniem w 2014 r. wskaźnika zadłużenia określonego w art. 243 – wskazuje Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych.

Zbliża się termin sporządzenia sprawozdań z wykonania wydatków w układzie zadaniowym za I półrocze 2013 r., a doświadczenia w tym temacie są niewielkie, gdyż będzie to dopiero trzecie sprawozdanie w tym zakresie od czasu wprowadzenia takiego obowiązku. W artykule wskazano elementy gwarantujące poprawność weryfikacji sporządzenia sprawozdania Rb-BZ1, poczynając od właściwej ewidencji wydatków i zobowiązań, po określenie procedur sprawdzających ich zgodność z innymi sprawozdaniami budżetowymi.

W jakim rozdziale oraz w jakim paragrafie dochodów ujmować opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi?

Nowy wskaźnik zadłużenia ma zacząć obowiązywać od 2014 r. Problem ze wskaźnikiem dla samorządu oznaczałby utratę prawa uchwalenia budżetu.

Za całość gospodarki finansowej jednostki sektora finansów publicznych odpowiada jej kierownik, przy czym może on określone obowiązki w tym zakresie powierzyć pracownikom tej jednostki (art. 53 uofp).

Gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku od towarów i usług. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 1/13.

Nieruchomości należące do gmin podlegają obowiązkowej ewidencji w kilku rejestrach prowadzonych na podstawie różnych przepisów i służących różnym celom. Podstawowym rejestrem, w którym są ujmowane dane na temat nieruchomości, jest ewidencja geodezyjna gruntów i budynków prowadzona na podstawie art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne.

Podatek od towarów i usług, mimo licznych orzeczeń sądów administracyjnych i interpretacji izb skarbowych, budzi wśród jednostek samorządu terytorialnego wątpliwości prawne. Podstawowe kwestie sprowadzają się do dwóch zagadnień: kto jest podatnikiem i czy można odliczyć VAT.

W gminnym ośrodku pomocy społecznej od 2012 r. realizowane jest nowe zadanie – wsparcie rodziny, w ramach którego ośrodek wypłaca wynagrodzenie asystenta rodzinnego ze środków własnych. W trakcie roku Ministerstwo Finansów ogłosiło konkurs, z którego pozyskano środki na wypłatę wymienionego wynagrodzenia wraz z pochodnymi. Czy wydatki poniesione na wynagrodzenie wraz z pochodnymi będą stanowiły wydatki strukturalne? Jeśli tak, to w jakiej części – czy tylko środki otrzymane, czy środki własne, czy ogół wydatków oraz w jakim obszarze i kodzie je wykazać?

Rada miejska ustaliła opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie gminy, powstającymi na zamieszkałych nieruchomościach. Jak należy prawidłowo ewidencjonować przypisy z tytułu ww. należności?

Opłaty za parkowanie pojazdów samochodowych w strefie płatnego parkowania ustala rada gminy. Czy posiadanie immunitetu wyłącza możliwość nałożenia opłaty dodatkowej za brak opłacenia strefy płatnego parkowania?

Straty nadzwyczajne ewidencjonowane są na koncie syntetycznym 771 „Straty nadzwyczajne”. Na koncie tym ujmuje się straty nadzwyczajne poniesione na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, np. straty spowodowane przez powódź lub inne zdarzenie losowe.

Samorządowy zakład budżetowy wykonuje zadania w zakresie dostawy wody i oczyszczania ścieków. Do oczyszczania ścieków zużywa wodę do celów technologicznych. Jak prawidłowo zaksięgować jej zużycie, jeśli zakład prowadzi ewidencję na kontach zespołu 4 w podziale na poszczególne działalności, a obciążenie będzie następowało na podstawie informacji (odczyt licznika) i po cenach ustalonych w zatwierdzonych taryfach? Czy prawidłowy jest zapis Wn 401 (oczyszczalnia) w § 4260 i Ma 240 oraz równolegle Wn 240 i Ma 700 (woda) w § 0830? Czy jednak właściwe będzie ujęcie zapisem: Wn 761 i Ma 790 (obroty wewnętrzne) bez klasyfikacji budżetowej i pod datą 31 grudnia przeksięgowanie z konta 761 na stronę Wn 490, a następnie na konto 860? Jak zaprezentować te operacje w rachunku zysków i strat – w pozycji A.II (konto 490) z wartością ujemną i A.III (konto 790) z wartością dodatnią?

Koszty finansowe ewidencjonowane są na koncie 751 „Koszty finansowe”. Konto funkcjonuje w zespole 7.

W kwestii rozliczenia dotacji ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie odsyła do ustawy o finansach publicznych. Czy zatem przepisy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie mogą być odrębnymi przepisami stanowiącymi o sposobie rozliczenia dotacji?

Opłata od posiadania psów - jak wprowadzić od niej zwolnienia? Zdaniem Sądu Najwyższego przesłanki zwolnienia nie mogą nawiązywać do właściwości posiadaczy psów, np. uzależniając zwolnienie od ich statusu czy od zaliczenia ich do jakiejś klasy, wyodrębnionej w oczywisty sposób wedle kryterium podmiotowego, lecz do właściwości przedmiotu opłaty (posiadanych psów)

Do jakiego paragrafu klasyfikacji budżetowej można zaliczyć koszty zakupionego paliwa do samochodu służbowego w trakcie delegacji zagranicznej? Moim zdaniem, należałoby ująć oddzielnie koszty diet, ryczałtów i noclegów w § 442, natomiast zakup paliwa w § 4210. Czy słuszne jest moje stanowisko w tej sprawie?

Opłaty środowiskowe za 2013 r. powinny zostać wniesione w terminie do 31 marca 2014 r. Wysokość stawek opłat na cały 2013 r. określa obwieszczenie Ministra Środowiska.

Faktura korygująca wystawiana jest w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym. Gdy zmniejsza się podstawa opodatkowania, to skutki tego zmniejszenia należy ująć w deklaracji VAT, składanej za okres, w którym to zmniejszenie miało miejsce.

Fakturą pro-forma nie jest dowodem księgowym. Po wejściu w życie od 1 stycznia 2013 r. zmian przepisów w zakresie fakturowania pojawiło się wiele wątpliwości, dotyczących skutków w podatku VAT wystawienia dokumentów określanych mianem faktur pro-forma.

Pozostałe koszty operacyjne to koszty niezwiązane z podstawową działalnością jednostki pomocy społecznej, występujące „przy okazji” prowadzenia działalności.

W związku z feriami zimowymi pracownicy posiadający dzieci otrzymali dopłaty z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jednostki (chodzi o dopłaty do tzw. wczasów pod gruszą). Takie dopłaty wypłacono także byłym pracownikom jednostki – obecnym emerytom i rencistom. Czy dopłaty te należy opodatkować po stronie osób, które je otrzymały?

Każda instytucja pomocy społecznej jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Nie może zlecić prowadzenia księgowości innym wyspecjalizowanym jednostkom, np. biurom rachunkowym. Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor) dzieli ewidencję księgową na ewidencję syntetyczną i analityczną.

Roczne sprawozdania Rb-WSa i Rb-WSb sporządzane są przez jednostki sektora finansów publicznych z wydatków strukturalnych poniesionych z krajowych środków publicznych.

Wydatki strukturalne to krajowe wydatki publiczne poniesione w obszarach interwencji funduszy strukturalnych w związku z realizacją operacji i celów (np. projektu, działania, zadania), określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów.

Jednostka budżetowa zawarła umowę o dzieło na wykonanie usług projektowych z emerytem (dotyczy budowy chodnika przy drodze). Czy wydatek ten należy ująć w § 430 „Zakup usług pozostałych”?

Na przełomie roku dla ewidencji kosztów mają ogromne znaczenie następujące nadrzędne zasady rachunkowości – memoriału, współmierności przychodów i kosztów, ostrożności i istotności.

Konta zespołu 6 "Produkty" służą do ewidencji produktów wytworzonych przez jednostkę oraz kosztów rozliczonych w czasie.

Konta zespołu 5 "Koszty według typów działalności i ich rozliczenie" służą do ewidencji i rozliczenia kosztów w układzie kalkulacyjnym. Nie ujmuje się na kontach zespołu 5 kosztów finansowanych, zgodnie z odrębnymi przepisami, z funduszy celowych i innych oraz kosztów inwestycji, pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów operacji finansowych i strat nadzwyczajnych.

Konta zespołu 3 "Materiały i towary" służą do ewidencji zapasów materiałów (konta 310 i 340) i towarów (konta 330 i 340) oraz rozliczenia zakupu materiałów, towarów i usług (konto 300).

Nowelizacja rozporządzenia z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont wprowadziła liczne zmiany w zakresie kont zespołu 2. Jedną z ważniejszych zmian jest dodanie nowego konta zespołu 2 - konta 245 „Wpływy do wyjaśnienia”.

Konta zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie” służą do ewidencji kosztów w układzie rodzajowym i ich rozliczenia. Należy pamiętać, że ujmuje się je w księgach rachunkowych w momencie ich powstania, niezależnie od terminu zapłaty. Sprawdź jak aktualnie ewidencjonować koszty.

Konta zespołu 1 odzwierciedlają operacje pieniężne oraz obroty i stany środków pieniężnych oraz krótkoterminowych papierów wartościowych. Dlatego też prawidłowa ewidencja na kontach zespołu 1 jest niezmiernie ważna.

Ewidencja majątku trwałego na kontach zespołu 0 jest bardzo istotna. Majątek trwały w jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych obejmuje bowiem znaczącą grupę aktywów rzeczowych i finansowych.

Klasyfikacja budżetowa umożliwia jednostkom samorządu terytorialnego grupowanie dochodów i wydatków, przychodów i rozchodów budżetu według jednolitych kryteriów. Klasyfikacja dochodów i wydatków, przychodów i rozchodów ustalona została m.in. według działów.

W kwietniu mijają kolejne terminy na złożenie przez jednostki sektora finansów publicznych sprawozdań budżetowych i sprawozdań finansowych. W ślad za Regionalną Izbą Obrachunkową przypominamy o najbliższych terminach w sprawozdawczości.

Każda jednostka oświatowa jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jeżeli na podstawie art. 7 pkt 3 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: uso) organ prowadzący szkoły i placówki oświatowe powierzył prowadzenie rachunkowości powołanym do tego celu jednostkom obsługi lub urzędowi JST, to prowadzą one rachunkowość dla każdej jednostki oświatowej w odrębnych księgach rachunkowych.

Zgodnie z uchwałą rady gminy, sołtysom przyznano wynagrodzenie prowizyjne za pobór podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego oraz łącznego zobowiązania pieniężnego w danym sołectwie. W niektórych wypadkach prowizja jest niższa niż 200 zł. Czy należy od niej pobierać zryczałtowany podatek, czy można stosować koszty uzyskania przychodu, pobierając zaliczkę na podatek?

Czy w domach pomocy społecznej należy stosować kontrolę zarządczą?

W wyniku kontroli stwierdzono, że podmiot gospodarczy zajął na swoją działalność część gruntu należącego do gminy. Czy naliczoną należność za bezumowne korzystanie z gruntu gminy należy opodatkować VAT (w tym również w przypadku, gdy gmina planowała zawrzeć z tą firmą umowę dzierżawy tego gruntu)?

Nadpłacone składki na ubezpieczenia społeczne podlegają zwrotowi. Podstawą do ich odzyskania jest złożenie do ZUS odpowiedniego wniosku i nieposiadanie żadnych zaległości wobec ZUS.;

Jednostki budżetowe są zobowiązane do prowadzenia ewidencji zdarzeń dotyczących gospodarowania środkami pieniężnymi Funduszu Pracy. Ewidencja księgowa środków z Funduszu Pracy powinna bowiem zapewnić możliwość wykazania ich w aktywach bilansu jednostki budżetowej. Jak tego dokonać?

Ustawa z 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim nie określa w zasadzie reguł wydatkowania środków wydzielonych w budżecie gminy jako środki funduszu sołeckiego. Poniższe stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie z pewnością rozwieje pojawiające się wątpliwości.

W jednostce podległej starostwu (szkole) przeprowadza się audyt wewnętrzny. Pracownik starostwa (audytor wewnętrzny), powołując się na art. 282 ust. 2 i 3 ustawy o finansach publicznych, zażądał imiennego wykazu pracowników zaangażowanych w proces udzielania zamówień publicznych – z podaniem ich stażu pracy, poziomu i kierunku wykształcenia, nazwy uczelni, odbytych szkoleń, wymiaru czasu pracy itp. Czy żądanie imiennego wykazu o tej treści jest zgodne z ustawą o ochronie danych osobowych?

Uchwała budżetowa stanowi podstawę gospodarki finansowej każdej jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym. Przedmiotowy zakres uchwały budżetowej określa ustawa o finansach publicznych.

Zaciąganie zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego jest ściśle kontrolowane przez przepisy ograniczające dopuszczalność zadłużania. Ustalenie sztywnych granic zaciągania zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego ma na celu zapobieganiu nadmiernemu zadłużaniu tych jednostek, a w konsekwencji nadmiernym kosztom i wydatkom związanym z zadłużeniem.

Zgodnie z regulacjami ustawy o finansach publicznych jednostki samorządu terytorialnego mogą zaciągać zobowiązania. Rodzaj zaciąganych zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego oraz cel, sfinansowaniu którego mają służyć jest jednak ściśle określony.

Weryfikacja to jedna z trzech metod inwentaryzacji. Polega na porównaniu zapisów ewidencji księgowej z dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.

Potwierdzenie sald to jednaą z metod przeprowadzania inwentaryzacji. Należy pamiętać, że właściwe przeprowadzenie metody potwierdzenia sald ma znaczenie kluczowe dla jej wiarygodności i rzetelności oraz prawidłowego ujęcia rozliczenia inwentaryzacji dla celów podatkowych.

Założenia budżetu na 2014 rok

Wskaźnik zadłużenia jst w 2014 r. - ocena RIO

Sprawozdawczość budżetowa w układzie zadaniowym w państwowych jednostkach budżetowych

Klasyfikacja budżetowa opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Nowy wskaźnik zadłużenia od 2014 r. - będą problemy?

Powierzenie głównemu księgowemu obowiązków w zakresie gospodarki finansowej i rachunkowości

Gminne jednostki budżetowe - czy są podatnikami VAT?

Ewidencja nieruchomości gminnych

Sposoby na odzyskanie VAT

Wynagrodzenie asystenta rodzinnego

Ewidencja opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi

Opłaty w strefie parkowania a immunitet

Ewidencja strat nadzwyczajnych

Ewidencja wody zużytej na cele technologiczne w oczyszczalni ścieków

Ewidencja kosztów finansowych w jednostce pomocy społecznej

Rozliczenie dotacji - ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie

Opłata od posiadania psów - możliwe zwolnienia

Klasyfikacja budżetowa paliwa zakupionego podczas podróży zagranicznej

Opłaty środowiskowe za 2013 w 2014 r.

Faktura korygująca - okres ujmowania

Faktura pro-forma - po zmianach w 2013 r.

Ewidencja kosztów operacyjnych w jednostce pomocy społecznej

Dopłaty z ZFŚS do „wczasów pod gruszą”

Ewidencja księgowa kosztów w instytucji pomocy społecznej

Roczne sprawozdania Rb-WSa i Rb-WSb o wydatkach strukturalnych

Wydatki strukturalne jednostek sektora finansów publicznych

Wykonanie projektu chodnika przy drodze a klasyfikacja wydatku

Koszty na przełomie roku w instytucji pomocy społecznej

Konta zespołu 6– jak ewidencjonować produkty wytworzone przez jednostkę?

Konta zespołu 5 – ewidencja kosztów w układzie kalkulacyjnym

Konta zespołu 3 – ewidencja zapasów materiałów i towarów

Konta zespołu 2 – ewidencja rozrachunków oraz rozliczeń po zmianach

Konta zespołu 4 – jak prawidłowo ewidencjonować koszty?

Konta zespołu 1 – ewidencja środków pieniężnych po zmianach

Konta zespołu 0, czyli jak księgować majątek trwały?

Klasyfikacja działów budżetowych

Terminy składania sprawozdań przez jednostki sektora finansów publicznych

Ewidencja księgowa kosztów

Opodatkowanie prowizji od inkasa

System kontroli zarządczej w domach pomocy społecznej

Bezumowne korzystanie z gruntu gminy a VAT

Ewidencja nadpłaconych składek w księgach rachunkowych

Fundusz Pracy – sposób wykazania środków w aktywach bilansu

Fundusz sołecki – wydatkowanie środków zgodne z RIO

Udostępnienie audytorowi danych osobowych pracowników

Uchwała budżetowa JST- elementy obligatoryjne i fakultatywne

Zaciąganie zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego - granice zadłużania

Zaciąganie zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego – zasady ogólne

Weryfikacja stanów aktywów i pasywów w jednostce sektora finansów publicznych

Potwierdzenie sald – sposób przeprowadzenia, analiza i dobre praktyki